CAPS_Wisk Geletterdheid GRAAD 12.pdf
CAPS_Wisk Geletterdheid GRAAD 12.pdf
CAPS_Wisk Geletterdheid GRAAD 12.pdf
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Interpretering<br />
Interpretering<br />
van van<br />
antwoorde<br />
antwoorde<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
<strong>GRAAD</strong> <strong>GRAAD</strong> 12_K 12_KABV 12_K ABV Kurrikulum<br />
Deel Deel 1: 1: 1: Basiese Basiese vaardighede vaardighede onderwerpe<br />
onderwerpe<br />
• Kontroleer die juistheid van<br />
antwoorde deur dit te vergelyk<br />
met die beraamde oplossing.<br />
• Verander die oplossing soos<br />
verlang nagelang van die konteks.<br />
• Rond getalle nab o, na onder, af of<br />
op afhangende van die vereiste van<br />
die konteks.<br />
• Bepaal die mees geskikste eenheid<br />
vir die antwoorde nagelang van<br />
die konteks.<br />
• Herbereken die problem as die<br />
aanvanklike voorwaardes<br />
verander.<br />
• Herken dat ‘n fout in meting of<br />
afronding ‘n verskil kan maak in<br />
antwoorde.<br />
Kommunikasie Kommunikasie • Bespreek oplossings m.b.v mees<br />
geskikte terminologie, simbole en<br />
eenhede.<br />
• Gee duidelike bewerkings en<br />
metodes wat gebruik kan word om<br />
probleme op te los.<br />
• Regverdig opinies en vergelykings<br />
met sakrekenaars of informasie wat<br />
verskaf is, in konteks.<br />
Getalformate Getalformate en en<br />
en<br />
konfensies konfensies<br />
konfensies<br />
Getalformate:<br />
• Desimale komma en desimale punt<br />
• Duisende-skeiers<br />
• Positiewe en negatiewe getalle as<br />
rigting aanwysers<br />
• Getalle in word format, insluitende<br />
100 000, 1 000 000, 1000 000<br />
000<br />
Berekeninge Berekeninge Berekening emet getalle as Heelgetalle,
met met getalle getalle en<br />
en<br />
berekenings<br />
berekenings<br />
berekenings<br />
vaardighede<br />
vaardighede<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
breuke, desimale en persentasies.<br />
• Skatting van verwagte oplossings<br />
• Optel, aftrek, maal en deel met en<br />
sonder ‘n sakrekenaar<br />
• Vermenigvuldig en deel met 10,<br />
100 en 1 000 sonder ‘n sakrekenaar<br />
• Distributiewe en assosiatiewe<br />
eienskappe<br />
• Bepaal die vierkant en derde mag<br />
van getalle met die sakrekenaar<br />
• Bepaal die vierkantswortel met die<br />
sakrekenaar<br />
• Bewerkings met breuke en<br />
omskakeling tussen ekwivalente<br />
vorms van breuke<br />
• Ken en gebruik verskillende<br />
funksies op die sakrekenaar:<br />
- + / - / ×/ ÷<br />
- %<br />
- Memory (M+, M-, MRC)<br />
- Clear ( C )<br />
- Clear all (CE)<br />
Afronding Afronding Afronding op die volgende wyses:<br />
• Af (na ‘n spesifieke getal, desimale<br />
plek of heelgetal)<br />
• Af tot die naasste 5<br />
• Na bo<br />
• Na onder<br />
Verwantskap<br />
Verwantskap Voer die volgende berekeninge uit:<br />
• Herlei tussen verskillende forms<br />
van ‘n verhouding<br />
• Bepaal ‘n vermiste getal in ‘n<br />
verhouding<br />
• Deel of verdeel ‘n getal in ‘n<br />
gegewe verhouding<br />
Verstaan dat:<br />
• Verskillende formate bestaan vir<br />
1<br />
verhoudings (1:50 en/of )<br />
50
Eweredigheid<br />
Eweredigheid<br />
Koers Koers<br />
Koers<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
• Geen eenhede word ingesluit in<br />
verhoudings<br />
• Ekwivalente verhoudings (bv. 1:50<br />
= 2:100)<br />
• Hoe om ‘n verhouding in ‘n<br />
eenheidvorm te skryf (bv. 3:8 =<br />
1:2,667)<br />
• Direkte eweredigheid<br />
• Indirekte eweredigheid<br />
• Kostekoerse (bv. prys van hoender<br />
in Rand/kg)<br />
• Verbruikerskoerse (bv. petrol<br />
verbruikerskoste van ‘n motor in<br />
liters/km)<br />
• Tydgebaseerde koerse – afstand,<br />
spoed en tyd<br />
• Meer komplekse koerse (bv.<br />
petrolverbruik uitgedruk in<br />
liters/100km)<br />
Persenta Persentasies<br />
Persenta sies • Bereken die persentasie van ‘n<br />
waarde (bv 14% afslag op ‘n<br />
bedrag)<br />
