Hoofdstuk 7 Klinische Psychologie - Universiteit van Amsterdam
Hoofdstuk 7 Klinische Psychologie - Universiteit van Amsterdam
Hoofdstuk 7 Klinische Psychologie - Universiteit van Amsterdam
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Hoofdstuk</strong> 7<br />
<strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong>
142<br />
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
Secretariaat:<br />
Herman Vinckers 828 525.6810 H.H.Vinckers@uva.nl<br />
Sandra Diets 828 525.6810 S.Diets@uva.nl<br />
Christina Nikijuluw 828 525.6810 C.F.E.Nikijuluw@uva.nl<br />
kpsecretariaat-fmg@uva.nl<br />
Mentoraat/studiecoördinator:<br />
Mw. drs. Kitty Rolf 815 525.6820 C.R.Rolf@uva.nl<br />
Spreekuren: di-wo-do 10.30-12.00 en 13.30-14.30 uur<br />
Afspraken verlopen via het secretariaat (telefonisch of per e-mail).<br />
Onderwijscoördinator:<br />
Mw. dr. Corine Dijk 827 525.6113 K.F.L.Dijk@uva.nl<br />
Stagecoördinator:<br />
Mw. drs. Emily Brugman 822 525.6825 E.Brugman@uva.nl<br />
Inloopspreekuur di 12-13 uur en volgens afspraak via secretariaat.<br />
Stagesecretaris:<br />
Sandra Diets 828 525.6506 S.Diets@uva.nl<br />
Werkstukcoördinator:<br />
Mw. dr. Saskia <strong>van</strong> der Oord 818 525.6687 S.<strong>van</strong>derOord@uva.nl<br />
Volgens afspraak.<br />
Thesecoördinator:<br />
Dhr. dr. Thomas Ehring 824 525.6858 T.W.A.Ehring@uva.nl<br />
Volgens afspraak.<br />
Websites:<br />
http://www.fmg.uva.nl/clinicalpsychology (onderzoek)<br />
http://www.student.uva.nl/psy (onderwijs)<br />
Voorzitter <strong>van</strong> de programmagroep:<br />
Mw. prof. dr. Merel Kindt<br />
1. Medewerkers <strong>van</strong> de programmagroep<br />
Naam Kamer Telefoon Email<br />
Dhr. prof. dr. N.K. Aaronson 828 525.6810 n.aaronson@nki.nl<br />
Mw. drs. M.L.M.T. Abels Reguera B19 525.6809 M.L.M.T.Abels@uva.nl<br />
Mw. V.A. <strong>van</strong> Ast, M.Sc. 804 525.6039 V.A.<strong>van</strong>Ast@uva.nl<br />
Dhr. dr. T.R.J. Beckers 825 525.8602 T.R.J.Beckers@uva.nl<br />
Mw. dr. G.M. de Boo 809 525.6817 G.M.deBoo@uva.nl<br />
Mw. M.G.N Bos, M.Sc. 806 525.8608 M.G.N.Bos@uva.nl<br />
Mw. drs. E. Brugman 822 525.6825 E.Brugman@uva.nl<br />
Dhr. dr. H.J. Conradi 824 525.8606 H.J.Conradi@uva.nl<br />
Mw. drs. D. <strong>van</strong> Dam 820 525.6818 D.<strong>van</strong>Dam@uva.nl<br />
Mw. S. Diets 828 525.6506 S.Diets@uva.nl<br />
Mw. dr. K.F.L. Dijk 827 525.6113 K.F.L.Dijk@uva.nl<br />
Dhr. drs. S. Dovis 823 525.6298 S.Dovis@uva.nl<br />
Mw. drs. M. Effting 813 525.6647 M.Effting@uva.nl
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
Dhr. dr. T.W.A. Ehring 824 525.6858 T.W.A.Ehring@uva.nl<br />
Dhr. prof. dr. P.M.G. Emmelkamp 807 525.6718 P.M.G.Emmelkamp@uva.nl<br />
Dhr. dr. A.A.P. <strong>van</strong> Emmerik 827 525.8604 A.A.P.<strong>van</strong>Emmerik@uva.nl<br />
Mw. F. Gazendam, M.Sc. 804 525.8601 F.Gazendam@uva.nl<br />
Dhr. drs. S. Ghane 813 525.6815 S.Ghane@uva.nl<br />
Dhr. dr. W.J. Gomperts 829 525.8610 W.J.Gomperts@uva.nl<br />
Mw. drs. K. Hohnen 823 525.6317 K.Hohnen@uva.nl<br />
Dhr. dr. J.H. Kamphuis 826 525.6785 J.H.Kamphuis@uva.nl<br />
Mw. prof. dr. M. Kindt 808 525.6044 M.Kindt@uva.nl<br />
Mw. dr. A.M.M. Kolk 810 525.6812 A.M.M.Kolk@uva.nl<br />
Mw. drs. F.L. Kraanen 820 525.6728 F.L.Kraanen@uva.nl<br />
Dhr. prof. dr. A. Lange 819 525.6822 A.Lange@uva.nl<br />
Mw. dr. J.M. Liber 809 525.6272 J.M.Liber@uva.nl<br />
Mw. dr. S. <strong>van</strong> Linden 803 525.8603 S.<strong>van</strong>Linden@uva.nl<br />
Mw. drs. E.A. Lith 811 525.6107 E.A.Lith@uva.nl<br />
Mw. drs. K. Meyerbröker 820 525.7084 K.Meyerbroker@uva.nl<br />
Dhr. dr. N. Morina 821 525.8607 N.Morina@uva.nl<br />
Mw. C.F.E. Nikijuluw 828 525.6810 C.F.E.Nikijuluw@uva.nl<br />
Dhr. dr. A. Noordhof 812 525.7028 A.Noordhof@uva.nl<br />
Mw. drs. H.H. Oberink 818 525.6717 H.H.Oberink@uva.nl<br />
Mw. dr. S. <strong>van</strong> der Oord 818 525.6687 S.<strong>van</strong>derOord@uva.nl<br />
Dhr. prof. dr. P.J.M. Prins 816 525.6821 P.J.M.Prins@uva.nl<br />
Mw. drs. S. Raabe 814 525.6811 S.Raabe@uva.nl<br />
Dhr. dr. S. Rietveld 801 525.6823 S.Rietveld@uva.nl<br />
Mw. drs. C.R. Rolf 815 525.6820 C.R.Rolf@uva.nl<br />
Mw. drs. E. de Ruiter 811 525.6107 E.deRuiter1@uva.nl<br />
Mw. dr. H.A. Scholing 828 525.6810 H.A.Scholing@uva.nl<br />
Mw. D. Sevenster, M.Sc. 806 525.7065 D.Sevenster@uva.nl<br />
Mw. drs. W. Smid 829 525.6716 WSmid@hoevenstichting.nl<br />
Mw. drs. A.C. Soeter 805 525.6874 A.C.Soeter@uva.nl<br />
Dhr. dr. M. Spiering 814 525.6816 M.Spiering@uva.nl<br />
Mw. dr. A.H. <strong>van</strong> Stegeren 812 525.6799 A.H.<strong>van</strong>Stegeren@uva.nl<br />
Dhr. drs. J.N.P. <strong>van</strong> Veen 829 525.6716 J.N.P.<strong>van</strong>Veen@uva.nl<br />
Dhr. prof. dr. R. Verheul 828 525.6810 R.Verheul@uva.nl<br />
Dhr. dr. B. Vervliet 825 525.6768 B.Vervliet@uva.nl<br />
Mw. drs. L. Vervoort 813 525.6814 L.Vervoort@uva.nl<br />
Dhr. H.H. Vinckers 828 525.6810 H.H.Vinckers@uva.nl<br />
Dhr. prof. dr. S. Visser 829 525.6716 S.Visser@uva.nl<br />
Mw. dr. S.M. <strong>van</strong> Well 805 525.7082 S.M.<strong>van</strong>Well@uva.nl<br />
Mw. dr. F.J. <strong>van</strong> Zuuren 829 525.6716 F.J.<strong>van</strong>Zuuren@uva.nl<br />
143
144<br />
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
Studentenfractie<br />
De studentenfractie houdt zich bezig met de kwaliteit <strong>van</strong> het onderwijs en de evaluatie<br />
er<strong>van</strong>. Verder houdt zij zich bezig met klachten en problemen (kpstudentenfractie-fmg@<br />
uva.nl; er hangt een klachten-/ideeënbus naast kamer 815). Heeft men interesse om deel<br />
uit te maken <strong>van</strong> de studentenfractie, neem dan contact op met Kitty Rolf, C.R.Rolf@<br />
uva.nl.<br />
Medewerkers en hun interessegebieden<br />
Aaronson, prof.<br />
dr. Neil<br />
Abels Reguera,<br />
drs. Leire<br />
Ast, M.Sc.<br />
Vanessa <strong>van</strong><br />
Beckers, dr. Tom<br />
Boo, dr. Gerly de<br />
Bos, drs.<br />
Marieke<br />
Brugman, drs.<br />
Emily<br />
Conradi, dr.<br />
Henk Jan<br />
Dam, drs.<br />
Debora <strong>van</strong><br />
Dijk, dr. Corine<br />
Dovis, drs.<br />
Sebastiaan<br />
Effting, drs.<br />
Marieke<br />
Ehring, dr.<br />
