Leren in de praktijk

More documents

Recommendations

Info

32 Samenvatting kwaliteitsslag Deze handreiking biedt managers van scholen en bedrijven in hun regio bouwstenen voor de kwaliteitsslag bij leren in de praktijk. Vanuit de regio’s, beleid en onderzoek wordt al volop op deze slag ingezet. In dit hoofdstuk zetten we de belangrijkste handreikingen nogmaals op een rij. 5.1 Kwaliteitsslag structurele samenwerking (zie: hoofdstuk 2) Structurele samenwerking ontstaat als scholen en bedrijven op passende wijze erin slagen vorm te geven aan: • koers en samenwerkingsstrategie; • gedeelde verantwoordelijkheid; • netwerken met continuïteit; • gezamenlijke taken; • monitoren. Uiteraard passend bij hun situatie en regio. In de regio zijn gelaagde netwerken nodig van professionals én van managers (en bestuurders) van school en bedrijf. Het gaat om een samenhangend netwerk met deelnetwerken: • Uitvoerend netwerk • Organisatorisch netwerk • Bestuurlijk netwerk Omdat niet alle bedrijven even intensief aan netwerken met een school willen meewerken is het realistisch dat partners het netwerk als volgt opbouwen: • Managers van school en van een aantal actieve, gemotigemotiveerde bedrijven vormen een ‘binnenkring’; een organisatorisch netwerk. De kracht van dit organisatorisch netwerk is nodig om de kwaliteitsslag voor het leren in de praktijk mogelijk te maken. • Bedrijven die samen met de school een ‘buitenkring’ vormen netwerken wel, maar minder intensief. Zij laten zich informeren door het organisatorische netwerk. • Tenslotte een ‘tweede buitenkring’. Het zijn ‘stand-alone’ bedrijven die niet in een netwerk verbonden willen zijn. De verbinding van scholen met hun regio wordt nog sterker als het uitvoerende en organisatorische netwerk gedragen worden door een bestuurlijk netwerk. 5.2 Kwaliteitsslag leerproces in de praktijk: WAT en HOE (zie: hoofdstuk 3) School en bedrijven ontwikkelen samen in de regio een visie op het WAT en het HOE van het leren in de praktijk. Deze visie komt per branche tot stand of wordt gebundeld in het organisatorische netwerk. Verwerven competenties in de praktijk Bij het verwerven van competenties in de praktijk, het WAT, kunnen de volgende bouwstenen bijdragen aan kwaliteitsverbetering: • Bewust sturen op de competenties en werkprocessen die juist wel en die in mindere mate in de praktijk geleerd kunnen worden. • Leerlingen de kans bieden in hun opleiding al kennis te maken met innovatie en flexibiliteit. • Goed samenspel tussen de beginsituatie en leervragen van de leerling, de werkprocessen uit het kwalificatiedossier en de uitdagingen van de praktijkleercontext. Wat betreft het HOE, de wijze waarop leerprocessen in de praktijk verlopen, kunnen de volgende bouwstenen bijdragen aan kwaliteitsverbetering: 5
• Variatie en maatwerk – Inzetten op een variatie aan praktijkleervormen in krachtige leercontexten, hetzij in een bedrijf, hetzij gesimuleerd. – Maatwerk passend bij de beginsituatie en het ontwik- kelingsstadium van de leerling. – Leerlingen de kans bieden om in verschillende praktijkleercontexten ervaringen op te doen. – Rekening houden met het leerpotentieel van een praktijkleercontext. – Het verbinden van het leren op school en het leren in de praktijk. • Reflectie en begeleiding – Begeleiders van school en praktijk hanteren het span- ningsveld tussen leren en werken op een uitdagende manier. – Begeleiders van school en praktijk hebben oog voor en spelen in op de wijze waarop leerlingen met hun leerproces bezig zijn; op de cognitieve kant (over welke kennis beschikt de leerling al) en op de emotionele kant (hoe staat het met de motivatie en betrokkenheid van de leerling?). – Begeleiders zien hoe groot de afstand is tussen wat een leerling al beheerst aan kennis en vaardigheden en de uitdaging van (een opdracht in) een praktijkleercontext; zij weten op een passende wijze leerlingen te