Evaluatie Nieuw Zorgaanbod - de Koppeling

16
1.2 Inhoud Nieuw Zorgaanbod/ Jeugdzorg Plus
Onderstaande beschrijving van de inhoud van het Nieuw Zorgaanbod geldt evenzeer voor Jeugdzorg Plus .
Omdat dit rapport op het Nieuw Zorgaanbod ingaat wordt deze term aangehouden.
1.2.1 Doelgroep
Boendermaker et al. (2004) geven een beschrijving van de potentiële doelgroep voor het Nieuw
Zorgaanbod. Deze beschrijving is gebaseerd op dossieronderzoek van een representatieve steekproef
van 110 crisisgeplaatste jongeren in de justitiële opvanginrichtingen 16 . Uit de resultaten van dit
onderzoek blijkt dat de meeste jongeren al eerder hulpverlening hebben ontvangen (77%) en
opgenomen zijn geweest in een residentiële instelling (73%). Qua probleemgedrag vertoont meer dan
de helft van de jongeren oppositioneel opstandig gedrag (64%), antisociaal gedrag (57%) en/of agressief
gedrag (56%). Van de jongeren heeft 45% delicten gepleegd en bij 56% van de jongeren is sprake van
comorbiditeit van internaliserend en externaliserend probleemgedrag. Middelenmisbruik komt bij
een derde van de doelgroep voor; 11% gebruikt softdrugs, 8% harddrugs, 6% soft- en harddrugs, 4%
gebruikt overmatig alcohol en 11% gebruikt alcohol en drugs. Jongeren zijn opgegroeid in gezinnen
waarin ze werden blootgesteld aan verslaafde ouders (15%), ernstige ruzies (15%), mishandeling (21%)
of ze mishandelen zelf andere gezinsleden (14%). Bij 17% van de jongeren (bijna allemaal meisjes) is
sprake van prostitutie dan wel een vermoeden daarvan. Kenmerkend voor de doelgroep is met name
de combinatie van deze ernstige gedragsproblemen met een beperking (verstandelijke handicap) en/
of stoornis (psychiatrisch) (zie ook Ordina, 2008).
1.2.2 Behandeling en beoogde uitkomsten
Het Streefbeeld Jeugdzorg Plus (Ordina, 2008) noemt als vuistregels voor de aanpak van de gesloten
jeugdzorg dat deze kort en licht waar mogelijk moet zijn, en lang en zwaar waar nodig; tevens dient de
aanpak open en ambulant waar mogelijk te zijn, en gesloten waar nodig. De door Adviesbureau van
Montfoort (AVM) in 2008 gepubliceerde handleiding voor de methodiek van Jeugdzorg Plus , vult deze
vuistregels verder in.
Het algemene programmadoel van de methodiek Jeugdzorg Plus is perspectief bieden op een
goede toekomst. Uit het programmadoel zijn algemene behandeldoelen afgeleid, waar vervolgens de
individuele behandeldoelen voor de jongere uit worden afgeleid. Als de algemene behandeldoelen
zijn bereikt, wordt de behandeling als geslaagd gezien; het gaat in andere woorden ook om beoogde
uitkomsten. Deze hebben te maken met het verminderen van gedragsproblemen, het verbeteren van
het aangaan van relaties met anderen, het op gang brengen van de gewetensvorming, het volgen van
passend onderwijs en het behalen van een diploma, het vinden van een passende vorm van dag- en
vrijetijdsbesteding, duidelijkheid verkrijgen over de rol van ouders in het leven van de jongere, minder
handelingsverlegenheid bij ouders en hulpverleners in de omgang met de jongere, de zorgcoördinatie
rondom de jongere beter regelen, en een verblijfplaats realiseren met een langetermijnperspectief.
De behandeling bestaat uit het bieden van een basisklimaat in de leefgroep en aanvullende
extra interventies voor de jongere en zijn/haar gezin.
16 Voor een uitgebreide beschrijving en vergelijking van de beoogde doelgroep Nieuw Zorgaanbod en de daadwerkelijk
opgenomen doelgroep, zie Nijhof, Van Dam, Veerman, Engels, en Scholte (2010).