GGD-richtlijn medische milieukunde: Kwik in het ... - Radar

RIVM Rapport 609300021
Bijlage 5 Voorbeeldbrief preventief verwijderen
kwikthermometers (bestemd voor scholen en
kinderopvangcentra)
Kenmerk:
Datum:
Behandeld door:
Telefoonnr.:
Email:
Onderwerp: preventief verwijderen
Geachte meneer/mevrouw,
kwikthermometers e.d.
Geadresseerde
De GGD wordt regelmatig benaderd door scholen en kinderopvangcentra met
vragen over de gezondheidsrisico s van kwik. Meestal is kort tevoren een
kwikhoudend product stukgevallen, waarbij vloeibare kwik is gemorst. Vloeibare
kwik is zeer moeilijk volledig te verwijderen en kan daardoor nog maanden
uitdampen (kwikdamp vormen). Het inademen van deze damp kan de
gezondheid aantasten. Met deze brief willen wij uw aandacht vestigen op de
risico s van kwikhoudende producten en geven wij u adviezen om toekomstige
problemen te voorkomen.
Toepassingen van kwik
Kwik heeft tal van toepassingen in de industrie en in laboratoria. Ook
(scheikunde)laboratoria op middelbare scholen en universiteiten hebben vaak
een potje met vloeibare kwik voor les- of onderzoeksdoeleinden. Daarnaast zit
kwik in sommige consumentenproducten, zoals spaar-/tl-lampen, elektronica
met kwiklamp/lcd en vooral ouderwetse (koorts)thermometers en barometers.
In veel scholen wordt nog gebruik gemaakt van kwik bij practica.
Vanwege de giftigheid van kwikdampen mogen sinds 2003 veel kwikhoudende
producten niet meer worden verkocht. Een van de uitzonderingen op deze regel
betreft bepaalde type lampen en elektronica, welke ook voor particulier gebruik
worden verkocht. De hoeveelheid kwik hierin is relatief klein.
Risico s
Gezondheidsrisico s voor leerlingen en leerkrachten ontstaan vaak door het
omstoten van een potje met vloeibaar kwik, bijvoorbeeld op school in het
scheikundekabinet. Door de klap kunnen de vloeibare kwikdruppels gemakkelijk
ver weg rollen en zo een groot oppervlak van de ruimte besmetten. De kleine
zilverkleurige kwikdruppels kunnen zich ophopen in gaatjes of kieren onder
kasten, tafelpoten en plinten of in poreuze materialen zoals sommige vloeren en
vloerbedekking. Veel van de soms minuscuul kleine druppels zijn slecht
zichtbaar en met goed poetsen alleen wordt zelden alle kwik verwijderd.
Achtergebleven resten kunnen daarom nog maanden uitdampen en zeer lange
tijd voor giftige hoeveelheden kwikdamp in de ruimte zorgen. Ook bestaat er een
risico dat de kwikdruppels via bijvoorbeeld schoenen naar andere ruimtes
worden verplaatst, zodat ook daar schadelijke hoeveelheden kwikdamp in de
lucht kunnen ontstaan.
Pagina 77 van 82