Film En Onderwijs

Niet alleen Rainer wordt vaak vanuit de laagte gefilmd: ook de leerlingen die deel uitmaken van Die Welle
krijgen af en toe die behandeling. In het begin zien we Sinan en Kevin: ook zij worden vanuit een kikkerperspectief
getoond, als een vooruitwijzing naar hun latere positie in de groep. Een mooi voorbeeld is te
vinden tijdens de strandfuif: Sinan en Marco staan op een auto om de andere leerlingen aan te sporen om
de volgende dag naar hun waterpolowedstrijd te komen kijken – liefst in witte hemden, natuurlijk. Ook
zij worden vanuit een laag standpunt gefilmd: omdat ze in een medium close-up (vanaf de borst) getoond
worden, heeft dat duidelijk minder te maken met het lagere standpunt van hun toehoorders dan met de
poging om ook in de beelden naar de nazi’s te verwijzen. Hun uitspraak: “Morgen zullen onze vijanden de
macht van Die Welle voelen” (ze hebben het over een waterpolowedstrijd!) versterkt die indruk nog.
Leni Riefenstahl (1902-2003)
Leni Riefenstahl was een Duitse regisseur en fotografe. Ze is nu nog vooral bekend om twee films: OLYM-
PIA uit 1936, waarin ze de Olympische Spelen in Berlijn verfilmde en zo de schoonheid van het Arische
ras wilde benadrukken; en TRIUMPH DES WILLENS uit 1934, waarin ze een ‘verslag’ gaf van het partijcongres
van de nazi’s in Neurenberg. Hoewel de film gepresenteerd werd als een documentaire, zit er heel wat
geënsceneerd materiaal in.
Riefenstahl filmde de hoogwaardigheidsbekleders van het nazisme zoals Hitler en Goebbels vanuit een
laag camerastandpunt, zodat ze imposanter leken. Ook wisselde ze scènes uit het officiële gedeelte
met de toespraken en de rondritten af met beelden van soldaten die zich lachend en dollend met de
dagelijkse activiteiten bezig houden, zoals eten of zich uit emmers wassen. (Dennis Gansel doet iets
vergelijkbaars in DIE WELLE, waar hij de schoolactiviteiten afwisselt met beelden van fuiven.)
Hoewel vele van haar films pure nazipropaganda waren, heeft Riefenstahl steeds beweerd dat ze nooit
geweten heeft wat er gebeurd is tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze werd op de Neurenbergprocessen
na de oorlog dan ook vrijgesproken en enkel als meeheulster bestempeld. We weten nu dat haar betrokkenheid
bij het regime veel groter was dan ze altijd volhield.
19