Voies Vertes - BIKE & trekking

XX BIKE & TREKKING
F I E T S V A K A N T I E
Voies Vertes
Langs oude spoorwegen en kanalen door Bretagne
TEKST EN BEELD: MARCO MEIJERINK
Volgens de Michelin kaart ligt Bretagne in Frankrijk, maar om heel
eerlijk te zijn geloven we daar niets van. De straatnaambordjes zijn in
het Bretons geschreven en de mensen spreken een dialect dat maar
vaag herkenbaar is als Frans. Bretagne is onder andere bekend om zijn
kilometerslange kust en mooie havens. Toch kiezen wij voor avontuur
en zoeken het hart van dit schiereiland op. Fietsen door het groene
binnenland van Bretagne.
We kiezen niet onbewust voor het binnenland. Bretagne heeft zich nooit echt
deel van Frankrijk gevoeld. Zoals je in Asterix en Obelix kunt lezen was het in
vroeger tijden - vanwege de ondoordringbare bossen die in het oosten van
de provincie lagen - voor buitenstaanders erg moeilijk om dit schiereiland
te bereiken. Een land met een sterke Keltische achtergrond, die je naast
Bretagne alleen nog maar terugvindt in Wales en Cornwall. De verklaring
hiervan is niet ingewikkeld: in de zesde, zevende en achtste eeuw staken
bewoners van Wales en Cornwall het Kanaal over en vestigden zich op het
Franse schiereiland. De Britse immigranten voerden de typisch Bretonse
plaatsnamen in en brachten het christendom mee. Tot eind vijftiende eeuw
behielden de Bretonnen min of meer hun onafhankelijkheid. Die eeuwenoude
wortels zijn ook terug te vinden in de mensen. En die mensen werken niet
aan de toeristische zuidkust maar gewoon op het land, op de boerderij, op
de vissersboot, bij de bakker en de slager. Als fietser is de kans bijzonder
groot daarmee in contact komen.
De vestingstad St. Malo ligt aan de noordkust en is de plaats waar veel
veerdiensten uit Engeland aanmeren. Vol met Engelse toeristen die hier
graag een aantal dagen spenderen. De oude binnenstad is in de tweede
wereldoorlog volledig plat gebombardeerd, maar is kort daarna prachtig
opgebouwd met oude bouwmaterialen. De nauwe straatjes, de hoge
stadsmuur en de grandeur van toen lijken onaangetast. Met de fiets rijden we
door de met kinderkopjes geplaveide straten en snuiven de geuren op van
de verschillende restaurantjes. De keuken kent Franse en Britse invloeden.
En natuurlijk vind je hier een grote variëteit aan zeeproducten. Genietend van
witte wijn en kokkels kijken we op de kaart en bepalen de route. Omdat we
maar een week hebben, besluiten we de route op te delen in twee delen.
Met de fiets van St. Malo naar Rennes en daarna fietsen langs het beroemde
kanaal Nantes-Brest.
In vroeger tijden liepen er door Bretagne verschillende kleine smalspoorlijnen
die in de loop van de tijd zijn opgedoekt. Jammer voor de treinreizigers,
maar erg mooi voor de fietsers. Langs een lint van oude stations en kleine
spoorwegovergangen fietsen we naar het zuiden. De route gaat maar
langzaam op en neer. Echte beklimmingen zijn er niet. Bij elk verlaten
station begint ons hart sneller te kloppen. ‘Is dit een goede plek?’, vraag
ik Lisette. ‘Mmm, ja, ik denk het wel. Het dak ziet er nog goed uit maar
we moeten wel iets aan de isolatie doen. En natuurlijk moet alle bedrading
worden aangelegd. Wel een flink stuk grond eromheen, waar we zeker iets
mee kunnen doen.’ ‘Waar is de openbare weg eigenlijk?’, vraag ik om mij
heen kijkend. Veel van de verlaten stations worden niet meer ontsloten door
bestaande wegen en ook hier is dat het geval. Alleen een fietspad brengt ons
naar het volgende dorp. ‘Dat is eigenlijk best wel goed’, mijmer ik. ‘Naar huis
op de fiets, goed voor de gezondheid.’ We fietsen door en dromen over een
huisje in Frankrijk. Dromen die waarschijnlijk nooit werkelijkheid worden, maar
die er wel voor zorgen dat we nog beter naar het gebied kijken.
Hoe meer we van de kust af fietsen, hoe meer het boerenland op komt.
Goed beschouwd wordt het binnenland van Bretagne niet gekenmerkt door
grote monumenten of grote toeristische trekpleisters. Het zijn de gemoedelijke
sfeer, het authentieke karakter en vooral de eerlijkheid van de mensen die ons
bijzonder aanspreken. De inwoners van Bretagne hebben de directheid van
Nederlanders.
‘Dat haal je nooit!’ Een oude, gerimpelde man vraagt waarnaar we op weg
zijn, terwijl we langs het kanaal Le Vieux Bourg even zitten uit te rusten. ‘Dat
Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor
fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd
voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats

BIKE & TREKKING XX

“ Hier is ruimte
voor een streamer.”
XX BIKE & TREKKING

haal je nooit. Vanaf St. Malo naar Rennes is meer dan honderd kilometer. Veel
te veel kilometers om ook nog lekker van het land te genieten. Het is vandaag
zondag. Neem de tijd. Zoek een terras op in Dinan en geniet van een goed
glas wijn.’ Hoewel mijn Frans niet bijzonder goed is, is de oude man prima
te verstaan. Het dialect in Bretagne lijkt meer vat op mij te hebben dan het
zware Frans van Centraal-Frankrijk. ‘Wat je ook kan doen is een heel andere
weg nemen. Wel iets meer klimmen, maar dan kun je een goed glas wijn
drinken en nog op tijd in Rennes arriveren.’ De oude man beschrijft uitgebreid
een schitterende route en somt vol overgave de verschillende dorpjes en de
daarbij wonende familieleden. Hij heeft een grote familie.
Vanaf Rennes nemen we de trein naar Morlaix. In sommige treinen zijn
speciale ruimtes gemaakt waar fietsen verticaal opgehangen kunnen worden.
Tassen eraf en de dikke banden tussen de klemmen wurmen. Twee uurtjes
later ploffen we neer op de zachte bank van Manoir de Coat Amour. Een zeer
luxe jachtslot uit 1451 waar de tijd lijkt stil te hebben gestaan. De Engelse
eigenaar doet er alles aan om het ons naar de zin te maken. Natuurlijk weer
een goed glas wijn, maar ook verhalen hoe hij als buitenlander hier in Frankrijk
een bestaan heeft weten op te bouwen. Lisette en ik kijken elkaar aan. Toch
een huis in Frankrijk kopen?
Even ten noorden van Morlaix liggen uitgebreide kweekgebieden voor
oesters. Grote bakken met kleine oesters worden twee keer per dag voorzien
van vers water door de sterke eb en vloed. Oesters groeien alleen maar
wanneer het water van hoge kwaliteit is. En dat is hier in Bretagne het geval.
Hoewel we in de eenentwintigste eeuw leve is het kweken van oesters
voornamelijk handwerk, maar wel handwerk dat we hogelijk waarderen. Rond
de oestergebieden liggen verschillende kleine, lokale restaurants waar de
oesters met goede wijn prima zijn weg te spoelen. Oesters moeten tenslotte
zwemmen.
Hoe meer we door Bretagne fietsen, hoe meer we erachter komen dat
het eerder een drink- en eetvakantie lijkt te worden dan een fietsvakantie.
Natuurlijk, we fietsen nog steeds een flink aantal kilometers, maar de tijd
dat we niet fietsen wordt voornamelijk gevuld met het testen van de lokale
keuken. ‘Vind je dat erg?’, vraag ik Lisette. ‘Wat bedoel je?’, klinkt het
dromerig achter me.
Het kanaal Nantes-Brest is een aaneenschakeling van gekanaliseerde rivieren
en vormt zo een waterweg van Oost- naar West-Bretagne. De waterweg is
tussen 1811 en 1842 aangelegd en was hard nodig voor de binnenlandse
verbinding van de havensteden St. Malo, Lorient, Nantes en Brest. In die
tijd maakten de Engelsen de zeeën onveilig en de Fransen blokkeerden
de havens, waardoor de Bretonnen aangewezen waren op binnenlands
vervoer. Langs het hele kanaal is nu een fietspad aangelegd van meer dan
driehonderd kilometer lang, waarbij je 237 sluizen passeert.
‘Adresse tes prières à Dieu mais continue de ramer!’ ‘Hè, wat? Snap jij er
iets van?’, vraag ik Lisette. De vrouw begint te lachen. ‘Adresse tes prières à
Dieu mais continue de ramer’, herhaalt ze nog eens. ‘Zo zitten wij Bretonnen
in elkaar. Bid tot God, maar ga vooral door met roeien. Wij zijn pragmatisch
ingestelde mensen. We kennen de woestheid van het land, het grimmige
karakter van de zee. Wij zijn daar niet bang voor. Het heeft ons gemaakt tot
wat we zijn. Hardwerkende doorzetters die houden van dit land. Misschien
moeten wij nog wel leren wat jullie toeristen eigenlijk willen.’ Wij kijken
elkaar niet begrijpend aan. Halverwege het kanaal in het plaatsje Josselin
hebben we Maria ontmoet. Een druk pratende - en ondertussen handelende
- vrouw die ons heeft meegenomen naar een kleine gîte. Voordat we het
weten staat er cider voor ons op tafel, met verschillende soorten koekjes en
hapjes. Het belooft weer een goede avond te worden. ‘Wat bedoelt u met
dat u moet begrijpen waar toeristen van houden? Dat heeft u toch net laten
zien?’, vraag ik verbaasd. ‘Ja, maar Bretagne heeft geen pretparken, niet
veel uitgaansgelegenheden, geen grote toeristische attracties’, antwoordt
Maria. ‘Maria, ga eens zitten’, zeg ik streng. ‘Bretagne heeft mooie oude
plaatsen, heerlijk eten en drinken, een rustig golvend landschap waar je prima
kunt fietsen, wandelen en kanoën, zuivere lucht en vooral eerlijke mensen.
Jullie hebben alles wat goed is. Misschien zou de oplossing kunnen zijn
niet Bretagne te veranderen, maar de klantenkring. De toeristen met het
levenmotto: adresse tes prières à Dieu mais continue de ramer! Dat lijkt me
veel beter aansluiten op elkaars behoeften. We lachen en proosten op elkaar,
het leven, het eten. Het leven is goed in Bretagne.
Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor
fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd
voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats
gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is
plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier
is plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften.
Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor
fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd
voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats
gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is
plaats gereserveerd voor fotobijschriften. Hier is plaats gereserveerd voor fotobijschriften.
BIKE & TREKKING XX

