1 - Leiden

3. Bouwhistorische notitie en waardering Breestraat 66
Pand : Breestraat 66
Status : Gemeentelijk monument nr. 1491
Bijzonderheden : Meerdere bezoeken (2007 - 2010) door Jos van Rooden en Edwin
Orsel(M&A).
Er bestaat reeds een rapportage uit 2001 van Dröge,
Bureau voor Bouwhistorie.
Inleiding
Het pand is meerdere keren bezocht in verband met ontwikkelingsplannen. Van het Aalmarktgebied bestaat een
beknopte bouwhistorische rapportage uit 2001 van Dröge Bureau voor Bouwhistorie. Deze rapportage is op
punten onvolledig en tevens achterhaald door de bouwhistorische kennisopbouw van de afgelopen jaren. Deze
notitie is gebaseerd op de bezoeken ter plaatse en de bestaande rapportage van Dröge en is vooral gericht op het
vervaardigen van een bouwhistorische waarderingsplattegrond. Door de afgewerkte situatie hebben de
bevindingen en conclusies een voorlopig karakter.
Historische karakterisering
Breestraat 66 is een voormalig schoolgebouw uit 1887. Het bestaat uit een hoofdgebouw met een aanbouw aan
de achterzijde waarop een lange vleugel met een oudere oorsprong aansluit. Deze vleugel uit 1571 (Dröge) heeft
deel uitgemaakt van het voormalige St. Catharinagasthuis. Aan de achterzijde sluit de lage aanbouw van
Aalmarkt 15 aan.
Het hoofdgebouw is twee bouwlagen hoog en wordt overdekt door een zadeldak met de nok evenwijdig aan de
Breestraat. De aanbouw aan de achterzijde bestaat feitelijk uit twee delen, beide onder een plat dak. In het linker
deel is het hoofdtrappenhuis ondergebracht dat leidt naar de eerste verdieping van het hoofdgebouw en de lange
vleugel en in het rechter deel de trap die toegang geeft tot de zolderverdieping van het hoofdgebouw. Op de
rechteraanbouw sluit de iets lagere lange vleugel aan. Deze is twee bouwlagen hoog en heeft een plat dak, met
uitzondering van het laatste deel dat één bouwlaag hoog is onder een zadeldak.
De indeling op de begane grond bestaat uit een gang in het midden met weerszijden een vertrek. Door grote
openingen in de gang muur zijn deze bereikbaar. Behalve de vensterbetimmeringen, lambriseringen en de
getoogde doorgang naar het trappenhuis zijn er geen oorspronkelijke afwerkingen meer zichtbaar. Achter het
linker vertrek in de aanbouw is het hoofdtrappenhuis met originele trap en glas-in-lood venster. De ruimte in de
aanbouw achter het rechter vertrek kon niet worden bezocht. De lange vleugel is niet ingedeeld, met
uitzondering van het laatste deel waarin in de late 19 e eeuw een gang met een eenvoudig vlak stucplafond is
ingebracht. In dit deel zijn twee moerbalken, een strijkbalk en gedeeltelijk ook de kinderbinten zichtbaar en
onder de laatste moerbalk ook een console. De vloerconstructie maakt deel uit van de vleugel uit 1571. Behalve
het ventilatiekanaal in de rechterhoek tegen de achtergevel zijn er geen waardevolle onderdelen of afwerkingen
te zien. In aansluiting op het verhoogde podium in de zaal is in gang en gedeeltelijk in het laatste deel recentelijk
een verhoogde vloer aangebracht. Van het oorspronkelijk interieur van de lokalen uit 1887 rest door ingrijpende
verbouwingen in de vorige eeuw vrijwel niets meer, op de muurconsoles, (schijn)muurstijlen en
plafondbetimmeringen. Van de mogelijk nog aanwezige verdiepingsbalklaag van de oude vleugel uit 1571 is
niets waargenomen.
De verdieping in het hoofdgebouw heeft geen indeling. De binnendeurkozijnen met paneeldeuren opgenomen in
de scheidingsmuur zijn uit 1887. Plafond en wandafwerking zijn van geen waarde. In het linker deel van de
aanbouw op de verdieping is het reeds genoemde hoofdtrappenhuis opgenomen, waarin de originele bordestrap.
Op het bordes is langs de bouwmuur een kastwand afgescheiden. In het rechter deel een overloop met een
verhoging van enkele treden. Tegen de rechter bouwmuur bevindt zich een kast. Beide kasten zijn uit 1887. De
lange vleugel heeft de volgende indeling. Een gang langs de rechter bouwmuur. Deze ontsluit totaal vier
vertrekken (voormalige lokalen). Het laatste (zolder)vertrek in het achterste deel van de lange vleugel is niet via
de gang bereikbaar maar via het voorlaatste vertrek en ook via een moderne trap vanaf de begane grond. De gang
en de vertrekken zijn deels nog voorzien van de inrichting uit 1908 (Dröge) toen de lange vleugel ten behoeve
van de uitbreiding van de school is verhoogd. De oude kapconstructie, waarvan een restant zich bevindt in het
achterste deel van de vleugel is hiervoor geheel verwijderd. Wat van de oude kapconstructie uit 1571
(dendrodateringen 1562, 1567 en 1569) nog resteert zijn twee eiken dekbalkspanten, muurplaten en flieringen.
Deze laatste zijn bij het gedeeltelijke vernieuwen van de kap aan het einde van de 19 e of begin 20 e eeuw iets
verschoven. De huidige driehoekspanten, gordingen en sporen maken deel uit van die vernieuwing.
Monumenten &Archeologie, 07-03-2011 34