PAPOEA'S VAN WAROPEN - Stichting Papua Erfgoed

8 CULTUREELE EN GEOGRAFISCHE OMGEVING
der Zuid-Halmaherasche talen, waarbij hij het Noemfoorsch indeelt, gaan
voor het Waropensch niet op 1 ). In verschillende opzichten, bijv. ten aanzien
van de eenvoud der morphologische structuur, lijkt het Waropensch
op de Melanesische talen. Het mist ook de uit Indonesische talen zoo bekende
affixen. Er is echter zoo min van de andere Zuid-Halmaherasche
als van de Melanesische talen veel bekend, zoodat niet met zekerheid kan
worden vastgesteld, of het Waropensch bij de Indonesische dan wel bij de
Melanesische talen gerekend dient te worden.
Culturen zoo min als talen en rassen zijn dus. in Nederlandsch Nieuw-
Guinea voldoende bestudeerd om een beslist antwoord te kunnen geven
op de (overigens altijd ietwat netelige) vraag: Melanesisch of Indonesisch?
Na deze globale aanduiding der cultuurprovincies dienen wij thans eerst
het Waropen-gehied geografisch nader te bepalen. Behalve de kampong
Ambumi in de Wandamen-baai, waarover hierboven reeds even gesproken
is, vindt men dan verder een honderd mijlen Oostelijk tegenover de Haarlem-
en Moor-eilanden op de vaste wal de drie kampongs Makimi, Napan
en Weinami en vervolgens een 60 mijl Noordelijker de kampongs Waren,
Sanggé, Paradoi, Mambui, Nubuai, Woinui, Riséi-Saiati, Wonti en Sasora.
Beoosten Wonti lag tot 1939 een kampong Demba, die was opgericht als
politiepost, maar sedert dien weer is verlaten 2 ). De kampongs aan de Barapasirivier
zijn dus niet meer Waropensch.
De naam Waropen wordt ook bij de administratieve indeeling gebruikt.
Dan bedoelt men met Boven- en Beneden-Waropen twee districten aan de
Oostkust van de Geelvink-baai, vallende onder de onderafdeeling Seroei,
van de Wapoga tot aan de Mamberamo, waaronder dus ook bevolkingselementen
vallen, die tot de Binnenlandstammen behooren, zooals de lieden
aan de Barapasi en de Kerema-rivier. Het administratieve district Waropen
is dus eenerzij ds grooter dan het stamgebied der Waropensche kustbevolking
en anderzijds kleiner, omdat de drie kampongs Napan, Weinami en
Makimi, benevens de kampong Ambumi in de Wandamen-baai administratief
vallen onder de onderafdeeling Manokwari.
Wanneer verder in deze ethnografie sprake is van Waropeners, dan is
daarmee bedoeld de kustbevolking, welke de hierboven opgesomde kampongs
bewoont. Moet er onderscheid worden gemaakt tusschen het stuk ten
Oosten en het stuk ten Westen van de Wapoga dan noem ik het Oostelijke
1 ) Een indeeling, welke wordt overgenomen door dr. S. J. Esser op de nieuwe
talenkaart in de .,Atlas van Tropisch Nederland", uitgegeven door het Kon. Aardr.
Gen. in samenwerking met den Top. Dienst (1938), Nr. 9 b. 2 ) De kampong Sasora
is niet direct in het onderzoek betrokken geweest, omdat eerst uit een latere mededeeling
van ds. ten Haaft bleek, dat ook deze kampong Waropensch is.