R18 Strafrecht : Rozie - Quickprinter

De staat is geen noodzakelijk element van het strafrecht. Het initiatief voor vervolging ligt
voornamelijk in handen van het OM, een overheidsorgaan dat de belangen v/d gemeenschap
vertegenwoordigt (en niet de Belgische staat).
D. Strafrecht = een autonome rechtstak
Het strafrecht bepaalt eigen begrippen en is niet gebonden aan de invulling die door andere
rechtstakken aan begrippen wordt gegeven. Aan de termen die voorkomen in de wetteksten
moet een algemene gangbare betekenis worden gegeven = het beginsel v/d conceptuele
autonomie van het strafrecht.
Bv.:
Volgens het strafrecht is 1 jaar gevangenisstraf niet hetzelfde als 12 maanden
gevangenisstraf. 1 jaar is een zwaardere straf want het strafwetboek stelt 1 maand
gelijk aan 30 dagen 12 maanden is dus korter.
Nacht wordt op een bijzondere manier door het strafrecht gedefinieerd. Stel dat je een
diefstal met geweld pleegde bij nacht dan betekent dat de diefstal tussen meer dan 1
uur na zonsondergang en meer dan een uur voor zonsopgang is gepleegd. Vermits
nacht een verzwarende omstandigheid is wordt eenzelfde diefstal die in de zomer om
20 u wordt gepleegd minder hard bestraft dan een diefstal om hetzelfde uur in de
winter.
Onroerend goed: in het burgerlijk recht kan een goed onroerend zijn door ficties, het
strafrecht volgt die ficties niet bv. men steekt een verankerd kunstwerk in brand dan
moet dit volgens het strafrecht dit beschouwd worden als een roerend goed.
II. HISTORISCH OVERZICHT EN THEORIEËN VAN HET STRAFRECHT
In het begin werd het strafrecht beschouwd als iets privaatrechtelijks: oog om oog tand om
tand.
Een belangrijk figuur i.v.m. de evolutie van het strafrecht is
Cesare Beccaria (18 de eeuw = tijdens de humanitaire periode)
Zijn boek: “Over misdaden en straffen” uit 1764 is een protest tegen de wrede, inhumane en
willekeurige straftoepassing van zijn tijd.
Goede en heldere wetgeving die een maximaal welzijn voor een maximaal aantal mensen zou
realiseren, stond centraal in zijn visie. Rechtszekerheid stond voorop, vandaar het
legaliteitsbeginsel. (Geen willekeur meer). De straf moest snel op het misdrijf volgen, maar de
beklaagde moest tijd hebben om zijn zaak voor te bereiden.
Bestraffing moest noodzakelijk zijn en de doodstraf was uit den boze.
Toch was Beccaria een kind van zijn tijd:
Hij was lid vd adel en omschreef de massa als dom volk dat geneigd is om aan de
leiband te lopen.
Sprak niet van bestraffing met het oog op sociale wederaanpassing en rehabilitatie. De
enige rechtvaardiging v/d straf is de afschrikkende werking ervan.
Typerend is dat hij de eeuwige slavernij als zwaarste straf aanbeveelt.
8