• Vermeerde ‘n waarde met ‘n<br />
persentasie<br />
• Verminder die waarde met ‘n<br />
persentasie<br />
• Druk ‘n deel uit van ‘n heelgetal as<br />
‘n persentasie<br />
• Bepaal persentasie toename<br />
(vermeerdering) en/of afname<br />
(vermindering)<br />
• Bepaal oorspronklike waarde<br />
wanneer ‘n waarde gegee word<br />
waar persentasie bygetel of<br />
afgetrek word<br />
Patrone, Patrone, verwantskappe verwantskappe verwantskappe en en voorstellings<br />
voorstellings
Verstaan<br />
Verstaan<br />
grafieke<br />
grafieke<br />
wat wat ‘n ‘n<br />
‘n<br />
storie storie<br />
storie<br />
vertel vertel<br />
vertel<br />
Patrone Patrone en<br />
en<br />
verwantskappe<br />
verwantskappe<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
Patrone, verwantskappe en voorstellings<br />
van verwantskappe is beperk tot die<br />
konteks betreffende:<br />
• Konstante, lineêre eweredigheid,<br />
eksponensiaal (saamgestelde) groei)<br />
en ander nie-lineêre verhoudings<br />
wat geskik is in die konteks wat<br />
gespesifiseer is in die Onderwerpe<br />
Finansies, Meting, Kaarte, planne<br />
en ander voorstellings in die fisiese<br />
wêreld, Datahantering en<br />
Waarskynlikheid.<br />
• Twee verhoudings in ‘n tabel of ‘n<br />
assestelsel.<br />
Werk met ‘n verskeidenheid grafieke in<br />
verskeie hulpbronne.<br />
Herken en beskryf verskillende punte op<br />
die grafieke:<br />
• Die ounte waar die grafieke die<br />
vertikale en horisontale asse kruis.<br />
• Maksimum en minimum punte op<br />
die grafiek<br />
• Die opunte waar verskillende<br />
grafieke kruis.<br />
Tipes formele verwantskappe wat gevind<br />
word in beide getalle en meetkundige<br />
vorme:<br />
• ‘n konstante of vaste verwantskap<br />
• Verwantskappe waar daar ‘n<br />
konstante verskil is.<br />
• Verwantskappe waar ‘n<br />
omgekeerde eweredigheid is tussen<br />
die terme in die verwantskap.<br />
• Verwantskappe waar ‘n konstante<br />
verhouding is tussen die terme in<br />
die patron.<br />
• Verwantskappe wat ‘n kombinasie<br />
van die boonste insluit.<br />
• Verwantskappe waarvoor daar
Voorstellings<br />
Voorstellings<br />
van<br />
van<br />
verwantskappe<br />
verwantskappe<br />
in in tabelle,<br />
tabelle,<br />
vergelykings vergelykings en<br />
en<br />
grafieke<br />
grafieke<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
geen duidelike patron, of waar<br />
geen formule beskikbaar is nie.<br />
Tabelle, grafieke en formules kan gebruik<br />
word:<br />
• Voltooi waardes in tabelle deur<br />
waardes aft e lees uit grafieke<br />
• Stipping van ‘n grafiek vanaf<br />
waardes in ‘n tabel<br />
• Gebruik gegewe formule en/of<br />
beskrywings van verwantskappe<br />
om ‘n tabel met waardes op te stel<br />
• Pas formules/vergelykings by<br />
grafieke/tabelle vanaf waarde van<br />
verwantskappe gebaseer op<br />
neigings en/of eienskappe<br />
Identifiseer of onderskei tussen:<br />
• Afhanklike en onafhanklike re<br />
waardes<br />
• Diskrete en/of continue<br />
veranderlikes<br />
Identifiseer:<br />
• Afhanklike veranderlike waardes<br />
vir gegewe onveranderlike<br />
veranderlike waardes<br />
• Onafhanklike veranderlike waardes<br />
vir gegewe afhanklike veranderlike<br />
waardes<br />
Identifiseer onafhanklike veranderlike<br />
waardes:<br />
• Nul waardes<br />
• Maksimum/minimum waardes<br />
Bepaal formules en/of vergelykings wat<br />
verwantskappe beskryf in tabelle en/of<br />
grafieke:<br />
• Konstante (vaste) verwantskappe<br />
• Lineêre verwantskappe<br />
• Inverse eweredigheid<br />
verwantskappe<br />
Bewerkings:<br />
• Substitusie
Werk Werk Werk met met<br />
met<br />
twee<br />
twee<br />
verwantskappe<br />
verwantskappe<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
• Probeerslae en vordering<br />
• Eenvoudige algebraïese manupilasie<br />
Teken grafieke van twee verwantskappe<br />
op dieselfde assestelsel deur:<br />
• Stipping van punte vanaf ‘n tabel<br />
