XX BIKE & TREKKING

XX BIKE & TREKKING

forza italia
Vijf snelle ‘Azzurri’ met stijl
TEKST: ROEL VAN SCHALEN
Bianchi Bottecchia De Rosa Milani Wilier
Primavera, Italiaans voor lente. Wat is er mooier
dan een voorjaar op zijn Italiaans? We kozen vijf
Italiaanse racemerken met een rijke historie en
we stelden op basis van de framematerialen een
dwarsdoorsnede samen van hoe Italiaanse stijl
er anno 2012 uitziet. Bici Italiani duemiladodici?
Bella, bella...
Als je het over koersen hebt, dan heb je het over
Vlaanderen, over Frankrijk, over Italië. In die volgorde.
Maar als je het over koersfietsen hebt, dan heb
je het over Italië. Ook in die volgorde. De mooiste
biciclette komen nog altijd daarvandaan. Dat was
vroeger al zo, in de tijd dat frames per definitie van
staal werden gemaakt. Buizen van Reynolds of
Columbus, die moest je hebben, door een Italiaanse
vakman zorg vuldig in elkaar gelast tot een frame.
De Italiaanse merken wisten altijd weer te verrassen
in design, in stijl, en ze gaven een fiets net die flair
mee die je elders niet vond. Hoe ze dat deden?
Door speciale lugs te gebruiken, hier of daar te verchromen,
door prachtig lakwerk te leveren en bovenal
natuurlijk door een grondige ambachtelijke kennis
van metaal bewerking en een jarenlange ervaring met
de geometrie-eisen aan een fiets. De mooiste racers
komen nog steeds uit Italië, al is de wereld enorm
veranderd ten opzichte van vroeger. De technologische
revolutie die sinds ‘vroeger’ - het stalen
tijdperk ligt uiteindelijk slechts anderhalf decennium
achter ons! - is ingezet heeft in rap tempo geknaagd
aan de positie van de Italiaanse race fietsen- en
onderdelen industrie. Construc teurs en consu menten
uit met name niet-traditionele wieler landen als
Duitsland, Amerika en de laatste jaren ook Engeland
kijken met een geheel eigen, frisse blik tegen het
product fiets aan. Niet gehinderd door enige traditie
op dat vlak, maar wel voorzien van de nieuwste
kennis op het vlak van techniek en materialen.
Gelukkig zijn er nog tal van grote en kleinere
Italiaanse merken die zich hebben gevoegd naar de
wensen van de markt en kunnen we blijven smullen
van verfijnde vormgeving, stijl tot in de finesses
en rijgenot van de hoogste orde. En als het aantal
Italiaanse merken in de hoogste categorie van het
profwielrennen een maatstaf mag zijn dan blijft dat
nog wel eventjes zo: 5 van de 18 teams in de World
Tour rijden met Italiaans carbon, te weten AG2R
(Kuota), Lampre ISD (Wilier), Vacansoleil (Bianchi),
Linkerpagina: Lezen en schrijven kon hij niet, fietsen
wel. Als eerste Italiaan won Ottavio Bottecchia in 1924
de Tour de France. En een jaar later won hij opnieuw.
Dat leverde hem voldoende bekendheid op om samen
met framebouwer Carnielli een eigen fietsmerk te
starten, maar het zou voor Bottecchia blijven bij die
twee over winningen. In 1927 werd 'de metselaar van
Friuli' dood langs de weg gevonden, naar verluidt
ver moord door fascisten. De geschiedenis van de
Italiaanse racefietsindustrie zit vól met dit soort intrigerende
verhalen.
Sky en Movistar (beide Pinarello). Alleen de
Amerikaanse merken zijn met zes teams nóg beter
vertegenwoordigd, maar daarvan neemt Specialized
alleen er al drie voor zijn rekening.
Geschiedenis
Italië is een land van traditie en geschiedenis.
Voor deze dwarsdoorsnede van Italiaanse racers
namen we daarom de geschiedenis van het
merk als uitgangspunt. Veel fietsmerken bouwen
voort op een rijke historie, waarvan de wortels
reiken tot voor de Eerste Wereldoorlog (Wilier)
of zelfs tot in de negentiende eeuw (Bianchi).
