CAO 2008-2010

K o n i n K l i j K
CAO 2008-2010
Doorgaan op
ingeslagen weg
Actiepunten uit Tour de
Branche
Meest Markante
Horecaondernemers
Extra omzet door
verkeersinformatieschermen
Veilig Uitgaan
Kort: Roken, Ontslagrecht,
Vakgroepen, Sectornieuws,
Ledenvoordeel
10e jaargang nummer 4 september/oktober 2007

12
16
39
45
6
12
16
35
K o n i n K l i j K
Het goede uitbouwen
De huidige CAO voldoet op veel punten
beter dan voorgaande CAO’s. Tevreden
ondernemers geven dat aan. Verfijnen van
de CAO is dan ook uitgangspunt bij de
komend gesprekken met de bonden.
'Ik bewonder de passie'
Directeur Jeu Claes is wederom verrast
door tientallen ondernemers tijdens zijn
Tour de Branche door Nederland. Tijdens
zijn tournee besprak Claes problemen,
maar werd hij ook aangenaam verrast door
innovaties.
Eindstrijd ‘Markanters’
De in elke regio tot Meest Markante
Horecaondernemer uitgeroepen ondernemers,
zijn klaar voor de eindstrijd. De
jury sprak met hen en meldt tijdens het
congres (in november in Zeeland) wie zich
de komende twee jaar de Meest markante
Horecaondernemer van Nederland mag
noemen.
Nooitverwacht
Nederland heeft veel traditionele toeristentrekkers,
maar kent ook veel verborgen
schatten. Onder het motto ‘Nooitverwacht’
promoot het nationaal Bureau voor
Toerisme en Congressen in 2008 ons land.
Horeca- en toerismeondernemers kunnen
daar natuurlijk op inspringen.
39
45
Kort
• Roken
• Meer overvallen
• Ontslagrecht
• Energie
• Wat mij opvalt...
• Verzekeringen
• Sectornieuws
• Regionieuws
• Nieuwe leden
• Ledenvoordeel
File of buffet?
Gaat uw gast aansluiten in een file of kiest
hij voor een korting op het buffet? In Duinrell
blijkt dat gasten diwe informatie krijgen
over files voor dat buffet kiezen. Een groot
scherm meldt het aanstaande oponthoud.
Koninklijk Horeca Nederland is blij met de
informatie-initiatieven.
Nort succes
NORT is bij veel ondernemers nog te onbekend,
vindt ondernemer Richard Ottenschot.
Met zijn hotel-conferentiecentrum Landgoed
Ehzerwold heeft hij veel profijt van NORT
Gelderland.
Horeca Nederland, tijdschrift voor horecaondernemers, is een uitgave van Koninklijk Horeca Nederland
(Koninklijk Verbond van Ondernemers in het horeca- en aanverwante bedrijf), Pelmolenlaan 10, 3447 GW,
Woerden. Voorzitter: Hajé de Jager. Directie: Jeu Claes. Hoofdredactie en Bladmanagement: Anthony van der Klis, Koninklijk Horeca Nederland, Postbus 566, 3440 AN Woerden.
Tel.: 0348-489489. Fax:-0348-489499. redactie-coördinatie: Tamara Brouwer, Koninklijk Horeca Nederland. E-mail: communicatie@horeca.org.
Colofon
Homepage: http://www.horeca.org. Eindredactie: Elzo Springer/de Ploeg communicatie, Deventer. realisatie en Productie: Media Business Press, Uitgever: drs. Suzanne
Wanders, Postbus 8632, 3009 AP Rotterdam. Tel.: 010-2894017. Fax: 010-2894076. Aan dit nummer werkte mee: Rob den Heijer. Coverfoto: ANWB. Art direction: Ben Ruiter,
de Ploeg communicatie Deventer /Media Business Press Rotterdam. Foto’s: Archief, Jan Fähmel, de PLOEG communicatie, PR. Cartoon: René Leisink & Rob Derks/Studio
Noodweer. Advertentie-exploitatie: Bureau Case, Nieuwendam 16-18, 1621 AP Hoorn. Tel.: 0229-285999. Fax: 0229-217979. E-mail: info@bureaucase.nl. Druk: Koninklijke
drukkerij G.J. Thieme, Nijmegen. Verzending: Thieme MediaCenter Rotterdam. Oplage: 22.500. ©2007: Koninklijk Horeca Nederland, Woerden. Overname van artikelen of
delen daarvan is toegestaan, mits bronvermelding wordt toegepast. ISSN: 1388-0411. Uitgever en auteurs verklaren dat dit magazine op zorgvuldige wijze en naar beste weten
is samengesteld. Evenwel kunnen zij op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele
aansprakelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen, gebaseerd op deze informatie. Het magazine
is gratis voor leden en relaties van Koninklijk Horeca Nederland. Jaarabonnement voor geïnteresseerden: 25.- excl. btw.
10e ja argang nummer4 se ptember/oktober 2007

Jan Modaal wordt afgeroomd
De aanhoudende feestberichten over de ontwikkeling van de omzet in de horeca zijn ongetwijfeld ook bij u
langsgekomen. Volgens berekeningen van het CBS heeft de bedrijfstak in het tweede kwartaal gemiddeld
6,7 procent geplust. Ik ben blij met die berichten, maar het is een kant van het verhaal. Bedrijven hebben
naast omzet, prijs en volume nu eenmaal ook kosten en daar heeft het CBS het niet over. Belangrijker is dus
te weten of er van die omzetontwikkeling ook nog iets bij onze rendementen terechtkomt.
Hajé de Jager
voorzitter@horeca.org
en wat daarna nog moet …
Prinsjesdag 2007
Op Prinsjesdag zijn de details van de rijksbegroting
2008 wat verder worden ingevuld. De effecten
heeft de voorzitter al uiteengezet. Het beeld
is zo wel geschetst.
Het kabinet profiteert van de conjuncturele
opleving. Maar vergeet aandacht voor de groeikracht
en concurrentiepositie binnen Nederland
en een groeiende Europese Unie met vrij
verkeer van mensen, producten en diensten.
Ondernemingen moeten hun bedrijfsvoering,
producten en diensten technisch en sociaal
voldoende innovatief en snel kunnen aanpassen.
Daarvoor is een arbeidsmarkt noodzakelijk
waarop inflexibiliteit wordt aangepakt. Daarvoor
is het ook echt eens noodzakelijk dat stroperige
(vergunningen)procedures worden aangepakt en
vereenvoudigd.
Voor de horeca zijn natuurlijk enkele maatschappelijke
thema’s al langer aan de orde. Roken,
Mijn verwachting is, dat de resultaten van het derde kwartaal het beeld van de eerste twee zullen bevestigen, ook al
heeft de regen hier en daar roet in het eten gegooid. Volgens een prognose van het Bedrijfschap Horeca zullen onze
bedrijfsresultaten eind dit jaar gemiddeld met ruim zeven procent zijn gestegen. Als dat uitkomt hebben we geen reden
tot klagen.
Volgend jaar echter zal dat beeld ingrijpend veranderen. In de begroting voor 2008 heeft het kabinet Balkenende/Bos
vrijwel alles waar het woord belasting of accijns in voorkomt, verhoogd. De toeslagregelingen voor zorg, huur en kinderen
worden meer inkomensafhankelijk, waardoor modale inkomens worden afgeroomd. Voor werkgevers accelereren de
loonkosten, onder meer door hogere afdrachten voor de zorgpremie.
Bij die doodgeknuffelde groei van de economie hoort volgend jaar bovendien een beduidend snellere groei van de
inflatie die inkoop duurder maakt en in geval van een Europese trend de Europese Centrale Bank tot rentemaatregelen
dwingt. De dreiging van een serieuze loon/prijsspiraal ligt dan op de loer.
Overigens is het - in theorie - niet per definitie slecht om in tijden van hoogconjunctuur belastingen te verhogen. Waar
het om draait is waar het kabinet die hogere opbrengsten voor inzet. Bij dit kabinet is dat naast stimuleren van milieubewust
gedrag vooral inkomensnivellering. Dat laatste is een zuiver politiek doel, gefinancierd met middelen die de weerbaarheid
van onze economie hadden moeten versterken.
Dit beleid doet een aanslag op de koopkracht van de modale consument en op het concurrerend vermogen van ons
bedrijfsleven in het buitenland, die ieder de helft van ons nationaal product voor hun rekening nemen. Dan bouw je niks
op, dan breek je af.
alcohol en veiligheid. Daar wordt ook na
Prinsjesdag verder aan gewerkt.
roken
De Tweede Kamer geeft nog niet veel steun
aan de uitwerking van de plannen van minister
Klink voor een rookvrije horeca. Dat rookverbod
komt er wel, maar de minister kan niet
ongestoord zijn gang gaan. Op Prinsjesdag
werd hooguit stil gestaan bij de handhaving
van het rookverbod en extra capaciteit en geld
die hiervoor moet worden vrijgemaakt.
Alcohol
Drie ministers Klink, Rouvoet en Ter Horst
houden zich bezig met alcohol. Ook deze
Prinsjesdag heeft dat niet tot concrete plannen
geleid. Eind oktober wordt een Beleidsbrief
Alcohol van het kabinet verwacht. Koninklijk
Horeca Nederland is via diverse overleggen
aangehaakt. Meer verwachten wij van een
andere kabinetsbrief over algemeen preventiebeleid.
Wij verwachten een intensievere
aanpak op het gebied van alcohol, zoals de
campagne gericht op ouders én geld voor
preventieve en repressieve aanpak. Dus meer
capaciteit voor het handhaven van leeftijdsgrenzen
alcohol en het aanpakken van ‘drinkketen’.
De gemeenten zullen ook op dit thema meer
bevoegdheden krijgen.
Veiligheid
Positief is een gebiedsverbod voor raddraaiers.
Hier heeft Koninklijk Horeca Nederland al jaren
voor gepleit. Het wordt nu gepresenteerd als
‘tastbare’ aanpak’ van de verhoging van veiligheid,
onder andere gericht op wijken. Ook
wordt het mogelijk om meer informatie te delen.
Dit doet recht aan wens van bedrijfsleven en
het past bij een meer dadergerichte aanpak.
Vraagtekens houden wij bij meer ‘blauw op
straat’. In de grote steden staan ook bij de politie
vacatures open. Het is dan paradoxaal dat
lokaal steeds vaker beroep zal worden gedaan
op horecaondernemingen voor het leveren van
eigen horecatoezichthouders.
Ook na Prinsjesdag is er dus genoeg werk aan
de horecawinkel!
www.horeca.org/bladlinks
5
van de voorziiter

