vak met enkele eiken en beuken. Bij twee holle bomen, een grote beuk en een eik, lag <strong>de</strong> grond bezaaid met afgebeten veren. De hengcam bracht uitkomst: <strong>in</strong> <strong>de</strong> eik bleken drie jonge boommarters aanwezig van naar schatt<strong>in</strong>g twaalf weken oud. Op dat moment, rond 15.00 uur, was het moertje afwezig. Posten bij <strong>de</strong> boom op die middag en avond lever<strong>de</strong> al snel een zichtwaarnem<strong>in</strong>g van het moertje op: zij kwam rond 18.00 uur terug bij het nest. Van <strong>de</strong> waarnemers trok zij zich we<strong>in</strong>ig aan. Op 18 juni is door ons <strong>de</strong> hele dag bij <strong>de</strong> boom gepost. In die perio<strong>de</strong> wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong> jongen en het moertje herhaal<strong>de</strong> malen gezien. De belangrijkste observaties zijn: • Op grond van <strong>de</strong> op 18 juni en later (op 25 juni) gemaakte foto’s is vastgesteld dat het gaat om hetzelf<strong>de</strong> moertje dat <strong>in</strong> 2002 op het landgoed Broekhuizen een nest met drie jongen heeft grootgebracht, zie MARTERPASSEN IX, p. 16. Het vlekkenpatroon op <strong>de</strong> bef komt overeen. • Het moertje g<strong>in</strong>g mid<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> dag op stap: op 18 juni kwam zij om 0.900 uur terug. Zij verliet het nest weer om 12.30 uur, om weer terug te keren omstreeks 18.30 uur. Daarna vertrok zij weer om 20.30 uur en was bij afbreken van <strong>de</strong> waarnem<strong>in</strong>g, rond 21.30 uur, nog niet teruggekeerd. • De jongen zijn geduren<strong>de</strong> 20 m<strong>in</strong>uten na <strong>de</strong> terugkeer van het moertje zeer actief en luidruchtig: regelmatig was “gekekker” uit <strong>de</strong> nestholte te horen, vooral toen het moertje <strong>in</strong> <strong>de</strong> middag een prooi (kle<strong>in</strong> en zwart, niet te <strong>de</strong>term<strong>in</strong>eren) aanbracht. Eén van <strong>de</strong> jongen at zijn <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> prooi <strong>in</strong> afzon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g op, gezeten <strong>in</strong> het bovenste van <strong>de</strong> twee toegangsgaten. • Bij afwezigheid van het moertje zijn <strong>de</strong> jongen juist zeer stil, en vrijwel onzichtbaar. Soms kijkt een jong even uit een van <strong>de</strong> drie gaten die toegang geven tot <strong>de</strong> holte. De gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> kijkfrequentie was ongeveer 1 maal per uur. • Het moertje accepteer<strong>de</strong> <strong>de</strong> waarnemers snel: al <strong>in</strong> <strong>de</strong> namiddag van 18 juni lag zij enige tijd <strong>in</strong> het volle zicht met <strong>de</strong> kop uit het bovenste gat te slapen. Het was dui<strong>de</strong>lijk dat <strong>de</strong> jongen op het punt ston<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> boom zelfstandig te verlaten. Dat verklaart <strong>de</strong> waarnem<strong>in</strong>g van onze tipgeefster. Een keer trok het moertje één van <strong>de</strong> jongen terug dat bezig was uit het bovenste gat te klimmen. Het jong protesteer<strong>de</strong> daarbij luid. De foto’s 2 en 3 op pag<strong>in</strong>a 23 geven een <strong>in</strong>druk van <strong>de</strong> situatie op 18 juni. Eerste verhuiz<strong>in</strong>g Op 19 juni bleek dat het nest verhuisd was. Een zoektocht op 20 juni lever<strong>de</strong> een mogelijke verhuisboom op, ongeveer 375 meter van <strong>de</strong> bovengenoem<strong>de</strong> eik. