POTGIETER-MA-TR02-81.pdf

I.II Struktuur:
In hoofstuk 1 word daar gewys op die problematiek rondom die postkoloniale projek en die
terugkerende temas en strukturele elemente binne hierdie diskoers. Daar word veral gewys op
postkoloniale literature wat die geskiedenis opsoek om daarin ’n alternatiewe verloop van die
verlede te versin, dikwels in die vorm van parodie en onderbroke narratiewe strukture en deur die
gebruik van die magiese realisme. Hiervoor word die postmoderne dissipline van historiografiese
metafiksie (soos veral in die werk van Hutcheon, 1988a) ingespan om die verhouding met die
verlede te problematiseer en om daardeur ’n nuwe beskouing van die hede en die toekoms
moontlik te maak.
Die vraag wat hieruit spruit, is of die postkolonialisme versoenbaar is met die
postmodernisme, wat beskou kan word as ’n Westerse fenomeen. Soos in hoofstuk 1 gewys word,
is daar genoeg ooreenkomste tussen die postmodernisme en die postkolonialisme dat die twee
dissiplines mekaar sinvol kan komplementeer. Beide die postmodernisme en die
postkolonialisme:
1) bevraagteken outoriteit en outoritêre modelle;
2) beide verwerp die model van die Cartesiaanse individu en is gemoeid met
marginalisering;
3) beide erken die onstabiliteit van betekening;
4) beide plaas die subjek in taal en diskoers;
5) albei propageer die dinamiese aard van mag en
6) tree in ’n selfbewuste gesprek met die verlede.
Vir Hutcheon is die ooreenkomste tussen die postmoderne en die postkoloniale deel van die
dialoog met die geskiedenis wat deur beide onderneem word:
After modernism’s ahistorical rejection of the burden of the past, postmodern art has sought
self-consciously (and often even parodically) to reconstruct its relationship to what came
before; similarly, after that imposition of an imperial culture and that truncated indigenous
history which colonialism has meant to many nations, post-colonial literatures are also
negotiating (often parodically) the once tyrannical weight of colonial history in conjunction
with the revalued local past (1995:131).
Historiografiese metafiksie dwing die leser om aanvaarde weergawes van die geskiedenis te
bevraagteken deurdat dit op ’n uiters selfbewuste wyse die “fiksies” van die verlede blootlê.
Wesseling (1991; 1997) kritiseer Hutcheon se benadering as dit by die politiese aspekte
van hierdie subgenre van die postmodernisme kom. Sy beweer dat metafiksionaliteit alreeds in
die modernisme aan bod kom en dat postmoderne historiografiese tekste eerder verklaar kan word
3