Download - VOTB

ter verkregen, ter verfijning van de afleiding van de grondsoort uit de sondering.
In Zweden paste Torstensson voor het eerst de zogenoemde ‘dissipatieproef’ toe.
Uit gemeten verandering in waterspanning tijdens een sondeerpauze kan de waterdoorlatendheid
van leem, klei en veen worden berekend. De ontwikkeling van de
interpretatie van grondparameters uit waterspanningsonderingen nam in de jaren
tachtig een grote vlucht, met name in de Verenigde Staten, Canada, Scandinavië
en ook in Nederland.
• Zonder meetkabel
Traditioneel wordt bij het elektrisch sonderen een hinderlijke meetkabel gebruikt,
die door de sondeerbuizen loopt. Begin jaren tachtig volgt in Zweden de ontwikkeling
van de memory-conus, waarbij de meetgegevens tijdens het sonderen in de
conus worden opgeslagen. Later volgt de signaaltransmissie door akoestische trillingen
en (in 2003) door laserlicht (optoconus).
Door het ontbreken van de meetkabel wordt het eenvoudiger om tijdens het
sonderen een vloeistof te injecteren. Bijvoorbeeld een smerende vloeistof om de
indringweerstand te reduceren, of een cement-bentonietspoeling om tijdens het
trekken van de sondeerstreng het sondeergat af te dichten. Tevens wordt volledige
robotisering van het sondeerproces bereikt.
Hedendaagse praktijk
Hoewel sonderingen overal ter wereld worden toegepast, worden dagelijks in
Nederland ongeveer evenveel sonderingen gemaakt als in de hele wereld bij elkaar.
Na Nederland volgt België, met name Vlaanderen. Dit komt omdat in andere landen
de grond meestal zo hard is dat een sondering niet mogelijk is. Buiten België
en Nederland wordt de sondering daarom vooral toegepast voor wegen en spoorlijnen.
De nadruk ligt daarbij op het in kaart brengen van de dikte en eigenschappen
(grondparameters) van samendrukbare lagen.
In Nederland wordt het overgrote deel van de sonderingen uitgevoerd ten
behoeve van het funderingsadvies voor bebouwing. Daarnaast wordt de sondering
vooral toegepast voor het ontwerp of de beoordeling van dijken, wegen, kunstwerken
en waterbouwkundige constructies. Het aantal sonderingen in Nederland
is mede zo hoog, omdat Nederland bij een funderingsadvies kortere afstanden tussen
onderzoekslocaties hanteert (max. 25 meter) dan andere landen.
Nederland kent vier kwaliteitsklassen bij de sondering. Voor funderingsontwerp
kan volstaan worden met klasse 2 of 3 en soms 4. Voor het bepalen van eigenschappen
van samendrukbare lagen (grondparameters) wordt - afhankelijk van
hoe slap deze lagen zijn - klasse 2 of zelfs 1 aanbevolen (zie ook hoofdstuk 10).
TERREINONDERZOEK: SONDEREN
45