stimuleren tot stapjes in hun leerproces of juist tot het verleggen van hun grenzen (situationeel begeleiden). – Begeleiders zien of bij leerlingen non-leren aan de orde is en weten met gepaste interventies de leerling weer op weg te helpen. – De begeleider geeft de leerling bij het leren in de praktijk ruimte en stuurt aanvankelijk ook. Langzamer- hand krijgt de leerling steeds meer zelf de sturing in handen. – Begeleiders nemen waar wat de leerling nodig heeft: ruimte of steun? Als een interventie nodig is, gaat het dan om het aandragen van kennis, om een aanmoedi- ging of om een aanpassing in de context? – Begeleiders van school en praktijk werken consequent met hetzelfde reflectie-instrument (bijvoorbeeld de leercirkel van Kolb). – Begeleiders zijn zich bewust van de rol van reflectie bij het verwerven van verschillende soorten competenties. – Reflectiemomenten vinden plaats met enige afstand tot de directe werkplek. – Begeleiders observeren leerlingen en nemen waar hoe zij met uitdagende problemen omgaan. • Kennisvragen uit de praktijk De begeleider is – samen met de leerling – alert op leervragen die tijdens de reflectie opduiken en die betrekking hebben op voorwaardelijke kennis en vaardigheden. – Bij het maken van kennisgerichte uitstapjes tijdens het leren in de praktijk maatwerk bieden voor zelfstu- die of instructie. – Op school en in de praktijkcontext mogelijkheden cre- eren waar de leerling met zijn vragen terecht kan, zon- der dat bij voorbaat inhouden aanbodgericht neerge- zet worden. – Bij het verwerven van kennis op school de relatie met de oorspronkelijke vragen uit de praktijkcontext vast- houden. – Bij het verwerven van kennis in de praktijkcontext naast de werkvloer mogelijkheden scheppen voor zelf- studie of instructie. 5.3 Kwaliteitsslag organiseren en ontwerpen (zie hoofdstuk 4) Kwaliteit neemt toe als het leren in de praktijk in een regio meer samenhang gaat vertonen; als school en bedrijven over- eenstemming hebben over de standaarden voor het leren in de praktijk. Het organisatorische netwerk is de plaats waar die samenhang ontwikkeld wordt, op een wijze die het primaire proces overstijgt. De volgende bouwstenen kunnen daaraan bijdragen: • een architectuur van het leren in de praktijk, op basis van de leer- en werkprocessen; • het slim organiseren van individuele leerarrangementen in de praktijk, bijvoorbeeld door schaalvergroting; • verschillende praktijkleervormen ontwerpen volgens een vast stramien; • een catalogus inrichten voor ontwerp, beheer en raadpleging van praktijkleervormen en praktijkleercontexten; • de begeleiding samenhangend ontwerpen op basis van een stramien, waarin de regisserende begeleiding, de begeleiding op de werkvloer, de begeleiding bij reflectie, de begeleiding bij kennis verwerven en bij beoordelen een plaats hebben; • de beoordeling samenhangend ontwerpen op basis van een stramien waarin gedragsgericht beoordelen en beoordeling van voorwaardelijke kennis en vaardigheden een plaats hebben. 33
Page 1 and 2: Leren in de praktijk Meer leren van
Page 3 and 4: Inhoudsopgave Inleiding 4 1 De uitd
Page 5 and 6: de praktijk als volgende stap in de
Page 7 and 8: der van cgo. De verwachtingen zijn
Page 9 and 10: schiet dit er vaak bij in. Door ter
Page 11 and 12: Partners in een regio kunnen hun ne
Page 13 and 14: Het leerproces in de praktijk Leren
Page 15 and 16: woorden: wat routine was wordt losg
Page 17: mee aan de slag. Accommodatie kost
Page 20 and 21: 20 Het organiseren van goede begele
Page 22 and 23: 22 route van het praktijkleren te l
Page 24 and 25: 24 Organiseren en ontwerpen De laat
Page 26 and 27: 26 4.2 Organiseren en plannen van i
Page 28 and 29: 28 • Beoordeling. Hoe wordt de co
Page 30 and 31: 30 Het organisatorische netwerk kan
Page 34: 34 CINOP brengt leren tot leven CIN

Leren in de praktijk

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?