• Konstrueer asse met ‘n geskikte<br />
skaal vir beide die vertikale en<br />
horisontale asse<br />
• Benoem die asse<br />
Interpreteer die grafieke:<br />
• Afhanklike veranderlikes vir<br />
onafhanklike veranderde waardes<br />
• Onafhanklike veranderlikes<br />
waardes vir gegewe afhanklike<br />
waardes<br />
• Onafhanklike veranderlike waardes<br />
vir intervalle waar afhanklike<br />
veranderlikes<br />
vermeerder/verminder<br />
• Belangrikheid van die vorm van<br />
die grafiek in verhouding tot die<br />
veranderliks en scenarios wat<br />
verteenwoordi word in die grafiek<br />
• Identifiseer die onafhanklike<br />
veranderlike waardes waarvoor<br />
twee verwantskappe dieselfde<br />
afhamklike veranderlike waarde<br />
het.<br />
In situasies wat betrekking het op die<br />
voorstelling van twee verwantskappe op<br />
dieselfde assestelsel:<br />
• Identifiseer die waardes van die<br />
afhanklike en onafhanklike<br />
veranderlikes waarvan twee<br />
verwantskappe gelyk is.<br />
Los finansiële en ander probleme op:<br />
• Vergelyk verskillende tarief stelsels<br />
• Bepaling van gelykbreek-punte<br />
• Vergelyk verskillende bank opsies
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
Fokus op:<br />
• Verskille in koers verandering<br />
tussen die afhanklike en<br />
onafhanklike veranderlikes<br />
• Verskille in die helling van grafieke<br />
• Verskille in konstante waardes in<br />
vergelykings en grafieke<br />
• Gebruik van die volgende terme in<br />
verhouding tot spesifieke<br />
afhanklike/onafhanklike<br />
veranderlike waardes:<br />
- minder as<br />
- gelyk aan<br />
- groter as<br />
- meer as<br />
- tussen<br />
Neem besluite gebaseer op die<br />
vergelyking tussen die<br />
voorstellings en verduideliking van<br />
die oplossings<br />
Deel Deel Deel 2: 2: Toepassings<br />
Toepassings<br />
Finansies Finansies<br />
Finansies<br />
Konteks sluit in watt e doen het met<br />
persoonlike, huishoudelike, werksplek,<br />
besigheid, nasionale en wêreld finansies,<br />
en meer komplekse finansiële scenarios.<br />
Voorbeelde:<br />
• “Belasting Sakgids” uitgereik deur<br />
SARS<br />
• Koop ‘n kar of huis<br />
• Studente lening<br />
• Pensioen fonds van ‘n aftree<br />
annuïteit<br />
• Gebrafnis polis<br />
• Inflasie data en grafieke<br />
• Finansiële dokumente van<br />
provinsiale en nasionale regering<br />
• Finansiële dokumente van ‘n groot<br />
besigheid
Finansi Finansiële Finansi ële<br />
dokumente<br />
dokumente<br />
Tarief Tarief stelsel<br />
stelsel<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
Dokumente wat verband hou met<br />
persoonlike en/of huishoudelike finansies,<br />
insluited:<br />
• Huishoudelike rekeninge (bv.<br />
elektrsiteit, water, telefoon,<br />
selfoon)<br />
• Inkopie dokumente (bv. kasregister<br />
strokies, rekeningstate)<br />
• Bank dokumente (bv. bankstate en<br />
fooie)<br />
• Huishoudelike begrotings<br />
Dokumente wat verband hou met die<br />
werksplek en klein besigheid finansies,<br />
insluitend:<br />
Betaal strokies, begrotings, kwotasies,<br />
fakture, kwitansies, reis toelae,/eis vorms,<br />
bank dokumente.<br />
Dokumente wat verband hou met die<br />
nasionale/wêreld en meer komplekse<br />
finansiële onderwerpe:<br />
• Belasting vorms<br />
• Lenings dokumentasie<br />
Werk met die volgende tarief stelsels:<br />
• Munisipale tariewe (bv.<br />
elektrisiteit, water, riool)<br />
• Telefoon tariewe (bv. selfoon en<br />
landline)<br />
• Vervoer tariewe (bv. busse, taxi en<br />
trein tariewe)<br />
• Bank fooie<br />
In Graad 11: Ondersoek twee verskillende<br />
opsies deur:<br />
• Berekeninge uit te voer.<br />
• Grafieke te teken wat die<br />
verskillende opsies voorstel en<br />
interpreteer die snypunt(e) en<br />
ander gebiede op die grafieke.<br />
Inkomste, Inkomste, Persoonlike inkomstes:
uitgawes,<br />
uitgawes,<br />
wins/verlies,<br />
wins/verlies,<br />
inkomste inkomste-en<br />
