Download de route (pdf ) - Open Monumentendag Heerlen

werd entreegeld te vragen. Zo werd het Droomkasteel geboren,
dat op 27 mei 1966 zijn poorten opende voor het publiek. Bij de
ingang staat een levensgrote olifant (15.000 kilo zwaar), waker
over de duizenden beelden uit de sprookjeswereld. De 21 meter
hoge uitkijktoren van het kasteel geeft een prachtig uitzicht op de
omgeving. Het was zo’n succes dat het een echt bedrijf werd, een
galerie voor tuinfiguren en een attractiepark, dat jaarlijks volle
bussen aan bezoekers trok. Zijn zoon werkte mee in het bedrijf en
zette het na het overlijden van zijn vader voort. Momenteel is het
attractiepark gesloten door ziekte van de eigenaar. Het wacht op
een nieuwe eigenaar om de zaak weer open te stellen.
4. Voormalig terrein Staatsmijn Emma – Emmaweg (links en
rechts)
Links en rechts van de
weg ligt het voormalige
mijnterrein van de
Staatsmijn Emma. In
1904 liet de regering
een aantal proefboringen
uitvoeren om na te
gaan of het zin had ‘Op
de Kroeselen’ of bij de
‘Heisterberg’ een tweede
Staatsmijn te vestigen. En jawel: de boringen voldeden aan de
verwachtingen, zodat in 1906 werd besloten de steenkoollagen
in het agrarische noorden van de gemeente Hoensbroek te gaan
exploiteren. Weldra gonsde het er van de bedrijvigheid. Tussen
1908 en 1911 verrees de Staatsmijn Emma op Heerlens grondgebied,
vernoemd naar de moeder van de toenmalige koningin
Wilhelmina. Ook werd een spoorlijn aangelegd voor de afvoer van
het zwarte goud; een spoorlijn die werd doorgetrokken naar de
derde staatsmijn (de Staatsmijn Hendrik), die in Brunssum-Rumpen
werd gevestigd en die tegelijk de scheiding markeerde tussen de
nieuwe mijnzetel en de in rap tempo door Staatsmijnen gebouwde
mijnwerkerskolonie.
De steenkolenmijn was in bedrijf van 1911 tot 1973. De Emma
was de op een na grootste mijn van Nederland. Het ondergrondse
gebied besloeg een oppervlakte van 7.235 hectare. Op het hoogtepunt
werkten er 10.000 mensen in de mijn, waarvan 6.000 ondergronds.
Het voormalige mijnterrein is vandaag de dag een moderne
woonbuurt, gelegen tussen een park aan de oostzijde en het
verzorgingshuis Emmastaete aan de westzijde. Aan de rand van het
park is bij de Wenckebachstraat een deel van de muur die het mijn
terrein aan de kant van de woonbuurt begrensde bewaard. In het
park (tegenover het tankstation; te zien verderop op weg naar 9.)
liggen nog betondelen die herinneren aan de gigantische bouwsels
van de mijn. Tussen 1983 en 1993 gingen de gebouwen van de
mijn tegen de vlakte. Dankzij particulier initiatief is de gevelsteen
met de tekst ‘Staatsmijn Emma anno 1911’ bewaard gebleven.
Vanaf het begin van de weg zijn glimpen op te vangen van de
steenbergen van de Oranje Nassau IV (Heksenberg) en Staatsmijn
Wilhelmina met nu de skibaan van Snowworld.
5. Staatsmijnenbuurt Treebeek – Spoorstraat – Uranusstraat
– Pleinstraat en later Treebeekstraat, Wenckebachstraat.
Treebeek is een plaats waar nog tot zo’n honderd jaar geleden het
vee graasde, boeren zaaiden en oogsten en de graaf De Marchant
et d’Ansembourg uit Amstenrade zijn ‘speelveld voor hazen’, zijn
jachtgebied, had. De wandelaar kon in stilte genieten van het natuurschoon
en de imposante vergezichten. Bij gebrek aan verharde
wegen moest hij stevige schoenen aantrekken. De vestiging van de
4. Staatsmijn Emma
5. Staatsmijnbuurt Treebeek