De komende maand staat in het
teken van de CAO 2008-2010.
Koninklijk Horeca Nederland
overlegt met de vakbonden over
een nieuwe CAO. Daarin willen
wij punten verwerken die uit de
Ledenenquete van Koninklijk
Horeca Nederland naar voren
kwamen.
CAO Horeca
en ontslagrecht
Het ‘ontslagrecht’ staat hoog op de politieke
agenda. Minister Donner van Sociale Zaken
en werkgelegenheid heeft voornemens voor
ingrijpende aanpassingen. De uitkomst van
de politieke discussie staat nog niet vast.
Daarom is het op dit moment dus ook niet
mogelijk om daarmee rekening te houden in
het kader van de cao-onderhandelingen.
Als de plannen onveranderd worden doorgevoerd
zal er zeker overgangrecht moeten
komen waarmee lopende contracten niet
opeens van rechtswege contracten voor
onbepaalde tijd worden. Verder voegt het
afwijken bij cao nog weinig toe en wordt
het inlenen via payroll of uitzenden veruit
interessant.
De voorstellen vindt u in het katern Kort op
bladzijde 22.
Vraagtekens bij periodieken: belonen naar presteren heeft voorkeur
Nog betere CAO
door verfijningen
De Horeca CAO werkt goed maar verdient enkele verfijningen. Vanaf
april 2008 kunnen we daardoor over een (voor ondernemer en werknemer)
nog betere CAO beschikken. Dat is de insteek van Koninklijk
Horeca Nederland in de komende onderhandelingen.
De verfijningen zijn onder andere aangedragen
door leden in de CAO-enquête. In
die enquête geeft het merendeel van de
geraadpleegde leden aan ‘tevreden tot
zeer tevreden’ te zijn met de huidige CAO.
Tevredenheid die overigens zo groot is dat
ondernemers die de enquête niet instuurden
(gevraagd naar de uitgebleven reactie) aangaven
‘het allemaal prima te vinden’.
De huidige Horeca CAO kwam in 2005 tot
stand en legt een groot deel van de verantwoordelijkheid
omtrent te maken afspraken
In welke mate is de huidige horeca-CAO
zeer goed
goed
redelijk
matig
slecht
neer bij werkgever en werknemer. De toepasbaarheid
van die cao is volgens de leden
groter dan bij voorgaande CAO’s (uit 2001
en 2004). Ze vinden de huidige CAO dan ook
een goede basis om op voort te borduren.
Welke CAO-bepalingen leveren
problemen op
werkrooster en spreiden arbeidstijd over het jaar
gemiddelde voltijd arbeidstijd 38 uren
overwerk, toeslag of vervangend vrij
loonniveau te hoog
feestdagen, toeslag of vervangend vrij
loondoorbetaling bij ziekte
voorschriften bij ziekte/reïntegratie

De onderhandelingsdelegatie moet volgens
de leden vooral aandacht besteden aan
regels rond ziekte, re-integratie en loonderving
bij ziekte. Overigens is de groep die
problemen op die terreinen kent, kleiner
dan in 2004. Datzelfde geldt voor het hoge
loonniveau: een vijfde van de ondernemers
heeft er moeite mee, maar dat is minder dan
in 2004.
Periodieken
Ondernemers geven aan conform de
CAO-normen te betalen. Eenvijfde van de
ondernemers betaalt structureel meer.
Wachtperiodieken en functiejaren zorgen bij
veel ondernemers echter voor problemen.
Ondernemers voelen meer voor een prestatieloon
en de vrijheid goed personeel ook
goed te belonen.
Goed imago
Met een goede CAO en een goed pakket HRtools,
voorzieningen en randvoorwaarden
kan iedereen in de horecaonderneming aan
de slag. Het draagt bij aan imagoherstel van
de sector en nodigt mensen uit te werken in
de horeca. Om personeel te vinden en te binden
is driekwart van de ondernemers bereid
mee te betalen aan promotie van het horecavak.
Een afdracht zou ook gebruikt moeten
Uit onze CAO-enquete
Bent u bereid mee te betalen aan scholing,
training en/of begeleiding
ja
nee
alleen
via een
collectieve
bijdrage
worden voor deskundigheidsbevordering van
werknemers en stimulatie van de kwaliteit
van het beroepsonderwijs. In vergelijking tot
2004 komt het minder vaak voor dat ondernemers
aangeven niet voor zulk collectief
beleid te willen betalen.
Het personeel spreekt
Vast personeel in de natte horeca (cafés,
bars en restaurants) is tevreden over het
werk. Onder bijbaners is die tevredenheid
nog groter. Dat blijkt uit een enquête van
Interview NSS,. Uitgevoerd in opdracht van
Heineken Brouwerijen. Het Bierblad berichtte
onlangs over die enquête.
De aantrekkelijkheid van werken in de
horeca wordt volgens het personeel bepaald
door het werken met mensen, de sfeer
van het uitgaansleven en de flexibiliteit.
Loopbaankansen en doorgroeimogelijkheden
zouden de horeca aantrekkelijker
kunnen maken, vinden de geënquêteerden.
Dat sluit aan bij de CAO-inzet van Koninklijk
Horeca Nederland: presteren moet lonen.
Bent u bereid zelf te investeren in
ontwikkeling/scholing
ja
nee
CAO
De lange weg van
CAO-onderhandelingen
De onderhandelingen voor de
nieuwe Horeca CAO staan weer
voor de deur. Het traject van caoonderhandelingen
begint echter
al veel eerder dan de formele
uitwisseling van voorstellen tussen
cao-partijen. De huidige cao
loopt in april 2008 af, maar al
enkele maanden werken we hard
aan de vernieuwing.
April mei 2007
CAO-enquête inventariseert ledenwensen
Juli 2007
Commissie Sociale Zaken bespreekt enquêterapport
met ontwikkelingen in arbeidsvoorwaarden.
De commissie adviseert het Landelijk
Bestuur over de kaders voor onderhandelingen,
het cao-mandaat. Alle sectoren zijn in
deze commissie vertegenwoordigd.
Sectorbesturen doen voordrachten voor een
onderhandelingsdelegatie die met vakbonden
over een cao onderhandelt.
Augustus 2007
Het Landelijk Bestuur benoemt de onderhandelingsdelegatie
en stelt hun cao-mandaat
vast.
t/m maart 2008
Het ‘eigenlijke‘ onderhandelingsproces. Dat
begint meestal met het bekendmaken van de
delegaties en het afspreken van de procedure
tussen partijen bij de cao, zoals tijdstip en
wijze van uitwisseling van voorstellen, data
en plaats van onderhandelingen.
Partijen geven in een eerste onderhandelingsronde
toelichting op hun visie en voorstellen.
In volgende ronden volgt het aftasten
van mogelijkheden en uiteindelijk resulteert
dat in ‘loven en bieden’.
CAO-onderhandelaars leggen hun eventuele
overeenstemming vast in een ‘onderhandelaarsakkoord’.
Dat gebeurt ‘onder voorbehoud
van goedkeuring’ van de achterbannen.
Het Landelijk Bestuur gaat wel of niet
akkoord, er is dan wel of geen cao en het
bestuur legt daarover verantwoording af aan
de Ledenraad.