Thomas<br />
Bijzonder hoogleraar in kwaliteit <strong>van</strong> leven (KvL) bij chronische ziekten,<br />
parttime. Gebieden <strong>van</strong> onderzoeksinteresse: het toepassen <strong>van</strong> KvL maten<br />
in klinisch wetenschappelijk onderzoek en in de klinische praktijk binnen<br />
de oncologie; psychosociale aspecten <strong>van</strong> klinische kanker genetica en<br />
psychosociale interventiestudies bij kankerpatiënten.<br />
Docent relatie- en gezinstherapie. Tevens werkzaam als zelfstandig gevestigd<br />
psycholoog binnen een groepspraktijk. Lid VGCT. Aandachtsgebieden<br />
zijn angststoornissen (in het bijzonder posttraumatische stress), burn-out,<br />
stemmingsstoornissen en relatietherapie. Daarnaast in dienst <strong>van</strong> Interapy<br />
B.V. als behandelaar <strong>van</strong> PTSS, burn-out en depressie.<br />
Promovenda. Verricht experimenteel onderzoek naar de invloeden <strong>van</strong> stress<br />
op het angstgeheugen.<br />
Universitair docent. Onderzoek en onderwijs op het gebied <strong>van</strong> de experimentele<br />
psychopathologie, interessegebieden o.a. cognitieve leerpsychologie, angst en<br />
verslaving.<br />
Universitair docent bij <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong>, specialisatie klinische kinderen<br />
jeugdpsychologie. Naast docent ook onderzoeker op de gebieden <strong>van</strong><br />
interventies en de ontwikkeling <strong>van</strong> de persoonlijkheid bij kinderen en<br />
jeugdigen. Als psychotherapeut betrokken bij het Ambulatorium.<br />
Promovenda. Verricht experimenteel onderzoek naar de plasticiteit <strong>van</strong><br />
angstgeheugen.<br />
Stagecoördinator en docent collectieve stagebijeenkomsten, parttime<br />
verbonden aan de programmagroep. Daarnaast freelance trainer <strong>van</strong><br />
trainingen voor kinderen met emotionele en gedragsproblemen.<br />
Universitair docent. Onderwijs op het gebied <strong>van</strong> de psychotherapie. Doet<br />
onderzoek naar depressie en de behandeling er<strong>van</strong>, assessment <strong>van</strong> hechting,<br />
en de rol <strong>van</strong> hechting in depressie en therapie.<br />
Promovenda. Verricht onderzoek naar PTSS en problematisch middelengebruik<br />
(behandeling, screening en functionele relatie).<br />
Universitair docent. De rol <strong>van</strong> interpretatie- en beoordelingsbiases voor de<br />
communicatieve waarde <strong>van</strong> emoties bij angst en depressie. Geïnteresseerd<br />
in wat er mis gaat bij het begrijpen <strong>van</strong> andermans emotie, als bij het zelf<br />
uitzenden <strong>van</strong> een emotie.<br />
Promovendus. Verricht onderzoek naar het executief functioneren <strong>van</strong><br />
kinderen met ADHD: de invloed <strong>van</strong> training en bekrachtiging.<br />
Promovenda. Verricht experimenteel onderzoek naar werkingsmechanismen<br />
<strong>van</strong> gedragsverandering bij emotionele stoornissen en naar welke factoren<br />
bijdragen aan effectieve extinctie.<br />
Universitair docent. Verricht onderzoek naar de etiologie en behandeling <strong>van</strong><br />
posttraumatische stress-stoornis en de rol <strong>van</strong> piekeren en emotieregulatie<br />
<strong>van</strong>uit een transdiagnostisch perspectief. Overige interessegebieden:<br />
werkingsmechanismen binnen de behandeling <strong>van</strong> angststoornissen,<br />
informatieverwerkingsprocessen bij emotionele stoornissen.
Emmelkamp,<br />
prof dr. Paul<br />
Emmerik, dr.<br />
Arnold <strong>van</strong><br />
Gazendam,<br />
M.Sc. Femke<br />
Ghane, drs.<br />
Sam<br />
Gomperts, dr.<br />
Wouter<br />
Kamphuis, prof.<br />
dr. Jan Henk<br />
Kindt, prof. dr.<br />
Merel<br />
Kolk, dr.<br />
Annemarie<br />
Kraanen, drs.<br />
Fleur<br />
Lange, prof dr.<br />
Alfred<br />
Liber, dr. Juliette<br />
Linden, dr.<br />
Sabine <strong>van</strong><br />
Lith, drs. Eva<br />
Meyerbröker,<br />
drs. Katharina<br />
Morina, dr.<br />
Nexhmedin<br />
Oberink, drs.<br />
Riëtta<br />
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
Akademiehoogleraar KNAW en hoogleraar klinische psychologie. Verricht<br />
onderzoek naar etiologie en behandeling <strong>van</strong> angststoornissen en depressie.<br />
Overige interessegebieden: verslaving, persoonlijkheidsstoornissen, stalking,<br />
forensische psychologie en arbeidsgerelateerde problematiek.<br />
Universitair docent. Coördinator Academisch Ambulatorium. Verricht<br />
onderzoek naar de behandeling <strong>van</strong> angststoornissen en posttraumatische<br />
stress-stoornis in het bijzonder.<br />
Promovenda. Verricht experimenteel onderzoek naar transdiagnostische<br />
processen en ontwikkeling en instandhouding <strong>van</strong> angst.<br />
Promovendus. Verricht onderzoek naar verklaringen <strong>van</strong> psychische klachten<br />
bij allochtone patiënten en de rol daar<strong>van</strong> bij de behandeling. Overige<br />
interessegebieden zijn cultuur, gezondheid en trauma.<br />
Universitair docent, parttime. Geeft onderwijs in psychopathologie en in<br />
psychoanalyse. Als klinisch psycholoog-psychoanalyticus verbonden aan het<br />
Nederlands Psychoanalytisch Instituut. Interessegebieden: effectonderzoek<br />
naar psychoanalyse, transculturele psychoanalyse, sociaal-historische aspecten<br />
<strong>van</strong> psychische problemen.<br />
Hoogleraar. Onderzoeksgebied: Persoonlijkheid en Psychodiagnostiek.<br />
Voorzitter <strong>van</strong> de programmagroep en hoogleraar in de experimentele<br />
klinische psychologie. Verricht onderzoek naar emotioneel geheugen en<br />
plasticiteit <strong>van</strong> emotioneel geheugen, verwerking <strong>van</strong> traumatische ervaringen,<br />
behandeling <strong>van</strong> posttraumatische stress-stoornis, werkingsmechanismen<br />
<strong>van</strong> gedragsverandering en informatieverwerkingsprocessen bij emotionele<br />
stoornissen.<br />
Universitair hoofddocent. Onderzoek en onderwijs op het terrein <strong>van</strong> de<br />
medische psychologie en cultuur & gezondheid. Specifieke onderwerpen<br />
zijn somatisatie en medisch onverklaarde lichamelijke klachten, individuele<br />
