Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Door: Maurice Ambaum<br />
Nieuwe kliniekstructuur Paschalis en omvorming behandelprogramma’s<br />
‘ Bedrijfseconomisch<br />
noodzakelijke inhoudelijke<br />
kwaliteitsslag’<br />
‘Verdraaid goed!, Cyclisch Verbeteren binnen GGZ NML’. Onder deze naam gaat<br />
GGZ NML aan de slag met kwaliteitsverbetering. In de zorg en in de<br />
ondersteunende processen wordt voortdurend vanuit het belang van cliënten of<br />
opdrachtgever ingezet op verbeterslagen. Dat is niet nieuw. Nieuw is wel dat we<br />
daar een vaste werkwijze in volgen en er de schijnwerpers op zetten. In een<br />
artikelenreeks in Mentaal worden dit jaar inspirerende verbetertrajecten<br />
beschreven. Deel 4: een interview met Thomas Linka (psychiater en<br />
programmaleider) en psychotherapeut Gerrit van den Born over de omvorming van<br />
het behandelprogramma van Paschalis.<br />
Thomas Linka en Gerrit van den Born<br />
Mentaal<br />
Paschalis is voortdurend in dialoog met haar<br />
doelgroepen en het werkveld, om zo voeling<br />
te houden of vraag en aanbod nog steeds<br />
optimaal op elkaar zijn afgestemd. “In het<br />
bewaken van het kwaliteitsproces krijgen<br />
we op deze manier signalen binnen”, geeft<br />
Thomas Linka aan. “Daarnaast houden we<br />
onszelf continu een spiegel voor. Wie zijn<br />
onze doelgroepen? Wat verwachten ze van<br />
ons? Is ons aanbod nog passend genoeg?<br />
Leveren we de gewenste kwaliteit? Hoe is<br />
onze beeldvorming? Wat ontwikkelen concurrerende<br />
aanbieders en hoe gaan we daar<br />
mee om? Waar moeten we een kwaliteitsslag<br />
maken? Daar denken we continu over<br />
na. Dat zorgt ervoor dat we vraaggestuurd<br />
blijven werken.”<br />
Op basis van die kwaliteitstoetsing constateerde<br />
Paschalis een drietal zaken. Ten<br />
eerste dat er een verschuiving plaatsvindt<br />
van patiëntenproblematiek: minder patiënten<br />
met geïsoleerde alcoholafhankelijkheid,<br />
meer patiënten met polimiddelen afhankelijkheid<br />
in combinatie met psychiatrische<br />
comorbiditeit. Ten tweede gaven de ambulante<br />
zorg en de afdeling preventie aan dat<br />
er een groeiende vraag is naar een specifiek<br />
aanbod voor verslaafde jongeren. En ten<br />
derde werd duidelijk dat er behoefte is aan<br />
een flexibelere en snellere opname, en dus<br />
aan een groter aanbod crisisbedden.<br />
Thomas Linka: “We hebben op die ontwikkelingen<br />
geanticipeerd en gekeken hoe we onze<br />
aanpak en structuur kunnen aanpassen om<br />
recht te doen aan de veranderende wensen<br />
en de verschuiving in de patiëntenproblematiek.<br />
Om met dat laatste te beginnen:<br />
gesprekken met medewerkers en cliënten<br />
maakten duidelijk dat een gedeelte van de<br />
groep van vooral alcoholafhankelijke cliënten<br />
steeds moeilijker harmoniseerde met<br />
drugsverslaafden die minder geïntegreerd<br />
zijn in een sociale context. We constateerden<br />
dat de mate van inzicht in de eigen<br />
problematiek, de mate van socialisatie en<br />
de motivatie van patiënten moet worden<br />
meegenomen in het samenstellen van de<br />
behandelgroepen. Een voorbeeld: kan een<br />
patiënt in een groep functioneren, of heeft<br />
hij individuele coaching nodig?”<br />
De verschuivingen en wensen leidden tot<br />
veranderingen in de behandelstructuur. “We<br />