XX BIKE & TREKKING
I N F O
Algemeen
Bretagne is een schiereiland.
Voor fietsers is Bretagne goed
te fietsen. Er zijn weinig extreme
hoogteverschillen. De binnenwegen
zijn relatief rustig. Meer en meer
komen er bewegwijzerde fietspaden
die los liggen van de bestaande
wegen.
Beste tijd
Van het voorjaar tot de zomer en het
najaar kan je in Bretagne fietsen. Het
klimaat komt overeen met dat van
Nederland.
Komen en gaan
Vanaf het midden van Nederland
is het een goede dag met de auto
rijden om de 750 kilometer naar
Bretagne te overbruggen. Met de
trein kun je in Utrecht om 10:00
opstappen om de volgende dag
om 13:00 in St. Malo te arriveren.
Afhankelijk van welke trein je neemt,
zul je een aantal keer moeten
overstappen.
Accommodatie
Campings vind je vooral aan de kust.
In het binnenland ben je aangewezen
op pensions en kleine hotels.
Boodschappen
Elk dorp heeft wel een winkel waar je
eten kunt kopen. De afstanden zijn
klein, dus echt in de problemen zul
je niet komen.
Fietsreparatie
In sommige plaatsen vind je een
fietsenmaker bij wie je dezelfde
kwaliteit onderdelen kunt kopen als
in Nederland.
Fietskaarten
Naast de reguliere Michelin kaarten
(1:250000) maakten we gebruik van
de routekaartjes van de website
randonbreizh.org. Hierop staan
alle (bewegwijzerde) routes van
Bretagne.
Nuttige websites
www.brittanytourism.com
Algemene informatie over Bretagne
www.brittanytourism.com
Informatie gericht op fietsen
www.randobreizh.org
Fietsroutekaarten met extra
informatie