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ze boom, een aftakelen<strong>de</strong> beuk met een grote uitgescheur<strong>de</strong> tak die nog tegen <strong>de</strong> boom leunt, lagen wat ou<strong>de</strong>r ogen<strong>de</strong> marterkeutels. Op 23 juni was er niets veran<strong>de</strong>rd, maar onze marterhond Aby keek wel nadrukkelijk omhoog. Daarom werd op 24 juni <strong>de</strong> boom geïnspecteerd met <strong>de</strong> hengcam. In <strong>de</strong> boom bevond zich een enkel jong. Posten lever<strong>de</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> avond een glimp van het moertje op. De vraag was natuurlijk: was dit een jong uit het op 17 juni aangetroffen nest, of waren wij bij toeval op een an<strong>de</strong>r nest gestoten? Op 25 juni werd er gepost, en kon <strong>de</strong> moer wor<strong>de</strong>n gefotografeerd. Een vergelijk<strong>in</strong>g met <strong>de</strong> foto’s van een week eer<strong>de</strong>r liet zien dat het om <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> marter g<strong>in</strong>g. Drie dagen later bleek bij hernieuw<strong>de</strong> <strong>in</strong>spectie met <strong>de</strong> hengcam dat <strong>de</strong> boom weer was verlaten. Op dat moment was ondui<strong>de</strong>lijk waar <strong>de</strong> moer met het ene jong naar toe was vertrokken, en waar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re twee jongen waren. Echter, op 30 juni wer<strong>de</strong>n wij weer gebeld door <strong>de</strong> mevrouw van Dorp en Natuur. Bij een van haar wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het gebied had zij meer<strong>de</strong>re jonge boommarters gezien <strong>in</strong> een beuk, die haar nieuwsgierig om <strong>de</strong> stam heen bekeken. Uit haar verslag bleek al snel dat het <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> beuk moest zijn. De volgen<strong>de</strong> morgen werd er vanaf 06.00 uur gepost bij <strong>de</strong>ze boom. Af en toe liet zich een jonge boommarter zien, meestal als reactie op gebeurtenissen (geluid) <strong>in</strong> <strong>de</strong> omgev<strong>in</strong>g: een bonte specht die op <strong>de</strong> boom was geland (zie Foto 4), of al pratend voorbijkomen<strong>de</strong> wan<strong>de</strong>laars. Maar omdat steeds slechts een enkel jong zichtbaar is viel op dat moment niet vast te stellen hoeveel jongen er zich <strong>in</strong> <strong>de</strong> boom bevon<strong>de</strong>n. Het aantal jongen word pas dui<strong>de</strong>lijk bij terugkeer van het moertje, rond 08.50 uur. Zon<strong>de</strong>r ons ook maar enige aandacht te schenken komt zij over lage takken <strong>in</strong> <strong>de</strong> omr<strong>in</strong>gen<strong>de</strong> boompjes voorbijgelopen, op een afstand van nauwelijks vijf meter! Zij gaat meteen <strong>de</strong> nestholte <strong>in</strong>. Het blijft dan ongeveer een uur lang rustig: waarschijnlijk wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> jongen gezoogd. Rond 09.40 uur verschijnt het moertje weer, en klimt <strong>de</strong> boomkru<strong>in</strong> <strong>in</strong>. Dan 22 MARTERPASSEN XIII, 2007
Foto 2 Moertje met één van <strong>de</strong> jongen op landgoed Broekhuizen op 18 juni. Dit ruime toegangsgat werd door <strong>de</strong> moer gebruikt bij het b<strong>in</strong>nenkomen en verlaten van <strong>de</strong> boom (Foto:Bram Achterberg). Foto 3 Ongeveer ie<strong>de</strong>r uur kijkt een van <strong>de</strong> jongen nieuwsgierig uit <strong>de</strong> boom (Foto: Bram Achterberg). Jaarbrief WBN-VZZ over 2006 23
Change language