— 126 — (1) R. Meiszner, Eine Norddeutsche Apotheke des 16 Jahrhunderts. Berlin 1908. (2) W. Neugebauer, Die Ausgrabungen in der Altstadt Lübecks, Rotterdam Papers,, Rotterdam 1968, 93-113. (3) J.K. Crellin, Médical Ceramics. London 1969. (4) D.A. WITTOP KONING, Van Antwerpse majolica tot Delfts aardewerk. Antiek I, 1967, 26-35. (5) Jkvr de Jonge, Oud Nederlandsche majolica en Delftsch aardewerk. Amsterdam 1947. (6) D.A. Wittop Koning, Delftse apothekerspotten. Deventer 1954. (7) G. Urdang en F.W. Nitardy, The Squibb ancient pharmacy. New York 1940. (8) E. Leclair, Histoire de la Pharmacie à Lille. Lille 1900. (9) H.E. Thomann, Die „Delftse Pottenkamer" der J.R. Geigy A.G., Basel. in Keramik- Freunde der Schweiz, Mitteilungsblatt 65, 1964, p 3-15. (10) D. Andersen, Gammelt dansk Apoteks inventar, Kopenhagen 1944. (11) W. Roeske, Polnische keramische Apothekengefasse im Museum der Pharmazie in Krakau. Veröffentlichungen der Internationale Gesellschaft für Geschichte der Pharmazie 38, 1972, p 231-239. Dr. D.A. WITTOP KONING Raphaelstraat 22 Amsterdam
BOEKBESPREKING SCHNEIDER Prof. Dr. Wolfgang, Lexikon zur Arzneimittelgeschichte. Pflartzliche Drogen. Sachworterbuch zur Geschichte der pharmazeutischen Botanik. 3 delen, 420 + 400 + 488 blz Govi-Verlag, 6 Frankfurt/M., Beethovenplatz 1-3. Prijs per deel : DM 78. Dit woordenboek in 3 volumina (V/1 A-C, V/2 D-O, V/3 P-Z) over plantaardige geneeskundige stoffen bevat 1.139 monografieën en is de 5e voortzetting in de reeks Lexikon zur Arzneimittelgeschichte, in vorige jaren uitgegeven door Prof. W. Schneider, Leiter des Pharmaziegeschichtlichen Seminars der Technischen Universitat Braunschweig : Band I Tiensche Drogen Sachworterbuch zur Geschichte der pharmazeutischen Zoologie, 92 blz. DM 19, Band II Pharmakologische Arzneimittelgruppen. Sachworterbuch zu ihrer Geschichte, 92 blz. DM 17, Band III Pharmazeutische Chemikahen und Minerahen. Sachworterbuch zur Geschichte der pharmazeutischen Chemie und Mineralogie, 412 blz. DM 54, Band IV Geheimmittel und Speziahtaten. Sachworterbuch zu ihrer Geschichte bis urn 1900, 307 blz. DM 42. De reeks, die van een onschatbare waarde is bij de studie van de farmacie<strong>geschiedenis</strong>, wordt nu aangevuld met een impressionerend werkstuk, dat met veel nut kan gebruikt worden door alwie moeite heeft met oude benamingen van planten. Enorm veel tijdrovend zoekwerk zal de vorser bespaard worden, die over deze rijke dokumentatie zal beschikken Hiermede bedoel ik met, dat voor monografieën over een welbepaalde plant alle bronnen werden gekonsulteerd en uitgepluisd en daardoor alle verdere opsporingen uit de hand van vorsers werden genomen. Dit is ook niet de bedoeling van de auteur; hij geeft aan welke bronnen werden gekonsulteerd en ipso facto welke niet. Identifikatie van bepaalde planten uit de oudheid is en zal altijd een moeilijke taak blijven, is ook vaak voor diskussie vatbaar. Steekproeven kunnen deze bewering staven ; één voorbeeld : in de Index, die wegens de synonymie zeer bruikbaar is, vinden we „Consolida - Symphytum", waar we — 127 — meer specifikatie zouden verwacht hebben als Consolida major, want er bestaat ook een Consolida minor (cfr. V/3 p. 122), die wijst op Prunella vulgans L. (of op P. grandiflora Jacq.), waar als synoniem bugula aangegeven wordt, die in andere geschriften (Herbarijs, Dodoens, Blancardus enz.) synoniem is van Consolida media en wijst op Ajuga reptans L Zenegroen (D. knechender Gunsel) (cfr. V/l p. 57), minder op Ajuga chamaepitys Schreiber, Akkerzennegroen (D. gelber Gunsel) (cfr U. Schmitz, Hans Minners Thesaurus medicaminum, p. 458) De Index mocht dus wel meer specifikatie geven voor Consolida in major, media en minor. Van de meeste vermelde planten worden de medikale toepassingen vermeld, een glibberig terrein, in feite een onbegonnen werk, daar de verschillende auteurs soms de meest uiteenlopende eigenschappen aan een plant toekennen. Nu aan deze eigenschappen toch aandacht besteed wordt, zou het ongetwijfeld interessanter geweest zijn erbij te mogen vernemen, of de toekenning van bepaalde eigenschappen wetenschappelijk verantwoord is ; we staan immers dikwijls versteld over de juistheid van sommige ervaringsfeiten (bv. aanwezigheid van Vitamine C, adstringerende eigenschappen, enz.), anderzijds spelen bijgeloof en signatuurleer een rol. Schneider als apoteker-chemicus ware zeker de man geweest om deze toegemeten eigenschappen te testen Dit encyclopedisch werk is, zoals trouwens alle encyclopedieën, geen leesboek maar een naslagwerk. Maar het is niet alleen een naslagwerk (zonder voorgaande) maar daarenboven een studieboek, waar iedereen die met planten te doen heeft, rijke dokumentatie kan vinden en betrouwbare indikatie voor verdere gedetailleerde studie over planten en plantbenamingen, zowel historisch als hedendaags. Men kan alleen bewondering opbrengen, niet alleen voor het monnikenwerk hier door Prof. Schneider gepresteerd, maar ook voor de eruditie waarmede hij dit zo moeilijk en uitgebreid domein behandelt L.J. Vandewiele
- Page 1:
KRING VOOR DE GESCHIEDENIS VAN DE P
- Page 5 and 6:
T GELDOF — 3 — BEKNOPT OVERZICH
- Page 7 and 8:
— 5 — Medicinale gewichten Ons
- Page 9 and 10:
Apotekersgewichten Men mag aannemen
- Page 11 and 12:
— 9 — Deze medicinale gewichten
- Page 13 and 14:
— 11 — het volledig gewichts-ga
- Page 15 and 16:
— 13 — Alzo heeft Clusius enorm
- Page 17 and 18:
— 15 — Het feit dat deze Floren
- Page 19 and 20:
— 17 — tout pour les vases de p
- Page 21 and 22:
— 19 — III. Le Titien par lui-m
- Page 23 and 24:
— 21 — IV. L'allégorie de la P
- Page 25 and 26:
A DE SMET — 23 — LES SAVANTS DU
- Page 27 and 28:
— 25 — s'était davantage appli
- Page 29 and 30:
— 27 — préférées vers le dé
- Page 31 and 32:
— 29 — ook een aanzienlijke inv
- Page 33 and 34:
L ELAUT — 31 — EEN BERUCHTE OMM
- Page 35 and 36:
— 33 — meest verdringen voor 's
- Page 37 and 38:
— 35 — urines Voorts doet de ur
- Page 39 and 40:
— 37 — Het was tevens het tijds
- Page 41 and 42:
— 39 — In 1833 geeft Guislain z
- Page 43 and 44:
Résumé — 41 — Le professeur J
- Page 45 and 46:
— 43 — LOS CONGRESOS INTERNACIO
- Page 47 and 48:
— 45 — 1 4 - Francisco Fernande
- Page 49 and 50:
— 47 — En Espana, por Real Orde
- Page 51 and 52:
— 49 — Francés Causapé, M a C
- Page 53 and 54:
— 51 — Abb. 1. Gérard van Swie
- Page 55 and 56:
f»,../. ,,i./. I /.•/ƒ/.« 11,-
- Page 57 and 58:
il' •' -CS J? vtrur^ Je/ö m WA
- Page 59 and 60:
— 57 — Seine Stellung als Leiba
- Page 61 and 62:
— 59 — offenbar seinen Lebensun
- Page 63 and 64:
— 61 — ubrigens nicht nchtig, w
- Page 65 and 66:
— 65 — Sarton est parvenu à cr
- Page 67 and 68:
— 65 — en propaganda voerde tot
- Page 69 and 70:
— 67 — la médecine du temple L
- Page 71 and 72:
— 69 — tion de ce compose, on n
- Page 73 and 74:
— 71 — Alors, quel est le sens
- Page 75 and 76:
B MATTELAER — 73 — HISTORISCH O
- Page 77 and 78: — 75 — Georg Edmund DANN werd i
- Page 79 and 80: — 11 — Apotheker Paul Vande Vyv
- Page 81 and 82: C RUBIOLA — 79 — MANUSCRITS AYA
- Page 83 and 84: — 81 — 3) Receptae variae médi
- Page 85 and 86: — 83 — 1020 MERCURIALE GIROLAMO
- Page 87 and 88: — 85 — 2) JACOPO Dl BELVISIO Ou
- Page 89 and 90: — 87 —. Cod. Membr. Lat. sec. X
- Page 91 and 92: — 89 — 1956 MERLINI PIER ANTONI
- Page 93 and 94: — 91 — y de la Farmacia, que bu
- Page 95 and 96: — 93 — Que traducido viene a si
- Page 97 and 98: — 95 — discusion que se suscito
- Page 99 and 100: — 97 — Conviene recordar que pa
- Page 101 and 102: — 99 — boren 1812 zu Mansfeld a
- Page 103 and 104: — 101 — und die Chemie ihrer In
- Page 105 and 106: — 103 — ben Ik las heden met ve
- Page 107 and 108: — 105 — simple intérêt cultur
- Page 109 and 110: H TARTALJA — 107 — VIE ET ŒUVR
- Page 111 and 112: — 109 — En 1771 déjà le docte
- Page 113 and 114: — 111 — JOANNIS BAPTfSl E LALAN
- Page 115 and 116: — 113 — N A C H I M J A B ü K
- Page 117 and 118: LITTERATURE — 115 — (1) MD Crme
- Page 119 and 120: — 117 — is geweest, veel ouds k
- Page 121 and 122: — 119 — ook de alchemie zich to
- Page 123 and 124: — 121 — met b.v. die van farmac
- Page 125 and 126: — 123 — Frankfurt In mijn boek
- Page 127: — 125 — Hollandse pharmacie Inm
- Page 131 and 132: oek „Middelnederlandse geneeskund
- Page 133 and 134: — 131 — KRING VOOR DE GESCHIEDE
- Page 135 and 136: — 133 — Brussel en Antwerpen. P
- Page 137 and 138: — 135 — Dr. Apr. L.J. Vandewiel
- Page 139 and 140: Journée consacrée à l'Histoire d