Download de route (pdf ) - Open Monumentendag Heerlen

More documents

Recommendations

Info

Heerlen 1896 Heerlen 1925 Heerlen 1973 Zo ontstonden rond 1920 het rectoraat de paters Conventuelen (1920) dat later de St. Barbara-parochie zou worden, de Gereformeerde Kerk (1919), het Leger des Heils (1920), de Baptistengemeente (1925) en andere kerken. Pas na de Tweede Wereldoorlog, in 1955, ontstond de Hervormde Gemeente (Immanuëlkerk). Van zwart naar groen Na de aankondiging van de afbouw van de mijnen in de Heerlense Stadsschouwburg door de minister van Economische Zaken, Joop den Uyl, op 17 december 1965 kwam binnen tien jaar aan de mijnindustrie een einde. In Heerlen haalden achtereenvolgens de Oranje Nassau IV op 18 september 1967, de Oranje Nassau III op 3 augustus 1973, de Staatsmijn Emma op 30 november 1973 en de Oranje Nassau I op 31 december 1974 als laatste Limburgse mijn de laatste steenkool boven. Hoewel den Uyl had beloofd dat er geen mijnsluiting zou zijn zonder vervangende werkgelegenheid, ging de mijnsluiting zo rap dat er toch grote werkloosheid ontstond. Het omschieten van Schacht III van Staatsmijn Emma in 1983 Het Samenwerkingsverband Sanering Mijnterreinen Oostelijk Zuid-Limburg zorgde er voor dat de gebouwen van de mijnzetels werden afgebroken, dat de meeste steenbergen werden afgegraven en dat de mijnterreinen werden heringericht tot park, industrieterrein of woonbuurt. De afbraak gebeurde in hoog tempo in de operatie van ‘Zwart naar Groen’ volgens de ‘Studie Mijnterreinen’ van ir. A.L.G. Hoefnagels uit 1974. Markante gebeurtenis in deze operatie vormde het omverschieten van de Lange Jan, de beroemde schoorsteenpijp van de elektriciteitscentrale van de Oranje Nassau I, op 21 augustus 1976. Na een ludieke begrafenisstoet viel de schoorsteen ook nog eens in de verkeerde richting. Het omschieten van de beroemde Schacht III van de Staatsmijn Emma op 28 oktober 1983 markeert zo ongeveer de laatste fase van de sloopwerkzaamheden in Heerlen, die toch nog tien jaar duurde. Als laatste werd het proefstation van de Emma omvergeschoten. Niet alle terreinen hebben nog hun eindbestemming bereikt en ook niet zonder problemen, zeker waar vervuilde ondergrond op de plekken waar woningen verrezen de gezondheid van bewoners bedreigde. Ook de vestiging van nieuwe industrie vlotte niet zoals men had gehoopt, waardoor er nu nog steeds wordt gebouwd op de terreinen van Emma en ON I. Bij de ON IV wordt nog steeds zand afgegraven en moet de laatste steenberg waarschijnlijk wijken. Herinneringen aan het mijnverleden Lange tijd is de herinnering aan het mijnverleden – mogelijk door het schokeffect van de grote metamorfose die de mijnstreek onderging en de grote werkloosheid en de daaruit ontstane problemen – weggedrukt. De laatste decennia komt echter de herinnering weer boven en verschijnen er vele publicaties, fotoboeken en wetenschappelijke literatuur, en wordt er van alles ondernomen om het Nederlands Mijnmuseum in het enige in Heerlen resterende mijnindustriële monument, het schachtgebouw van de Oranje Nassau I, (verder) vorm te geven en te exploiteren. Actueel is het mijnwaterproject, een proef-
De laatste kolen gedolven op 31-12-1974 in de ON I project, waarbij met succes water uit de oude mijngangen onder Heerlen wordt gebruikt voor verwarming en koeling van circa 200 huizen, winkels, een supermarkt, een bibliotheek en grote kantoorgebouwen. De eerste mijnwater energiecentrale ter wereld van Woningstichting Weller in ‘Gen Coel’ wordt op 1 oktober 2008 geopend tijdens de internationale conferentie ‘Minewater08’ in Heerlen en Aken. En verder… Ook Sint Barbaradag voor de (oud-)kompels (4 december) is enkele jaren geleden weer in ere hersteld. Er worden oud-mijnwerkers geïnterviewd en hun verhalen worden op video vastgelegd door leerlingen van het middelbaar onderwijs en door professionals. De geschiedenis van de Nederlandse mijnbouw wordt herschreven en er komt steeds meer informatie over de Nederlandse mijnbouw beschikbaar op internet. Daarbij blazen bij activiteiten, die refereren aan het mijnverleden, nog steeds de schalmeien van het Mijnwerkerskorps ‘Glück Auf’. Literatuur Voor wie verder zich verder verdiepen wil in het mijnverleden (o.a. te raadplegen in de studiezaal van Rijckheyt, centrum voor regionale geschiedenis in Heerlen): Literatuur: • Bart Gielen, “‘Onze Upon a Time in the South’ – De herstructurering van de Mijnstreek na de mijnsluitingen: hoop verwachtingen en deceptie”, in: Zestig jaar vorsen in de geschiedenis van Parkstad Limburg; jubileumboek Het Land van Herle 1945-2005 [Heerlen 2006]. • Ben Gales, Delven en slepen, steenkolemijnbouw in Limburg: techniek, winning en markt gedurende de achttiende en negentiende eeuw [Hilversum 2004]. • Weet je nog koempel, de mijnen in Limburg [Zwolle 2003-2005]. • Marcel M.J. Put en Mark van Dijk, 2000 jaar Heerlen, van Romeinse nederzetting tot moderne stad [Heerlen 1998] • Ach Lieve Tijd, twintig eeuwen mijnstreek [Zwolle 1993-1995] • L.H.M. Kreukels, Kolen en kompels, de geschiedenis van de Nederlandse mijnwerkers [Amsterdam 1986] Video: De Staatsmijnen in beeld, Mijn Verleden. 3 delen op DVD (zie www.L1shop.nl) Websites: www.demijnen.nl www.limburgsemijnen.nl http://members.home.nl/wimschoenmaekers www.nederlandsmijnmuseum.eu www.minewaterproject.info www.rijckheyt.nl www.industrion.nl
Page 1 and 2: 13|9 14|9 2008 Een cultuurhistorisc
Page 3 and 4: die als volgt begon: “Een land da
Page 5: Treebeekplein Treebeek te baseren o
Page 9 and 10: werd entreegeld te vragen. Zo werd
Page 11 and 12: 9. Mijnwerkerswoningen - Treebeekst
Page 13 and 14: 19. Mijnwaterproject - Kettingschaa
Page 15 and 16: Routebeschrijving ‘MijnSporen’

Download de route (pdf ) - Open Monumentendag Heerlen

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?