Richtlijn voor het opmaken van een stedelijk groenplan - Invexo

Waardering watersysteem: knelpunten
en opportuniteiten
Het systematisch inpolderen,
rechttrekken en bedijken van de
natuurlijke overstromingsgebieden in het
Schelde- en Dendersysteem en het
bekensysteem heeft geleid tot
versnippering van karakteristieke
ecosystemen en sterke schommelingen
in het waterregime van de verschillende
watersystemen. Hierdoor ontstaan
piekdebieten in natte periodes en kunnen
beeklopen droogvallen in zeer droge
periodes.
Opportuniteiten ontstaan door het
Sigmaplan, het terug openmaken van
delen van de Oude Dender tussen het
Nieuwe Denderkanaal en de Schelde, en
de aanleg van overstromingsgebieden
langs de Dender (zie beleidskader).
Watersysteem van de Dender
De Dender is niet meer onderhevig aan de getijdenwerking van de Schelde als gevolg van
het sluizencomplex t.h.v. de Meerdam. Door de aanleg van het Denderkanaal is de loop
van de Oude Dender omgevormd tot een geïsoleerd gestuurd watersysteem dat geen
enkele relatie meer heeft met het Dendersysteem of het Scheldesysteem. Als gevolg van
systematische bedijking is het natuurlijke overstromingsgebied van de Dender afgesloten
geraakt van de rivierloop en is een groot deel van het waterbufferend vermogen verloren
gegaan.
Watersysteem van de Vondelbeek, Steenbeek en Volaardebeek.
De Volaardebeek is een onbevaarbare waterloop van 3de categorie. De waterloop heeft
slechts een klein debiet en vormt geen risicozone voor overstromingen. De Vondelbeek
en de Steenbeek zijn onbevaarbare waterlopen van 1ste categorie. De vallei van de
Vondelbeek en de Steenbeek wordt gekenmerkt door een smalle waterloop en een breed
natuurlijk overstromingsgebied grenzend aan de waterloop. Als gevolg van de
systematische rechttrekking en insnoering van beide waterlopen is een probleem van
wateroverlast ontstaan. Grote delen van de valleigebieden vormen dan ook risicozones
voor overstromingen. Om wateroverlast in de toekomst te vermijden zijn vrij recent diverse
ingrepen uitgevoerd: enerzijds het verknopen van beide waterlopen zodat de waterafvoer
bij hevige regenval evenwichtiger kan worden afgevoerd, anderzijds het inrichten van een
deel van het natuurlijke overstromingsgebied als wachtbekken zodat ruimte voor
piekdebieten wordt gecreëerd. Daarnaast werd de Vondelbeek ter hoogte van Kalendijk
terug in open bedding gelegd.
Overige watersystemen
In het centrumgebied van Dendermonde kunnen we volgende watersystemen
onderscheiden:
De vestinggordel rondom het centrum van Dendermonde;
De loop van de Oude Dender (tussen het Denderkanaal en de Schelde);
De deels uitgegraven verlenging van het Denderkanaal.
De loop van de Oude Dender maakte vroeger integraal deel uit van het Dendersysteem.
Vandaag vormt het een geïsoleerd watersysteem dat niet langer onderhevig is aan de
dynamiek van het hoofdsysteem, wat heeft geleid tot een achteruitgang van de
waterkwaliteit. Bovendien is een belangrijke zone gedempt. De vestinggordel daarentegen
wordt gekenmerkt door een goede waterkwaliteit en vormt hiermee een specifiek habitat
voor flora en fauna.
Waarderingsaspecten
inventarisatie groen
CASE DENDERMONDE
051