1 I. HET ENIGE EN EEUWIGE TESTAMENT OF ... - De Evangelist

en bloed van Christus. En gelijk slechts in zekere zin en op sacramentele, niet op
vleselijke wijze, de besnijding het Verbond, het lam de voorbijgang is, zo is op
dezelfde wijze de doop de wedergeboorte, en wijn en brood het lichaam van Christus,
dat alle gelovigen in de geest waarlijk eten en drinken. Want de ongelovigen
ontvangen slechts het teken, gelijk de ongelovige Joden de besnijdenis wel deelachtig
werden, zonder echter deel te hebben aan de erfenis van het testament. Niet dat wij de
sacramenten daarom slechts voor ledige en blote tekenen houden; maar slechts het
ware geloof maakt ons de sacramenten recht deelachtig. Want de sacramenten zijn
niet slechts stoffelijke zichtbare dingen, die de uitwendige zintuigen alleen dát
aanbieden, wat men ziet en tast; maar zij zijn ook onzichtbare dingen, sacramenten,
die aan inwendige zintuigen het onzichtbare naar zijn aard aanbieden. Daar echter
onzichtbare dingen alleen door geloof kunnen gevat worden, volgt, dat alleen het
geloof ons recht deelachtig maakt aan de sacramenten, en dat slechts in de geest alleen
zij het lichaam van Christus waarlijk eten, die een waar geloof hebben, niet die het
niet hebben en met Judas het sacrament eten; gelijk ook die alleen het Verbond
deelachtig waren, die, besneden zijnde, door het geloof in het Verbond stonden, en
niet degenen, die alleen besneden waren en geen geloof hadden en in het Verbond niet
volhardden. Want gelijk voor ons de doop en het avondmaal, alzo was de ouden de
besnijdenis en het Paaslam, het lam van de voorbijgang, gegeven. Wat nu echter
verder van de heilige tekenen zou te leren zijn, dat is elders genoegzaam uiteengezet.
Thans willen wij spreken van de Verbondsbrieven.
Tenslotte pleegt men in alle Verbonden of testamenten en legateringen,
Verbondsbrieven of erfbrieven te schrijven en op te maken, waarin men de gehele
handeling te boek stelt, opdat men betrouwbaar getuigenis hebbe van hetgeen is
geschied en ook het komend geslacht wete, wat afgesproken is en wat men de
bondgenoten schuldig is of met welke bevoegdheid en rechten ieder zijn have, erf en
goed bezit. En deze brieven en acten ontvangen ook de naam van de beschreven zaak,
zodat men ze Verbond of testament noemt. Want wij noemen gewoonlijk de
Verbonds- en erf-brieven Verbond en testament, niet daarom dat die brieven (acten)
het Verbond of testament zelf zijn, maar omdat zij getuigen, hoe het Verbond, onder
welke voorwaarden en voor hoe lang het gesloten is; ook hoe de erfenis vermaakt of
wie zij toegewezen is. Hoewel nu de Heere de aartsvaderen geen brieven van het
Verbond of testaments gegeven heeft daar zij de Verbonds-voorwaarden in hun hart
hadden, met Gods Geest daar in geschreven, terwijl zij in het lichaam de uitwendige
besnijdenis droegen, heeft Hij toch voor het volgend geslacht (die het ware geloof en
de bondsartikelen wel van de oerouden, dat is van hun voorvaderen, hadden
ontvangen, maar van dag tot dag vergaten) het Verbond met Zijn eigen vinger in
stenen tafelen geschreven, opdat het duurzaam en eeuwig zou zijn, het aan Mozes
overgegeven en de tafelen Verbondstafelen of testament genoemd, met die bedoeling
en betekenis als nu verklaard is. Ja, opdat niemand er van verstoken zou zijn en het
enige eeuwige Verbond nimmermeer in verachtering en vergetelheid zou geraken bij
de mensen, hoe boos zij ook mochten worden, heeft God in de eerste plaats Mozes,
daarna de profeten, en eveneens de apostelen van onze Heere Jezus Christus bewogen
om van dit enig en eeuwig Verbond grote boeken te schrijven, die wij nog heden ten
dage hebben en die wij Nieuw- en Oud-Testament noemen, die ook ten allen tijde
door alle geleerde godvrezende lieden zo genoemd zijn geworden, daarom dat al die
boeken van niets anders dan van dit Verbond of testament spreken. Want de boeken
van het oude testament beschrijven, hoe God het Verbond met het oude volk, vóór
Christus’ geboorte gehouden heeft, hoe Hij hen heeft welgedaan, hoe Hij hun God is
36