Zonder uitzondering gaan de merken prat op
hun traditie, en ze doen dat nog sterker als la
famiglia ermee gemoeid is (Milani, De Rosa). Het
familiale karakter van de Italiaanse samenleving
komt ook sterk terug in de economie. De motor
van het bedrijfsleven in ‘de laars’ zijn de kleine
en middelgrote ondernemingen en niet geheel
verwonderlijk zijn dat vaak familiebedrijven. Ook
in de fietsindustrie. Als fietser sta je er misschien
niet bij stil, maar veelal zijn het producten uit een
of andere ambachtelijke traditie in het noorden
van Italië die nog altijd de trend zetten. Uit de
leerindustrie komen de Italiaanse koersschoenen
- beter gezegd: racemuiltjes - als die van Sidi en
Gaerne. Of bekende zadels als Selle Italia, Fi’zi:k
en San Marco. Uit de textielnijverheid vloeien de
kledinglijnen voort van Giordana, Nalini en Castelli,
de haute couture onder de fietskleding.
Materiaal
Natuurlijk was het framemateriaal medebepalend
voor de keuze van het model dat we bij de
verschillende merken kozen. Als experts bij uitstek
in traditionele framebouw werken Italianen met
ITALIAANS RIJDEN? Dan wel 100%!
alle gangbare materialen, dus lang duurde het
zoeken niet. De verschillende materialen hebben
afhankelijk van de economische vraag ernaar hun
respectievelijke prijs, dus ook in dat opzicht is onze
opsomming behoorlijk representatief voor hoe de
markt er op dit moment uitziet. Bianchi leverde
met zijn Impulso een splinternieuw instapmodel
voor 2012. Het frame is van aluminium, de prijs is
ongeëvenaard voor een fiets met die uitstraling en
die kwaliteit. Samen met carbon maakt aluminium
voor 99% de markt uit. De Bottecchia zou je een
instapmodel in carbon kunnen noemen, al ligt
de prijs aan de hoge kant. Je hebt al een carbon
racer voor onder de 2000 euro, maar daar zit
dan meestal ook aanzienlijk minder stijl in dan
in de 8Avio. Bij een De Rosa Titanio hoef je niet
te raden naar het framemateriaal. Titanium staat
bekend als supercomfortabel, onverwoestbaar en
tijdloos. Het werd allemaal bevestigd in de test.
Van Milani kregen we de Acciaio Puro, een klassiek
voorbeeld van Italiaanse stijl en vakmanschap in
roestvrij staal. Vanwege de geringe vraag ernaar
is staal tegenwoordig duur, maar krijg je er wel
de status van ‘kenner-liefhebber’ bij. Alfabetisch
gerangschikt komt Wilier aan het einde van dit lijstje,
maar in prestaties, verschijning en algemene indruk
prijkt de Cento Uno Superleggera boven aan ons
persoonlijke klassement. Topcarbon kost veel geld.
Dat is niet anders dan bij een Italiaanse sportwagen.
Maar was het niet daar dat ze het genieten hebben
uitgevonden, daar in de laars? La dolce vita! >>
Trek in nóg meer Italiaanse fietsen? Check dan
italiaanseracefietsen.wordpress.com even. Deze
blog is honderd procent gewijd aan Italiaanse
racefietsen, met merkenlijst, tests en presentatie
van fietsen van blog-bezoekers.
De échte ciclista gaat voor volledig Italiaans. Met Japans of Amerikaans schakelen is natuurlijk
helemaal niets mis, maar wie gevoel heeft voor historiciteit kiest voor z'n Italiaanse kader bij
voorkeur een aandrijflijn van Campagnolo. Niet dat de onderdelen van
dit in 1933 opge richte merk nog uit ambachtelijke werkplaatsen
komen - ook ‘Campa’ laat veel van z'n spullen in Azië zië maken -
maar Tulio Campagnolo en zijn bedrijf hebben ontegenzeglijk genzeglijk
een zéér belang rijke rol gespeeld in de ontwikkeling van de
koers fiets. Niet voor niets heeft het merk 135 patenten ten op
z'n naam staan! Zo is de nog steeds gebruikte snelspanner spanner
een uitvinding die Tulio Campagnolo, toen nog actief ef coureur,
al deed in 1927. De Italiaanse racers in dit artikel ‘draaien’ raaien’
allemaal op Campa, met uitzondering van de Wilier. De
derailleurs op deze fiets zijn van het Amerikaanse Sram. ram. En
dat is toch een beetje vloeken in de kerk, ook al omdat mdat Wilier
en Campagnolo allebei hun hoofd vestiging in het Noord- oord-
Italiaanse Vicenza hebben...
BIKE & TREKKING XX

Bianchi
Impulso
Dat Italiaanse klasse niet per se een rib uit je lijf hoeft te kosten, toonde
Bianchi vorig jaar aan met hun nieuwe aluminium model Via Nirone. Dit
jaar overtreft het roemruchte merk die stunt met de Impulso, die nóg meer
in huis heeft.
