Deelrapport Urgentieverlening in de lokale praktijk

1 Inleiding
1.1 Achtergrond
Naar aanleiding van brieven van burgers heeft de VROM-Inspectie een onderzoek ingesteld naar de
urgentieproblematiek in de sociale huursector in Nederland. Dit rapport doet verslag van een van de
onderdelen van dit onderzoek, namelijk het deelonderzoek naar de urgentieverlening in de praktijk. Doel
van dit onderzoek is om een beeld te schetsen van de manier waarop bij de woonruimteverdeling in de
sociale huursector wordt omgegaan met woningzoekenden die vanwege dringende omstandigheden een
urgente behoefte hebben om te verhuizen.
Het rapport biedt onder meer inzicht in:
– de gebruikte methoden voor urgentieverlening in Nederland;
– de mate waarin urgentieaanvragen worden toegekend;
– de criteria die gehanteerd worden bij het beoordelen van aanvragen;
– het oordeel van gemeenten en corporaties over de huidige praktijk.
1.2 Methode
Om een goed, kwantitatief, overzicht te krijgen van de huidige praktijk rond urgentie in de sociale
huursector, is een enquête uitgevoerd. Daarbij is gekozen voor een internetenquête. Een internetenquête
heeft in vergelijking met een schriftelijke enquête een korte doorlooptijd. Een telefonische enquête was bij
dit onderwerp minder geschikt omdat de verwachting was dat een aantal antwoorden moest worden
opgezocht. Bovendien heeft de doelgroep, bestaande uit medewerkers van corporaties en gemeenten, zonder
uitzondering toegang tot het Internet.
De enquête is uitgezet door het enquêtecentrum van Onderzoeksinstituut OTB. Via de website van het OTB
kon de enquête worden ingevuld. Gemeenten en corporaties zijn op verschillende manieren benaderd om deel
te nemen aan de enquête. Ten eerste zijn namens de VROM-Inspectie brieven gestuurd aan alle gemeenten en
woningcorporaties in Nederland met het verzoek om de enquête in te vullen. Daarnaast is op de websites van
zowel Aedes als VNG een oproep geplaatst om deel te nemen, vergezeld van een link naar de enquête.
Kort na de start van de enquête bleken enkele gemeenten en corporaties niet uit de voeten te kunnen met de
vragenlijst, omdat zij geen gebruik maakten van een urgentieregeling. Daarop is voor deze categorie
respondenten een aangepaste versie van de enquête gemaakt en op de website van het OTB geplaatst.
De responstijd voor de enquête bedroeg oorspronkelijk twee weken, van 8 tot 22 oktober. Na ruim een week
is een herinnering gestuurd. Vóór het verlopen van de responstijd is besloten om de responstijd met nog eens
twee weken te verlengen, tot 4 november, en zijn de gemeenten en corporaties daarop geattendeerd. Na
afloop van deze termijn zijn nog enkele medewerkers van regionale corporaties die werkzaam zijn in
gemeenten en waarvan nog geen gegevens beschikbaar waren, persoonlijk benaderd om de enquête alsnog in
te vullen. Op 26 november is de enquête definitief gesloten.
1.3 Respons
In totaal is de standaardenquête 551 keer ingevuld, waarvan 331 keer namens woningcorporaties en 220 keer
namens gemeenten. Van deze respondenten hebben er 269 de enquête tot en met de laatste vraag afgemaakt.
Bij de enquête voor organisaties zonder urgentieregeling zijn er respectievelijk 13 woningcorporaties en 17
gemeenten aan de vragenlijst begonnen, waarvan in totaal 14 de enquête hebben afgemaakt.
Sommige organisaties hebben meerdere enquêtes ingevuld. Gecorrigeerd voor deze dubbelingen zijn er 294
respondenten namens corporaties en 196 namens gemeenten. Bij de corporaties bevat dit aantal soms
meerdere vestigingen van dezelfde corporatie die in diverse werkgebieden met verschillende urgentieregelingen
VROM-Inspectie mei 2008 Urgentieverlening in de lokale praktijk Pagina 4/29