GGD-richtlijn medische milieukunde: Kwik in het ... - Radar

3.6.2 Urine
RIVM Rapport 609300021
Na langdurige blootstelling aan kwikdampen kunnen volbloed
kwikconcentraties vanaf 35 g/L (175 nmol/L) geassocieerd worden met
aspecifieke symptomen.
Volbloed kwikconcentraties > 50 g/L (> 250 nmol/L): associatie met
ernstiger symptomen.
Voor gezonde werknemers wordt door de Scientific Committee on Occupational
Exposure Limits van de EU een Biological Limit Value (BLV) van 10 µg/L kwik in
bloed gegeven (SCOEL, 2007).
Achtergrondwaarden voor de Europese populatie liggen rond de 1 µg/L bloed
(Seifert et al., 2000; Batariova et al., 2006; Gundacker et al., 2009).
Door de relatief lange halfwaardetijd van kwik in de urine kan met behulp van
urinemonsters mogelijke blootstelling in het verleden worden bepaald.
Het NVIC geeft de volgende richtlijn voor de beoordeling van de resultaten van
kwikbepaling in een 24-uurs urinemonster:
Urine kwikconcentraties < 20-25 g/L (< 100-125 nmol/L): normaal.
Opgemerkt moet worden dat (in beroepsmatig niet aan kwik blootgestelde
personen) waarden boven 10 g/L (> 50 nmol/L, circa 5 nmol/mmol
creatinine) zelden voorkomen.
Urine kwikconcentraties 25 - 100 g/L (125 - 500 nmol/L) zijn te hoog en
zijn aanleiding om te onderzoeken of er bronnen zijn van extra blootstelling.
Urine kwikconcentraties > 100 g/L (> 500 nmol/L): geassocieerd met
neurologische symptomen (variërend van subklinische, lichte tot duidelijke
symptomatologie).
Urine kwikconcentraties > 300 g/L (> 1500 nmol/L): in de regel associatie
met ernstige symptomen.
De Scientific Committee on Occupational Exposure Limits van de EU hanteert
een Biological Limit Value (BLV) van 30 µg kwik/g creatinine in urine voor
gezonde werknemers. Boven deze waarde in urine zijn bij werknemers
negatieve effecten op het centraal zenuwstelsel gerapporteerd (SCOEL, 2007).
Een waarde van 30 µg kwik/g creatinine in urine komt bij iemand met een
normale nierfunctie en urineproductie overeen met circa 10 µg kwik/L bloed
(mededeling NVIC).
Achtergrondwaarden voor de Europese populatie liggen rond de 1 µg/g
creatinine in urine (Gundacker et al., 2009).
3.7 Mogelijkheden voor behandeling
Bij acute blootstelling aan hoge concentraties metallisch kwik en daarmee
gepaard gaande effecten van het centrale zenuwstelsel is klinische observatie op
een intensive care-afdeling nodig in verband met de kans op respiratoire
insufficiëntie en noodzaak van beademing.
In gevallen van acute blootstelling aan hoge concentraties kwik of bij personen
waarbij uit biomonitoring blijkt dat sprake is van een hoge lichamelijke belasting
kan behandeling plaatsvinden met chelatietherapie. Bij kwikvergiftiging wordt
hiervoor DMPS (2,3-dimercaptopropaan-1-sulfonaat) toegepast. DMPS vormt
een relatief stabiel complex met metaalionen (in dit geval kwik), waarna
Pagina 26 van 82