Een Italiaanse fiets begint bij het oog. Dat wil wat, en de Impulso geeft het
volop. De befaamde huis kleur celeste groen die vroeger alle Bianchi’s van
top tot teen bedekte, komt hier terug in accen ten. Veel mooier dan helemaal
groen, niet waar? De aandacht voor details is verregaand. Van de hoods tot
aan de achter band en van de liggende achtervork tot aan het zadel, overal vind
je Bianchi, Italië of celeste groen terug. Voeg daarbij de golvende achtervork,
de fraaie, dikke onderbuis en de licht
gebogen boven buis en je hebt de
présence van een high class race fiets.
Voor slechts een fractie van de prijs. Ook
tech nisch gezien is de Impulso helemaal
up-to-date. Bianchi paste voor het eerst
Triple Hydro forming Tech nology (THT) toe.
Twee hydro formed buizen (onder extreme
oliedruk in hun vorm ge smeed) worden
gelast en vervolgens nóg eens ge hydroformed,
zodat de las naad onzicht baar
wordt. Het resul taat is niet van carbon te
onder scheiden. Bij de Impulso zijn bovenbuis
en balhoofdbuis THT ge vormd, de
overige buizen werden conventio neel
gelast. Naast visuele verfraaiing zorgt THT
ook voor een 10% hogere stijfheid van de
buisverbinding. Dat was duidelijk voelbaar
bij het testen van de fiets. Meestal moet je
de fabrikant maar op zijn woord geloven,
Gewoon alu, maar toch net carbon
maar de Impulso is bovenin stijver dan
dankzij extra hydroforming.
menig carbon topracer. Met een onderbuis
doorsnede onderaan van 60 mm (bij een bracket van 68 mm) is ook de
bracketstijfheid prima. Daar naast beviel de C2C (coast to coast) geometrie mij
prima. De bouw staat voor een relaxte zit, ook op lange ritten, en dat uit zich in
een neutraal stuur gedrag, nerveus noch langzaam.
Conclusie
Bianchi ging duidelijk niet over één nacht ijs bij het construeren van dit
aluminium frame en scherpt de normen voor ‘instapfietsen’ weer wat verder
aan. Een detail dat daarop wijst, is de geleiding van de remkabel langs
drie vaste nokken aan de bovenbuis. Geen klapperende kabel meer, geen
beschadiging. Zelfs de profs van Vacansoleil-DCM weten het Impulso frame te
waarderen, getuige de zesde plek die sprinter Marco Marcato ermee behaalde
in de Belgische openingsklassieker de Omloop Het Nieuwsblad.
XX BIKE & TREKKING
Specs en geometrie
Prijs €1.399
Maten 44/46/50/53/55/57/59/61/63
Info bianchi.com
Frame Impulso THT aluminium
Vork FC09 Alu-carbon
Derailleurs/shifters Campagnolo Veloce
Trapas/crank FSA Omega MegaExo
Remmen Bianchi
Stuur/-pen Reparto Corse JD-RA37A/DA-32
Zadel/-pen San Marco New Ponza Power/
Reparto Corse
Wielen Reparto Corse Versus
Banden Hutchinson Equinox
Gewicht compleet 9,50 kg
Zitbuis-/balhoofdhoek 73,5°/72°
Zit-/boven-/balhoofdbuis 570/560/170 mm
Achtervork 410 mm
Vorksprong 43 mm
Wielbasis 1002 mm
HISTORIE
Als oudste nog bestaande fietsenconstructeur ter wereld kan Bianchi
natuurlijk bogen op een rijke historie. Het verhaal begint in een
werkplaats in de Via Nirone te Milaan, waar de 21-jarige Edoardo
Bianchi in 1885 start met het maken van fietsen. Bianchi is innovatief:
hij ontwerpt als eerste een fiets met wielen van gelijke diameter en
gebruikt later als eerste fabrikant de rubber luchtbanden van de
Schot John Dunlop. Het zijn sprongen voorwaarts op het vlak van
stabiliteit en comfort. Bianchi was ook de eerste die wedstrijdsport
gebruikte om zijn fietsen verder te kunnen verbeteren. In 1899 wordt
de belangrijkste koers van dat moment, de Grand Prix de la ville de
Paris, gewonnen op een Bianchi. Vlak voor de eeuwwisseling begint
Bianchi ook motorfietsen te fabriceren en vanaf 1900 zelfs auto’s.
Het sportieve succes waar Bianchi legen darisch mee werd (en is)
komt met de zeges van Fausto Coppi, de eerste renner die in één
jaar zowel Tour als Giro wint. Zo’n anderhalf decennium later neemt
Felice Gimondi de fakkel over en twintig jaar dáárna is het Moreno
Argentin die werelkampioen wordt op een Bianchi (1986). Een illustere
naam die je ook spontaan met de zeegroene celeste kleur associeert
is die van Marco Pantani. Hij won in 1998 zowel de Tour als de Giro
met overmacht, maar kon daarna nog slechts bij vlagen zijn talent
vertonen. De meest recente toprenner die niet onopgemerkt op
Bianchi koerste, was Jan Ullrich. De Duitser werd in 2003 tweede in
de Tour. In 2012 rijdt het Nederlandse World Tour team Vacansoleil-
DCM op Bianchi.