verschillen (cultuur en gender) bij onverklaarde klachten, stressrespons en<br />
ziekteverklaring.<br />
Promovenda. Doet onderzoek naar de behandeling <strong>van</strong> daders <strong>van</strong><br />
partnergeweld die tevens verslaafd zijn aan of misbruik maken <strong>van</strong> alcohol,<br />
cocaïne en/of cannabis.<br />
Bijzonder hoogleraar in relatie- en gezinstherapie, parttime. Gebieden <strong>van</strong><br />
onderzoeksinteresse: directieve gezins- en relatietherapie, mechanismen<br />
en behandeling <strong>van</strong> posttraumatische stress, depressie, eetstoornissen.<br />
Implementatie <strong>van</strong> geprotocolleerde behandelingen via het Internet.<br />
Postdoctoraal onderzoeker. Verricht onderzoek naar preventieve interventie<br />
<strong>van</strong> kinderen met gedragsproblemen.<br />
Docent. Cursussen: Persoonlijkheidsstoornissen en Somatoforme stoornissen.<br />
Interessegebieden: Crossmodale perceptie.<br />
Docent. Houdt zich bezig met onderwijsontwikkeling. Begeleidt de<br />
werkgroepen klinische psychologie en geeft onderwijs in gesprekstechnieken.<br />
Promovenda. Verricht onderzoek naar werkingsmechanismen <strong>van</strong> Virtual<br />
Reality Exposure Therapie ter behandeling <strong>van</strong> angststoornissen.<br />
Universitair docent. Verricht onderzoek naar etiologie en behandeling <strong>van</strong><br />
angststoornissen, depressie en rouw.<br />
Universitair docent, parttime. Geeft onderwijs in gespreksvaardigheden,<br />
diagnostiek en persoonlijkheidsstoornissen. Werkt als diagnosticus en<br />
behandelaar in het ambulatorium. Tevens verbonden aan de huisartsenopleiding<br />
<strong>van</strong> het AMC.<br />
145
146<br />
Oord, dr. Saskia<br />
<strong>van</strong> der<br />
Prins, prof. dr.<br />
Pier<br />
Raabe, drs.<br />
Sandra<br />
Rietveld, dr.<br />
Simon<br />
Ruiter, drs.<br />
Eva de<br />
Scholing, dr.<br />
Agnes<br />
Smid, drs.<br />
Wineke<br />
Soeter, drs.<br />
Marieke<br />
Spiering, dr.<br />
Mark<br />
Stegeren, dr.<br />
Anda <strong>van</strong><br />
Verheul, prof. dr.<br />
Roel<br />
Vervliet, dr.<br />
Bram<br />
Vervoort, drs.<br />
Leentje<br />
Visser, prof. dr.<br />
Sako<br />
Well, dr. Sonja<br />
<strong>van</strong><br />
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
Universitair docent en gedragstherapeut. Onderzoek en onderwijs op het<br />
gebied <strong>van</strong> de kinder- en jeugdpsychopathologie, interessegebieden ADHD en<br />
PTSS bij kinderen /adolescenten en behandeleffectiviteit. Daarnaast verricht<br />
zij klinisch werk.<br />
Hoogleraar klinische kinder- en jeugdpsychologie. Verricht onderzoek op het<br />
gebied <strong>van</strong> ADHD en agressie bij kinderen, angst bij kinderen en adolescenten,<br />
en gedragstherapeutische interventiemethoden. Overige interessegebieden:<br />
ontwikkelingspsychopathologie, nature-nurturekwesties.<br />
Docent en promovenda. Geeft onderwijs in gespreksvaardigheden en<br />
psychodiagnostiek. Verricht onderzoek naar de behandeling <strong>van</strong> complexe<br />
PTSS en de rol die emotie-regulatie hierin speelt.<br />
Universitair docent. Verricht experimenteel medisch-psychologisch<br />
onderzoek.<br />
Docent. Houdt zich bezig met onderwijsontwikkeling. Begeleidt de<br />
werkgroepen klinische psychologie en geeft onderwijs in gesprekstechnieken.<br />
Universitair hoofddocent, parttime. Daarnaast Hoofd Behandelzaken<br />
Volwassenen <strong>van</strong> De Waag, centrum voor ambulante forensische psychiatrie.<br />
Doet onderzoek op het gebied <strong>van</strong> forensische psychologie, cognitieve<br />
gedragstherapie en evidence based behandelingen.<br />
Docent klinisch forensische psychologie, parttime. Tevens werkzaam<br />
als onderzoeker in de Van der Hoeven Kliniek te Utrecht, bezig met<br />
promotieonderzoek naar zedendelinquenten. Geeft daarnaast diverse<br />
trainingen op het gebied <strong>van</strong> risicotaxatie bij zedendelinquenten.<br />
Promovenda. Verricht experimenteel onderzoek naar de onderliggende<br />
mechanismen <strong>van</strong> de extinctie <strong>van</strong> angst.<br />
Docent. Cursussen: Analyse <strong>van</strong> Onderzoeksgegevens, Grensgebieden<br />
<strong>van</strong> de <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> en Seksuologie. Interessegebieden: religie en<br />
seksuologie.<br />
Universitair docent en onderzoeker. Doet experimenteel onderzoek naar de<br />
relatie tussen emotie, fysiologische arousal en geheugen. Onderzoekt de rol<br />
die neurotransmitters en stresshormonen, zoals noradrenaline en cortisol<br />
hierbij spelen. De komende jaren zal er extra aandacht zijn voor de rol <strong>van</strong><br />
het cardiovasculaire systeem (hart- en vaatstelsel) bij de individuele respons<br />
op stress. Daarnaast doet zij onderzoek met behulp <strong>van</strong> neuroimaging<br />
(zoals fMRI) waarbij de neuroanatomie en de fysiologie <strong>van</strong> hersengebieden<br />
gekoppeld worden aan emotie en geheugenfunctie.<br />
Bijzonder hoogleraar in de persoonlijkheidsstoornissen, parttime.<br />
Onderzoeksgebieden: diagnostiek, indicatiestelling en behandeling <strong>van</strong><br />
persoonlijkheidsstoornissen. Tevens als voorzitter Raad <strong>van</strong> Bestuur verbonden<br />
aan Psychotherapeutisch Centrum De Viersprong.<br />
Universitair docent en onderzoeker. Doet psychofysiologisch en cognitief<br />
onderzoek naar de mechanismen <strong>van</strong> ontstaan, uitdoving en terugkeer<br />
<strong>van</strong> geconditioneerde vrees. Interessegebieden: leertheorie, experimentele<br />
psychopathologie, neurobiologie <strong>van</strong> conditionering.<br />
Promovenda. Onderzoekt automatische processen (aandacht, evaluatie,<br />
inhibitie) en cognities die een rol spelen bij angststoornissen bij kinderen en<br />
jongeren, aan de hand <strong>van</strong> directe en indirecte meetinstrumenten.<br />
Bijzonder hoogleraar op de leerstoel De Beroepsopleiding tot<br />
Gezondheidszorgpsycholoog.<br />
Postdoctoraal onderzoeker. Verricht experimenteel onderzoek naar de<br />
onderliggende mechanismen <strong>van</strong> angststoornissen.
