PERGOLESI OF BACH? - Nederlandse Bachvereniging

een grote hoeveelheid werken in Pergolesi’s oeuvre terecht gekomen dat er
niet in thuis hoort. De fameuze Concerti Armonici horen hier ook bij.
Deze gedrukte bundel van zes concerten verscheen in 1740 in Den
Haag, uitgegeven door de Italiaanse violist en componist Carlo Ricciotti
(1681-1756), die in eerste instantie derhalve ook als de auteur van de werken
werd gezien. In Engeland verscheen dan ook een uitgave met zijn naam op de
voorkant. In een andere bron wordt in eerste instantie Händel als componist
aangeduid, maar die naam werd enige tijd later door die van Pergolesi
vervangen. Doordat aan het begin van de twintigste eeuw nog een handschrift
met de Concerti werd vervaardigd met Pergolesi als componist, werden de
stukken vrij bekend onder zijn naam.
Hernieuwd onderzoek naar de Concerti door de beroemde Nederlandse
musicoloog Albert Dunning (1936-2005) heeft tot de ontdekking geleid dat de
Nederlandse diplomaat Unico Wilhelm van Wassenaer (1692-1766) de
eigenlijke componist van de zes concerten was. Doorslaggevend hierin was
een handschrift van de concerten dat in 1979 in de archieven van Kasteel
Twickel werd aangetroffen. Aan dit document heeft Van Wassenaer zelf een
handgeschreven inleiding toegevoegd met de cruciale zin: ‘Partition de mes
concerts gravez par le Sr. Ricciotti’. Ook schrijft Wassenaer dat hij de stukken
tussen 1725 en 1740 geschreven heeft.
Overigens heeft het gebruik van Pergolesi’s naam voor deze Concerti
zijn effect niet gemist: de werken zelf waren al voor Dunnings onderzoek zeer
geliefd, en na diens onderzoek was ook Van Wassenaer ineens
wereldberoemd…
Thomas Op de Coul
6