Het was de Italiaanse renner Fausto Coppi die Bianchi wereldberoemd maakte door in
1949 zowel de Tour als de Giro te winnen.

Specs en geometrie
Prijs €2.899
Maten 44/48/52/56
Info bottecchia.com
Framemateriaal Toray carbo 12K
Vork Carbon monocoque fork 360
Derailleurs/shifters Campagnolo Athena
11-speed
Trapas/crank Campagnolo Athena
Remmen Campagnolo Athena
Stuur/-pen Deda RHM-EL/Bottecchia alu
Zadel/-pen San Marco Ponza/ Bottecchia alu
Wielen Fulcrum Racing 7
Banden Vittoria Zaffiro
Gewicht compleet 8,48 kg
Zitbuis-/balhoofdhoek 72,5°/73,5°
Zit-/boven-/balhoofdbuis 560/590/190 mm
Achtervork 408 mm
Vorksprong 48 mm
Wielbasis 1010 mm
Een fiets die van top tot teen Italiaans is, het is tegenwoordig minder
vanzelfsprekend bij een Italiaans framemerk. Maar toch zijn ze er nog,
die volbloed Italiaanse racers. Campagnolo, Deda, Fulcrum, San Marco,
Vittoria, alles aan deze Bottechia komt uit de laars.
Het is voor het eerst dat ik op een Bottecchia mag rijden, dus ik ben benieuwd.
Wat er uit de doos komt, belooft in elk geval veel goeds. De 8avio (spreek
uit: Ottavio) is een plaatje van een fiets. Nog niet vaak zo veel welvingen en
vloeiende lijnen in één frame gezien. Alleen de zitbuis is eenvoudigweg rond van
vorm. Wél al vaak heb ik de kleuren rood, zwart en wit saai gevonden, want o
zo voorspelbaar. Hier niet, maar hoe komt dat nu? Het moet te maken hebben
met dat Italiaanse gevoel voor styling. En ja, als je goed kijkt dan blijkt hoe het
zit. Bij een eerste oogopslag vangt het frame natuurlijk de meeste aandacht,
maar ook bepaalde details neem je onmiddellijk mee: zadel, zadelpen, stuurpen
en stuurlint. Ze zijn in
dezelfde kleur als het
frame en dat geeft een
harmonieus totaalbeeld.
De testfiets heeft daarbij
ook nog witte banden.
Bravo Bottecchia!
Een kans op nog meer
stijl laat Bottecchia liggen
door geen interne kabelgeleiding
toe te passen,
iets wat anno 2012 toch
geen buitensporige eis
meer is. Fietsen met
de 8avio is wat je er op De 8avio zit van voor naar achter vol met wulpse welvingen.
grond van de geometrie
en de materiaal soort van mag verwachten. De relaxte stand van de zitbuis en
de lange bal hoofd buis maken duidelijk dat de fiets bedoeld is om ontspannen
te fietsen. In de praktijk is het ook zo. Soepel zoeft de fiets over de wegen, met
dank aan het fluisterstille freewheel. Het Toray kwaliteitscarbon doet wat nodig is:
grote en kleine trillingen dempen. Ook het stuurgedrag is zoals voor zien. De bike
wil vooral rechtdoor, stuurt niet overhaast, en dat heeft te maken met de lange
wielbasis, die bovendien voor comfort zorgt. Vreemd en jammer is het dat je bij
de Athena 11-speed groep niet meerdere kransjes tegelijk kunt afschakelen. Bij
Campagnolo’s duurdere groepen kan dat wel.
Conclusie
De 8avio is een fiets voor wielertoeristen die houden van mooie dingen en die
niet meer zo nodig met hun spierballen hoeven te rollen. Het is niet moeilijk een
carbon racer te vinden waarbij je met dezelfde specificaties goed koper uit bent.
En dan krijg je interne kabelvoering op de koop toe. Maar wil je er ook nog de
uitstraling van de 8avio bij hebben, dan wordt het lastiger.
Bottecchia
8avio
HISTORIE
Ottavio Bottecchia was geen framebouwer, maar wielrenner. Hij won
als eerste Italiaan de Tour de France. Dat was in 1924, nadat hij een
jaar eerder al als tweede was geëindigd en de Giro d’Italia als vijfde had
afgesloten. In 1925 won Bottecchia opnieuw de Tour, nu met de hulp
van de Belg Lucien Buysse, de eerste ‘knecht’ in de Tour-geschiedenis.