Commissie sociale zaken
De commissie sociale zaken van Koninklijk Horeca Nederland heeft het cao-traject uitgebreid en
meermalen besproken. Welke overwegingen komen daar nu over tafel?
Sepp rickli (general manager Efteling Hotel;
vertegenwoordiger sector Hotels);
‘De nieuwe cao moet een solide basis vormen
voor individuele arbeidsvoorwaarden
die per horecabedrijf zijn afgestemd op diens
specifieke marktpositie. Vervolgens is het de
kunst om via een zorgvuldige strategische
communicatie met onze leden en naar buiten
toe het imago van een innovatieve en gastvrije
bedrijfstak neer te zetten ‘
Gerard Hekkelaan (eigenaar van party herberg
Het Blesse Paard vertegenwoordiger
Discotheken/Zaalbedrijven)
‘De cao moet de maximale flexibiliteit bieden
die de wet op het terrein van arbeidstijden
‘s avonds, ’s nachts en in weekenden
mogelijk maakt. De horeca draait op die
tijden ook op volle toeren. Dat is niet alleen
een wens van werkgevers. Ook werknemers
vragen daar om!’
Leo van Eeghem (De Karpendonkse Hoeve,
voorzitter van de sector restaurants);
‘We moeten zorgen dat er voldoende jonge
leerlingen het vak willen leren en de bedrijfstak
in blijven stromen. Tegelijkertijd moeten
we daarbij niet uit het oog verliezen dat wensen
en noden per sector kunnen verschillen.’
Els van Batum (Directeur Human Resources
Bilderberg Groep BV; vertegenwoordiger
Directie Overleg Ketenbedrijven)
‘Een cao is niet een eindpunt, maar juist een
begin waarmee werkgevers in overleg met
hun eigen mensen tot maatwerkafspraken
kunnen komen die bijdragen aan het resultaat
van de onderneming. We zouden eens
serieus moeten bekijken of het systeem
van de vaste periodieke verhoging, los van
prestaties, nog wel past in een moderne, toekomstvaste
cao.’
CAO
Cees Pluimgraaff (eigenaar Strand Paviljoen
Beach Company; vertegenwoordiger sector
Toerisme, Recreatie, Sport en Cultuur)
‘Tenzij het ontslagrecht drastisch wordt versoepeld,
moeten we echt de mogelijkheid
houden om zes contracten voor bepaalde tijd
te kunnen sluiten om in te kunnen spelen op
de pieken en dalen in vraag en aanbod die de
horeca nu eenmaal ook bij seizoensinvloeden
kenmerkt.’
Laurens Meijer
(eigenaar van veertig café-barbedrijven; vertegenwoordiger
sector café-bar);
‘Het valt toch niet uit te leggen dat je als
ondernemer naast de wettelijke loondoorbetaling
ook nog eens de cao-aanvulling
moet doorbetalen aan werknemers die zich
regelmatig op het sportveld blesseren en
daardoor niet kunnen werken?’

1
Tour de Branche levert tweehonderd actiepunten op
'Ik bewonder de passie!'
De zomertoer van directeur Jeu Claes kende ook dit jaar soms verrassende aspecten. Tijdens zijn
Tour de Branche maakte Jeu Claes kennis met uiteenlopende ondernemers met dito ervaringen.
Jonge ondernemers vol plannen en oudere ondernemers die worstelen met de verkoop van hun
bedrijf. Leuke ervaringen met gemeenten, maar ook gemeenten waar het merkbaar is dat 80% van
de ambtenaren buiten de gemeentegrenzen woont. Met een tas vol ideeën en tweehonderd actiepunten
keerde de directeur terug van zijn zomertoer.
De tour had plaats tussen 27 juni en 23
augustus. ‘Ik wil een vet compliment uitdelen
aan al die innovatieve ondernemers die
ik heb ontmoet en die steeds maar weer de
durf hebben om nieuwe concepten te bedenken
en neer te zetten. Ik bewonder de passie
die ondernemers uitstralen om hun gasten
het naar de zin te maken. Er zijn ook ondernemers
die er verstandig aan doen om het
eens over een hele andere boeg te gooien in
hun bedrijf. En er zijn zelfs ondernemers die
beter iets anders kunnen gaan doen.
Het valt me op dat ondernemers keihard
werken en continu bezig zijn met hun zaak.
Maar, ondertussen nemen ze vaak niet de
tijd om verder te kijken dan hun eigen onderneming
of met collega’s te praten. Teveel
alleen op een eigen eilandje. Ik blijf herhalen
dat samenwerking echt helpt. Er is zoveel dat
je van een collega kunt leren door open en
eerlijk met ze te praten over zaken als inrichting,
de kaart, service en ga zo maar door.’
Specifieke problemen
Sommige regio’s hebben hun specifieke problemen.
Zeeuws Vlaanderen bijvoorbeeld.
Tijdens het Rondetafelgesprek met dertien
ondernemers kwam een knelpunt in dit
grensgebied aan bod: jongelui die uitgaan
mogen over de grens (in België) wel roken in

cafés en discotheken. Een ander grensprobleem:
Belgische vakantiewerkers moeten
een sofinummer hebben om in Nederland
aan de slag te gaan. En daarvoor moeten
ze speciaal naar Goes, op ruim een uur
rijden vanaf Cadzand…… Koninklijk Horeca
Nederland zal een steunpunt bepleiten in
Zeeuws-Vlaanderen (al is het maar een tijdelijk
steunpunt in de vakantieseizoenen).
roken
Uiteraard kwam het onderwerp roken ook
tijdens andere etappes aan bod. Veel ondernemers
denken creatief na hoe zij eventueel
een rookkamer kunnen maken in hun bedrijf.
Over het algemeen heerst tevredenheid over
de aanpak van Koninklijk Horeca Nederland.
Ook gaven ondernemers
aan niet tegen een rookverbod
te zijn, maar wel
de knelpunten te zien die
moeten worden opgelost.
De ondernemers spraken
de hoop uit op iets meer
tijd.
opleidingen
Onder ondernemers
bestaat veel kritiek op de
ROC’s en de kwaliteit van
de leerlingen. Een tip die
naar boven kwam is om
mensen na hun opleiding
gedurende langere tijd te
volgen in hun loopbaan
en ze vervolgopleidingen
te bieden om zich verder
te ontwikkelen binnen het
horecavak. Ondernemers
geven aan belang te hechten
aan loonruimte en
opleiden van fulltime en
parttime medewerkers.
Hokken
In Drenthe zag Jeu Claes hoe een ondernemer
met een mooi café in een klein
dorpje floreert ondanks de keten, hokken
en schuren in de omgeving. De ondernemer
heeft elk weekend ca. 60 jongelui van 18-19
jaar in zijn café. Zij beschouwen dit café als
hun eigen keet waar ze hun eigen muziek
draaien, biljart spelen of een kaartje leggen
en zelfs een pilsje mee tappen. De ondernemer
voorziet in een duidelijke behoefte van
deze jongeren en het blijkt succesvol in de
praktijk.
‘Het is belangrijk te weten wat de jeugd van
12 t/m 15 jaar beweegt. Gaan zij over een
paar jaar uit of komen ze in onze bedrijven
werken? Het zou goed zijn om eens een paar
roken
Op 24 juli was Jeu Claes in Hilversum gast
bij Standpunt Café (Radio 1). ‘Er werd teruggekeken
op een stelling over roken in 2003.
Terugkijkend kunnen we concluderen dat
mede door de inspanningen van Koninklijk
Horeca Nederland het rookverbod 5 jaar
voorruit is geschoven. In 2003 bleek uit de
reacties bij standpunt NL dat een grote meerderheid
(66%) tegen een rookverbod was en
gedurende de afgelopen jaren is dat geleidelijk
aan veranderd. Nu is 45% tegen een
rookverbod. Met deze ontwikkeling blijkt dat
Koninklijk Horeca Nederland het zeker niet
verkeerd heeft gedaan.’
Sena
Ondernemers blijken soms twee keer te
betalen. De eerste keer via de kortingsregeling
van Koninklijk Horeca Nederland maar
vervolgens komt er nog een afzonderlijke
Sena-factuur.
Creditcards
In Almelo vertelde ondernemer, dat hij gasten
die efficiënt met pin betalen een kortingsbon
geeft in de vorm van ……. een creditcard. Bij
het volgende bezoek krijgt de gast dan een
korting bij inlevering van de kortingskaart.
Artiesten
In Noord-Holland meldde een ondernemer
van een uitgaanscentrum dat inhuren van
Tour de Branche VWA 2007
trendwatchers te vragen hierover mee te
denken.’
Behalve klagen over zuipketen en de houding
van gemeentes, zijn er ook ondernemers
die inventief de uitdagingen zoeken.
Jeu Claes: ‘Misschien moet je binnen in je
discotheek zelfs wel hokken imiteren of
nabouwen. Dan heb je in het kader van rookbeleid
ook meteen in een rookkamer voorzien.
Zeker iets om verder over na te denken.’
De Tour kende in het hele land enkele terugkerende items, zoals:
artiesten van naam bijna onbetaalbaar is.
De gigantische gages zijn ondoenlijk voor
ondernemers. Vreemd genoeg krijgen gesubsidieerde
poppodia ook subsidie voor artiesten
wat absoluut oneerlijk is t.o.v. reguliere
horecaondernemers.
Keurmerk
‘Ik hoor steeds vaker de roep van ondernemers
om het vestigingsdiploma terug te laten
keren. Men vindt dat het nu te laagdrempelig
en te gemakkelijk is om een horecabedrijf te
beginnen en ziet dit als een slechte ontwikkeling.
Wij zullen dit nogmaals in Den Haag
onder de aandacht brengen.’
Gemeentes
‘Sommige gemeenten luisteren goed naar
ondernemers, maar helaas zijn er teveel
gemeenten die er een potje van maken. Die
gemeenten en hun ambtenaren doen gewoon
wat hen goeddunkt zonder over de gevolgen
na te denken. Het is vaak echt ondernemertje
pesten. De arrogantie die sommige ambtenaren
ten toon spreiden wekt veel irritatie op.’
Dat het ook anders kan, bewezen gesprekken
met ondernemers in Rotterdam. Het evenementenbeleid
in die stad, werpt duidelijk
vruchten af en de horeca profiteert daar van
mee.
Alle etappes nog eens nalezen?
Kijk www.tourdebranche.nl
1