inkomste en-<br />
uitgawe<br />
uitgawe<br />
state state en<br />
en<br />
begrotings<br />
begrotings<br />
Kosprys Kosprys en<br />
en<br />
verkoopprys<br />
verkoopprys<br />
verkoopprys<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
• Salarisse, lone, kommissie<br />
• Geskenke en sakgeld<br />
• Beurese en lenings<br />
• Spaar<br />
• Rente<br />
• Erfporsie<br />
Besigheid en/of werksplek inkomste:<br />
• Inkomste van verkope en/of<br />
dienste gelewer<br />
• Donasies en/of skenkings<br />
• Rente op geld in rekeninge en/of<br />
beleggings<br />
• Inkomste vir groter organisasies<br />
(bv. belasting vir regering)<br />
Persoonlike uitgawes:<br />
• Leef uitgawes (bv. kos, klere,<br />
vermaak)<br />
• Rekeninge (bv. eletrisiteit en water)<br />
• Telefoon<br />
• Fooie (bv. skool fooie, bank fooie)<br />
• Versekering (bv, motor,<br />
huishoudelike en mediese fonds)<br />
• Persoonlike belasting<br />
• Lening terugbetalings (bv. winkel<br />
rekeninge)<br />
• Spaar<br />
Besigheid en/of werksplek uitgawes:<br />
• Salarisse, lone en kommissie<br />
• Lopende uitgawes (bv. dienste,<br />
telefoon, huur)<br />
• Beleggings en spaar<br />
• Belasting<br />
Uitgawes vir groter organisasies (bv.<br />
munisipaliteite)<br />
• Produksiekoste en/of kosprys van<br />
‘n item /diens bepaal, maar
Gelykbreek-<br />
Gelykbreek<br />
punt<br />
punt<br />
Rente<br />
Rente<br />
Bankw Bankwese, Bankw ese,<br />
lenings lenings<br />
lenings<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
verstaan dat daar ‘n verskil tussen<br />
die kostes is<br />
• Besluit op ‘n geskikte verkoopprys<br />
van ‘n item en/of diens gebaseer<br />
op ‘n verwagte persentasie profit<br />
• Ondersoek die bestuur van klein<br />
besighede met inagneming van:<br />
- inkomste-en-uitgawe state<br />
- begrotings<br />
- gelykbreek-punt<br />
- produksiekoste<br />
Metodes vir gelykbreek waardes:<br />
• Teken twee grafieke op een<br />
assestelsel en lees snypunte op die<br />
grafiek af.<br />
• Probeer en verbeter deur<br />
substitusie<br />
Komponente van gelykbreek-punt:<br />
• Die gelykbreekpunt bestaan uit<br />
twee waardes<br />
• Die relevansie van die gelykbreek-<br />
punt<br />
Ondersoek die volgende:<br />
• Lening ooreenkomste tussen<br />
familielede waar terugbetaling slegs<br />
eenkeer aan die einde van die<br />
lening gedoen word.<br />
• Beleggings op vaste deposito<br />
rekenings waar geld slegs een maal<br />
in die rekening gedeponeer word.<br />
• Bank rekenings met veranderende<br />
balans.<br />
• Huurkoop ooreenkomste en<br />
lenings<br />
• Ander beleggings (bv. aftree<br />
annuïteite)<br />
Tipes bankrekenings:<br />
• Spaarrekening
en<br />
beleggings<br />
beleggings<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
• Tjek/lopende rekening<br />
• Vaste deposito rekening<br />
• Krediet rekening (met kredietkaart)<br />
en ‘n debiet rekening (met ‘n<br />
debiet kaart)<br />
Vergelyk bankkostes:<br />
• Tarief tabelle<br />
• Gegewe formules<br />
• Trek grafieke om die geskikte<br />
beraming van die verskillende<br />
rekeninge te kry vir individuele<br />
behoeftes.<br />
Voordele en nadele vir verskillende<br />
rekening tipes:<br />
• Bankkostes<br />
• Rentekoerse<br />
Implikasies vir laat betaling op<br />
kredietkaart rekeninge.<br />
Verskillende manier waarop rente<br />
oorbetaal kan word.<br />
Tipes lenings:<br />
• Informele lenings tussen familielede<br />
• Beleggings in vaste deposito<br />
rekeninge<br />
• Huurkoop ooreenkomste<br />
• Banklenings<br />
• Mikro- en makroleners waar<br />
maandelikse terugbetaling is<br />
• Beleggings waar daar ‘n<br />
maandelikse deposito is, insluitend:<br />
- stokvel<br />
- aftree annuïteite<br />
- Pensioen fondse<br />
- Begrafnis planne<br />
Inflasie Inflasie Ondersoek veranderinge in die prys van<br />
goedere en/of dienste<br />
Herken dat:<br />
• Inflasie ‘n maatstaf van die<br />
verandering van koopkrag van<br />
geld oor tyd.
