handreiking natuurvriendelijke oevers - Wageningen UR E-depot

4.2.1 Algemene principes
In het algemeen gelden de volgende richtlijnen voor beheer van natuurvriendelijke oevers:
• verstoor het ecologisch systeem zo min mogelijk;
• volg de gedragscode beschermde dieren voor de flora en faunawet;
• stem maai- en baggerfrequenties en materieel af op de lokale situatie;
• faseer onderhoudswerkzaamheden.
Verstoring
In een goed functionerend ecologisch systeem moet zo min mogelijk ingegrepen worden. Dit houdt
bijvoorbeeld in dat bij onderhoud met de maaiboot, het voertuig zover mogelijk van de oever af blijft
in dieper water.
Schade aan de oever moet worden voorkomen, omdat in open grond ongewenste soorten als akkerdistel
volop kunnen groeien.
Gedragscode beschermde dieren voor de flora en faunawet
De gedragscode geeft richtlijnen voor het beheer en onderhoud van natuurvriendelijke oevers zodat
schade aan beschermde planten en dieren wordt voorkomen of wordt geminimaliseerd. Deze richtlijn
dient zoveel mogelijk gevolgd te worden.
De richtlijn houdt in dat beheer en onderhoud alleen plaatsvindt buiten de seizoenen waarin flora
en fauna kwetsbaar is, tenzij er geen andere optie is, zie de natuurkalender in figuur 4.2. In het
laatste geval moet er zeer goed opgelet worden op bijvoorbeeld de aanwezigheid van nesten en
bloeiende planten om schade te minimaliseren. Eventueel aangerichte schade dient gecompenseerd
te worden.
In beginsel moeten de volgende zaken gespaard worden:
• Nestplaatsen en broedkolonies;
• Plaatsen waar vissen paren, eieren afzetten, opgroeien of overwinteren;
• Vleermuiskolonies;
• Ringslang broeihopen;
• Dassenburchten;
• Oude bomen (> 50 jaar);
• Oude gebouwen en bouwwerken;
• Plaatsen waar de padden- en kikkertrek plaatsvindt.
De gedragscode schrijft ook voor dat uitvoerend personeel goed geïnstrueerd wordt en dat al in de aanbesteding
rekening wordt gehouden met natuurvriendelijk onderhoud, zodat zowel opdrachtgever als
uitvoerder goed op de hoogte zijn van de code. Daarnaast dient ook het onderhoudsmaterieel natuurvriendelijk
te zijn.
Voor elke vorm van beheer en onderhoud geldt dat onderhoud van het natte profiel bij temperaturen
lager dan 10 en hoger dan 25 graden Celsius vermeden moet worden. Bij lagere temperaturen worden
dieren inactief en bij hogere temperaturen is er kans op weinig zuurstof in het water, waardoor planten
en dieren kwetsbaarder zijn voor verstoringen.
Als er een vermoeden is van zeldzame planten of dieren, wordt voor specifieke voorzorgen verwezen
naar de gedragscode beschermde dieren voor de flora en faunawet.
Handreiking natuurvriendelijke oevers | 33