samenleven: nieuwe feiten over relaties en gezinnen - Cbs

feiten. Ze zijn grotendeels ontleend aan het CBS Onderzoek Relatie- en Gezinsvorming
1998 – voortaan kortheidshalve aangeduid als OG98 – en aangevuld met
actuele gegevens uit de gemeentelijke basisadministraties.
De hoofdstukken in dit boek zijn, voorzover mogelijk, gerangschikt volgens de
chronologie van de gemiddelde levensloop. Ze behandelen elk een specifieke
demografische fase in het moderne leven. Het aantal hoofdstukken is groter dan een
soortgelijk boek een halve eeuw geleden gehad zou hebben, hetgeen het grotere
aantal fasen en de veelal minder scherpe overgangen daartussen weerspiegelt. Op
de overwegend beschrijvende hoofdstukken volgt een excursie naar de toekomst,
waarin de lezer kennis kan nemen van twee zeer verschillende perspectieven.
Vervolgens kijken we nog eens uitgebreid over onze grenzen. In twee hoofdstukken
worden overeenkomsten en verschillen tussen Nederland en de rest van Europa
geschilderd, en komt de vraag aan de orde of Nederland een demografisch buitenbeentje
dan wel een demografisch gidsland is.
De beide slothoofdstukken gaan nog verder: twee deskundigen laten zien dat het
zeer goed mogelijk is om uit dezelfde onomstotelijke feiten geheel verschillende
maar alleszins plausibele conclusies te trekken. In dit boek zijn dus de laatste feiten
beschreven, maar het laatste woord is nog lang niet gesproken …
Noot in de tekst
1) Hier en elders in dit boek wordt het begrip ‘vruchtbaarheid’ gebruikt in de
demografische betekenis: het gaat hierbij om de statistisch meetbare, werkelijk
gerealiseerde voortbrenging van kinderen. Waar het de vruchtbaarheid in de
fysiologische zin betreft, zal dit expliciet worden vermeld.
16 Centraal Bureau voor de Statistiek