03.05.2013 Views

Lewe en lewende wesens 2

Lewe en lewende wesens 2

Lewe en lewende wesens 2

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Die binne-oor<br />

Die binne-oor word deur die skedelb<strong>en</strong>e beskerm. Binne-in die holte is daar ‘n styf<br />

opgerolde pypie, die koglea. Dit is met vloeistof gevul. Klanktrillings laat die vloeistof<br />

beweeg. Die klanktrillings word verander in impulse wat deur die s<strong>en</strong>uwees na die<br />

brein gestuur word.<br />

Die oor <strong>en</strong> balans<br />

Die ore word nie net gebruik om te hoor nie, maar hulle help ook om balans te behou. In<br />

die binne-oor is daar drie bogies. Hulle is pypies wat soos halwe sirkels lyk. Dit is die<br />

halfsirkelvormige kanale. Twee staan regop <strong>en</strong> e<strong>en</strong> lê plat. Die vloeistof in jou binneoor<br />

beweeg saam wanneer jy beweeg. Die bewegings word deur fyn haartjies in die<br />

halfsirkelvormige kanale opgevang. Die haartjies buig met elke beweging <strong>en</strong> laat weet<br />

jou brein in watter rigting jou kop beweeg. So kan jy jou balans behou. ‘n Siekte van die<br />

binne-oor kan ‘n m<strong>en</strong>s duiselig laat voel. As jou balans versteur word, val jy om.<br />

Oorprobleme<br />

Soms kry ‘n m<strong>en</strong>s oorinfeksies wat sommer baie seer is. Vloeistof bou soms in die<br />

middeloor op <strong>en</strong> veroorsaak dat ‘n m<strong>en</strong>s nie mooi kan hoor nie. ‘n Dokter kan dit g<strong>en</strong>ees<br />

deur ‘n klein gaatjie in die trommelvlies te maak om die vloeistof uit te laat. Die dokter<br />

kan ‘n dun pypie in die trommelvlies plaas om die gaatjie vir omtr<strong>en</strong>t drie maande oop<br />

te hou. Baie kinders het sulke pypies in hulle ore <strong>en</strong> voel dit nie eers nie. Hulle moet<br />

egter versigtig wees om nie water in hulle ore te kry nie.<br />

Beskerming van die oor<br />

Die meeste dele van jou oor is binne-in die skedel sodat die harde b<strong>en</strong>e die middel-<br />

<strong>en</strong> binne-oor beskerm. Die oorkanaal word deur haartjies <strong>en</strong> geelklewerige oorwas<br />

beskerm. Vuilheid wat by die oor inkom word deur die oorwas vasgevang sodat dit nie<br />

na die middel- of binne-oor gaan nie.<br />

Soms pak oorwas saam <strong>en</strong> blokkeer die oorkanaal. ‘n Dokter kan dit sonder <strong>en</strong>ige gevaar<br />

uithaal.<br />

Klein kindertjies steek soms voorwerpe in hulle ore. Dit kan baie gevaarlik wees. Moet<br />

nooit iets in jou oor steek nie. Mo<strong>en</strong>ie probeer om iets uit te krap nie. Besoek liewer ‘n<br />

dokter as ‘n voorwerp of insek nie maklik uitkom nie.<br />

‘n Dokter is besig om te toets hoe ‘n<br />

seun op verskill<strong>en</strong>de klanke reageer.<br />

Die seun dra oorfone sodat hy net<br />

die klanke van die masji<strong>en</strong> kan hoor.<br />

Hy sê wat hy kan hoor <strong>en</strong> die dokter<br />

maak aantek<strong>en</strong>inge.<br />

62

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!