1979-059 GESCHIEDENIS/HISTOIRE PHARMACIE - Kring voor de ...
1979-059 GESCHIEDENIS/HISTOIRE PHARMACIE - Kring voor de ...
1979-059 GESCHIEDENIS/HISTOIRE PHARMACIE - Kring voor de ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Huis en apotheek.<br />
Er zijn maar weinig afbeeldingen, welke <strong>de</strong> apotheek ten<br />
tij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> vestiging laten zien. De aandacht van schil<strong>de</strong>r<br />
en graveur wordt meest afgeleid naar <strong>de</strong> kerk, het stadhuis<br />
of ten minste het lijnenspel van donkere sluis, kerkportaal<br />
en toren. Zo hei» ik een uitzicht vanaf <strong>de</strong> Molsteeg<br />
niet aangetroffen. Er is evenwel geen re<strong>de</strong>n om aan te<br />
nemen dat <strong>de</strong> <strong>voor</strong>gevels <strong>de</strong>r huisjes, aan West- en<br />
Noordzij<strong>de</strong> tegen <strong>de</strong> Kerkgebouw grondig veran<strong>de</strong>rd zou<strong>de</strong>n<br />
zijn, zelfs niet na <strong>de</strong> recente restauratie, die wel<br />
het binnenwerk veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong>. Wel is het water van <strong>de</strong><br />
N.Z. Voorburgwal ge<strong>de</strong>mpt, <strong>de</strong> zo ontstane verkeersweg<br />
bestaat. De torenstomp is geslecht. Een apotheker is niet<br />
langer op No. 137 gevestigd. Er is nu een boutique,<br />
hetwelk een meer rendabele bezigheid schijnt te zijn.<br />
Laten wij nu teruggaan naar <strong>de</strong> situatie, welke <strong>de</strong> jonggehuw<strong>de</strong>n<br />
in 1765, komen<strong>de</strong> vanaf <strong>de</strong> Molsteeg, over <strong>de</strong><br />
donkere sluis, in hun behuizing zullen hebben aange<br />
troffen.<br />
Gelijkvloers was <strong>de</strong> apotheek gevestigd. Vanaf <strong>de</strong> overkluizing<br />
was zij te bereiken via een trapje met 3 tre<strong>de</strong>n,<br />
waarlangs ijzeren leuningen, bij ijzel zeker een noodzaak.<br />
Aan <strong>de</strong> straatzij<strong>de</strong> waren twee ramen, bei<strong>de</strong>rzijds van<br />
<strong>de</strong> ingangs<strong>de</strong>ur, <strong>voor</strong>zien van groengazen horren, gevat<br />
in gebeeldhouwd, krullerig ka<strong>de</strong>r, <strong>voor</strong>zien van aesculaap.<br />
Er zal een uithangbord of gaper hebben uitgehangen.<br />
Binnen was rond <strong>de</strong> recepteergelegenheid een halfcirkelvormige<br />
opstand aangebracht. De opstand was fraai bewerkt.<br />
Naar <strong>de</strong> smaak van <strong>de</strong> tijd zal zij wit of groen<br />
geschil<strong>de</strong>rd zijn geweest met vergul<strong>de</strong> biezen. In het<br />
mid<strong>de</strong>n gaf een doorgang toegang tot het achterge<strong>de</strong>elte,<br />
meer naar rechts verleen<strong>de</strong>n twee smalle, openslaan<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>uren, met versnijding tot vierkante ruitjes, toegang tot<br />
een portaal met <strong>de</strong> naar kel<strong>de</strong>r en woonverdieping voeren<strong>de</strong><br />
spiltrap. Evenwijdig aan <strong>de</strong> opstand liep tot <strong>voor</strong>bij<br />
<strong>de</strong> doorgang, <strong>de</strong> eveneens gebogen recepteertafel. Aan<br />
<strong>de</strong> raamzij<strong>de</strong> was <strong>de</strong>ze afgesloten door een schrijflessenaar,<br />
waarboven laadjes en insteekloketten. Bene<strong>de</strong>n en<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> recepteertafel waren diepe la<strong>de</strong>n aangebracht.<br />
On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> opstand zag men <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> krui<strong>de</strong>nlaadjes.<br />
De oorspronkelijke standflessen, vele met vergul<strong>de</strong> etiketten,<br />
zijn blijkbaar later vervangen gewor<strong>de</strong>n door<br />
flessen van Boheems maaksel met ingebrand etiket<br />
en geslepen stop. Opstand en flessen von<strong>de</strong>n in 1960<br />
een passend on<strong>de</strong>rkomen in <strong>de</strong> apotheek te Bergen.<br />
Pronkstukken zullen wel <strong>de</strong> koperen balans met vierkant<br />
voetstuk en <strong>de</strong> nog van vóór <strong>de</strong> apotheekinrichting dateren<strong>de</strong><br />
Ne<strong>de</strong>rlandse vijzel (zon<strong>de</strong>r inscriptie) geweest<br />
zijn.<br />
In het achterge<strong>de</strong>elte was een stookgelegenheid en een<br />
bedste<strong>de</strong>. Het is mogelijk een gecombineer<strong>de</strong> werkruimte,<br />
slaapplaats <strong>voor</strong> <strong>de</strong> assistent, eet- en spreekkamer geweest.<br />
Een <strong>de</strong>ur gaf toegang tot <strong>de</strong> smalle gang tussen<br />
<strong>de</strong> eensteens buitenmuur en <strong>de</strong> kerkmuur, die wel <strong>voor</strong><br />
kwalijk rieken<strong>de</strong> óf stoffige werkzaamhe<strong>de</strong>n zal zijn gebruikt.<br />
De kel<strong>de</strong>rverdieping had een vloer van plavuizen.<br />
Boven <strong>de</strong> ruime stookplaats met zware ijzeren grond- en<br />
muurplaten bevond zich een grote wasemkap. Zij ontving<br />
Oorspronkelijk bestond <strong>de</strong> apotheek alleen uit het linker ge<strong>de</strong>elte,<br />
waarvóór een „kassije" over <strong>de</strong> gehele gevelbreedte was getimmerd.<br />
De bovenste woonverdieping zal oorspronkelijk bergzol<strong>de</strong>r<br />
zijn geweest en later vertimmerd met houten schotten. De zol<strong>de</strong>r,<br />
een stevige vliering, was met een trapleer te bereiken, via een<br />
valluik. Achter gaf een <strong>de</strong>ur toegang tot een platje.<br />
licht door twee lage ramen aan <strong>de</strong> straatzij<strong>de</strong>, doorlopend<br />
tot begane grondniveau en <strong>voor</strong>zien van zware luiken met<br />
sluitbalken, waarvóór nog een uitneembaar traliehek. Ook<br />
in <strong>de</strong>ze ruimte was een bedste<strong>de</strong>. On<strong>de</strong>r een <strong>de</strong>r ramen<br />
De salon aan <strong>de</strong> <strong>voor</strong>zij<strong>de</strong>, op <strong>de</strong> eerste verdieping. Waarschijnlijk<br />
Is met <strong>de</strong> schouw een raveling aangebracht van vurenhout. De<br />
balken van <strong>de</strong> zol<strong>de</strong>ring waren met <strong>de</strong> dissel bewerkt.<br />
Het paneel boven <strong>de</strong> schoorsteenmantel is een „Breuckelaer" uit<br />
<strong>de</strong> tijd van Reêrshemius.<br />
31