Brochure melkvee - Publicaties - Vlaanderen.be

5.3.4 Longwormen
Longwormen veroorzaken in toenemende mate problemen bij melkvee en het lijkt
erop dat dit steeds vroeger in het seizoen gebeurt. De laatste jaren werden al in mei
de eerste besmettingen gesignaleerd en door laboratoriumonderzoek bevestigd.
Ziekteveroorzaker
Longwormbesmetting, ook grashoest genoemd, is een erg schadelijke ziekte. De
ziekte wordt veroorzaakt door de longworm of Dictyocaulus viviparus. Dit komt
vooral voor in landen met een gematigd en vochtig klimaat. Daar waar regen en
temperatuur de grasgroei bevorderen, zal men ook longwormen aantreffen. Kalveren
en jongvee worden hoofdzakelijk tijdens hun eerste weideseizoen aangetast. Een
infectie met longwormen kan een ernstige groeivertraging tot gevolg hebben en een
zware infectie kan voor een kalf zelfs fataal zijn.
Ziekteverschijnselen
De eerste en belangrijkste verschijnselen van een longworminfectie zijn hoesten bij
opjagen en een snelle achteruitgang in conditie. Vooral volwassen koeien zijn een
besmettingsbron. Ze kunnen via de mest longwormlarven uitscheiden zonder zelf
verschijnselen te vertonen.
Klachten over hoestende koeien in de weide komen met enige regelmaat voor en
dan vooral in de laatste zomermaanden van het jaar. Juist in die tijd moet vooral aan
longworm worden gedacht (afwisselend warm en vochtig weer). In geval van
longworminfecties is er bij een aantal dieren van de kudde, over een beperkt gebied
van de longen afwijkend ademhalingsgeruis (piepen) te horen. Voor bevestiging van
de diagnose : opsporen van longwormlarven in meststalen (Baermannmethode).
Indien positief alle dieren behandelen.
Besmettingsroute
De volwassen longwormen bevinden zich in de luchtwegen, waar ze wormeieren
produceren die reeds larven bevatten. Tijdens hoestbuien worden deze larven
opgehoest naar de keel en ingeslikt. Uiteindelijk komen de larven met de mest op de
weide terecht. De infectieuze larven worden door vertrappeling van de mestplakken,
door uitspoeling van de regen en met behulp van openspringende vruchtdelen van
schimmels die op de mest groeien, verspreid over de weide. De jonge dieren
besmetten zich door opname van het gras waarop zich infectieuze larven bevinden.
De larven graven zich doorheen de darmwand om de bloedbaan te bereiken en
vervolgens het longweefsel te bereiken. Hier vormen ze zich om tot volwassen
wormen. Er ontstaan ontstekingsreacties die gepaard gaan met vochtproductie in de
longen en een verhoogde slijmproductie in de luchtwegen. De volwassen wormen
zorgen voor een obstructie van de luchtwegen waardoor de runderen in ademnood
komen. Dit uit zich klinisch door herhaaldelijk hoesten met een licht uitgestoken
tong , vooral na inspanning. In extreme gevallen erge ademnood, niet meer eten of
drinken en sterfte.
41