2. Inlichtingen en inschrijvingen<br />
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
Mentoraat/ studiecoördinatie <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
Voor inlichtingen over het onderwijs, het plannen <strong>van</strong> de studie en daaraan verwante<br />
zaken en voor algemene inlichtingen over postmaster (of postdoctorale) opleidingen kan<br />
men terecht bij Kitty Rolf, mentoraat/studiecoördinatie, kamer 815, op afspraak via het<br />
secretariaat.<br />
Naast de mogelijkheid om zaken aangaande het onderwijs te bespreken, staat de deur ook<br />
open voor problemen <strong>van</strong> meer persoonlijke aard. Kitty Rolf heeft dinsdag, woensdag en<br />
donderdag spreekuur <strong>van</strong> 10.30-12.00 en 13.30-14.30 uur. Afspraken voor het spreekuur<br />
(een kwartier per persoon) kunnen gemaakt worden via het secretariaat <strong>van</strong> <strong>Klinische</strong><br />
<strong>Psychologie</strong> (020-525.6810 of per e-mail: kpsecretariaat@fmg.uva.nl).<br />
Studie in het buitenland<br />
Studenten <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> kunnen een deel <strong>van</strong> de studie in het buitenland doen.<br />
Dit kan het best aan het eind <strong>van</strong> de studie, in het kader <strong>van</strong> afstudeeropdracht en keuzepunten.<br />
Men kan gebruikmaken <strong>van</strong> de internationale contacten <strong>van</strong> de Afdeling <strong>Psychologie</strong>.<br />
Bij het Onderwijsinstituut <strong>Psychologie</strong> werkt een coördinator internationalisering:<br />
mw. drs. A. Weil, internationaloffice-psychology@uva.nl, tel. 525.6773, kamer 214-A.<br />
Financierings bronnen zijn beperkt en uitzending naar het buitenland vraagt zorgvuldige<br />
voorbe reiding; daarom is vroegtijdig contact wenselijk.<br />
Studieplanning<br />
Het hele jaar door kan men een afspraak maken met Kitty Rolf (via het secretariaat)<br />
voor studieadvies, om een studieplanning te maken of de studieplanning bij te stellen.<br />
Alvorens die afspraak te maken is het belangrijk de studiegids (de verschillende onderdelen)<br />
grondig te bestuderen, opdat men een idee heeft <strong>van</strong> het aanbod <strong>van</strong> de programmagroep.<br />
De aanmelding voor de cursussen <strong>van</strong> <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> geschiedt via Studieweb.<br />
Voor ieder semester is er een aanmeldperiode.<br />
• Aanmelden voor het 1e semester is mogelijk via Studieweb in de periode <strong>van</strong> 22 juni tot<br />
en met 14 augustus 2009 (17.00 uur).<br />
• Aanmelden voor het 2e semester is mogelijk via Studieweb in de periode <strong>van</strong> 14<br />
december 2009 tot en met 15 januari 2010 (17.00 uur).<br />
Na de aanmeldperiode zal begonnen worden met het plaatsen <strong>van</strong> de studenten in de<br />
verschillende cursussen. Zo spoedig mogelijk na de plaatsing zal een bevestiging <strong>van</strong><br />
deelname worden toegezonden via de studentenmail. Voor cursussen die in het tweede<br />
blok <strong>van</strong> het semester beginnen, geschiedt de plaatsing twee weken voor aan<strong>van</strong>g <strong>van</strong><br />
de cursussen. Studenten krijgen wel een bevestiging <strong>van</strong> aanmelding nadat de aanmeldperiode<br />
gesloten is. Om geplaatst te worden in een cursus dient men te voldoen aan<br />
de toelatingsvoorwaarden die voor de cursussen gelden (beschreven bij de afzonderlijke<br />
studieonderdelen).<br />
Inschrijven voor tentamens<br />
De inschrijving voor tentamens kan per vak verschillen. Let op de informatie tijdens de<br />
colleges of werkgroepen of neem contact op met de docent.<br />
3. Het onderzoek <strong>van</strong> de programmagroep<br />
De doelstellingen <strong>van</strong> het onderzoek sluiten aan bij het vakgebied klinische psychologie<br />
en daarbinnen in het bijzonder bij de geestelijke en somatische gezondheidszorg en<br />
de gezondheidspsychologie. De onderzoeksvragen hangen samen met problemen op het<br />
gebied <strong>van</strong> psychisch disfunctioneren. Daarmee is de psychopathologie een kerngebied.<br />
Het onderzoek over psychopathologie kan ingedeeld worden naar de drieslag diagnos-<br />
147
148<br />
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
tiek, etiologie en behandeling. Diagnostiek, ooit notoir onbetrouwbaar, is in hoge mate<br />
betrouwbaar geworden. Psychometrisch onderzoek heeft gevalideerde tests opgeleverd<br />
die de aanwezigheid en ernst <strong>van</strong> specifieke disfuncties en klachten meten. Onderzoek<br />
naar etiologische mechanismen verschaft onder meer inzicht in cognitieve en neurobiologische<br />
processen die specifieke vormen <strong>van</strong> psychopathologie bevorderen en instandhouden.<br />
Belangrijke vooruitgang werd geboekt in de behandeling <strong>van</strong> emotionele stoornissen<br />
en recent ook <strong>van</strong> persoonlijkheidsstoornissen. Ernstige beelden zoals dwangstoornissen,<br />
paniekstoornissen, posttraumatische stress-stoornis en depressies, die tot voor enkele decennia<br />
niet of nauwelijks waren te behandelen, blijken goed te reageren op recent ontwikkelde<br />
gedragstherapeutische en farmacotherapeutische interventies.<br />
Onderzoek binnen de programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> kan worden onderverdeeld<br />
in grofweg drie onderzoekslijnen:<br />
1. Experimentele klinische psychologie<br />
2. <strong>Klinische</strong> kinder- en jeugdpsychologie/ontwikkelingspsychopathologie<br />
3. Toegepaste klinische psychologie<br />
Onderzoekslijnen <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
(1) Experimentele klinische psychologie<br />
Dit programma is gericht op disfunctionele psychologische en neurobiologische processen<br />
waar<strong>van</strong> verondersteld wordt dat ze cruciaal zijn voor het ontstaan, in stand houden<br />
en/of terugdringen <strong>van</strong> psychopathologie. Er wordt onderzoek gedaan naar stoornisspecifieke<br />
processen en naar stoornisoverkoepelende processen.<br />
Emotionele stoornissen zoals angststoornissen en depressie behoren tot de meest prevalente<br />
psychiatrische stoornissen. Een vigerend theoretisch construct voor deze stoornissen<br />
is emotioneel geheugen of dysfunctionele schema’s. Een <strong>van</strong> de onderzoekslijnen betreft<br />
onderzoek naar de consolidatie en reconsolidatie <strong>van</strong> emotioneel geheugen. Psychologische<br />
en neurobiologische processen worden in kaart gebracht die mogelijk <strong>van</strong> invloed<br />
zijn op het versterken dan wel verzwakken <strong>van</strong> emotioneel geheugen. Onze hypothesen<br />
worden o.a. getest in een vreesconditioneringsparadigma als een model voor het ontstaan<br />
en afleren <strong>van</strong> angst bij gezonde proefpersonen en bij patiënten met emotionele stoornissen.<br />
Een ander paradigma betreft onderzoek naar het effect <strong>van</strong> verwerkingsstijlen op<br />
het emotionele geheugen <strong>van</strong> getraumatiseerde personen en de ontwikkeling <strong>van</strong> posttraumatische<br />
stress-stoornis. Daarnaast vormt het onderzoek naar selectieve informatieverwerking<br />
(bijv. rumineren) en emotieregulatie bij PTSS, sociale fobie en depressie een<br />
belangrijk onderdeel <strong>van</strong> ons onderzoeksprogramma. Er worden tevens fMRI-studies<br />
uitgevoerd om meer inzicht te krijgen in de onderliggende neurobiologische functies <strong>van</strong><br />
emotioneel geheugen. Getracht wordt om een brug te slaan tussen de fundamentele wetenschap<br />
en de klinische praktijk.<br />
Een andere experimentele onderzoekslijn betreft onderzoek naar symptoomperceptie.<br />
Met experimenteel onderzoek en veldstudies wordt de rol getest <strong>van</strong> perceptuele en cognitieve<br />
processen in het ervaren <strong>van</strong> lichamelijke klachten, zowel medisch verklaarde als<br />
medisch onverklaarde. Daarnaast wordt het effect onderzocht <strong>van</strong> de match/mismatch<br />
tussen persoonskenmerken en de betekenis <strong>van</strong> de stressor op autonome responsen en<br />
ervaren klachten – in het bijzonder tussen de identificatie met cultuur of gender en de<br />
