08. Passion, fear & faith Univers 22 maart 2012 ‘Ik heb wel echt het gevoel dat ik geroepen ben, ja’
Je bent blond en je bidt wat Jarenlang werkte ze bij de universiteitskrant waardoor ze nu is geïnterviewd. Tegenwoordig is ze hoofdredacteur <strong>van</strong> Katholiek Nieuwsblad. En in die functie heeft ze al behoorlijk wat stof doen opwaaien. “Wetenschappers en journalisten zitten vol vooroordelen over het katholieke geloof”. Wie tegenover Mariska Orbán-de Haas zit, ziet een moderne, zelfverzekerde vrouw. Bepaald geen type om dag in dag uit thuis met de kinderen te zitten. De energie spat er<strong>van</strong> af. En dat is maar goed ook, want naast een gezin heeft ze een uitdagende carrière als hoofdredacteur. Tja, je bent jong en je wilt wat. Maar voor Orbán-de Haas geldt ook: je bent jong en je bidt wat. Ze is namelijk niet de hoofdredacteur <strong>van</strong> zomaar een krant – ze mag zich de eerste vrouwelijke hoofdredacteur <strong>van</strong> Katholiek Nieuwsblad noemen. Inderdaad, deze ambitieuze vrouw gelooft dat de aarde in zeven dagen is gemaakt. En dat het plegen <strong>van</strong> abortus niet zomaar moet kunnen, omdat het leven door God is geschonken en een foetus al een ziel heeft. Vreemd. Je vraagt je bijna af wat er is misgegaan. Wacht. Opnieuw. Waarom vloeit de vorige alinea zo makkelijk uit de pen? En waarom leest hij zo makkelijk weg? Is dat misschien niet veel vreemder? Wat zegt dat over mij? En over alle lezers die de eerste alinea lezen zonder een wenkbrauw op trekken? Als <strong>van</strong>zelf schiet een Bijbels spreekwoord te binnen: de splinter in een anders oog wel zien, maar niet de balk in zijn eigen. Een moderne, katholieke vrouw. Het lijkt wel alsof dat voor veel mensen een tegenstelling is. “Ja, wij kunnen in Nederland behoorlijk tekeer gaan tegen katholieken. Zeker journalisten hebben daar een handje <strong>van</strong>. Als je gelooft in iets wat je niet kunt zien of bewijzen, en daar ook naar leeft, dan moet je wel een beetje dom zijn. Dat idee is gemeengoed geworden, het valt eigenlijk amper op. Tegen katholieken mag je kennelijk alles zegen, ook al is het nog zo beledigend. Heel vooringenomen is dat, en ook een beetje raar. Zo gaan wij niet om met moslims of joden, die benaderen we voorzichtiger.” Katholiek is Orbán-de Haas altijd geweest, maar ze durfde dit lange tijd niet uit te dragen. Haar huidige man bracht daar verandering in. Hij maakte nooit een geheim <strong>van</strong> zijn geloof, durfde er wel voor uit te komen. Dit stimuleerde Orbán-de Haas om zelf als katholiek uit de kast te komen. “Als hij voor zijn geloof uitkomt, waarom ik dan niet?” vroeg ze zichzelf af. Sindsdien is er veel veranderd. Als hoofdredacteur <strong>van</strong> Katholiek Nieuwsblad haalde Orbán-de Haas geregeld het nieuws. En niet altijd even positief. Zo konden haar standpunten over abortus en homofilie op veel kritiek rekenen. Mariska Orbán-de Haas (Gilze, 1977) groeide op in Gilze en studeerde journalistiek aan de Fontys Hogeschool. Voordat ze de overstap maakte <strong>van</strong> Univers naar Katholiek Nieuwsblad werkte ze bij Impulsief, een Hoe komt dat? “Ik denk dat dat komt omdat wij Nederlanders bijna allemaal christen zijn geweest. En dat we denken dat we zijn geëmancipeerd, geëvolueerd. We hebben ons ontwikkeld, zijn verder gegaan, en dat restantje katholicisme willen we mee evolueren. Eigenlijk vinden we dat katholieken zijn achtergebleven. Met islamieten en joden hebben we eerder medelijden, omdat we ze beschouwen als minderheden. Bovendien hebben we meer oog voor die andere ‘exotische’ culturen, en is het altijd lastig om onbevooroordeeld naar je eigen cultuur te kijken. Maar dat het katholicisme nog steeds een onderdeel is <strong>van</strong> onze cultuur, dat willen veel mensen niet onder ogen zien. Wat velen trouwens niet weten, is dat christenen wereldwijd veel meer worden vervolgd dan andere gelovigen”. Op 1 september 2010 begon Orbán-de Haas aan haar baan als hoofdredacteur <strong>van</strong> Katholiek Nieuwsblad. Voor haar was het een droom die uitkwam. “Ik wil zó graag een letterknecht <strong>van</strong> God worden”, schrijft ze in haar boek Blond, brutaal en bidden, dat verscheen naar aanleiding <strong>van</strong> haar redacteurschap. Voordat Orbán-de Haas bij Katholiek Nieuwsblad aan de slag ging werkte ze in totaal zeven jaar voor Univers. Twee verschillende werelden. Bij het ene nieuwsmedium staat de wetenschap centraal, bij het andere het geloof. Wat is het grootste verschil tussen de Mariska <strong>van</strong> toen en die <strong>van</strong> nu? “Ik ben eigenlijk nog dezelfde. Als collega en mens ben ik volgens mij weinig veranderd. Wat wel is veranderd, en dat is iets wat de media heel erg uitvergroten, is dat ik veel meer opkom voor mijn geloof. Nu ik hoofdredacteur ben bij Katholiek Nieuwsblad zie ik wel veel scherper hoe sterk wij geseculariseerd zijn in Nederland. Dat zag ik bij Univers ook, maar nu zie ik het uitvergroot. Ik dacht dat het typisch voor Univers en de <strong>Tilburg</strong>se universiteit was dat de mensen daar heel erg geseculariseerd waren en negatief tegenover het geloof stonden. Nu zie ik dat negentig procent <strong>van</strong> de journalisten zo zijn”. Was je wel op je gemak in <strong>Tilburg</strong>? “Ik heb daar een leuke en leerzame tijd gehad hoor, met sympathieke collega’s. Maar bij de universiteit kreeg ik toch een beetje mee dat je dom bent als je gelooft. Hoe kun je nou geloven in blad voor mensen met ADHD en asperger. Ze publiceerde een boek bij Prometheus, Blond, brutaal en bidden. Mariska is getrouwd en heeft drie kinderen. Passion, fear & faith .09 tekst Bart Smout fotografie Dolph Cantrijn Univers 22 maart 2012