Bij die successen zou het blijven voor Ottavio, want in zijn volgende Tour
gaf ‘de metselaar van Friuli’ gedesillusioneerd op, naar verluidt omdat
neerslachtigheid hem in de greep kreeg. De ongeletterde Bottecchia
was nooit een gevierde held in Italië zoals bijvoorbeeld tijdgenoot Alfredo
Binda, wellicht vanwege zijn stille natuur en omdat hij zijn zeges vooral
in Frankrijk boekte. Zijn wielercarrière doofde uit en zelfs een tragisch
einde werd hem niet bespaard. Op 3 juni 1927 werd hij gevonden
naast de weg, met een gebroken schedel en diverse fracturen, maar
met een onbeschadigde fiets ernaast. Nooit werd opgehelderd wat er
was gebeurd. Men spreekt onder meer van fascisten die Bottecchia
vermoord zouden hebben wegens zijn anti-Mussolini opvattingen.
Bottecchia stierf twaalf dagen later in coma. In 1926 werd Bottecchia
vanwege zijn ervaring met koersfietsen benaderd door de framebouwer
Teodoro Carnielli, om een eigen fietsenmerk te lanceren. In de jaren
daarna groeit de werkplaats van Carnielli uit tot producent van grote
aantallen fietsen en (tijdelijk) motorfietsen. Racefietsen nemen een
belangrijke plaats in en dat is tot op de dag van vandaag zo.
Ottavio Bottecchia wint de Tour de France van 1924.
BIKE & TREKKING XX

De Rosa
Titanio
Het hart-symbool in het logo van De Rosa staat er niet voor niets. Het
duidt op de liefde voor zijn vak waarmee de ambachtsman Ugo De Rosa
fietsen bouwde. In de Titanio komen die liefde en vakmanschap op
onovertroffen wijze samen.
De eerste kilometers op de Titanio voelen ongekend zalig aan. Is die fiets van
zichzelf nou zo snel of voel ik de supercompensatie van een paar recente
zware inspanningen? Je goed voelen bepaalt immers ook voor een aanzienlijk
deel hoe je een fiets ervaart. Maar een uur verder rijdt de fiets nog altijd
even zalig. Het moet een combinatie van de twee zijn, bedenk ik. Hobbelige
plattelandswegen zijn op titanium meer een plezier dan een ergernis, zo blijkt
voortdurend. Het metaal is in zijn verwerking van oneffenheden veel zachter
dan carbon of aluminium. Je krijgt de subtiele sensatie dat het frame op elke
hobbel wiegt in de lengterichting en dat voelt heerlijk ontspannen aan. Het
comfort is nog nét wat hoger dan dat van staal. De ervaring van moeiteloosheid
wordt nog versterkt door het lage gewicht. Maar comfort is niet de enige
typische karaktertrek van titanium. In stijfheid kan titanium niet tippen aan
aluminium en zeker niet
aan carbon, althans
niet in deze reeks van
Italiaanse paradepaardjes.
Bij hevig rukken aan het
stuur (balhoofdstijfheid)
en bij het stampen op de
pedalen (bracketstijfheid)
voel je dat titanium veel
flex bezit. De testfiets
heeft Campa Eurus wielen
en een Super Record
11-speed groep. Perfect
afgesteld een waar genot
Strak laswerk op de De Rosa Titanio.
om mee te schakelen.
Kleiner schakelen kan vlot tot vijf kransjes tegelijk, groter lukt met vier trappen
tegelijk. Ook prettig vond ik de voorderailleur, die goed te trimmen is, zodat de
ketting zelfs op de 34 x 14 niet schuurt. Ook het vermelden waard is het Eurus
freewheel: muisstil. Heerlijk, die rust! Bovendien remden de remmen op de alu
velgen als een baksteen in de zandbak.
Conclusie
Titanium is nog altijd een exotisch framemateriaal. Kostbaar, moeilijk te
bewerken, maar uitmuntend op het vlak van comfort, duurzaamheid en
uitstraling. De Titanio is een schoolvoorbeeld van waar het bij titanium om
draait; met zijn De Rosa geometrie is deze Italiaan het summum van comfort.
Ideaal voor wielertoeristen van de lange duur. Een fiets die je bij voorkeur als los
frame koopt, om dat vervolgens zorgvuldig en geheel naar eigen wens op te
bouwen tot de ultieme droomfiets.
XX BIKE & TREKKING
Ugo De Rosa en zonen.