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
• Inflasie verteenwoordig<br />
gemiddelde styging in die prys van<br />
goedere en dienste<br />
Impak van inflasie op:<br />
• Koopkrag<br />
• Waarde van ‘n item oor tyd<br />
• Waarde van geld in die bank<br />
Interpreterr en analiseer grafieke wat<br />
veranderings in die inflasie koers oor ‘n<br />
tyd aandui.<br />
Belasting Belasting Werk met WVF (UIF) in die konteks van<br />
salaris strokies.<br />
Dokumente:<br />
• Salaries strokies<br />
• Tabelle van inkomstebelating kerf<br />
en inkomstebelasting formules<br />
• Belastingsaftrekkings tabelle<br />
uitgereik deur SARS<br />
• IRP5 vorms<br />
• Persoonlike belasting vorms<br />
• Netto salaries<br />
• Belasting korting<br />
• Bruto inkomste<br />
• Belasbare aftrekkings<br />
• Nie-belasbare aftrekkings<br />
• Belasbare inkomste<br />
Wisselkoerse Wisselkoerse • Werk met wisselkoers tabelle wat<br />
voorkom in koerante.<br />
• Waarde van betaalmiddel i.t.v.<br />
ander geldeenhede.<br />
• Betekenis van “sterk” en “swak”<br />
m.b.t. verwantskap tussen twee<br />
geldeenhede.<br />
• Begrip van “koopkrag” van ‘n<br />
geldeenheid in ‘n spesifieke land.<br />
• Beplan ‘n vakansie of ‘n reis, sluit<br />
in:<br />
o ‘n reis begroting
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
o Kaarte en afstandstabelle om<br />
reise te beplan<br />
o Bus, trein, vliegtuig en taxi<br />
tydroosters en koste tabelle<br />
o kalenders<br />
Meting<br />
Meting<br />
Komplekse projekte wat meting komsepte<br />
insluiy geintegree met<br />
inhopud/vaardighede van ander<br />
Onderweerpe in beide bekende en<br />
onbekende konteks.<br />
Voorbeelde:<br />
• Gebruik planne van HOP huise om<br />
die hoeveelhede en koste van die<br />
material vir die huise te bepaal.<br />
• Ondersoek die aantal en koste van<br />
die teëls wat benodig word vir die<br />
vloer, neem in ag die spasies vir die<br />
teëlvuller tussen die teëls en die<br />
gesnyde teëls.<br />
• Bereken die werklike behuisings<br />
digtheid vir ‘n voorstad,<br />
nedersetting of dorpsgebied en<br />
lewer kritiek op die munisipale<br />
behuisings digtheid in terme van<br />
die bevindings van hierdie projek.<br />
• Ondersoek die grootte vann ‘n<br />
dam om ‘n dorp te bedien<br />
gebaseer op die aantal persone wat<br />
daar woon, elke persoon se water<br />
verbruik en/of aanvraag, en data<br />
van die jaarlikse re♪7nval in die<br />
gebied.<br />
Herleidings Herleidings Herleiding van eenhede van meting deur<br />
geheue vir:<br />
Metrieke Metrieke stelsel stelsel: stelsel<br />
• mm – cm – m – km<br />
• ml – l<br />
• g - kg – ton
Meet Meet van<br />
van<br />
lengte lengte en<br />
en<br />
afstande afstande<br />
afstande<br />
Meting<br />
Meting<br />
in<br />
in<br />
massa massa (gewi (gewig) (gewi g)<br />
Meting<br />
Meting<br />
van van<br />
van<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
Tyd Tyd: Tyd<br />
• Sek – min – ure – dae<br />
Bak herleidings:<br />
• Lepels – ml<br />
• Koppies – ml<br />
Tussen verskillende stelsels, insluitend:<br />
• Metrieke na imperiale eenhede<br />
Vaste Vaste- Vaste na na vloeistof vloeistof herleidings:<br />
• g en/of kg na ml en/of liters<br />
• cm2 en m2 na liters<br />
• mm3 , cm3 en m3 na ml en liters<br />
Temperature:<br />
Temperature:<br />
• °F = (1.8 × °C) + 32°<br />
• °C = (°F – 32°) ÷ 1.8<br />
