overschrijding bij emissies naar water: beknopte fiches (pdf ... - Lne.be

ARCADIS ECOLAS Fiches milieurelevantie ongeoorloofde afvalwaterlozingen
06/11948/KC Milieurelevantie en vermogensvoordeel ongeoorloofde lozingen – Boekdeel 2
De effecten van een verhoogde concentratie aan detergenten op het milieu kunnen zodoende verschillen
naargelang het individuele detergent.
Sommige detergenten en hun afbraakproducten zijn (mogelijk) kankerverwekkend (b.v. benzeen en fenol
bevattende detergenten). Sommige detergenten en hun afbraakproducten (b.v. alkylfenolen en hun
ethoxylaten) hebben een hormoonverstorende werking.
Detergenten-overschrijding bij lozing naar OW
De algemene milieu-impact van detergenten houdt verband met het feit dat ze effecten hebben op de
oppervlaktespanning waardoor ze de membranen van de cellen van organismen doordringbaar kunnen
maken voor bepaalde stoffen die er doorgaans weinig of niet in doordringen. Hierdoor kunnen schadelijke
stoffen zoals b.v. pesticiden of fenolen makkelijker opgenomen worden door waterorganismen. Dit kan
tot problemen en eventueel zelfs sterfte leiden van de waterorganismen.
Daarnaast zijn sommige detergenten (b.v. kationische) ook direct (zeer) giftig voor waterorganismen. Bij
een hogere hardheid van het water of bij aanwezigheid van opgeloste minerale zouten, zal de acute
toxiciteit van detergenten op waterorganismen hoger zijn.
Sommige detergenten zijn matig tot sterk biologisch afbreekbaar door micro-organismen. Door de
afbraak van sommige detergenten kunnen er schadelijke afbraakproducten ontstaan, en kan de
zuurstofconcentratie van de waterloop dalen. Deze daling kan tot problemen leiden en vanaf een
bepaalde concentratie zelfs tot sterfte van vissen of andere waterorganismen.
Andere detergenten (waaronder sommige niet-ionische) zijn moeilijk afbreekbaar waardoor ze over een
grote afstand kunnen getransporteerd worden en over een groter geografisch gebied effecten kunnen
veroorzaken.
Wanneer anionische en kationische detergenten gemengd worden, wordt meestal een neerslag gevormd,
die kan bezinken en op de waterbodem kan terechtkomen. Sommige detergenten (waaronder sommige
anionische) adsorberen aan zwevende stoffen in het water en sedimenten, waardoor er effecten naar de
waterbodem kunnen optreden.
Sommige detergenten kunnen ook accumuleren in waterorganismen, waardoor er een kans is op
doorvergiftiging naar hogere organismen zoals de mens.
Detergenten-overschrijding bij lozing naar RWZI
Een verhoogde concentratie aan detergenten in de ontvangende rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI)
kan leiden tot het afsterven van een deel van de micro-organismen in het slib. Hierdoor kan de goede
werking van de RWZI verstoord worden, waardoor afvalwater onvoldoende gezuiverd in het ontvangende
oppervlaktewater kan terechtkomen en daar effecten kan veroorzaken.
Daarnaast kunnen bepaalde detergenten ook matig tot sterk biologisch afgebroken worden door microorganismen
in het slib van de RWZI, waardoor de zuurstofconcentratie in de RWZI kan dalen. Bij lozing
van het effluent (na secundaire of tertiaire zuivering) zullen de afbraakproducten van veel detergenten
veelal weinig of geen acute giftige effecten hebben op de waterorganismen in het oppervlaktewater. Bij
bepaalde detergenten (waaronder sommige niet-ionische) kunnen er echter wel schadelijke
afbraakproducten ontstaan die uiteindelijk via het effluent in het oppervlaktewater kunnen terechtkomen
en daar effecten kunnen veroorzaken.
Andere detergenten (waaronder sommige niet-ionische) zijn moeilijk afbreekbaar waardoor ze via het
effluent opnieuw in het oppervlaktewater terechtkomen, en daar effecten kunnen veroorzaken.
Wanneer anionische en kationische detergenten gemengd worden, wordt meestal een neerslag gevormd,
dat kan bezinken en in het slib terecht kan komen. Sommige detergenten (waaronder sommige
anionische) adsorberen aan het slib in de RWZI.
42