HET JOELFEEST - Nederlands Heidendom

de betekenis van „goedgunstig‟ zoals in het Duitse woord „Huld‟ (gunst). Dus
Holle is zij die „vol goede gunsten is‟.
In het volksgeloof bestraffen Perchta en Holle mensen en kinderen die niet
opruimen, en vlijtige mensen die huis en erf opruimen worden beloond.
Wanorde wordt bestraft en een ordentelijk goed huishouden wordt beloond. 50
Vrouwe Holle beloont meisjes die netjes hun garen spinnen, en bestraft degene
die slordig spinnen.
Perchta is de hoeder van ongeboren zielen die zich vaak in een bron of een dijk
bevinden. Vrouwe Holle heeft haar verblijfplaats in een holle boom, of in een
troebele poel of meer.
De vlier is gewijd aan Perchta en Holle. In het Duits heet de struik 'Holunder' en
is naar vrouw Holle vernoemd. Ook nu nog staat de vlier vaak op oude
kerkhoven.
Hollen leven onderaards, in heilige bomen of struiken. Het was de traditie dat
als kleine kinderen ziekelijk waren, de ouders een wol en brood bij een
vlierstruik neerlegden, en daarbij het volgende moesten uitspreken: “Hollen,
hier breng ik u wat te spinnen en te eten; u zult spinnen en eten en mijn kind
vergeten”.
Er is veel voor te zeggen om beide bovennatuurlijke vrouwen Holle en Perchta,
gelijk te stellen met Frīja.
Frīja zoals ze door de West Germanen genoemd wordt of Frigg zoals ze in
Scandinavië heet, is de vrouw van Odin/Wodan. 51 Ze is de moedergodin,
beschermster van vrouwen en van het gezin. 52 Frigg (en Freyja) werd door
barende vrouwen ter ondersteuning aangeroepen. Echter, uit de Scandinavische
bronnen blijkt nergens dat Frigg, de begeleidster van de doden is, zoals Perchta
en Holda dat wel zijn. In het Egils saga (78) staat wel dat Freyja (de zus van
Freyr), de godin is die de gestorven vrouwen in haar rijk opneemt. Nu zijn er
veel onderzoekers die menen dat Frigg en Freyja van oorsprong dezelfde figuur
zijn. 53 Als wij dit ook aannemen, dan zijn Perchta en Holda een en dezelfde als
de Noordse Frigg. 54
50 In een spokensage uit Kleve uit de 15 e eeuw staat dat de witte vrouwen of heilige holden, de mensen
waarschuwen hun plaatsen rein moesten houden, dan zou het hen goed vergaan. Uit: Peuckert; Deutscher
Volksglaube des Spätmittelalters; 1942; 98
51 De vrijdag is naar Frīja / Frigg vernoemd
52 Bijzonder is dat de twaalf nachten rondom het nieuwe jaar worden door de Angelsaks Bede de “modra nect”
genoemd; “moeders nacht”.
53 Vermeyden; Van Aegir tot Ymir; 2000; 66
54 Frigg / Frīja is gekerstend tot de voor katholieken zeer belangrijke en heilige Moeder Maria