1
Gezonde spanning tijdens
jurering Meest Markante
Horecaondernemer
Jan en Bep Hoogendoorn van De
Beerze Bulten in Ommen waren
12 en 13 juli gastheer en -vrouw
tijdens de landelijke jurybijeenkomst
van de Meest Markante
Horecaondernemer 2007. Zij
werden twee jaar geleden als
Meest Markant gekozen en ontvingen
nu bijna alle regionale
winnaars 2006-2007 voor de
jurybijeenkomst.
Alle genomineerde Markanters
konden informeel kennismaken
en van gedachten wisselen over
uiteenlopende zaken. Daarbij
kwamen diverse innovatieve
ideeën naar boven.
De regionale Markantwinnaars
werden aan de tand gevoeld
door de jury onder leiding
van Guido van Woerkom
(algemeen directeur ANWB),
Marjon Prummel (hoofdredacteur
Horeca Entree), Jan
Hoogendoorn (eigenaar Beerze
Bulten), Peter Klosse (eigenaar/
directeur Echoput Apeldoorn)
en directeur Jeu Claes van
Koninklijk Horeca Nederland.
Tijdens het jaarcongres wordt
op 6 november in Zeeland de
landelijke winnaar bekendgemaakt.
Laatste regionale winnaars
bekendgemaakt
In het zomernummer van ons magazine traden al zeven regionale
winnaars voor het voetlicht. In dit nummer completeren we de lijst.
CHRISTOffEL VAN ZETTEN EN KAREL VAN IJSSELDIJK
Zeeland: Christoffel van Zetten
en Karel van IJsseldijk van
Strandhotel Duinheuvel en hotel
Wilhelmina
Christoffel van Zetten en Karel van IJsseldijk
vormen sinds zeven jaar een ondernemersduo.
Hiermee werd een nieuwe invulling
gegeven aan Wilhelmina. Ook het naastgelegen
Strandhotel Duinheuvel werd aangekocht.
De beide hotels werden grondig verbouwd
en aangepast aan de eisen van deze
tijd. Hotel Wilhelmina en Hotel Duinheuvel
hebben een uiteenlopend karakter, maar
beide hotels vinden elkaar in een symbiose,
die in een modern-klassieke stijl en in
harmonie met de kunst de gast beroert. Dit
is naar het oordeel van de jury zondermeer
bijzonder en markant te noemen.
Deze kunstexposities in combinatie met de
exploitatie van Hotel Duinheuvel is vernieuwend
en aanvullend. Het exposeren van
kunst wordt door Van Zetten en Van IJsseldijk
steeds professioneler aangepakt
JOS WIJLAND
Drenthe: Jos Wijland van De
Havixhorst
Op de Havixhorst kunnen de gasten optimaal
genieten. Wijland is ook in de traditionele
gastvrijheid markant met een persoonlijke
hedendaagse invulling genieten de gasten
van een vorstelijke gastvrijheid. De enorme
veelzijdigheid van het bedrijf is daar een
voorbeeld van. Wijland verstaat de kunst om
de orginaliteit van de Havixhorst te behouden
en moderne inspirerende aspecten toe
te voegen, zoals bijvoorbeeld het beeldenpark.
Ook de grote interesse in cultuur speelt
een belangrijke rol. Cultuur in combinatie
met gastronomische gastvrijheid maken het
compleet. Hij besteedt veel tijd en aandacht
aan de opleiding van alle medewerkers en
leerlingen. Wijland is met de Havixhorst met
recht een bedrijf waar Drenthe trots op mag
zijn.
overijssel: Paul Klösters van
Horecahuis Boode in Bathmen
Klösters is een trendwatcher die naast zijn
eigen inspiratie zijn ideeën opdoet bij bedrijven
en beurzen in binnen- en buitenland en
deze vertaalt en toepast in zijn eigen bedrijf.

PAuL KLOSTERS EN ECHTGENOTE ANKE JANSEN
Hierdoor is hij op zijn beurt weer trendsetter
is in zijn regio, maar ook vaak in Nederland.
Elke ruimte die je binnenkomt, doet je weer
verbazen van de skihut in de kelder tot de
(pas geopende) zeer trendy ruimte Brinxs.
De prachtige grote zaal wordt iedere zondag
weer omgetoverd tot een discotheek. Zo
heeft elke ruimte zijn eigen doelgroep van de
plaatselijke jeugd tot de zakelijke markt. Het
oude stadhuis van Bathmen is gekocht om
daar een prachtige trouwlocatie en vergaderaccommodatie
van te maken. De authentieke
stijl is bewaard en veel oude materialen zijn
hergebruikt bij de renovatie.
Groningen: Arie Buur en Marianne
Huisman van Hotel Herberg
Bellingwolde
De jury roemt het enthousiasme en gastheerschap
van Arie en Marianne die met hun
bedrijf ambassadeurs zijn voor de horeca en
de regio Groningen. Arie Buur en Marianne
Huisman hebben zich de afgelopen 5 jaar
onderscheiden met het gebruik van zowel
biologische als streekproducten, actief
samenwerken met collega-ondernemers in
de regio en maatschappelijk verantwoord
ondernemen. Zij zijn ware ambassadeurs voor
ARIE BuuR EN MARIANNE HuISMAN
de horeca en de Oost-Groninger in het bijzonder.
Naast de algemene criteria heeft de jury
het bijzonder gewaardeerd dat er oog is voor
enthousiasme en gastheerschap. Ook de trots
op de regio die tot uiting komt zowel in het
productgebruik als het gebruik van recreatieve
Fryslân :
1 oktober bekend.
De Friese winnaar van de Meest Markante
Horecaondernemerverkiezing wordt op 1
oktober bekendgemaakt tijdens de Horeca
Contact Joun in WTC Expo in Leeuwarden.
Er zijn vier ondernemers genomineerd:
- in de categorie Recreatie & Toerisme:
mevrouw Carolien Verhoeven van
Kookmuseum De Vleer in Appelscha
- categorie slapen: Tjitte de Wolff van
Golden Tulip Hotel Tjaarda in Oranjewoud
- categorie eten: Jan Gaastra van
Restaurant Koriander in Drachten
- in de categorie drinken: de broers Sven
en Reinier Boxum van uitgaanscentrum
Jennifeu & Malibu in Drachten.
Het zijn ondernemers die ieder op hun eigen,
niet te vergelijken, ‘markante’ wijze hun
Guido van Woerkom
over Markant:
Markant 2007
ANWB-directeur Guido van Woerkom is al
jarenlang juryvoorzitter van de Markant-verkiezing.
Hij zegt elke keer weer verrast te zijn
door de genomineerden die strijd leveren om
de titel. ‘Doorslaggevend zijn een initiatiefrijke
instelling, de klantgerichte benadering
en enthousiasme, maar we beoordelen
ook bijvoorbeeld het innovatieve karakter.
Uiteindelijk moet de Meest Markante
Horecaondernemer een voorbeeld zijn voor
zijn sector. Een Ambassadeur die bijdraagt
aan de goede naam van horeca en toerisme.’
regionale voorzieningen is opgevallen, alsmede
de maatschappelijke verantwoordelijkheid
in professionele en milieutechnische zin.
Met dank aan Horeca Entree.
foto's: Ron Offermans
bedrijf hebben gemaakt tot wat het geworden
is. Eén ding hebben ze echter gemeen:
Gastvrijheid staat hoog in het vaandel.
Leden in de Regio Fryslânkunnen zich nog
aanmelden voor de Horeca Contact Joun op 1
oktober om direct getuige te zijn van de verkiezing
van de winnaar in de Regio Fryslân.
Horeca Contact Joun heeft een gevarieerd
programma. Tijdens de inloop (18.30 uur tot
19.00 uur) is er muziek van het duo Weima
en Van der Werff. Na de opening (19.00 uur)
wordt bekendgemaakt wie de winnaar is in
de Markant verkiezing. Tussen 20.00 uur
en 21.00 uur kunnen bezoekers genieten
van een gevarieerd buffet. De band ZINNIN
treedt op en vanaf 23.00 uur. Bezoekers hebben
gratis toegang (inclusief een consumptie)
in het naastgelegen casino.
1

