De ware hoop en verwachting ISRAELS - Bosch.pdf
De ware hoop en verwachting ISRAELS - Bosch.pdf
De ware hoop en verwachting ISRAELS - Bosch.pdf
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
haar verkorte red<strong>en</strong> (niet wel verstaan kunn<strong>en</strong>de word<strong>en</strong>) heeft dezelve in zijn<br />
hogeschool beginn<strong>en</strong> uit te legg<strong>en</strong>, in het jaar na Christus geboorte 367. En heeft alle<br />
jar<strong>en</strong> twee onderdel<strong>en</strong> verklaard, alzo dat hij in de tijd van 60 jar<strong>en</strong>, welke hij die<br />
school bestuurd heeft, de Misna tweemaal heeft uitgelegd, <strong>en</strong> heeft daarvan 35<br />
verhandeling<strong>en</strong> bijgeschrift nagelat<strong>en</strong>. En dat hem in dat hoge ambt, in die school<br />
opgevolgd is, e<strong>en</strong> Marremar, in het jaar 427, met Mar, de zoon van Raf Asse,<br />
b<strong>en</strong>ev<strong>en</strong>s hun metgezell<strong>en</strong>, dewelke dit begonn<strong>en</strong> werk voltrokk<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> in 73 jar<strong>en</strong>,<br />
zijnde het 500e jaar na de geboorte van Christus. Dit verschilt in tijd niet veel, met het<br />
verhaal van de schrijver van het boek Juchasin, die zegt dat Marremar, <strong>en</strong> Mar de<br />
zoon van Raf Asse, b<strong>en</strong>ev<strong>en</strong>s hun medegezell<strong>en</strong>, de Talmud hebb<strong>en</strong> verzegeld met de<br />
inzetting<strong>en</strong>, besluit<strong>en</strong> <strong>en</strong> gewoont<strong>en</strong>, welke de wijz<strong>en</strong> van alle eeuw<strong>en</strong> verordineerd <strong>en</strong><br />
vastgesteld hadd<strong>en</strong>, tot hun tijd toe; hetzelve hebb<strong>en</strong> verzegeld in het jaar 4265 na de<br />
schepping der wereld, hetwelk zou wez<strong>en</strong> het jaar 505 na de geboorte van Christus.<br />
Wat de taal betreft, waarin de Gemara geschrev<strong>en</strong> is, het is daar niet mee als met de<br />
Misna. Want hoewel de Misna met e<strong>en</strong> verkorting geschrev<strong>en</strong> is, hetwelk veel<br />
duisterheid <strong>en</strong> dubbelzinnigheid maakt, zo is het echter zuiver Hebreeuws. Maar zo is<br />
het met de Gemara niet, want naar het getuig<strong>en</strong>is derzelver onderzoekers, is het<br />
beschrev<strong>en</strong> in gans onzuiver Chaldeeuws, verm<strong>en</strong>gd met e<strong>en</strong> oneindig getal woord<strong>en</strong><br />
uit andere tal<strong>en</strong>, als Perzische, Arabische, Griekse <strong>en</strong> Latijnse. Rabbi Mozes<br />
Maimonides noemt die spraak de Aramese, <strong>en</strong> zegt dat die taal of spraak is sam<strong>en</strong><br />
gem<strong>en</strong>gd uit andere tal<strong>en</strong>, <strong>en</strong> bij de Babylonische volk<strong>en</strong> in die tijd in gebruik was.<br />
Het wordt ook g<strong>en</strong>oegzaam zeker gehoud<strong>en</strong>, als dat de Gemara de gehele Misna niet<br />
verklaard, maar vele zak<strong>en</strong> onverklaard heeft gelat<strong>en</strong>. Er wordt verzekerd, dat er wel<br />
27 boek<strong>en</strong> van de Misna zijn die de Gemara onverklaard gelat<strong>en</strong> heeft. Tot dusver in<br />
het algeme<strong>en</strong> over de Talmud, om te begrijp<strong>en</strong> haar gedaante.<br />
Hoe e<strong>en</strong> grote achting dat de Jod<strong>en</strong> daarvoor hebb<strong>en</strong>, kan blijk<strong>en</strong>, als ze zegg<strong>en</strong> dat er<br />
niets is, dat de allerheiligste Talmud te bov<strong>en</strong> gaat. Het is althans zeker, dat zij de<br />
mondwet gelijk stell<strong>en</strong> met de geschrev<strong>en</strong> wet, als blijkt uit het zegg<strong>en</strong> van Rabbi<br />
Ab<strong>en</strong> Ezra, namelijk, dat er ge<strong>en</strong> onderscheid was tuss<strong>en</strong> die twee wett<strong>en</strong>. Maar daar<br />
zijn er die houd<strong>en</strong> dezelve bov<strong>en</strong> de geschrev<strong>en</strong> wet, want de auteur van het boek<br />
Ammude Gola drukt zich niet duister uit, als hij zegt: „gij zult niet m<strong>en</strong><strong>en</strong> dat de<br />
geschrev<strong>en</strong> wet, de grondslag van onze godsdi<strong>en</strong>st is, maar veel meer de wet die bij<br />
monde overgeleverd is, want op de mondelijke wet is het verbond gemaakt." Ja zelfs<br />
zegg<strong>en</strong> de Joodse meesters, dat de mondwet de grondslag van de geschrev<strong>en</strong>e is,<br />
gelijk Rabbi Bedild zegt, het fondam<strong>en</strong>t der beschrev<strong>en</strong>e wet, is de wet bij monde<br />
overgeleverd, omdat de beschrev<strong>en</strong>e niet dan door de mondwet kan verklaard word<strong>en</strong>.<br />
Ja zij vergelijk<strong>en</strong> de Bijbeltekst bij water, de Misna bij wijn <strong>en</strong> de Gemara bij de saus.<br />
Wat red<strong>en</strong> de Rabbi gaf, waarom dat zijlied<strong>en</strong> dat "roemruchtig werk, hetwelk<br />
verscheid<strong>en</strong> foliant<strong>en</strong> beslaat, voor Goddelijk houd<strong>en</strong>. <strong>De</strong> red<strong>en</strong> dewelke ik daarteg<strong>en</strong><br />
had, om hetzelve als zodanig te verwerp<strong>en</strong>, zijn in de 3 eerste sam<strong>en</strong>sprak<strong>en</strong> vervat.<br />
Maar dewijl hier gesprok<strong>en</strong> wordt van e<strong>en</strong> boek, hetwelk buit<strong>en</strong> de Bijbel, bij de<br />
Jod<strong>en</strong> voor Goddelijk wordt gehoud<strong>en</strong>, <strong>en</strong> hetzelve is ter toets gebracht, dat ik hier<br />
ook voor de waarheidzoek<strong>en</strong>de lezer, kort wil bijvoeg<strong>en</strong>, wat, dat m<strong>en</strong> heeft te<br />
oordel<strong>en</strong> van de Turk<strong>en</strong> hun Alkoran (Koran) , dewelke van h<strong>en</strong> mede bov<strong>en</strong> de<br />
Bijbel, voor Goddelijk wordt aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> werk voortgekom<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de zesde <strong>en</strong><br />
zev<strong>en</strong>de eeuw, door e<strong>en</strong> Arabier, g<strong>en</strong>aamd Mahomed (Mohammed), gebor<strong>en</strong> in<br />
Mekka, wi<strong>en</strong>s afkomst gerek<strong>en</strong>d wordt van Ismaël Abrahams zoon. Mahomed noemt<br />
dit zijn boek de Alkoeraan, of Al- Koran, <strong>en</strong> zegt zoveel (naar het oordeel der<br />
6