De ezel, net even anders - Diergeneeskundig Memorandum

6. Het musculoskeletale apparaat
Ook in dit orgaansysteem zijn er veel verschillen
te vinden tussen het paard en de ezel.
Hieronder volgt een overzicht.
6.1 Anatomische verschillen
- Het manubrium van het sternum is meer geprononceerd
en komt verder naar craniaal.
- Het bekken is anders gevormd.
- De onderkaak van de ezel is gemaakt van
dikker, compacter bot en de ruimte tussen de
kaaktakken is nauwer dan bij het paard (zie
figuur 14).
- Vertebrale formule ezel: C7 T18 L5 S5 Ca
15-17 waarbij af en toe individuele variatie
optreedt. Het paard heeft C7 T18 L6 S5 Ca
15-21 met af en toe individuele variatie.
- De ruggengraat en de aanzet van de ribben
van een paard is min of meer ovaal, terwijl
dit bij de ezel peervormig is waarbij het smaller
is bij de ruggengraat en wijder richting
de buik. Daarnaast is de schoft van de ezel
veel minder uitgesproken en wordt het schouderblad
van bovenaf minder beschermd. De
hoek van de schoft ten opzichte van de rug
is bij een ezel slechts 10 graden, terwijl dit
bij een paard ongeveer 30 graden is. De hoek
in de lumbale regio is bij een ezel juist wat
steiler dan bij een paard (15 t.o.v. 10 graden).
De rug van de ezel is dus vlakker en smaller
rond de schoft en steiler en breder lumbaal.
Dit maakt meteen duidelijk waarom een
paardenzadel nooit goed op een ezelrug kan
passen.
Figuur 14: Paardenschedel (boven) en ezelschedel
(onder) van dieren van 450 kg (Burnham
2002, met toestemming van de AAEP).
- Bij de ezel heeft het distale check ligament
in het voorbeen een verbinding met zowel
de diepe buiger als de oppervlakkige buiger,
waar het bij het paard alleen verbonden is met
de diepe buiger (figuur 15). Het is belangrijk
om beide verbindingen te verbreken bij de
chirurgische behandeling van bokvoeten bij
de ezel.
Figuur 15: Anatomische weergave van het
distale check ligament in het voorbeen van
een ezel (© Donkey Sanctuary).
6.2 De normale ezelvoet
De hoef van een ezel wijkt in bepaalde opzichten
af van een paardenhoef (zie figuur 16a-c).
Zo is een ezelhoef kleiner, smaller en steiler en
is het draagvlak van de hoef dat contact met de
grond maakt U-vormig in plaats van de ronde
vorm van het paard. De verzenen zijn goed
ontwikkeld en breed. De hoef is langwerpiger
en de wanddikte blijft relatief constant van
de hoefpunt naar de verzenen (bij het paard
wordt de wand dunner richting de verzenen).
D.M. 56e jaargang - No. 3 blz. 19