cultuur- of genderrele<strong>van</strong>tie <strong>van</strong> de stressor. Tevens wordt er onderzoek verricht naar<br />
cultuurverschillen in klachtpresentatie, ziekteverklaringen en behandeluitkomst.<br />
(2) <strong>Klinische</strong> kinder- en jeugdpsychologie/ontwikkelingspsychopathologie<br />
Het onderzoek binnen deze groep is gericht op kinderen met internaliserende stoornissen<br />
(o.a. angststoornissen, depressie, psychotrauma) en kinderen met externaliserende<br />
stoornissen (o.a. ADHD, agressie). Centraal in dit onderzoek staat het zoeken naar voorspellers<br />
<strong>van</strong> succesvolle behandelingen en het verwerven <strong>van</strong> inzicht in de mechanismen<br />
<strong>van</strong> verandering die in effectieve interventies een rol spelen. Zo is het onderzoek
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
bij kinderen met angststoornissen gericht op het toetsen <strong>van</strong> cognitieve theorieën <strong>van</strong><br />
angst. Via experimentele paradigma’s worden automatische en gecontroleeerde informatieverwerkingsprocessen<br />
bij angstige kinderen onderzocht. Dit onderzoek is ingebed in<br />
behandeleffectonderzoek. Nagegaan wordt in hoeverre veranderingen in cognitie aan te<br />
merken zijn als veranderingsmechanismen binnen de cognitieve gedragstherapie. Wat de<br />
externaliserende stoornissen betreft is het onderzoek gericht op de ontwikkeling en evaluatie<br />
<strong>van</strong> nieuwe theoriegestuurde interventies voor kinderen met ADHD en hun ouders.<br />
Zo wordt bijvoorbeeld het therapeutisch gebruik <strong>van</strong> computergames onderzocht als een<br />
mogelijke nieuwe interventiemethode met een gunstig effect op de primaire gedragskenmerken<br />
<strong>van</strong> ADHD. Verder wordt in longitudinaal onderzoek <strong>van</strong> ADHD aandacht<br />
besteed aan de etiologie en ontwikkeling <strong>van</strong> ADHD-symptomen bij jonge kinderen.<br />
Een derde onderzoekslijn betreft de (preventieve) behandeling <strong>van</strong> kinderen met agressieproblematiek.<br />
Met een ‘stepped-care’ opzet wordt onderzocht of jonge kinderen die risico<br />
lopen op het ontwikkelen <strong>van</strong> agressie, <strong>van</strong> dit ontwikkelingstraject afgebracht kunnen<br />
worden door het aanleren <strong>van</strong> zelfcontrole. Ook in dit onderzoek zijn voorspellers en<br />
veranderingsmechanismen centrale onderzoeksthema’s.<br />
(3) Toegepaste klinische psychologie:<br />
Deze onderzoekslijn heeft betrekking op de evaluatie <strong>van</strong> cognitieve gedragsinterventies<br />
voor psychiatrische stoornissen bij volwassenen. Interventiestudies worden toegepast bij<br />
(1) obsessief-compulsieve stoornissen, (2) posttraumatische stress, (3) burn-out, (4) vermijdende<br />
persoonlijkheidsstoornis, en (5) patiënten met misbruik- en verslavingsstoornissen<br />
(bv. alcohol- of cocaïneverslaving). Daarnaast wordt er onderzoek gedaan naar endocriene<br />
en immunologische veranderingen als gevolg <strong>van</strong> cognitieve gedragsinterventies.<br />
Een andere onderzoekslijn betreft toepassingen <strong>van</strong> technologische ontwikkelingen bij<br />
interventies, zoals het internet en de virtuele werkelijkheid voor de behandeling <strong>van</strong> patiënten<br />
met angststoornissen.<br />
In samenhang met bovengenoemde onderzoekslijnen vindt er onderzoek plaats op het<br />
gebied <strong>van</strong> de evidence-based diagnostiek <strong>van</strong> persoonlijkheid en psychopathologie. Het<br />
onderzoek richt zich op bijdragen aan innovatie <strong>van</strong> voor de klinische praktijk bruikbare,<br />
evidence-based psychodiagnostiek, en het verhelderen <strong>van</strong> individuele verschillen<br />
in kwetsbaarheid voor psychopathologie. Verbeterde indicatiestelling en het bevorderen<br />
<strong>van</strong> het therapeutisch effect <strong>van</strong> diagnostiek in het algemeen zijn daarbij expliciete doelstellingen.<br />
Ten slotte wordt er onderzoek gedaan op het gebied <strong>van</strong> de forensische psychologie. Meer<br />
in het bijzonder: (a) de evaluatie <strong>van</strong> cognitieve behandelprogramma’s bij een TBS-populatie,<br />
(b) onderzoek naar risicofactoren <strong>van</strong> gewelddadig (seksueel) gedrag, onder andere<br />
bij stalkers. De studies zullen inzicht geven in de differentiële effectiviteit <strong>van</strong> risicotaxaties<br />
bij het voorspellen <strong>van</strong> agressief (gewelddadig) gedrag en kunnen belangrijke gevolgen<br />
hebben bij toekomstig beleid binnen de forensisch psychologische praktijk.<br />
4. Het onderwijs <strong>van</strong> de programmagroep<br />
De programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> verzorgt het onderwijs <strong>van</strong> de specialisatie<br />
<strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong>. De onderwijsdoelstellingen <strong>van</strong> de programmagroep behelzen:<br />
a. inzicht verschaffen in de individuele repertoires <strong>van</strong> gedragsmogelijkheden en<br />
methoden om deze te onderkennen.<br />
b. inzicht verschaffen in fenomenologie <strong>van</strong> psychopathologie en methoden om deze te<br />
onderkennen.<br />
c. inzicht verschaffen in de experimentele designs waarmee klinische fenomenen<br />
onderzocht kunnen worden.<br />
d. kennis en vaardigheden leren met betrekking tot de methoden om veranderingen aan<br />
te brengen in de diverse vormen <strong>van</strong> psychopathologie.<br />
149
150<br />
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
e. inzicht verschaffen in de vigerende theorieën over het ontstaan, instandhouden en<br />
afleren <strong>van</strong> psychiatrische stoornisssen.<br />
Om de specialisatie <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> af te ronden is een aantal vakken verplicht (zie<br />
paragraaf 6 & 7). Door middel <strong>van</strong> de keuzevakken kan men de studie een eigen accent<br />
geven, bijvoorbeeld omdat men zich al vroeg wil voorbereiden op een specifiek werkterrein.<br />
NB: voor studenten die geïnteresseerd zijn in klinische psychologie bij kinderen en<br />
jeugdigen zie hoofdstuk 9 (Ontwikkelingspsychologie).<br />
5. Beroepsmogelijkheden<br />
Er is voor afgestudeerden met <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> als specialisatie (bachelor <strong>Klinische</strong><br />
<strong>Psychologie</strong> én voltooide master) een breed scala aan beroepsmogelijkheden.<br />
Zij kunnen werkzaam zijn als onderzoeker, diagnosticus, hulpverlener, docent, preventie-<br />
of beleidsmedewerker, of een combinatie daar<strong>van</strong>, in tal <strong>van</strong> instellingen. Voor de<br />
functies in de hulpverlening (diagnostiek en behandeling <strong>van</strong> patiënten) zijn postmaster<br />
behaalde registraties steeds vaker vereist (zie hoofdstuk 4 <strong>van</strong> deze gids of paragraaf 7).<br />
Voorbeelden <strong>van</strong> instellingen waar afgestudeerden terecht kunnen komen zijn:<br />
• universiteiten, onderzoeksinstituten en opleidingsinstituten<br />
• de algemene gezondheidszorg, d.w.z. afdelingen en poliklinieken <strong>van</strong> algemene<br />
ziekenhuizen, verpleeghuizen en revalidatiecentra<br />
• de intramurale geestelijke gezondheidszorg, b.v. psychiatrische ziekenhuizen, PAAZafdelingen<br />
<strong>van</strong> algemene ziekenhuizen, crisiscentra en afkickcentra<br />
• de ambulante geestelijke gezondheidszorg, b.v. instellingen voor de geestelijke<br />
gezondheidszorg, zelfstandige psycho logen praktijken, dagcentra, Rutgers Nisso<br />
Groep, paedologische instituten en bureaus voor studentenpsychologen<br />
• personeeldiensten <strong>van</strong> bedrijven en organisatie- en adviesbureaus<br />
• instellingen <strong>van</strong> de ministeries <strong>van</strong> Justitie of Defensie<br />
Postmaster/ postdoctorale opleidingen<br />
De invoering <strong>van</strong> de wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG) heeft consequenties<br />
voor een deel <strong>van</strong> de beroepsmogelijkheden. De belangrijkste is dat veel functies<br />
