Logistiek Totaal maart 2010

Keurmeester
Keurmeester Herman Jansen is
BMWT keurmeester bij Celectric,
een grote leverancier van tractie-
batterijen in Nederland. “Aparte
keuring van de batterij en de bij-
behorende lader is belangrijk. Het
Tekst en foto’s: Hans van Zwet
gaat om veiligheid.”
“Aparte batterijkeuring belang rijk”
“Misschien wordt er wel eens geringschattend
gedaan over de keuring van de batterij,
maar vergeet niet dat de batterij met zijn
hoge eigen gewicht ook de stabiliteit van
de machine bepaalt. Bij de veiligheid van de
gelijkrichter gaat het op het eerste gezicht
misschien alleen om de primaire zijde met
een hoog voltage, maar in de praktijk zijn
het vooral de laadkabels die voor problemen
zorgen, soms door beschadiging, veel meer
door verkeerd gebruik.”
Jansen werkt al 25 jaar bij Celectric.
Hij is keurmeester en hij leidt nieuwe
monteurs en keurmeesters op. In totaal
Aandachtspunten
1. Aanrijdbeveiliging
2. Stekkers naar de batterij
3. Mogelijkheid om laadkabels
deugdelijk op te kunnen hangen
4. Iedere batterij zijn eigen lader
5. Bereikbaarheid van de lader
6. Persoonlijke beschermingsmiddelen
Batterijcel geëxplodeerd
nadat de voedingskabel
bekneld is geraakt tus-
sen deksel en container-
rand
beschikt Celectric over twintig servicemedewerkers
in de buitendienst, al zijn die
niet allemaal opgeleid tot BMWT keurmeester.
Keuring
Batterijleverancier Celectric keurt batterijen
volgens de norm van BMWT waarbij de batterij
en de lader centraal staan. Herman is
stellig over zijn werk als keurmeester: “De
persoon die achtergrondinformatie heeft,
kan als beste de keuring uitvoeren. In de
praktijk richt ik mijn aandacht vooral op de
batterij en het laadstation, minder op de
Besteed aandacht aan de manier waarop kabels kunnen worden opgeruimd
truck zelf, al let ik altijd wel op het eigen
gewicht van de batterij en controleer ik of
dat gewicht overeenkomt met het gewicht
dat op de typeplaat van de machine staat
vermeld. Daarnaast is controle van de werkomgeving
bij het laden van belang. Zijn de
persoonlijke beschermingsmiddelen zoals
bril en handschoenen aanwezig, kunnen de
laadkabels na het laden deugdelijk opgehangen
worden, is de gelijkrichter solide en
stabiel opgesteld en is de lader beschermd
door een aanrijdbeveiliging?
De lader zelf wordt gekeurd volgens
NEN3140. Op grond van die norm zijn er
drie aandachtspunten: is de lader deugdelijk
geaard, is de isolatieweerstand voldoende
en zijn er lekstromen? Dat laatste vraagt bij
een hoogfrequentlader overigens om extra
deskundigheid omdat bij zo’n gelijkrichter
de kans bestaat op interpretatiefouten door
de aanwezigheid van een ontstoringscondensator.”
Verontreiniging voorkomen
“Achtergrondinformatie over batterijen en
laders komt bij een keuring in combinatie
met een inspectie nog beter tot zijn recht.
Dan controleer ik niet alleen of de container
waar de batterij in staat vocht bevat,
maar zoek ik ook naar de oorzaak. Vocht is
vaak een mengsel van water en accuzuur.
Accuzuur is zwavelzuur vermengd met water.
Ook dat verdunde zwavelzuur, ca.
37 %, is nog sterk corrosief en kan de
stalen container aantasten waardoor er
alsnog gaten in kunnen ontstaan. Containers
van kunststof hebben daar overigens
geen last van, maar ook dan is het beter
dat wij de vloeistof opzuigen. Een batterij
moet in een schone en droge omgeving
staan om verontreiniging van de bovenzijde
te voorkomen. Dat vuil is geleidend
en vormt een elektrische verbinding tussen
Aanrijdbeveiliging en stabiele opstelling zijn belangrijk
de batterijpolen. Dan kan de batterij zichzelf
ontladen zonder daar enige prestatie
tegenover te zetten. Het is niet onveilig,
maar we willen dat uiteraard zoveel mogelijk
voorkomen.”
Knalgas
“Als de bovenzijde van de batterij nat is,
dan wil ik de oorzaak weten. Een batterij
kan met te veel water zijn gevuld. Dat is in
de praktijk gedemineraliseerd water, water
zonder verontreiniging. Een nat deksel kan
ook het gevolg zijn van de manier waarop de
gelijkrichter de batterij laadt. Daarom ben
Het laadstation
Aandacht voor de stekker
“Je kunt vaak al merken dat de container vloeistof
bevat door de manier waarop de meetbuis naar
12 Logistiek Totaal | maart 2010 13
beneden valt”
ik ook een warm voorstander van een vaste
lader bij een batterij. Dat vergemakkelijkt
het oplossen van een storing.
Bij een defect of ontregeling kan aan het
einde van de lading overmatige gasvorming
ontstaan. Het water in het accuzuur wordt
dan door de laadstroom ontleed in zuurstof
en waterstof, het bekende knalgas. Hier kan
ik laten zien wat er gebeurt met een batterij
met een stroomkabel die knel heeft gezeten
tussen de rand van de container en het deksel
van de batterij. Dat heeft een kostbare,
maar ook zeer onveilige situatie opgeleverd
door rondvliegende delen in combinatie
met spattend accuzuur! Gelukkig is het bij
deze batterij alleen bij een onverwachte
extra kostenpost van een paar duizend euro
gebleven.”
BMWT keurmeester Herman Jansen is specialist op het gebied van tractiebatterijen.
Hij heeft geen keuring uitgevoerd, maar in het batterijlaadstation van Celectric
in Harderwijk laten zien waar hij bij een keuring op let. In het laadstation worden
batterijen opgeladen voordat zij naar de klant gaan. Er staan daarom alleen losse
batterijen, te vergelijken met een laadstation voor wisselbatterijen.
Wat opvalt is het grote aantal hoogfrequentladers. Die zijn ongeveer 15 % duurder
in aanschaf dan een conventionele lader en ongeveer 15 % energiezuiniger. De
laders met hun ‘soft’ start zijn vriendelijker voor de batterij en voorkomen daarmee
automatisch overbelasting van het energienet. Die factoren spelen bij Celectric een
belangrijke rol.