Metodes:<br />
• Praktiese metodes<br />
• Liniaal, maatband, meterwieletjie<br />
• Skale<br />
Konteks:<br />
Lengtes en/of meting van lengtes van<br />
objekte om take te voltooi.<br />
Afstande en/of meting van afstande tussen<br />
voorwerpe/posisies in ruimte deur gebruik<br />
making van kaarte en skale.<br />
Meetinstrumente:<br />
• badkamerskale<br />
• kombuis skale<br />
• elektroniese skale<br />
Konteks:<br />
• Take in die huishouding( bak /<br />
kook)<br />
• Groter projekte in die skool en/of<br />
breër gemeenskap<br />
• Komplekse projekte in beide<br />
kebende en onbekende konteks<br />
Meetinstrumente:<br />
• Maatlepels en koppies
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
volume volume • Bekers, bottels en/of blikke<br />
• Emmers en kruiwaens<br />
Konteks:<br />
• Eenvoudige take in die huishouding<br />
• Groter projekte in die skool en/of<br />
breër gemeenskap<br />
• Komplekse projekte in beide<br />
kebende en onbekende konteks<br />
Meting<br />
Meting<br />
van van<br />
van<br />
temperat temperatuur<br />
temperat uur<br />
Bereken<br />
Bereken<br />
omtrek,<br />
omtrek,<br />
oppervlakte<br />
oppervlakte<br />
en<br />
volume volume<br />
volume<br />
Meetinstrumente:<br />
• Termometer<br />
• Temperatuur wysers en aanwysings<br />
(bv. op ‘n stoof)<br />
• Weerberigte<br />
Konteks:<br />
• Eenvoudige take in die huishouding<br />
• Groter projekte in die skool en/of<br />
breër gemeenskap<br />
• Komplekse projekte in beide<br />
bekende en onbekende konteks<br />
Herleidings:<br />
• °F = (1.8 × °C) + 32°<br />
• °C = (°F – 32°) ÷ 1.8<br />
Bereken / meet die omtrek, oppervlakte<br />
(insluitend die buite-oppervlakte) en/of<br />
volume van voorwerpe deur:<br />
• Direkte meting<br />
• Berekeninge van die volgende:<br />
- reghoeke,<br />
- driehoeke<br />
- sirkels<br />
- reghoekige prismas en silinders<br />
deur bekende formules<br />
Tyd • Tyd waardes uitgedruk en/of<br />
aangeteken op horlosies en stop<br />
horlosies<br />
• Formate:<br />
- tyd van die dag (bv. 8 uur,
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
8:00 vm)<br />
- tyd aangeteken format (bv. 1 u 12<br />
min 20 sek)<br />
• Herlei tussen verskillende eenhede<br />
van tyd.<br />
• Bereken tydsverloop tussen<br />
verskillende tyd formate<br />
• Kalenders wat dae, weke en<br />
maande aandui<br />
• Tydtabelle (bv. les/eksamen<br />
tydroosters)<br />
Konteks:<br />
• Eenvoudige take in bekende<br />
konteks van di huishouding<br />
• Groter projekte in die bekende<br />
konteks van die huishouding en<br />
skool en/of breër gemeenskap<br />
• Komplekse projekte<br />
• Geskikte kaarte<br />
Beplan toere:<br />
• Benadering van reis tye<br />
• Bepaling van reis kostes<br />
• Bepaal geskikte stop plekke met<br />
inagneming van die petrol verbruik<br />
en moegheid<br />
• Bereken spoed i.t.v. tyd<br />
Kaarte, Kaarte, planne planne en en ander ander voorstellings voorstellings in in die die fisiese fisiese wêreld<br />
wêreld<br />
Kaarte en planne van moontlike<br />
onbekende konteks en/of komplekse<br />
strukture (bv. HOP huise) en modelle van<br />
verpakkings houers en geboue.<br />
Kaarte en planne van moontlike<br />
onbekende konteks en/of komplekse<br />
strukture.<br />
Bou 3D skaal modelle van verpakkings<br />
houers en geboue om te ontdek hoe die<br />
finale produk sal lyk.