Een visioen…
uiteindelijk gaat het dan toch gebeuren. Op 1 juli volgend jaar wordt de gehele horeca rookvrij.
Vooral in de sector van de “natte horeca” is er van alles aan gedaan om de maatregel uit te stellen.
Veel ondernemers lijken bij de pakken neer
te zitten. Zij zien de toekomst lijdzaam tegemoet
zonder aan een oplossing te werken.
In landen om ons heen is de maatregel soms
al meerdere jaren van kracht. Daar heeft men
veelal gekozen om de ‘gasten’ naar buiten
te sturen. Op terrassen wordt volop gerookt
met alle ongemakken voor ondernemers
én buren vandien. Voor de kleinere zaken is
deze oplossing wellicht nog een acceptabele.
Voor de discotheken is er een wezenlijk
probleem. Toch liggen hier kansen. Daar
waar in eerste instantie nooit is gedacht aan
een rookruimte doemt in een visioen een
geweldige “rooksalon” op. Op een centrale
plaats in de disco zie ik een mooie ruimte
met veel glas en veel doorkijkmogelijkheden.
Uitgelicht zie ik mooie zithoeken met
mooi meubilair. Een plaats om te zien en
gezien te worden. De mooiste en meest
prominente plek van de hele zaak. Zelfs de
niet rokers strijden om een plekje in deze
salon welke uitzicht heeft op de dansvloer.
Klimaatmachines doen hier uitstekend werk.
Ze zuiveren de lucht en zorgen voor een aangenaam
klimaat. Langs de wanden van de
salon rijdt een treintje naar één van de bars.
In de wagons is voldoende ruimte waarin de
gasten zelf hun lege glazen kunnen plaatsen.
Het is aan de inventiviteit van de ondernemer
of de kerende trein de volle glazen brengt.
Bij de zaalbedrijven ligt de materie anders.
Maar de doelgroep die door deze bedrijven
wordt bediend is dan ook anders. We hoeven
de rokers niet weg te stoppen. Door een
goede rokersruimte te creëren wordt boven-
Innovatie
dien de tolerantie om niet buiten de rooksalon
te roken groter.
Materialen als glas en kunststoffen zijn
goed handelbaar, veilig en betaalbaar. En,
mits doordacht gebruikt zijn ze nog innovatief
ook. Ondanks dat Koninklijk Horeca
Nederland heeft aangedrongen op meer
ombouwtijd nadert 1 juli zienderogen. Pak
uw kans!
Innoveer ze….
Luuk van der Zon
Lid Commissie Innovatie namens de sector
Discotheek- en Zaalbedrijven
1

Lucas Petit, lid Landelijk Bestuur
Ondernemers doen het
gewoon prima
Horecaondernemers hebben vandaag de dag hun zaken professioneel
geregeld. En dat kan ook niet anders meer. Onze gast, maar
ook de wereld om ons heen, is - terecht - veeleisend. Het leuke is dat
andere branches inmiddels jaloers kijken naar de kwaliteit en de
creativiteit die wij met zoveel ondernemers weten neer te zetten.
Vroeger waren er nog wel eens ondernemers
die zowel letterlijk als figuurlijk water bij de
wijn deden. Met name in tijden van tegenspoed
liepen zwakke broeders te rommelen
om het hoofd boven water te houden. Maar
dat is een uitstervend fenomeen. We lopen
steeds vaker voorop in dienstverlening,
innovatie en ideeën over bedrijfsvoering.
Restaurateurs schrijven tegenwoordig
managementboeken, die bestsellers worden
(Setting the table, Danny Meyer). De zorgsector
komt bij ons de kunst afkijken.
Leuk en gedoe
Ondernemen in de horeca heeft duidelijk
twee kanten: het leuke ondernemende, creatieve
en sociale aspect aan de ene kant en
het gedoe over wetjes, regels en partijen die
van onze branche willen profiteren aan de
andere kant.
De horecaondernemer houdt zich natuurlijk
het liefst bezig met die leuke kant. Dat
kan ook, vindt hij, want ik vraag Koninklijk
Horeca Nederland zich met die andere kant
bezig te houden. En dat doen we dan ook.
Met verve. Onze vereniging heeft de afgelopen
jaren het imago gekregen van een strijdvaardig
verband van ondernemers, dat zich
geen knollen voor citroenen laat verkopen.
Hoge pet
Ons Bedrijf in Woerden levert voor die strijd
op professionele wijze alle noodzakelijke
instrumenten aan en in het jaar dat ik nu
in het Landelijk Bestuur zit heb ik daar een
hoge pet van op gekregen. Je kunt zeggen
wat je wilt, maar hier worden voor ondernemers
kastanjes uit het vuur gehaald.
En omdat velen van u als bestuurder daar
hun tijd en energie in steken (dank collega’s),
doen we dat op lokaal niveau ook.
Koninklijk Horeca Nederland is daarmee
echter niet een organisatie, die zich alleen
maar met ‘nare dossiers’ bezig houdt.
Integendeel. Koninklijk Horeca Nedreland
faciliteert ondernemerschap en laat ondernemers
dus ook scoren aan de commerciële
kant van de medaille. Daartoe behoort
onder meer hulp bij innovatie, toegang tot
specialistische kennis en advies en slimmere
inkoop, met als resultaat een beter imago
van de horeca als branche.
Consumentenonderzoek
Wat dat laatste betreft heb ik eens wat ongecoördineerd
gebladerd in de pagina’s consumentenonderzoek
van het Bedrijfschap
Horeca. Ik geef u wat cijfers uit de reeks over
het tweede kwartaal van 2007:
Drankensector: algemeen oordeel 7,7
Discotheek: algemeen oordeel 7,0
Fastfoodsector: algemeen oordeel 7,3
Restaurantsector: algemeen oordeel 7,6
Hotelsector: algemeen oordeel 7,6
Verblijfsrecreatie: algemeen oordeel 6,9
(‘Algemeen oordeel’ is het resultaat van
metingen op het terrein van kwaliteit,
dienstverlening, sfeer en aankleding, prijs,
hygiëne en veiligheid)
Let op, het is niet mijn bedoeling u hiermee
in slaap te sussen, maar met zo’n rapport
haal je prima je diploma. Het kan natuurlijk
altijd beter, maar als gemiddelde waardering
van een kritisch miljoenenpubliek is dit een
goede score.
Ik zal u zeggen hoe dat komt:
* dat komt omdat wij bijna 21.000 leden
hebben en dan ben je in het maatschappelijk
krachtenveld, zoals dat zo mooi
heet, een serieuze speler;
* dat komt omdat wij serieus oog hebben
voor maatschappelijke problematiek.
Daartoe behoort onder meer de alcoholproblematiek.
Wij participeren in een
reeks van activiteiten om te helpen dat
probleem in te dammen;
Praten met het
Landelijk Bestuur
Bent u het eens of oneens met
Lucas Petit? Mail dan uw reactie naar
l.petit@horeca.org.
* dat komt omdat wij enorme aantallen jongeren
opleiden, die in de horeca vaak hun
eerste stappen in het bedrijfsleven zetten
en van die ervaring in hun latere leven veel
profijt hebben;
* dat komt omdat wij geavanceerde technieken
inzetten om onze gastvrijheid te
kunnen perfectioneren en de gast beter te
kunnen bedienen;
* dat komt omdat wij met grote creativiteit
nieuwe, kostbare concepten ontwikkelen
met een eigentijdse vormgeving en zo de
kwaliteit van uitgaan op een steeds hoger
plan brengen;
* dat komt omdat - volgens onderzoek - 55%
van de jongeren bang is bij het uitgaan
klappen op te lopen, maar in onze bedrijven
een beschermde omgeving vindt;
* dat komt omdat wij een grote professionele
branche vormen, die volle zalen trekt
als weer eens één van die felbegeerde
kwaliteitstrofeeën op het spel staat;
* dat komt omdat de horeca als enige branche
in Nederland op meerdere tv-zenders
een belangrijke bron is van zowel kritiek
als respect en vermaak.
In tegenstelling tot wat sommige media ons
willen doen geloven is het gerommel van
vroeger een vervelend, maar incidenteel
ongemak geworden. Als wij consequent professioneel
en creatief blijven ondernemen,
zien medewerkers, gasten, leveranciers,
gemeenten en financiers dat ook. Ze gaan
het voelen en dan wordt het langzaam een
gegeven.
De jaloerse blikken richting onze branche
worden steeds groter.
Forum

