Download - VOTB

24
ONDERGROND
Raadselachtige schade
Kennis van de geologie en de plaatselijke bijzonderheden van een bouwterrein
zijn vaak van groot belang voor het juist kunnen interpreteren
van bodemonderzoeksresultaten.
Een voorbeeld. Een paar jaar geleden werd een geotechnisch adviseur
door een constructeur geraadpleegd over een ernstig schadegeval. Door
hem waren twee identieke meetgebouwen ontworpen. Kort na de bouw
vertoonde het ene gebouw ernstige schade, terwijl het andere geen
scheurtje vertoonde. Het ene gebouw stond in Leeuwarden, het andere
in Joure. De sonderingen zagen er voor de constructeur, en waarschijnlijk
voor iedere andere oppervlakkige beschouwer, redelijk gelijk uit, zoals
dat ook uit de twee nevenstaande sondeergrafieken blijkt.
Beide meetgebouwtjes werden op staal gefundeerd en omvatten één
bouwlaag. De fundering bestond uit een ongeveer tachtig centimeter
brede gemetselde strokenfundering. Op de betonvloer, die op de funderingstroken
was gelegd, stonden gemetselde tussenwanden. In Joure
bleef het gebouw scheurloos staan, maar in Leeuwarden moest het
gebouw na één jaar worden gesloopt. De sondering in Leeuwarden lijkt
echter beter dan die in Joure.
Als men zich op de hoogte had gesteld van de historie van het bouwterrein
in Leeuwarden, dan had men kunnen weten dat daar van nature
direct onder het maaiveld geen vier meter dikke vaste zandlaag voorkomt.
Dit was hier dus ook niet het geval. Voor het bouwrijp maken van
het terrein, bleek in een laag gedeelte van Leeuwarden-Oost bovenop
een sterk samendrukbaar veenpakket een drie meter dikke zandlaag te
zijn opgebracht. Minder dan een jaar na de ophoging werd de fundering
gelegd. In het veen moest toen nog een zetting van zeker twintig
tot dertig centimeter worden verwacht. Bovendien kruisten ook nog
enkele gedempte sloten de plattegrond. De verschillen in de dikte van
de ophoging veroorzaakten ook zettingsverschillen in de ondergrond.
Omdat de binnenwanden op dragende vloeren stonden, werd het nieuwe
meetgebouw binnen één jaar een bouwval. Enig basisbegrip over de
opbouw en de ontstaansgeschiedenis van de bovengrond van ons land
had deze catastrofe kunnen voorkomen.