in de ‘officiële’ hulpverleningsinstellingen (instellingen voor de geestelijke gezondheidszorg,<br />
algemene en psychiatrische ziekenhuizen) slechts toegankelijk zijn voor afgestudeerden<br />
die na hun master (of doctoraal) de beroepsopleiding tot Gezondheidszorgpsycholoog<br />
(verder aangeduid met ‘GZ-psycholoog’) hebben gevolgd. Dit is een tweejarige<br />
voltijdopleiding (of vierjarige deeltijd), waarin men vier dagen per week (of twee dagen in<br />
deeltijd) in een praktijkinstelling rele<strong>van</strong>te werkervaring opdoet (aangesteld en betaald<br />
als ‘juniorpsycholoog’) en één dag per week binnen een opleidingsinstituut cursorisch<br />
onderwijs volgt. In Nederland zijn zes <strong>van</strong> deze opleidingsinstituten, verdeeld over het<br />
hele land en alle gekoppeld aan een universiteit. De opleidingskosten, die in principe door<br />
de cursist moeten worden betaald, bedragen circa € 7500,- per jaar.<br />
Het aantal opleidingsplaatsen voor de opleiding tot GZ-psycholoog bedraagt voor heel<br />
Nederland momenteel ongeveer 600 per jaar, waarop ongeveer 1800 afgestudeerden solliciteren.<br />
Bij de selectie <strong>van</strong> kandidaten wordt in eerste instantie gekeken of men aan de<br />
gestelde vooropleidingseisen voldoet. Deze opleidingseisen zijn vermeld in hoofdstuk 4<br />
en 5 <strong>van</strong> deze gids. Naast de opleidingseisen moet men voldoen aan de verplichting om<br />
drie diagnostiekcasussen in te leveren en te laten beoordelen. Indien men alle vakken<br />
uit de propedeuse, het tweede studiejaar en de verplichte cursussen voor de specialistie<br />
<strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> heeft gehaald (zie het vervolg <strong>van</strong> deze tekst) en daarin een stage<br />
<strong>van</strong> minimaal 19 ec heeft gelopen en een werkstuk heeft afgerond, voldoet men aan de<br />
minimumeisen. Let op: indien men een stage wil doen die aan de eisen voor de GZopleiding<br />
voldoet, dan moet men erop rekenen dat stage-instellingen vaak alleen stages<br />
aanbieden <strong>van</strong> minstens 30 ec (inclusief 3 casussen). Diegenen die aan alle eisen voldoen,<br />
kunnen daarna solliciteren op een opleidingsplaats. Let op: om aangenomen te worden
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
bij de GZ-opleiding is het <strong>van</strong> groot belang dat zo veel mogelijk (klinische) werkervaring<br />
is opgedaan. Met het behalen <strong>van</strong> de minimumeisen alleen is toelating veel minder<br />
waarschijnlijk! De gemiddelde wachttijd om toegelaten tot een vervolgopleiding bedraagt<br />
doorgaans enkele jaren omdat men vaak de meest ervaren kandidaten aanneemt. Na<br />
het behalen <strong>van</strong> de registratie GZ-psycholoog kan een beperkt aantal cursisten nog een<br />
vervolgopleiding doen, namelijk de specialistische opleiding tot klinisch psycholoog, die<br />
drie à vier jaar zal duren. (Voor meer informatie zie: www.rino.nl)<br />
6. Derde bachelorjaar (specialisatie)<br />
In het derde bachelorjaar worden vakken aangeboden die een uitgebreide basis vormen<br />
voor <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong>. Om te voldoen aan de eisen <strong>van</strong> het bachelordiploma, specialisatie<br />
<strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> zijn de volgende vakken vereist:<br />
Basisprogramma <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong>:<br />
• Psychopathologie en psychiatrische classificatie,<br />
Internaliserende stoornissen, Externaliserende stoornissen,<br />
Psychologische interventies 1, Psychodiagnostiek, Cogn. functiestoornisssen<br />
en psychosen en werkgroepen klinische psychologie 30 ec<br />
Verder zijn verplicht:<br />
• Persoonlijkheidsstoornissen 3 ec<br />
• <strong>Klinische</strong> Gespreksvoering 6 ec<br />
• Analyse <strong>van</strong> onderzoeksgegevens 6 ec<br />
• Bacheloronderdeel KP naar keuze 6 ec<br />
• Bachelorthese 9 ec<br />
Totaal: 60 ec<br />
Schema KP bachelorstudenten<br />
Semester 1<br />
Basisprogramma <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> (30 ec)<br />
Psychopathologie en psychiatrische classificatie (2)<br />
Internaliserende stoornissen (9)<br />
Externaliserende stoornissen (3)<br />
Werkgroepen <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> (4)<br />
Psychologische interventies 1: theorie<br />
en praktijk (6)<br />
Diagnostiek 1: Psychodiagnostiek (3)<br />
Cogn. functiestoornissen en<br />
psychosen (3)<br />
Semester 2<br />
30 ec<br />
1 verplicht vak en 1 keuzevak Verplichte vakken en these<br />
Analyse v. onderzoeksgegevens (6) of<br />
<strong>Klinische</strong> Gespreksvoering (6)<br />
Psychoanalyse (6))<br />
Seksuologie (6)<br />
Somatoforme stoornissen(6)<br />
Psychofarmacologie (6)<br />
Analyse v. onderzoeksgegevens (6) of<br />
<strong>Klinische</strong> Gespreksvoering (6)<br />
Persoonlijkheidsstoornissen (3)<br />
Bachelorthese (9)<br />
N.B.: De verplichte vakken zijn dikgedrukt. Studenten die vertraging oplopen tijdens het derde<br />
jaar kunnen hun these schrijven en/of Analyse <strong>van</strong> onderzoeksgegevens volgen in het eerste semester<br />
<strong>van</strong> het jaar daarop.<br />
151
152<br />
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
Honoursprogramma<br />
Studenten die een honoursdiploma willen behalen kunnen hun studieprogramma verzwaren<br />
door een extra vak te volgen of enige tijd mee te lopen bij een docent als onderzoeksassistent.<br />
Verder schrijven ze een these <strong>van</strong> 12 ec (these uitgebreid met onderzoeksvoorstel),<br />
zodat in het derde jaar totaal 9 ec extra behaald kunnen worden. Verdere informatie kan<br />
men verkrijgen bij Kitty Rolf. Op het formulier waarop men de keuze maakt voor een<br />
specialisatie kan men reeds aangeven geïnteresseerd te zijn in een honoursprogramma.<br />
7. Master <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> (specialisatie)<br />
7.1 Aansluitmaster <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
In de aansluitmaster moeten studenten 21 ec besteden aan het volgen <strong>van</strong> vakken. Van<br />
deze 21 punten zijn <strong>Klinische</strong> psychodiagnostiek en Psychologische interventies 2 (tezamen<br />
15 ec) verplicht. Deze vakken zijn nodig om aan de cursorische vooropleidingseisen<br />
voor de GZ-opleiding en voor de Basisaantekening Psychodiagnostiek (BAPD) te voldoen.<br />
Daarnaast is er dus ruimte voor een keuzevak. De overige tijd besteedt men aan het<br />
schrijven <strong>van</strong> een werkstuk dat een verslag is <strong>van</strong> verricht onderzoek (minstens 18 ec), het<br />
lopen <strong>van</strong> een klinische stage (minstens 19 ec) en 1 colloquiumpunt. Let op: indien men<br />
een stage wil doen die aan de eisen voor de GZ-opleiding voldoet, dan moet men erop<br />
rekenen dat stage-instellingen vaak alleen stages aanbieden <strong>van</strong> minstens 30 ec (inclusief<br />
3 casussen).<br />
Schema KP Aansluitmaster<br />
Semester 1<br />
30 ec<br />
12 ec 18 ec<br />
Practicum klinische<br />
psychodiagnostiek (6)<br />
Med. psy: kinderen & jongeren (9)<br />
Praktijk <strong>van</strong> Persoonlijkheidsst. (6)<br />
Werkstuk Werkstuk<br />
Psych. interventies 2: Volwassenen (9) of<br />
Psych. interventies 2: Relatie- en gezinstherapie (9)<br />
Cultuur en gezondheid (6)<br />
Grensgebieden <strong>van</strong> de klinische psychologie (6)<br />
Semester 2<br />
30 ec<br />
12 ec 18 ec<br />
Practicum klinische<br />
Psych. interventies 2: Volwassenen (9) of<br />
psychodiagnostiek (6<br />
Psych. interventies 2: Relatie- en gezinstherapie (9)<br />
Verslaving: theorie en behandeling (6) Med. psy: volwassenen en ouderen (9)<br />
Wetenschap, pseudowetenschap en<br />
controverses in de klinische psy. (6)<br />
Psychofarmacologie (6)<br />
Werkstuk of stage Werkstuk of stage<br />
N.B.: De verplichte vakken zijn dikgedrukt. Er zijn in feite dus twee instapmogelijkheden in de<br />
aansluitmaster, specialisatie <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong>. Studenten met een afgeronde bachelor voor<br />
1 september starten in het eerste semester, studenten die hun bachelor voor 1 februari afronden<br />
starten in het tweede semester.