Nooitverwacht Nederland
biedt in 2008 kansen
Nederland profileert zich in 2008 internationaal met het thema ‘Nooitverwacht Nederland’.
Het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen belicht daarbij culturele en toeristische
onbekende parels en nog niet ontdekte geheimen. Horeca- en toerisme-ondernemers kunnen
vanzelfsprekend op hun eigen wijze aansluiten bij het thema dat internationaal is vertaald als
‘Hidden Holland’, ‘Hollands Geheimnisse’ en ‘La Hollande Secrète’.
In voorgaande jaren stond Nederland in
de schijnwerpers met de thema’s Dans &
Muziek (2007), het evenement Rembrandt
400 (2006) en het evenement Water (2005).
Het NBTC wil met thema’s en internationale
evenementen het merk Holland extra inhoud
geven. ‘Evenementen en themajaren zorgen
internationaal voor veel extra aandacht
voor ons land en bieden de mogelijkheid
(marketing)inspanningen te bundelen. Door
focus en schaalvoordelen ontstaat meer promotiekracht
om extra toeristen te trekken’,
aldus Erik van Dijk van het NBTC. ‘Het grote
verschil tussen internationale evenementen
en themajaren is dat evenementen extra
buitenlandse bezoekers naar ons land moet
genereren.’
Nooitverwacht Nederland
Met ‘Nooitverwacht Nederland’ ligt in 2008
de nadruk op minder bekende hoogtepunten
van ons land, naast alom bekende iconen.
‘Natuurlijk zijn er voor de liefhebber klompen,
tulpen, molens en grachten te bezoeken.
En bekende gebieden als de Hollandse
en Zeeuwse Nederlandse kust, Friesland,
IJsselmeer of de Veluwe blijven in trek. Maar
het nieuwe thema richt zich op al die plekjes
waar de massa’s normaal voorbij rijden.
Daar waar Nederland onverwacht is of een
bijzondere ‘aha-Erlebnis’ geeft. Met de keuze
voor de pareltjes kijken we ook goed naar de
markt en de verschillende doelgroepen. Een
Amerikaan beleeft Hidden anders dan een
Duitser Geheimnisse.’
Nootverwacht Nederland bestaat uit drie
hoofdonderdelen:
1. Cultuur & Historie
. Land & Water
. Gastronomie & Logeren
Themajaar Toerisme
Nooitverwacht Nederland zal de minder
bekende hot spots onder de aandacht brengen.
Erfgoed als de mooie historische stadjes,
streken, buitenplaatsen, vestingwerken,
waterlinies, etc. Ook de pareltjes in het zeer
rijke cultuuraanbod van Nederland worden
extra belicht: van de ondergrondse attracties
van Amsterdam, kunstfestivals en concerten
op bijzondere locaties tot unieke verzamelingen
in pittoreske musea en exposities in het
landschap.
Omdat Nederlanders leven van, aan, uit en
in het water is de combinatie Land-Water
een ander hoofdonderdeel. Nederland heeft
bijzondere landschappen die minder bekend
zijn. Er zijn wetlands, polders en veengebieden
die uniek zijn in Europa, en waar je eindeloos
kunt struinen, fietsen of varen.
Gastronomie & Logeren is een derde onderdeel
waarin pareltjes zich kunnen profileren.
Nederland kent steeds meer sterrenrestaurants.
Maar er zijn ook legio plekken waar
je uit eten kunt op de meest bijzondere
locaties, zoals trendy strandpaviljoens en
clubs. Er zijn restaurants in fabrieken, torens
en kastelen. Voor bijzondere overnachtingen
kun je terecht in hotels met kunstzinnig, historisch
of ludiek ingerichte kamers, B & B in
landhuizen, kloosters, herbergen en boerderijen.
Slapen in een kasteel, boot, vuurtoren
of hooiberg, het kan allemaal in Nederland.
Informatie
Is uw bedrijf, stad of streek zo’n onbekende
parel? Laat het weten aan het NBTC en informeer
naar de mogelijkheden om ‘mee te liften’
in dit themajaar. In december wordt een
website gelanceerd waar ondernemers ook
(logo)materiaal kunnen downloaden om zelf
in te springen op het thema.
Voor informatie: Erik van Dijk,
tel: (070) 3705 314 of evandijk@holland.com
5

‘Ministerie werkt graag mee
als we goede ideeën hebben’
De campagne ‘Van A naar Beter’ trok ruim een jaar geleden de aandacht
van Koninklijk Horeca Nederland. Contact met het Ministerie
van Verkeer en Waterstaat leidde er toe dat partijen om tafel gingen
zitten. Voorzitter Theo Ruijs van de sector Toerisme, Recreatie, Sport
& Cultuur is nog steeds aangenaam verrast door de samenwerking.
‘Ondernemers moeten zich realiseren dat op het ministerie mensen
zitten die samen met ons optrekken. Nu moeten wij ook nog met
goede plannen komen.’
THEO RuIJS: ‘HET OuDE DENKEN OM MET RODE
VERKEERSLICHTEN HET AuTOVERKEER TE ONTMOE-
DIGEN IS DOORBROKEN. WE MOETEN GEMEENTEN
WIJZEN OP DE GRATIS ADVIEZEN VAN HET GROENE
GOLf TEAM.’
Eerste tastbare resultaat van de samenwerking
zijn de verkeersinformatieborden
bij bijvoorbeeld attractieparken, hotels en
congrescentra. ‘Ze bieden mensen informatie
waardoor ze de files kunnen overzien. Dan
geef je gasten de mogelijkheid te beslissen
om wél of niet weg te rijden. Als je die
mogelijkheid biedt, moet je de gast natuurlijk
ook ter plekke een alternatief bieden.
Internetten, eten, of gewoon langer in een
attractiepark blijven. Iets om de tijd nuttig
te besteden. Als horeca moet je stimuleren
dat die informatieborden opvallen en dat
men vervolgens blijft hangen (maar niet in
de file).’
Ruijs noemt het een doorbraak dat het ministerie
meebetaalt aan oplossingen. ‘Wie met
een goed plan komt voor de informatieschermen
(en het nut ervan in zijn bedrijf ) kan een
vergoeding krijgen. Als de horeca er zelf aan
trekt worden schermen met zo min mogelijk
administratief geregel beschikbaar gesteld.’
Groene Golf
Ook het zogeheten Groene Golf Team is in
Ruijs’ ogen een project dat kansen biedt aan
de horeca. Gemeenten krijgen kosteloos een
adviseur aangeboden die verkeerslichten in
kaart brengt en advies uitbrengt over groene
golven. ‘Het oude denken om met rode verkeerslichten
het autoverkeer te ontmoedigen
is doorbroken. Als ondernemers moeten wij
onze gemeenten en ondernemersverenigingen
wijzen op dit Groene Golf Team en
ook wijzen op de (provinciale) subsidies die
er zijn.’ Een vergelijkbare werkwijze heeft
het Expertteam Recreatieverkeer. Dat team
bezoekt attractieparken en adviseert over de
aanpak van bereikbaarheid ter plaatse.
onderhoud
In het overleg met het ministerie is door
Koninklijk Horeca Nederland nog eens de
voorname rol van het toerisme benadrukt.
‘Die levert drie procent van het Bruto
Nationaal Product. Bereikbaarheid is voor
ons een belangrijk punt. We zeggen tegen
de overheid: probeer daar rekening mee te
houden. Bijvoorbeeld bij de planning van
onderhoud aan wegen. Want de (buitenlandse)
toerist en de nerderlandse recreant moet
niet denken: daar ga ik niet meer heen want
er waren steeds files.’ Ook tussen de diverse
sectoren van Koninklijk Horeca Nederland is
overleg over mobiliteit. ‘Wat doen we goed
en wat kan beter? We bespreken het en hebben
nu een goede ingang bij het ministerie
om problemen of ideeën aan te kaarten.’
Kijkend naar de horeca- en recreatiebedrijven
ziet Ruijs zelf al een aanknopingspunt
om files te mijden. ‘Kijk nou eens zelf goed
naar de aanvangstijden in je bedrijf. Hoe laat
beginnen congressen, hoe laat gaan attracties
open? En is die begintijd te beïnvloeden?
Want minder files betekent een betere concurrentiepositie.’