willen nu zo vroeg mogelijk een inschatting<br />
maken welke behandelroute voor een patiënt<br />
het meest succesvol zou kunnen zijn.<br />
Al bij de voordeur willen we zicht krijgen op<br />
de motivatie van de patiënt, op zijn sociale<br />
integratie en mate van inzicht. Het kennismakingsgesprek<br />
is uitgebreid en toegespitst<br />
op deze aspecten. We willen weten of een<br />
patiënt bereid is om een langdurig behandeltraject<br />
in te gaan, wat zijn doelen zijn, of<br />
hij bereid is om persoonlijkheidsaspecten te<br />
veranderen. Al deze zaken spelen een rol bij<br />
het inkleuren van het behandeltraject.”<br />
Om flexibeler en sneller bij een crisis te<br />
kunnen opnemen, heeft Paschalis haar detoxcapaciteit<br />
uitgebouwd tot maximaal tien<br />
bedden. Daarnaast gaat de kliniek met drie<br />
opnamedagen per week werken, niet meer<br />
met één dag zoals tot dusver het geval was.<br />
Maar relativering is ook gewenst. “We willen<br />
geen verkeerd verwachtingspatroon creëren.<br />
Voor sommige doelgroepen zullen we ook in<br />
de nieuwe structuur niets kunnen betekenen.<br />
Een voorbeeld? Verslaafden die acuut<br />
suïcidaal zijn. Daar zijn we niet op ingericht<br />
en deze groep past ook niet in ons huidige<br />
behandelconcept. We krijgen signalen dat<br />
sommige verwijzers verwachten dat wij ook<br />
deze groep cliënten gaan opnemen, maar dat<br />
is beslist niet het geval.”<br />
Paschalis heeft inmiddels een aparte jongerenafdeling<br />
opgezet. De ondergrens is<br />
bepaald op 16 jaar, voor de bovengrens<br />
geldt de zogeheten psychologische leeftijd.<br />
“Sommigen hebben door het middelengebruik<br />
een ontwikkelingsachterstand”, geeft<br />
Gerrit van den Born aan. “Ze zijn al 30+,<br />
maar het meeste gebaat bij een behandeling<br />
voor jongeren. Landelijk neemt het aantal<br />
verslaafde jongeren toe en daalt het aantal<br />
verslaafde volwassenen iets. Wij moeten er<br />
op zijn voorbereid dat deze ontwikkeling<br />
zich ook in Noord- en Midden-Limburg zal<br />
voordoen. Daar anticiperen we nu al op. Er<br />
is een aantal jongeren opgenomen en dan<br />
heb je het echt over verslaafden die de fase<br />
van experimenteren al lang voorbij zijn. Hoe<br />
groot het potentieel in ons verzorgingsgebied<br />
is? Dat weten we niet exact. We zien wel<br />
dat het aantal jongeren onder de patiënten<br />
stijgt, in onze regio én landelijk.”<br />
Paschalis werkt vanaf 6 oktober met de<br />
nieuwe kliniekstructuur. Thomas Linka:<br />
“We waren graag eerder begonnen, maar de<br />
nieuwe manier van werken heeft behoorlijke<br />
gevolgen voor onze bedrijfsvoering. Nu hebben<br />
we voldoende bezetting om deze intensievere<br />
aanpak te kunnen waarmaken.”<br />
Thomas Linka en Gerrit van den Born noemen<br />
de nieuwe kliniekstructuur en de omvorming<br />
van de behandelprogramma’s een<br />
‘bedrijfseconomisch noodzakelijke inhoudelijke<br />
kwaliteitsslag’. Bedrijfseconomisch,<br />
omdat de productie op peil moet blijven.<br />
Inhoudelijke kwaliteitsslag, omdat met de<br />
nieuwe aanpak veel meer recht wordt gedaan<br />
aan vragen en wensen van cliënten,<br />
verwijzers en het veld. Kortom: Paschalis<br />
moet worden geassocieerd met kwaliteit en<br />
maatwerk in vraaggestuurd werken.”<br />
Mentaal | 10 Mentaal | 11