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
7.2 Medische <strong>Psychologie</strong> (track binnen de aansluitmaster)<br />
De specialisatie medische psychologie bouwt voort op het onderwijs ter voorbereiding op<br />
de postmaster opleiding gezondheidszorg-psycholoog. Een medisch psycholoog is veelal<br />
GZ-psycholoog, psychotherapeut of klinisch psycholoog, werkzaam in een ziekenhuis,<br />
op het grensvlak tussen psychologie en medische wetenschap.<br />
Ziekte, medisch onderzoek en behandeling kunnen een zware belasting betekenen voor<br />
de patiënt en zijn/haar omgeving. Het kan moeilijk zijn om met het ziek zijn, de lichamelijke<br />
beperkingen, en ook emotionele en praktische gevolgen, om te gaan. Ook kunnen<br />
lichamelijke klachten (mede) worden veroorzaakt of in stand gehouden worden door<br />
psychische en sociale problemen.<br />
Het onderwijs richt zich -naast medische basiskennis- op onderzoek naar psychologische<br />
aspecten <strong>van</strong> (chronische) ziekten (aard, behandeling, bijwerkingen en fysieke gevolgen).<br />
Wat betreft de praktijk wordt aandacht besteed aan psycholoog-patiëntcommunicatie,<br />
arts-patiëntcommunicatie, en psychologische diagnostiek en interventies. Specifieke<br />
thema’s kunnen zijn: medisch onverklaarde lichamelijke klachten, therapietrouw, rouw,<br />
euthanasie, genetisch counselen en cognitieve problemen bij (kanker)behandeling,<br />
Voor cursorisch onderwijs, afstudeeronderzoek en praktijkstage wordt onder andere samengewerkt<br />
met het Academisch Medisch Centrum <strong>Amsterdam</strong>, het Slotervaart Ziekenhuis,<br />
het Anthonie <strong>van</strong> Leeuwenhoek Ziekenhuis, het Leids Universitair Medisch<br />
Centrum, het Kennemergasthuis Haarlem, het Waterland Ziekenhuis en het Zaans Medisch<br />
Centrum.<br />
De specialisatie omvat de volgende vakken: Somatoforme stoornissen (keuzevak in de<br />
bachelor), <strong>Klinische</strong> psychodiagnostiek, Psychologische interventies 2 en Medische <strong>Psychologie</strong><br />
volwassenen of Medische <strong>Psychologie</strong> kinderen en jongeren (vakken in de aansluitmaster).<br />
Behalve deze vakken omvat de track een praktijkstage, een afstudeeronderzoek<br />
(werkstuk) en het bijwonen <strong>van</strong> 20 lezingen (colloquia, 1 ec) tezamen 36 ec. Wie<br />
in aanmerking wil komen voor de GZ-aantekening en de BAPD moet er rekening mee<br />
houden dat stage-instellingen vaak alleen stages aanbieden <strong>van</strong> 30 ec.<br />
7.3 Klinisch Forensische <strong>Psychologie</strong> (selectieve track binnen de aansluitmaster)<br />
De mastertrack Klinisch Forensische <strong>Psychologie</strong> biedt specialistisch onderwijs over de<br />
relatie tussen psychische stoornissen en delictgedrag, met name gewelddadig en seksueel<br />
delictgedrag. Ingegaan wordt op het ontstaan <strong>van</strong> dergelijk gedrag, het inschatten <strong>van</strong><br />
risico’s op herhaling en de speciale eisen die gesteld worden aan diagnostiek en behandeling<br />
in een (onvrijwillige) forensische setting. Daarnaast zal er aandacht zijn voor het<br />
doen <strong>van</strong> onderzoek in de forensische sector.<br />
De master is breed <strong>van</strong> opzet, waarbij de samenwerking met het veld nadrukkelijk is<br />
gezocht. Er wordt samengewerkt met twee tbs-klinieken (de Van der Hoeven Kliniek en<br />
de Oostvaarderskliniek), de grootste instelling voor ambulante forensisch psychiatrische<br />
behandeling in Nederland (De Waag), het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie<br />
en <strong>Psychologie</strong> (NIFP, waaronder het Pieter Baan Centrum valt) en de Reclassering<br />
Nederland. Al deze organisaties leveren input voor de colleges en bieden mogelijkheden<br />
voor afstudeeronderzoek en stage.<br />
De mastertrack is ondergebracht bij de programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> en heeft<br />
een duidelijk klinisch psychologische focus: de relatie tussen stoornissen en delictgedrag.<br />
Onderwerpen als ooggetuigenverslagen, verhoortechnieken, profiling, expert witness testimony<br />
en technisch forensisch onderzoek komen dan ook niet of slechts zijdelings aan<br />
de orde.<br />
153
154<br />
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
De master bevat drie vakken: 1) etiologie <strong>van</strong> delictgedrag, 2) assessment en 3) behandeling.<br />
Behalve deze vakken omvat de track Klinisch Forensische <strong>Psychologie</strong> ook een stage<br />
en een afstudeeronderzoek (werkstuk) (samen 35 ec). Bovendien dienen de studenten 20<br />
lezingen bij te wonen (colloquia - 1 ec).<br />
De track Klinisch Forensische <strong>Psychologie</strong> is in principe bedoeld voor studenten die recentelijk<br />
hun bachelor afgerond hebben. Het intensieve karakter <strong>van</strong> de track vraagt veel<br />
<strong>van</strong> de studenten. Er is plaats voor 20 studenten per jaar, bij voorkeur studenten met een<br />
duidelijke affiniteit met het forensische veld, een nuchtere blik, kritisch denkvermogen<br />
en een grote inzet. Alle bijeenkomsten zijn verplicht, het tempo ligt hoog en er is geen<br />
mogelijkheid tot uitloop. Het programma is dan ook alleen haalbaar voor studenten die<br />
fulltime beschikbaar zijn.<br />
Wie voldoet aan deze toelatingsvoorwaarden kan zich aanmelden voor de selectie. Om<br />
per september 2010 met deze mastertrack te starten moet voor 1 juni 2010 een toelatingsverzoek<br />
zijn ont<strong>van</strong>gen door de selectiecommissie. Na 1 juni 2010 vindt de beoordeling en<br />
selectie plaats. Uiterlijk 1 juli 2010 ont<strong>van</strong>gt iedereen die zich heeft aangemeld bericht.<br />
Zie voor verder informatie http://www.student.uva.nl/psy/, de masterfase.<br />
7.4 Master Gezondheidszorgpsychologie (let op: selectief)<br />
Deze master is speciaal ontwikkeld voor studenten die een klinische specialisatie hebben<br />
gekozen en die na de master in aanmerking willen komen voor een postmasteropleiding<br />
tot GZ-psycholoog. Deze master kent naast een programma <strong>van</strong> 60 studiepunten een<br />
honoursprogramma <strong>van</strong> 30 studiepunten.<br />
De master Gezondheidszorgpsychologie is een selectieve master: jaarlijks zullen maximaal<br />
50 studenten worden geselecteerd. Bij de selectie zal in eerste instantie naar inhoudelijke<br />
toelatingseisen worden gekeken: naast een zeer grondige oriëntatie in de psychologie<br />
en haar deelgebieden zullen de studenten voldoende kennis <strong>van</strong> en ervaring met met<br />
statistiek en onderzoeksmethoden moeten hebben. Ook zijn er vaardigheidseisen op het<br />
gebied <strong>van</strong> het verricht hebben <strong>van</strong> wetenschappelijk onderzoek, gespreksvaardigheden,<br />
wetenschappelijk schrijfonderwijs en andere rele<strong>van</strong>te academische vaardigheden. Minimaal<br />
een jaar <strong>van</strong> de bachelor moet zijn besteed aan specialistisch onderwijs op een <strong>van</strong><br />
de klinische specialisaties, waarbij ook al aandacht is besteed aan stoornissen, diagnostiek<br />
en interventie.<br />
Het volgen <strong>van</strong> deze master levert de Basisaantekening Psychodiagnostiek op, evenals de<br />
GZ-aantekening.<br />
Zie voor meer informatie elders in de studiegids en http://www.studeren.uva.nl/ma-gezo/<br />
en http://www.student.uva.nl/psy/, de masterfase.<br />
7.5 Verklaring Vereisten Postmaster Opleiding Gezondheidszorgpsycholoog<br />
De eisen voor de Postmaster Opleiding Gezondheidszorgpsycholoog staan vermeld in<br />
hoofdstuk 4. Indien men de specialisatie <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> heeft gevolgd, voldoet<br />
men automatisch aan de vooropleidingseisen voor de Postmaster Opleiding tot GZ-psycholoog,<br />
mits men tevens de juiste stage heeft gevolgd en drie diagnostiekcasussen heeft<br />
ingeleverd. Deze verklaring wordt bij het masterdiploma uitgereikt.<br />
Basisaantekening Psychodiagnostiek, variant klinische psychologie. De eisen voor<br />
de Basisaantekening Psychodiagnostiek (BAPD) staan vermeld in hoofdstuk 4 <strong>van</strong> deze<br />
studiegids. Een nadere uitwerking <strong>van</strong> deze eisen is te vinden in de brochure ‘Werkstuk,<br />
stage en diagnostiekaantekening’, te verkrijgen bij het secretariaat. Studenten die de aantekening<br />
willen halen wordt dringend verzocht deze richtlijnen tijdig goed te bestuderen.