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
Teken 2D skaal prente van 3D geboue en<br />
verpakkings houers.<br />
Skale Skale • Numeriese skale uitgedruk in die<br />
vorm 1 : 500<br />
• Grafiese skale uitgedruk in die<br />
vorm<br />
0m 10m 20m<br />
• Verstaan die voordele en nadele<br />
van elke tipe skaal.<br />
• Bereken werklike lengtes en afstand<br />
wanneer metings bekend is.<br />
• Bereken kaart en/of plan metings<br />
wanneer werklike lengtes en<br />
afstande bekend is deur gebruik te<br />
maak van ‘n gegewe skaal<br />
• Bepaal die mees geskikte skaal om<br />
‘n tekening/konstruksie van ‘n<br />
kaart, plan en/of model te maak<br />
• Bepaal die skaal waarin ‘n kaart<br />
en/of plan geteken is in die vorm<br />
1 ; …. en gebruik die skaal om<br />
ander afstande op die kaart/plan te<br />
bepaal.<br />
Kaarte Kaarte Soort kaarte:<br />
• Sitplek uitleg en /of uitleg van ‘n<br />
klaskamer<br />
• Uitleg van ‘n gebou en/of<br />
sportgronde by ‘n skool<br />
• Uitleg van ‘n winkel<br />
• Sitplekke in ‘n bioskoop en / of<br />
sport stadium<br />
• Straat kaarte met ruitverwysings<br />
• Nasionale en provinsiale paaie en<br />
spoorweg kaarte<br />
• Strook kaarte wat afstande van ‘n<br />
gedeelte van ‘n pad aandui<br />
• Bo-aansig kaarte<br />
• Woning of landgoed kaarte
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
Planne Planne Instruksie/monterings diagramme:<br />
• Kragproppe<br />
• Plastiese modelle<br />
• Ongemonteerde hout meubel<br />
eenhede<br />
• Selfone (bv. installasie van ‘n<br />
battery en sim kaart)<br />
• Kinderspeelgoed insluitend LEGO<br />
Soorte planne:<br />
• Ruwe en skaal aansig planne (voor,<br />
agter en sy) wat ‘n sy-aansig wys<br />
• Ruwe en skaal ontwerp tekeninge<br />
van items wat vervaardig moet<br />
word (bv. klere, meubels)<br />
Modelle Modelle Bou 3D skaal modelle van verpakkings<br />
houers om die metode van verpakking te<br />
ondersoek.<br />
Datahantering<br />
Datahantering<br />
Datahantering<br />
Tipe data waarmee gewerk word is<br />
primer (maar nie uitsluitend) aan data at<br />
insluit:<br />
• Meervoudige stel data met<br />
meervoudige kategorieë<br />
• Komplekse waardes waarvoor<br />
benadring dalk nodig sal wees<br />
• Data wat verband hou met<br />
nasionale en wêreld kwessies, bv:<br />
o Nasionale en/of provinsiale<br />
gesondheid statistieke<br />
o Nasionale en/of provinsiale<br />
onderwys statistieke<br />
o Nasionale en/of provinsiale<br />
pad ongeluk statistieke<br />
o Nasionale en/of provinsiale<br />
bevolking statistieke<br />
o Historiese inflasie en/of<br />
wisselkoers data<br />
Versameling Versameling Die tipe data waaarmee gewerk word is
van<br />
data<br />
data<br />
Opstel<br />
Opstel<br />
van<br />
van<br />
vrae<br />
Kollekteer<br />
Kollekteer<br />
data<br />
data<br />
Opsomming<br />
Opsomming<br />
van<br />
van<br />
data<br />
data<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
primer (maar nie uitsluitend) aan data wat<br />
insluit:<br />
• Twee stelle data met meervoudige<br />
kategorieë.<br />
• Waardes wat direk afgelees word<br />
van grafieke en/of tabelle sonder<br />
noodsaaklikheid van benadering.<br />
• Data wat verbvand hou met die<br />
breër gemeenskap en meer<br />
komplekse sosiale kwessies wat<br />
minder bekend is aan leerlinge.<br />
Ontwikkel vrae of stel vrae op wat twee<br />
stelle data vereis.<br />
Herken die inpak van die wyse waarop<br />
vrae opgetsel word op bevindings.<br />
Instrument vir kollektering:<br />
• Waarneming<br />
• Onderhoud<br />
• Vraeslys of opnames<br />
Maatstawwe van sentrale tendens en<br />
verspreiding:<br />
• Gemiddeld<br />
• Median<br />
• Modus<br />
• Omvang<br />
• Kwartiele en inter-kwartiele<br />
• Persentiele<br />
Begrip vir die volgende:<br />
• Die funksie/doel van die<br />
maatstawwe van sentrale tendense<br />
en verspreiding.<br />
• Die meting van sentrale tendense,<br />
verwys na die term “gemiddeld”.<br />
• Rol en impak van uitskieters.<br />
• Die sterkte en beperking van elke<br />
tipe maatstaf van die sentrale<br />
tendense en verspreiding en die<br />
situasie waarin dit gemeet word.
