Naar binnen en naar buiten - CGK Amsterdam

18
(meestal aan huis) voor bemoediging, bijbelstudie, gesprek, onderling pastoraat, onderling
diaconaat, gebed, lofprijzing en praktische werkzaamheden. Net als de eredienst hoort een
kleine groep zowel naar ‘binnen’ als naar ‘buiten’ gericht te zijn. 43 Toch is er m.i. wel een
principieel onderscheid tussen een eredienst en een kleine groep. Kenmerkend voor de
reformatorische prediking is immers de ambtelijke bediening van het Woord (vgl. HC, zondag
25 en 31). Maar ‘laat daarover geen misverstand bestaan: de kerkdienst en de huiskring kunnen
niet zonder elkaar’. 44
Het hart van mijn persoonlijke model bestaat dus uit twee onderdelen: de erediensten
(als ‘primus’) en de kleine groepen (als ‘secundus’). In beide onderdelen staat de gemeenschap
met God en met mensen centraal, maar bij het eerste ligt het accent op de gemeenschap met
God, terwijl bij het tweede het accent ligt op de gemeenschap met mensen. 45 Beide onderdelen
willen de gemeente opbouwen, en dat zowel naar ‘binnen’ als naar ‘buiten’.
2. Werkvelden. Aansluitend bij de grondstructuur van dienst aan God en dienst aan de mensen
kiest Te Velde voor een model met zes dienstgroepen of taakgebieden. Persoonlijk zal ik, in
aansluiting bij de terminologie die op dit moment actueel is in de gemeente waar ik werk,
spreken van de volgende werkvelden:
i) Verkondiging: is erop gericht om mensen het heil in Christus te proclameren, om te
getuigen van het leven dat in Hem alleen te vinden is.
ii) Levenswijding: is het meest van de eerste drie werkvelden gericht op de gemeenschap met
God; wil het leiden van een volledig aan God toegewijd leven stimuleren.
iii) Vorming en toerusting: is gericht op het verbreden en verdiepen van kennis, inzicht en
praktische vaardigheden m.b.t. de dingen van God.
iv) Pastoraat: is gericht op het toezien, begeleiden, hoeden, bemoedigen, troosten en
vermanen van elkaar met als doel elkaar op de weg naar God te houden of te brengen.
v) Samenleven: is het meest van de tweede drie werkvelden gericht op de gemeenschap met
elkaar; wil het leiden van een gemeenschappelijk bestaan stimuleren.
vi) Diaconaat: is gericht op het daadwerkelijk elkaar helpen in de dingen van het aardse
bestaan en het lenigen van materiële en sociale nood.
Ik maak drie opmerkingen over deze werkvelden. Ten eerste zijn deze werkvelden wel van
elkaar te onderscheiden, maar nooit van elkaar te scheiden. Ze hangen in veel opzichten sterk
samen. Ten tweede staan twee werkvelden in het centrum: levenswijding en samenleven. Deze
twee geven als het ware de grondhouding aan die nodig is bij het werken in de andere vier
werkvelden. Ten derde heeft elk werkveld een betekenis naar ‘binnen’ en naar ‘buiten’. Al het
werk in de gemeente is bedoeld om de gemeente zowel intensief-bevestigend als extensiefmissionair
op te bouwen. 46
43 Wat betreft de kant naar ‘buiten’ zegt E. Veenhuizen in genoemd interview: ‘In mijn visie zou het zo
moeten zijn dat alle gemeentekringen in huiskringen bijeenkomen. Daar praten ze onder meer over de
vraag: Welke persoon boven aan jouw gebedslijst wil jij met het evangelie in contact brengen? Wat is je
eerstvolgende stap die je daarbij wilt zetten? Welke hulp heb je daarbij nodig van onze huiskring of de
gemeente?’. A. Noordegraaf schrijft: ‘Het gaat niet te ver om hier te spreken van het huis als
‘uitvalspoort’ voor de missionaire verkondiging’ in zijn ‘Familia dei’, Theologia Reformata 35 (1992),
191.
44 E. Veenhuizen in genoemd interview.
45 Deze houding komt overeen met die van R.F. Telgenhof, a.w., 83v. Ook vindt deze houding aansluiting
bij H.J. Hendriks die in zijn ‘basistheorie’ veel aandacht voor ‘gemeenschap’ vraagt, Strategiese
beplanning in die gemeente. Die beginsels & praktyk van gemeente vernuwing, Wellington 1992, 92v.
46 Helaas vind ik deze laatste opmerking bij Te Velde te weinig uitgewerkt. Weliswaar heeft hij
nadrukkelijk de intentie dat elk werkveld zowel naar ‘binnen’ als naar ‘buiten’ is gericht (vgl.
bijvoorbeeld Gemeenteopbouw 2, 43 en Gemeenteopbouw 4, 19), maar in de praktische uitwerking laat de
kant naar ‘buiten’ m.i. te wensen over. In Gemeenteopbouw 4 wordt duidelijk dat de auteur het moeilijk
vindt om het uitgangspunt dat elk werkveld ook een dimensie naar buiten heeft handen en voeten te
geven. Dit geldt in het bijzonder de werkvelden Levenswijding, Vorming en toerusting, Pastoraat en
Samenleven. Verder, in de voorbeelden die in genoemd boek worden genoemd lijkt het dat de kant naar