Filemelding als service aan gasten
Een groot beeldscherm naast de souvenirs-verkoopwagen bij de uitgang, waar de mascotte
van Duinrell Rick de Kikker de gasten uitzwaait, meldt afwisselend de buienradar,
filemeldingen en een buffet-aanbod.
Duinrell Wassenaar introduceerde het
fenomeen dit seizoen. Bij de ingang kregen
bezoekers al een kortingsbon mee om
eventueel te blijven eten als aan het eind
van de dag de files te lang zouden blijken.
Commercieel directeur Chris Schoenmakers
en Manager Innovatie Dolf Zwaanswijk zijn
tevreden. ‘Wekelijks blijven honderd tot honderdvijftig
gasten extra eten. En waarschijnlijk
hebben ook andere horecagelegenheden
in Wassenaar hier voordeel van.’ Maar nog
belangrijker: ze waarderen het als service.
Want onze gasten kunnen nog zo’n leuke dag
hebben gehad: een file op de terugreis kan
de hele dag verpesten.’
Duinrell startte met het beeldscherm in
samenwerking met Koninklijk Horeca
Nederland en Rijkswaterstaat.’We hebben
bewust gezocht naar een plek ìn het park en
dus niet bij de uitgang zelf. Gasten moeten
eerder al kunnen kijken en kiezen: ga ik nu
naar huis of blijf ik nog even. En die keus
moet gemakkelijk te maken zijn. Je moet de
gast er bijvoorbeeld niet een speciale ruimte
voor insturen.’
De gekozen plek in Duinrell (naast een pleintje
bij de souvenirs-verkoopwagen) blijkt een
succes. ‘Het staat in een plantsoentje. We
hebben daar nu houtsnippers neergelegd
omdat iedereen midden tussen de planten
ging staan. Een teken dat de plek goed is,
want er wordt veel gekeken.’
Over de inhoud van de informatieschermen is
goed nagedacht, verzekeren Schoenmakers
en Zwaanswijk. Drie afwisselende pagina’s
voeren de kijker van kortingsaanbod en buienradar
naar de files. Die files staan in opvallend
rood aangegeven op een wegenkaart
van West- en Midden-Nederland. Ook de
provinciale wegen in de directe regio staan er
op. ‘Het idee is ontzettend goed om mensen
informatie te geven over regen en files. Door
bij de ingang al een bon aan te bieden maak
je de gast attent op het filebord. Vlak voor
vertrek ziet hij dan het bord en kan hij afwegen:
is het nu wel zo’n goed moment om naar
huis te gaan?’
Meer borden
Schoenmakers en Zwaanswijk denken
inmiddels na over uitbreiding van het aantal
informatieschermen. ‘Het is goed als je het
voor elkaar krijgt om mensen belangrijke
informatie te geven voor ze in de auto stappen.
Je moet dan mensen bij binnenkomst al
laten weten waar ze die informatie kunnen
zien. Teveel borden is niet goed, maar je leert
wel dat mensen het fijn vinden informatie te
krijgen.’
Als het aan Schoenmakers ligt zou er ook
Openbaar vervoer-informatie moeten komen.
‘Gaat er nog een bus, en wanneer gaat de
laatste bus? Dat stelt mensen op hun gemak.’
‘Vertraging op terugreis kan hele
dag verpesten’
Flexibiliteit
In overleg met bijvoorbeeld gemeenten,
provincie en Rijkswaterstaat zouden de
gevolgen van een goed mobiliteitsbeleid
in kaart gebracht kunnen worden, vinden
Schoenmakers en Zwaanswijk. Gasten die
zijn gewaarschuwd voor files, willen immers
niet een uurtje later alsnog in een file belanden
omdat plots de spitsstroken zijn afgesloten.
Uit de gesprekken die al over mobiliteit zijn
gevoerd heeft Schoenmakers geleerd dat
de betrokken partijen veel van elkaar kunnen
leren. Stroomlijnen van mobiliteit (lees:
bezoekers) is de attractieparken bijvoorbeeld
met de paplepel ingegoten. ‘Files? Bij ons
zijn dat de wachtrijen. Die probeer je te
voorkomen. Wij doen dat bijvoorbeeld door
dit seizoen drie voorstellingen van illusionist
Sittah in te plannen. Ontspanning voor het
publiek, maar het betekent ook dat je tijdens
haar voorstellingen steeds duizend mensen
minder in het park hebt lopen. Bij ons betekent
dat: geen wachtrij.’ En dreigt ergens een
wachtrij te ontstaan? Dan is het een koud
kunstje om bijvoorbeeld het treintje dat door
het park rijdt even elders te laten stoppen en
niet bij de attractie die het druk heeft.
Uitwisselen van dat soort ‘best practices’
opent wederzijds ogen, erkent
Schoenmakers. ‘We zitten aan tafel en dan
Mobiliteit
zegt iemand van Rijkswaterstaat: heb je
daar-en-daar al aan gedacht. Mooi toch?’
Dat honderd tot honderdvijftig gasten wekelijks
een buffetje halen of iets gaan eten in
Wassenaar is als file-vermijder commercieel
leuk, maar Schoenmakers en Zwaanswijk
vinden de gasttevredenheid nog veel belangrijker.
‘Het gaat ons om de gast. Die moet
tevreden thuis komen. Want met een file
van een half uur heb je het verknoeid. Die
file kleurt de beleving van de gehele dag.
Wij verkopen een dagje fun en dan moeten
mensen ook op alle manieren en momenten
plezier hebben.’

Bedrijfsbeëindiging vergt
een goede voorbereiding
Bij overdracht en opvolging is het belangrijk
dat u zich tijdig gaat oriënteren. U moet uitgaan
van een termijn van zeven jaar vóór de
verkoop. Voor bepaalde fiscale constructies
geldt namelijk dat deze pas na zes jaar door
de fiscus geaccepteerd worden.
Het verkoopproces bestaat uit een aantal
fasen:
oriëntatiefase
In de oriëntatiefase gaat u nadenken over
verkoop en opvolging. Reken voor een optimale
voorbereidingsfase zes jaar; dan staan
nog tal van fiscale mogelijkheden voor u
open.
Voorbereidingsfase
De voorbereidingsfase is in feite de belangrijkste
fase. Hierin legt u de basis voor een
goede verkoop. Na deze voorbereidende
stappen heeft u enig inzicht in de verkoopprijs
en hoe de afrekening met de fiscus zal
verlopen.
Voorbereiding bedrijfsverkoop
Na de voorbereidende stappen hebt u inzicht
in de verkoopprijs van uw bedrijf en hoe de
afrekening met de fiscus zal verlopen. U kunt
het best een ondernemingsplan en bedrijfsinformatie
opstellen voor kandidaat-kopers.
Het is verstandig om al in een vroegtijdig
stadium iemand te zoeken die u begeleidt bij
het totale project, bijvoorbeeld een Horeca
Ondernemers Adviseur. Ook kan uw accountant
een belangrijke rol spelen.
Samen zet u op een rij:
• de doelstelling voor de verkoopprijs en
-condities
• het profiel van de koper of opvolger
• de waarde en de verkoopprijs
• 0pstellen van een persoonlijk en financieel
plan
• bijwerken van de administratie
Het bedrijf aantrekkelijk maken voor verkoop
is een belangrijke verdere vervolgstap.
Denkt u daarbij aan het op orde brengen
van interne zaken. Vaak is het zowel voor u
Bedrijfsbeëindiging
Hebt u geen opvolgers/kopers voor uw bedrijf? Wilt u nog grote investeringen plegen of hebt u daar de
energie niet meer voor? Is uw bedrijf überhaupt nog levensvatbaar of vindt u de tijd rijp om het bedrijf
over te dragen aan uw kinderen? Vragen die soms leiden tot het antwoord: we stoppen ermee (en dragen
het werk over). Maar ook een bedrijfsbeëindiging is een belangrijke (financiële) beslissing. Goed geïnformeerd
raken is ook daarbij een ‘must’.
als voor het bedrijf verstandig om alvast te
wennen aan de situatie na overdracht. Bouw
bepaalde taken af en laat die door medewerkers
of uw opvolger doen
transactiefase
In deze fase gaat het om het zoeken van
kopers, onderhandelen en afronding verkoop.
Uiteraard zijn er situaties waar de verkoop
niet vrijwillig plaatsheeft maar op korte
termijn moet gebeuren. Dit kan bijvoorbeeld
zijn bij een faillissement, ziekte of een ongeval.
Wij richten ons echter op de ‘reguliere’
verkoop.
Als u de opvolging in eigen familie geregeld
hebt, ligt de situatie anders dan wanneer
u het bedrijf aan derden verkoopt. Ook bij
overdracht binnen de familie is het echter
nog belangrijk om goede gesprekken te voeren
en alle afspraken in een contract te vast
te leggen. Als een opvolging in een familie
geen succes blijkt te zijn, is het vaak niet
alleen een zakelijk maar ook een persoonlijk
drama.
Bij verkoop aan derden verkopen veel
ondernemers in de horeca hun bedrijf via
makelaars. U kunt het beste vrijblijvend een
gesprek met meerdere adviseurs aangaan
en dan beslissen wie uw bedrijf mag gaan
verkopen. Maakt u hierbij ook duidelijke
afspraken over geheimhouding.
Belangstelling voor uw bedrijf is natuurlijk
prettig, maar spreek met uw makelaar ook af
dat kandidaat-kopers pas inzage in gevoelige
informatie krijgen als zij aan kunnen tonen
dat zij over voldoende financiële middelen
beschikken om daadwerkelijk uw bedrijf te
kunnen kopen. Denkt u hierbij bijvoorbeeld
aan een bankverklaring. Vaak ketst een koop
nog op het laatste moment af omdat de kandidaat-koper
toch niet over de vereiste financieringsmogelijkheden
blijkt te beschikken.
Laat u ook in de prijsonderhandeling bijstaan
door deskundigen. Belangrijk is dat u kandidaat-kopers
binnen redelijke marges zo eerlijk
mogelijk voorlicht over de sterke kanten
van het bedrijf maar ook de mindere sterke
kanten. Lijken in de kast kunnen naderhand
tot juridische nasleep en forse schadeclaims
leiden!
Een kandidaat zal waarschijnlijk zelf een
goed onderzoek willen doen naar het bedrijf.
Als dit een positief resultaat heeft, kunnen
de onderhandelingen worden afgerond en
met een handtekening bekrachtigd worden.
Het opstellen van het verkoopcontract laat
u uiteraard aan specialisten (makelaar,
accountant, notaris) over.
www.horeca.org/bladlinks