Voorstelling<br />
Voorstelling<br />
van<br />
van<br />
data<br />
data<br />
Interpretering<br />
Interpretering<br />
en<br />
analisering<br />
van<br />
van<br />
data<br />
data<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
Analiseer berekende en/of gegewe<br />
meetings van die sentrale tenden en/of<br />
verspreiding.<br />
Verteenwoordig twee stele gekollekteerde<br />
data deur:<br />
• Sirkel diagramme<br />
• Histogramme<br />
• Enkelstaaf grafieke<br />
• Lyn en gebroke lyn grafieke<br />
• Saamgestelde staafgrafieke en<br />
saamgestelde/vertikale staple<br />
grafieke<br />
• Spreidingsgrafieke<br />
• Snor-baard diagram<br />
Lees en kies data voorstellings data wat<br />
antwoorde op vrae kan verskaf.<br />
Identifiseer en beskryf tendens/patrone in<br />
data in tabelle/grafieke.<br />
Ondersoek hoe die keuse van die<br />
voorstelling van data ‘n impak het op die<br />
indruk wat geskep word.<br />
Moet weet hoe om vre te vra oor:<br />
• Grootte van die steekproef<br />
• Verteenwoordiging in die<br />
steekproef<br />
• Metodes van kollektering van data<br />
• Onpartydigheid tydens kollektering<br />
• Data ‘n feit of opinie<br />
• Wyse van sortering en/of<br />
groepering<br />
• Grootte van groepe in groepering<br />
van data<br />
• Tipe van maatstawwe om die<br />
gemiddeld te bepaal<br />
• Verspreiding(omvang) van data<br />
• Ontwikkel teenstrydige argumente<br />
deur dieselfde en/of verskillende<br />
opgesomde dat te gebruik.
Uitdrukking<br />
Uitdrukkings<br />
Uitdrukking s<br />
van<br />
van<br />
waarskynlikheid<br />
waarskynlikheid<br />
Voorspelling<br />
Voorspelling<br />
Voorstelling Voorstelling vir<br />
vir<br />
bepaling<br />
bepaling<br />
van van moontlike<br />
moontlike<br />
uitkomste<br />
uitkomste<br />
Evalueer Evalueer<br />
Evalueer<br />
uitdrukkings<br />
uitdrukkings<br />
uitdrukkings<br />
wat wat wat insluit<br />
insluit<br />
Waarskynlikheid<br />
Waarskynlikheid<br />
CAMI <strong>Wisk</strong>unde <strong>Geletterdheid</strong><br />
KABV<br />
Waarskynlikheid<br />
Waarskynlikheid<br />
Ondersoek waarskynlikheid in scenarios<br />
wat betref:<br />
• Speletjies met muntstukke en<br />
dobbelstene<br />
• Weervoorspellings<br />
• Toetse waar data ‘n kans is van<br />
onakkurate resultate<br />
• Kosmetiese en ander produkte wat<br />
uitlatings maak aangaande<br />
Waarskynlikheid<br />
• Lottery en ander dobbel speletjies<br />
• Risiko (waagstuk) Assesserings<br />
• Koerant artikels wat verwys na<br />
Waarskynlikheid<br />
Werk met situasies betreffende<br />
Waarskynlikheid, insluitend:<br />
• Speletjies met muntstukke en<br />
dobbelstene<br />
• Weervoorspellings<br />
• Toetse waar daar ‘n kans is vir<br />
onakkurate resultate<br />
• Produkte wat uitlatings maak<br />
aangaande Waarskynlikheid<br />
• Nasionale loterye<br />
• Dobbel scenarios<br />
• Risiko assesserings<br />
• Koerant artikels wat verwys na<br />
“vermoede”, “kans” en/of<br />
“Waarskynlikheid”
Change language