Specs en geometrie
Prijs €3.690 (frameset), €7.500 (Eurus)
Sloping maten van 44 t/m 55 (en custom)
Klassieke maten van 48 t/m 60 (en custom)
Info bicimondo.com
Framemateriaal titanium Ti3-Al2.5V legering
Vork Mizuno carbon
Derailleurs/shifters Campagnolo Super Record
Trapas/crank Campagnolo Super Record
Remmen Campagnolo Super Record
Stuur/-pen FSA Wing Pro Compact/FSA OS99 CSI
Zadel/-pen Selle Italia SLR De Rosa/PMP Titanium
Wielen Campagnolo Eurus
Banden Vittoria Open Corsa Evo CX
Gewicht compleet 7,15 kg
Zitbuishoek 73°
Zit-/boven-/balhoofdbuis 520/565/181 mm
Achtervork 409 mm
Vorksprong 45 mm
Wielbasis 1002 mm
HISTORIE
De geschiedenis van De Rosa begint in 1952, wanneer voormalig
amateur renner Ugo De Rosa in Milaan een winkel opent. De Rosa heeft
een tech nische opleiding achter de rug en gecombineerd met zijn passie
voor de koers is de onderneming al snel succesvol. In 1958 vraagt de
Franse top renner Raphael Geminiani hem een frame te bouwen voor
de komende Giro d’Italia en niet veel later is het merk De Rosa een
veel geziene verschijning in het profpeloton. In 1969 staat Giro-winnaar
Gianni Motta op de stoep. Hij vraagt Ugo De Rosa om zijn vaste framebouwer
en mecanicien te worden. De Rosa stemt in en wordt en
passant fietsen leverancier voor Motta’s ploeg. Onder tussen maakte Ugo
ook al enkele frames voor de rijzende ster van het inter nationale wielrennen,
Eddy Merckx. In 1973 komt er vervolgens een overeen komst,
waarbij de befaamde Molteni-ploeg op De Rosa fietsen gaat rijden. De
samen werking levert De Rosa Tour en Giro overwinningen op, zeges in
Milaan-San Remo en op het WK. Nog meer sportief succes komt van
Fran cesco Moser, die op een De Rosa wereldkampioen wordt in 1977.
In de jaren 80 beleeft het bedrijf een topperiode, als er vraag is naar De
Rosa fietsen vanuit de hele wereld. Het bedrijf verhuist naar een grotere
fabriek in Cusano Milanino. Ondertussen zijn de drie zonen van Ugo De
Rosa tot de firma toegetreden en in deze vorm bestaat het familiebedrijf
nog altijd. De Rosa volgt technologische ontwikkelingen op de voet. Het
gebruike lijke staal als framemateriaal wordt vanaf 1990 aangevuld met
tita nium, zes jaar later met aluminium en vanaf 2000 met carbon. Anno
2012 maakt De Rosa kaders met al deze materialen.

Specs en geometrie
Prijs €6.640
Maten van 48 tot en met 61
Info milanicycles.com
Framemateriaal Columbus XCr roestvrijstaal
Vork Milani Carbon Ultra
Derailleurs/shifters Campagnolo Super Record
Trapas/crank Campagnolo Super Record
Remmen Campagnolo Super Record
Stuur/-pen 3T Ergosum Pro/3T Arx-Pro
Zadel/-pen San Marco Aspide/3T Dorico LTD
Wielen Ambrosio XXL
Banden Vittoria Corsa Evo CX
Gewicht compleet 7,2 kg
Zitbuis-/balhoofdhoek 73°/73,5°
Zit-/boven-/balhoofdbuis 580/575/172 mm
Achtervork 408 mm
Vorksprong 45 mm
Wielbasis 996 mm
Staal als framemateriaal is nog lang niet dood. De echte vakman kan er
zijn ei in kwijt, de echte liefhebber weet het ‘karakter’ ervan te waarderen.
Ook Celeste Milani houdt van staal. Puur staal. Acciaio Puro.
Milani fietsen worden allemaal met de hand gebouwd in Gallarate. Aluminium,
carbon, alles is made in Italy. Dus ook de roestvrijstalen oogappel van de
collectie: de Acciaio Puro. Staal is helemaal op de achtergrond geraakt en dit
Italiaanse ambachtsstuk toont aan dat dat erg jammer is, want het is een parel
om te zien. Staal staat anno 2012 voor retro, voor klassiek, voor nostalgie.
Maar ook voor tijdloos, voor een fiets zoals een fiets hoort te zijn. Slanke buizen
met een duidelijke geometrie. We zetten de tubes op zeven bar en slaan een
kruisje. Als je lek rijdt dan sta je daar immers. De reserve verdwijnt gelukkig
snel, want tubes
lopen merkbaar
lichter en ze
hebben ook
meer grip dan
draadbanden.
