Stichting Oude Groninger Kerken

Agenda uitgelicht
Voorjaarsexcursie
De reguliere voorjaarsexcursie voert op zaterdag 21 april
2012 naar drie kerken in het Noordelijk Westerkwartier en
één in de Marne.
Samen met twee boerderijen ligt de kerk van Fransum
middenin het oude Middag, niet ver van de verlande bedding
van het Peizerdiep. ‘Kleine sarcofaag van het geloof en stille
klankkast voor buiten’, noemde de dichter C.O. Jellema het
kleine godshuis. De kerk werd gebouwd in het begin van
de dertiende eeuw en heeft een gotisch koor uit de zestiende
eeuw. Tot het interieur behoort onder andere een
laatmiddeleeuwse bakstenen preekstoel.
In het naburige Humsterland liggen de kerken van Niehove
en Saaksum, beide schilderachtig gesitueerd, de eerste
midden op de radiale dorpswierde omringd door huizen, de
tweede aan de rand van het dorp, door haar ligging en witte
detailleringen een fraai element vormend in het landschap.
De kerk van Niehove stamt uit de eerste helft van de dertiende
eeuw, het koor uit de vijftiende. De klok in de dakruiter
behoort tot de oudste in de provincie. Het kleurige interieur
herbergt onder meer een van oorsprong zestiende-eeuws
orgel dat werd gemaakt voor de Mariakerk te Uithuizermeeden.
Verbouwd door J. Wenthin kwam het in 1908 in
Niehove. De opvallende smalle kerk van Saaksum werd in
1848 gebouwd naar het ontwerp van D.H. Bos, nadat de oude
kerk was afgebroken. De toren met traptoren is zeventiendeeeuws,
evenals de preekstoel. Op het kerkhof is onder andere
de dichter C.O. Jellema begraven.
Ten slotte bezoeken we de kerk van Ulrum. Dit dorp is nationaal
bekend uit de kerkgeschiedenis. In 1834 traden
De kerk van Saaksum, blikvanger in het Humsterland
dominee Hendrik de Cock en een aantal geestverwanten uit
de Hervormde Kerk omdat ze het niet eens waren met de
gang van zaken binnen die kerkgemeenschap. De Afscheiding
zou uiteindelijk leiden tot het ontstaan van de Gereformeerde
Kerken. De oude dorpskerk werd in het tweede kwart
van de dertiende eeuw gebouwd en in 1916-17 door rijksbouwmeester
C.H. Peters gerestaureerd naar de restauratieopvattingen
van die tijd, wat blijkt uit het veelvuldig gebruik
van nieuwe stenen en de ontpleisterde muren en gewelven.
De kerk bezit gaaf meubilair in de traditionele protestantse
opstelling. Het Lohman-orgel uit 1806 is nog geheel oorspronkelijk.
NB: Deze tocht is al eens beschreven bij ‘Excursie uitgelicht’
in het oktobernummer van 2010, maar dan als reguliere
kersttocht. Ten gevolge van het slechte weer in december
2010 kon de tocht toen niet plaatsvinden. Alleen de daaropvolgende
januaritocht werd uitgevoerd. Om iedereen de kans
te geven mee te doen, wordt deze excursie nogmaals georganiseerd.
Meer informatie over deelname en een aanmeldingsbon
vindt u in het midden van dit blad.
De tocht kan ook individueel op eigen gelegenheid worden
gemaakt. Deelnemers ontvangen dan na aanmelding een
routebeschrijving.
Paaswandeling
Ook dit jaar vindt weer een Paaswandeling plaats. Deze
heeft plaats op tweede paasdag: maandag 9 april, aanvang
(ovb) 13.00 uur - einde ca. 17.00 uur. De plaats en kerk zijn
nog niet vastgesteld, houdt u daarom de website in de
gaten.
De Stichting is een uitgave van de Stichting Oude Groninger Kerken. Dit katern verschijnt vier maal per jaar, los en als onderdeel van het tijdschrift Groninger
Kerken, voor donateurs van de stichting. • Redactie: Lotte Kleijssen en Martin Hillenga • Vormgeving en productie: Ekkers en Paauw • Drukwerk en verzending:
Zalsman Groningen • Adres: Coehoornsingel 14 • 9711 bs Groningen • telefoon (050) 312 35 69 • e-mail: info@groningerkerken.nl • www.groningerkerken.nl