Slapen wanneer jij wilt - Nederlandse Vereniging voor Narcolepsie

7. Is narcolepsie te genezen?
Nee, narcolepsie is niet te genezen. Beter gezegd: narcolepsie is vooralsnog niet te genezen.
Onderzoek naar deze slaapstoornis is in volle gang. De kans bestaat dat in de toekomst een middel
beschikbaar is om narcolepsie te verhelpen.
In de tussentijd zijn er wel behandelmethodes beschikbaar gekomen. Bij deze behandelingen worden
de verschillende symptomen onderdrukt of weggenomen. Dit vermindert dus alleen de klachten, en
geneest niet. Medicijnen en een aangepast leefritme kunnen voor verbetering zorgen.
Verandering van gedrag en leefritme
De overmatige slaperigheid overdag kan worden aangepakt door veranderingen in het dagritme van
de patiënt. Men kan een aantal dutjes, ca. 10 tot 15 minuten, gedurende de dag doen. Dit heeft vaak
als resultaat dat de volgende 1 à 2 uur zich een licht herstel voordoet. Deze gedragsaanpassing kan
echter vaak niet rekenen op ondersteuning van de directe, sociale omgeving van de patiënt en
zijn/haar werkgever.
Daarnaast is het instellen van een vast, regelmatig slaap/waak patroon een manier om de
klachten onder controle te houden, ofwel te verminderen.
Medicijnen
Het is echter vaak het geval dat alleen aanpassingen van het gedrag en het leefritme niet voldoende
effect heeft. Er moet dan gebruik worden gemaakt van medicijnen om bijvoorbeeld de
slaapaanvallen overdag te verminderen.
- Psychostimulantia
De zogenaamde psychostimulantia zorgen voor een verbeterde activatie van het centrale
zenuwstelsel. Door het gebruik van deze middelen wordt de geestelijke alertheid en
waakzaamheid verhoogd. Enkele voorbeelden van deze middelen zijn amfetamine, andere
amfetamineachtige stoffen en modafinil.
Amfetamine en andere amfetamineachtige stoffen stimuleren de afgifte van o.a. serotonine, en
blokkeren de afbraak hiervan. Echter, deze psychostimulantia hebben een zeer breed
werkingsgebied. Dit betekent dat er veel ongewenste bijwerkingen voorkomen. Ze hebben een
schadelijk effect op het hart. Daarnaast komen er allerlei schadelijke stoffen in het
spijsverteringsstelsel terecht, waardoor ze de stofwisseling nadelig beïnvloeden.
Naast de bijwerkingen treedt ook vaak tolerantie voor deze psychostimulantia op.
Amfetamine wordt ook gebruikt als drug, beter bekend onder de naam speed. Bij lang gebruik zal
er verslaving op kunnen treden. Door deze tolerantie voor de stof, verliest het medicijn zijn
werking. Het verhogen van de dosis kan dan op den duur niet effectief meer zijn.
Sinds een aantal jaar is er een nieuw middel gevonden tegen de overmatige slaperigheid. Dit
medicijn, modafinil, is het eerste middel zonder amfetamine. Modafinil is goedgekeurd als
medicijn voor narcolepsiepatiënten.
De exacte werking van modafinil is nog niet duidelijk. Wel is bekend dat modafinil niet zorgt
voor een algemene activatie van het centrale zenuwstelsel, zoals de amfetamines doen. Uit de
meest recente onderzoeken blijkt dat modafinil o.a. neuronen activeert die hypocretine
bevatten.
De bijwerkingen voor dit medicijn zijn aanzienlijk minder ernstig. Bijwerkingen kunnen zijn
hoofdpijn, duizeligheid, nerveusiteit, hyperactiviteit, maar ook slapeloosheid gedurende de
nacht. Daarnaast ontwikkelt de gebruiker geen tolerantie voor modafinil, en is het middel veilig
voor langdurig gebruik.
18│Slapen wanneer jij wilt!...? - Narcolepsie