Staal is
beleving, zegt
men. De testrit
lijkt dat te
bevestigen.
Staal ‘wiegt’
meer dan
carbon, lijkt wat
te deinen en
dat zorgt voor
een speciaal,
Triple butted en roestvrij: XCr buizen van Columbus.
comfortabel
rijgevoel. Het stuurgedrag is navenant. Stabiel maar langzaam. Onbedoelde
afwijkingen van de lijn laten zich spelenderwijs corrigeren maar in bochten is er
ietsje minder directheid van sturen. De Acciaio Puro heeft niet de plankharde
bracketstijfheid van topcarbon – ook hier weer meer zachtheid – maar kan
niettemin de concurrentie met elk ander (carbon) frame vlot aan. We testten het
met drie wielensets. Qua afmontage kan de fiets met de rest wedijveren. Het is
één en al Italia wat de klok slaat.
Conclusie
Staal is levendig en vergevingsgezind: je beleeft er niet direct straaljageracceleraties
mee, maar wel een zachte deining van comfort. Ontspannen
toeren, knallen op de momenten dat het kriebelt, het kan beide, mede dankzij
het lage gewicht van de Acciaio Puro. Roestvrije Columbus XCr buizen behoren
tot de allerlichtste die er zijn en ook de onderdelen zijn van het allerhoogste
(lichte) niveau. Al dat geraffineerd gestylede Italiaanse handwerk heeft wel z’n
prijs. Maar gaat zowat eeuwig mee.
Milani
Acciaio
Puro
HISTORIE
Milani, dat is passie. Passie voor de koers, passie voor de familie. Welke
passie op de eerste plaats komt, is lastig uit te maken als je Celeste
Milani spreekt, de huidige zaakvoerder en zoon van Natale Milani, de
grond legger van het merk in 1927. Passie voor familie hebben Italianen
in het algemeen maar de Milani’s in het bijzonder. Het fietsenmerk Milani
kreeg nog niet zo lang geleden (in 2006) een doorstart, toen Celeste
besloot het levenswerk van zijn vader voort te zetten en de familienaam
te laten voortleven. In 1996 was de oude padre heengegaan en lag het
merk enkele jaren stil. Maar tegenwoordig beslaat de collectie alweer
19 modellen, waaronder acht racers, een baanfiets en twee crossfietsen.
Over familie passie gesproken: al meer dan 300 jaar is het plaatsje
Gallarate nabij Milaan de thuisbasis voor de familie Milani. Ruim tachtig
jaar geleden begon Natale Milani er met het bouwen van fietsen, samen
met zijn broers Giuseppe en Piero. Alle drie waren het verdienstelijke
renners die met de lokale grootheden van die tijd koersten. Natale was
nog ploeg maat van Cino Cinelli, later ook succesvol als fietsenbouwer en
nog altijd bekend van Cinelli sturen en stuurpennen. Natale’s roeping lag
uiteinde lijk echter
in het construeren
van fietsen. Tijdens
WO II diende hij
als ingenieur bij de
Italiaanse luchtmacht,
waar hij
zelf wissel stukken
maakte en technische
problemen
oploste. Daarnaast
kon Milani
ervan profi teren dat
Gallarate toentertijd
heel wat hoogtechno
logische
(lucht vaart)industrie
huis vestte (Agusta,
Caproni, Macchi).
De maniakale aandacht
voor details
van Natale die daar
ontstond, vind je
nog altijd terug in de
Milani’s van vandaag.
Natale Milani, jaren 20 vorige eeuw.
BIKE & TREKKING XX

Wilier
Cento
Uno SL
Helemaal in de stijl van 2012 maar tegelijkertijd tijdloos, zo in het
matzwart, de Cento Uno Superleggera. Als je de flair van een bike mag
afmeten aan de zwierigheid van de letters op de onderbuis, dan gooit
Wilier hoge ogen.
De Cento Uno Superleggera (SL) is een verbeterde versie van de Cento Uno,
het eerste frame waarmee ik reed dat ondanks een geïntegreerde zadelpen
toch comfortabel was. Tot dan (2009) geloofde ik dat een vaste zadelpen vanwege
zijn rigiditeit een modeverschijnsel zou blijken. Maar carbon kun je kennelijk
prima tweaken en Wilier deed dat met glans. Het Cento Uno-frame loopt
over van technologie: een asymmetrische liggende achtervork, geïnte greerde
drop-outs, oversized traspashuis en swing-arm design (staande en liggende
achtervork vormen een vloeiende verbinding). Het zorgt voor een fiets die
beter is dan voorheen. Stijver, lichter en fantastisch comfortabel. Het comfort
van carbon zit niet zoals bij titanium in elasticiteit maar meer in het stil zwijgend
absor beren van micro- en mini vibraties. Voeg daarbij een feno menale stijfheid en
het is duidelijk waarom
carbon zo alom tegenwoordig
is bij racefietsen.
