PAPOEA'S VAN WAROPEN - Stichting Papua Erfgoed

344 JACHT EN VARKENSTEELT
hoog water nergens anders dan in het huis kan bergen. De eigenaars zijn
bijzonder op hun huisdier gesteld en schreien tranen, wanneer zij eindelijk
het dier aan zijn noodlot moeten overgeven. Vooral de vrouwen, die het
dier dagelijks gevoerd hebben, zijn diep aangedaan en eischen een klein geschenk
voor het storten harer tranen. In veel gevallen willen de menschen
hun eigen varken niet eens eten, maar staan het af aan een andere ruma,
welks leden dan straks weer hun eigen varken aan de eerste partij overleveren.
Het dier wordt, naar men zegt, door verdrinking gedood en zoo
goed als geheel opgegeten. Voor kleine kinderen wordt echter het nuttigen
van varkensvleesch gevaarlijk geacht. De Waropeners met hun vrij vetarm
menu zijn bijzonder verzot op het vet, het „zoet" (mana) van het varken,
dat zij het liefst eten samen met sago.
VLECHTEN EN TOUWSLAAN
De vrouwen van het Kai-district leveren veel vlechtwerk, dat in vrij
groote hoeveelheden wordt geëxporteerd naar het Napansche en naar Japen.
Met een eenvoudige kruissteek vlechten zij vooral baka (manden in allerlei
grootte), rowu (draagtasschen) en sagozeven (kauo). Behalve de kruissteek
vindt de gekeperde steek toepassing, bijv. voor het vlechten van de
fijne, door mannen gedragen armbanden (aisa) en de gestrengelde steek,
waarbij de schering met gekleurde bladeren wordt omwonden. Draagbanden
van draagtasschen en ook wel kleine draagtaschjes voor mannen worden
soms vervaardigd in een steek, die aan breiwerk doet denken. Misschien
is deze techniek uit het Binnenland afkomstig. Gereedschap wordt bij het
vlechten niet gebruikt; alleen voor de vervaardiging van de zeer fijn gevlochten
aisa gebruikt men een bamboesplinter, waarin het vlechtmateriaal
wordt vastgeklemd. In het algemeen is het product niet bijzonder fraai of
kunstzinnig afgewerkt.
Als materiaal wordt gebruikt het blad van de pandan; de vezel van een
zeker hoog, rietachtig gras (noni); touw, vervaardigd van de pandan of van
de schors van een bepaalde boom (amamusi) voor draagtasschen en voorts
de zwartachtige vezel van de sase voor het vlechten van de aisa. Siermatten
en regenkappen (saiwu) worden veelal ingevoerd, evenals de koffertjes van
pandanblad (faisi).
Touwslaan is voor deze visschersbevolking natuurlijk een belangrijke
techniek. Als materiaal gebruikt de man de luchtwortel van de pandan
(rimu), waarvan het binnenste in reepen wordt afgescheurd, die vervolgens
tot zilverachtige vezels worden gehaspeld tusschen een ingekeepte bamboe
(seka). De glanzend witte vezels (ritina) worden vervolgens gerold op een