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
Deze aantekening is door het Nederlands Instituut <strong>van</strong> Psychologen (NIP) vastgesteld en<br />
wordt bij het masterdiploma uitgereikt indien men aan de voorwaarden voldoet.<br />
Wie zowel de specialisatie <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> als de Verklaring Vereisten Postmaster<br />
Opleiding Gezondheidszorgpsycholoog en de Basisaantekening Psychodiagnostiek<br />
(BAPD) wil behalen moet aan onderstaande eisen hebben voldaan. Deze eisen komen<br />
boven op de eisen waaraan men al heeft voldaan in de eerste twee jaar <strong>van</strong> het bachelorprogramma<br />
(zie hoofdstuk 4).<br />
• Psychopathologie en psychiatrische classificatie,<br />
Internaliserende- en Externaliserende stoornissen, Diagnostiek 1:<br />
Psychodiagnostiek, Psychologische interventies, Cogn. functiestoorn.<br />
en psychosen en Werkgroepen <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> 30 ec<br />
• <strong>Klinische</strong> Gespreksvoering 6 ec<br />
• Persoonlijkheidsstoornissen 3 ec<br />
• Analyse <strong>van</strong> onderzoeksgegevens 6 ec<br />
• Testconstructie 1 6 ec<br />
• Bacheloronderdeel KP naar keuze 6 ec<br />
• Bachelorthese 9 ec<br />
• Psychologische Interventies 2: volwassenen of relatie- en gezinstherapie 9 ec<br />
• Practicum <strong>Klinische</strong> Psychodiagnostiek 6 ec<br />
• Masteronderdeel KP naar keuze 6 ec<br />
• Stage (inclusief 3 casussen), a.v.v. GZ minstens 19 ec<br />
• Collectieve stagebijeenkomsten (incl. Eth.&Jur. asp.) 3 ec<br />
• Werkstuk minstens 18 ec<br />
• Colloquia 1 ec<br />
Onder bepaalde voorwaarden kan een werkstuk dat of een stage die bij een andere programmagroep<br />
is uitgevoerd en begeleid, worden goedgekeurd voor de specialisatie <strong>Klinische</strong><br />
<strong>Psychologie</strong>. Dit kan echter alleen indien het voorstel voor werkstuk of stage voorafgaand<br />
aan de uitvoering daadwerkelijk door de werkstukcoördinator respectievelijk de<br />
stagecoördinator <strong>van</strong> <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> schriftelijk is goedgekeurd! Indien dit niet is<br />
gebeurd wordt het werkstuk, c.q. de stage in principe niet erkend.<br />
8. Afstudeeropdracht<br />
Alle mogelijkheden en regelingen met betrekking tot werkstuk, onderzoeks- of praktijkstage<br />
en diagnostiekaantekening zijn opgenomen in de brochure ‘Werkstuk, stage en<br />
diagnostiekaantekening’. De meest recente versie <strong>van</strong> de brochure is verkrijgbaar bij het<br />
(stage)secretariaat (kamer 828). Ook kan men een versie downloaden op www.student.<br />
uva.nl/psy, onder ‘Stages’. Het met succes gevolgd hebben <strong>van</strong> propedeuse, 2 e bachelorjaar<br />
en basisprogramma <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> zijn voorwaarden om een stage te mogen<br />
gaan zoeken. Om daadwerkelijk een stage te mogen gaan lopen, moet het bachelordiploma<br />
behaald zijn en de vakken Practicum <strong>Klinische</strong> Psychodiagnostiek en Psychologische<br />
interventies 2 (volwassenen of Relatie- en gezinstherapie)! Voordat met een stage<br />
begonnen kan worden, dient overlegd te worden met de stagecoördinator, drs. E. Brugman.<br />
Dit geldt voor zowel praktijk-, onderzoeks-, als ‘gecombineerde’ stages. Zonder dit<br />
voorafgaande overleg is een stage ongeldig. In de brochure ‘Informatie over werkstuk,<br />
stage en diagnostiekaantekening’ zijn een stagecontract en richtlijnen voor het stageverslag<br />
opgenomen.<br />
Voor het starten <strong>van</strong> een werkstuk en onderzoeksstage bestaan globaal twee mogelijkheden.<br />
Ten eerste kunnen studenten zelf contact opnemen met stafleden die onderzoek<br />
1 nodig om de BAPD te behalen<br />
155
156<br />
Programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong><br />
doen op een terrein waarin zij zijn geïnteresseerd, om na te gaan of er mogelijkheden zijn<br />
om bij de betreffende docent aan het gewenste studieonderdeel te beginnen. Ten tweede<br />
staan op Blackboard onder “Stages en Werkstukken <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong>” oproepen<br />
<strong>van</strong> onderzoekers die masterstudenten zoeken. In de brochure “Informatie over werkstuk,<br />
stage en diagnostiekaantekening” staat meer informatie, deze informatie is op termijn<br />
ook op Blackboard te vinden. Samenvattend: voor inschrijving als stagezoekende (geldt<br />
voor alle soorten stages binnen <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong>) en voor specifieke informatie over<br />
praktijkstages:<br />
Stagesecretaris S. Diets, kamer 828 (525.6506).<br />
Stagecoördinator drs. E. Brugman, kamer 822, spreekuur dinsdag 12.00-13.00 uur, en op<br />
afspraak via het secretariaat.<br />
Voor specifieke informatie betreffende werkstuk en onderzoeksstage: dr. S. <strong>van</strong> der Oord,<br />
kamer 829, op afspraak.<br />
Voor informatie over de diagnostiekaantekening: dr. J.H. Kamphuis, op afspraak.<br />
9. Afstudeerplechtigheid<br />
De afstudeerplechtigheid <strong>van</strong> <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> vindt plaats op de eerste donderdag<br />
<strong>van</strong> elke maand, met uitzondering <strong>van</strong> de maanden augustus, september en januari. De<br />
plechtigheid vindt, indien mogelijk, plaats in de Senaatskamer (kamer A220) op de 2 e verdieping<br />
en duurt ongeveer 15 minuten. Bij het afstuderen zijn in elk geval een voorzitter<br />
en een secretaris <strong>van</strong> de programmagroep <strong>Klinische</strong> <strong>Psychologie</strong> aanwezig. De plechtigheid<br />
begint meestal met het zetten <strong>van</strong> de handtekeningen door de voorzitter, secretaris<br />
en student(e). Vervolgens wordt de student(e) meestal toegesproken door een stage- of<br />
werkstukbegeleider. De student(e) moet zelf aangeven op het secretariaat of hij/zij behoefte<br />
heeft aan zo’n persoonlijke toespraak en <strong>van</strong> wie hij/zij dit graag zou horen.