Het is het beste
compro mis als snelheid
telt. Titanium zou dan
weer gegadigde zijn
voor de puur-genietenprijs.
Wat verder opviel:
de klassieke ronde
stuurbocht van 3T.
De meeste moderne
sturen vullen je hele
handpalm, maar de
Rotundo onderin vast-
De liggende en staande achtervork op de Wilier vormen één geheel.
pakken geeft een sterk
‘sprintgevoel’. Meer controle. Het Double Tap schakelen van Sram vind ik zelf
de prettigste manier om van verzet te wisselen. Met één hendeltje zowel op- als
afschakelen. Met een duidelijke ‘knak’ bovendien. Op papier misstaan de Profile
Design wielen die importeur Veltec in dit frame stak. Maar hun stevige gewicht
(1725 gram) houdt wel het totaalgewicht van de fiets op peil. Superlicht klinkt
wel stoer, maar een fiets die onder je uit waait?
Conclusie
Als we één fiets uit dit artikel mochten uitkiezen, dan zou het deze Wilier zijn.
Stijlvol, tijdloos, boordevol functionele technologie en het beste compromis
tussen stijfheid, lichtgewicht en comfort. Het concept van een vaste zadelpen
is hier een verrijking (cleanere looks, hogere stijfheid), omdat het comfort er niet
onder lijdt. Een fiets in deze prijsklasse bouw je uiteraard naar eigen wens op.
Prijs en specificaties zijn dus maar een richtlijn.
XX BIKE & TREKKING
Specs en geometrie
Prijs €6.799
Maten XS/S/M/L/XL/XXL
Info wilier.it
Framemateriaal 30-ton/60-ton carbon
Vork Custom Wilier Monoscocca
Derailleurs/shifters Sram Red
Trapas/crank Fulcrum Custom Wilier
Remmen FSA Custom Wilier
Stuur/-pen 3T Rotundo Team/3T Arx Team
Zadel/-pen San Marco Regal/geïntegreerd
Wielen Profile Design Armada 30
Banden Schwalbe Lugano
Gewicht compleet 7,24 kg
Zitbuis-/balhoofdhoek 73,5/73
Bovenbuis/balhoofdbuis 550/159 mm
Achtervork 405 mm
Vorksprong 40 mm
Wielbasis 985 mm
HISTORIE
In het verhaal van Wilier Triestina spelen twee familienamen een
belangrijke rol, de Dal Molin’s en de Gastaldello’s. In 1906 was het de
handelaar Pietro Dal Molin die brood zag in de toen sterk opkomende
fietsindustrie. Hij richtte Wilier op, wat een acroniem is voor ‘Viva l’Italia
libera e redente’ en zoveel betekent als ‘leve het vrije en herenigde Italië’.
Na W.O. I zette zoon Mario Dal Molin de zaak voort. Hij innoveerde
door frames en onderdelen te verchromen en vernikkelen en deed de
fabriek danig groeien. Net na W.O. II was de vraag naar fietsen groot en
wielrennen zéér populair. Dal Molin richtte de profploeg Wilier Triestina
op. De toevoeging ‘Triestina’ kwam er uit sympathie met het lot van
de voormalige Oostenrijkse regio’s Trieste en Istrië, die na de oorlog
onderwerp waren van getouwtrek tussen Italië en Joegoslavië. De ploeg
verwierf roem met zijn koperkleurige fietsen en met kopmannen als
Giordano Cottur en later Fiorenzo Magni, uitdager van de titanen Coppi
en Bartali. Het fietsenmerk kreeg ook de naam Wilier Triestina. Toch
moest de fabriek in 1952 zijn deuren sluiten, vanwege de toenemende
vraag in Italië naar scooters. In 1969 komt Lino Gastaldello in beeld.
Zijn vader Giovanni
had nog gewerkt in
de fabriek en Lino
maakte als kind de
opgang van Wilier
Triestina en de ploeg
helemaal mee. Hij
kocht de merknaam
voor vijfhonderd euro
en herstelde Wilier in
ere, later samen met
zijn drie zonen. Wilier
keerde ook terug in
het profpeloton, met
de betreurde Marco
Pantani, Tour-etappewinnaar
in 1997 en
meer recent met
Davide Rebellin, die in
2004 in één week de
hattrick Amstel Gold
Race, Waalse Pijl en
Luik-Bastenaken-Luik
volbracht.
Fiorenzo Magni won in 1948 de Giro d’Italia op een Wilier.