NORT Gelderland peutert gelden los
voor projecten in de horeca
NORT biedt ondernemers gratis ondersteuning
en advies voor kwaliteitsverbetering,
professionalisering, innovatie en samenwerking.
Op eigen initiatief of op verzoek van
de ondernemer bezoekt een consulent van
NORT het bedrijf. Op basis van dat consult
en de behoefte van de ondernemer bekijkt
de consulent hoe de ondersteuning ingevuld
gaat worden. Het doel is de uitbater verder
op weg te helpen en het managementniveau
te verbeteren.
Samenwerking
‘Voor hoteliers is samenwerking heel belangrijk.
Problemen bespreken wordt laagdrempelig
en open. Deze openheid biedt mogelijkheden.
Je hoort van elkaar wat er op de markt
is’, vertelt Ottenschot. ‘Ik denk dat NORT
moet worden uitgebreid met mankracht. Er
zijn nu te weinig mensen beschikbaar om de
sterke kanten van NORT uit te dragen.’
Ottenschot is met zijn onderneming betrokken
bij één van de door NORT Gelderland
NORT
‘NORT is soms nog een onbekend begrip en dat is zonde’, vindt Richard Ottenschot, directeur van hotelconferentiecentrum
Landgoed Ehzerwold in het Gelderse Almen. ‘Ik wil wel van de daken schreeuwen dat
meer ondernemers NORT Gelderland moeten kennen. Een exploitant in de horeca heeft wat betreft samenwerking
veel aan NORT op het gebied toerisme.’
ondersteunde projecten. Landgoed Ehzerwold
is één van de acht hotels in de Achterhoek die
het project ’t Gulle Genieten invulling geven. ’t
Gulle Genieten wordt gebruikt als kapstok voor
bijzondere arrangementen.
De deelnemende hotels bieden verschillende
mogelijkheden tot recreëren, zoals boerengolf,
kennismakingslessen Tái Chi of toertochten
voor motorrijders. De activiteiten zijn opgesplitst
in drie thema’s: actief, (streek)cultuur
en culinair. Kenmerk van het project ’t Gulle
Genieten is dat bezoekers aan alle activiteiten
kunnen deelnemen, ongeacht in welk
hotel zij overnachten. ‘Hiermee worden alle
acht hotels in een positief daglicht gezet. De
winst is dat je elkaar voorthelpt en potentiële
klanten weet te bereiken.’
Een consulent van NORT Gelderland heeft
destijds de oprichting van project ’t Gulle
Genieten begeleidt. ‘De consulenten kennen
de wegen om subsidie los te krijgen, zodat
haalbare projecten opgestart kunnen worden’,
aldus Ottenschot.
‘IK WIL HET WEL VAN DE DAKEN SCHREEuWEN: JE MOET NORT KENNEN’
Stoffig imago
Hij benadrukt dat samenwerking nodig is.
‘Deze regio, en zeker de gemeente Lochem,
heeft te kampen met een stoffig imago. Het
gebied is bekend om zijn wandel- en fietspaden.
Oudere recreanten kunnen met fietsen
en wandelen leuk de dag doorbrengen. We
willen meer dynamiek, zodat de regio interessanter
wordt voor een bredere doelgroep.’
Samen met een aantal collega-horecaondernemers
ontwikkelt Ottenschot een routenavigatiesysteem
voor recreanten. Behalve de
wandel- en fietsroutes bevat het systeem
informatie over bezienswaardigheden, zoals
op de route liggende kastelen, dorpen en de
natuur. Een soortgelijk systeem is in Twente
al in gebruik. ‘Onze NORT-consulent is vrij
positief. Hij werkt er hard aan om mogelijkheden
te inventariseren en op haalbaarheid te
onderzoeken.’
‘Ik denk dat NORT eveneens veel kan betekenen
als het gaat om toekomstperspectief.
Waar staat deze regio in 2008 en wat kunnen
we doen om het imago te verbeteren? Als
regio hebben we iets nodig om het image op
te frissen. NORT kan ons en andere ondernemers,
hierin begeleiden en ondersteunen.’
Nort-adressen
Flevoland Annemarie Bakker, 06-51406673
www.nortflevoland.nl, 0320-413583
Gelderland Frans van Eenennaam,
06-13517163 en Johan Kaspers, 06-53392926
www.nortgelderland.nl, 054-3530546
Noord Holland Marlies Groot, 06-51820819
en Sipke Diepbrink, 06-51195396
nortnoordholland.nl
Zuid Holland July Patoir, 06-23505861
www.nortzuidholland.nl
Utrecht Esther Gueret, 06-22089084
www.nortutrecht.nl
5

Veilig Uitgaan
op 35 plaatsen
Sinds de start van de
Kwaliteitsmeter Veilig uitgaan
hebben twaalf samenwerkingsverbanden
een overeenkomst
getekend. Tien andere
samenwerkingsverbanden
tekenen op korte termijn
en dertien hebben al eerste
voorbereidingen getroffen.
Eind 2007 zijn er daardoor op
35 plaatsen Kwaliteitsmeters
Veilig uitgaan.
De Kwaliteitsmeter is feitelijk een vervolg
op eerder afgesloten convenanten.
Die convenanten kenden echter een
ruime mate van vrijblijvendheid. In de
Kwaliteitsmeter worden echter nadrukkelijk
maatregelen vastgelegd en afspraken
gemaakt wanneer iets af moet zijn.
Inmiddels is de politie gevraagd om de
registratie van strafbare feiten aan te
passen, zodat beter bekend wordt in
welk uitgaansgebied bepaalde feiten zich
voordoen. Plaatselijk zijn die gegevens
vaak wel ‘vanuit een onderbuikgevoel’
bekend, maar vastgelegd zijn ze nergens.
Op die manier kunnen ook de gevolgen
van bijvoorbeeld cameratoezicht en
betere verlichting worden getoetst (of
bekeken of sprake is van verschuiving
van geweld).
top 5
Ervaringen in de bestaande samenwerkingsverbanden
leidt tot een Probleem
Top 5:
- alcohol
- vandalisme
- agressie
- drugs
- lastige groepen
Veilig Uitgaan krijgt
steeds meer vorm
Op veel plaatsen in het land sloten betrokken partijen de afgelopen
jaren al een convenant omtrent veilig uitgaan. Inmiddels krijgen die
relatief vrijblijvende afspraken een vervolg in een Kwaliteitsmeter
Veilig uitgaan: een goed onderbouwd plan inclusief concrete maatregelen
waar gemeente, horeca, politie en Openbaar Ministerie
aan meewerken. Een betrokken ambtenaar (Anja van Veldhuisen in
Zutphen) en een ondernemer (Elly Hazewinkel in Poeldijk) lichten de
plannen toe.
‘Horeca, politie, openbaar
Ministerie en gemeente moeten
het samen doen’
Handhaving van bestaande sluitingstijden,
één zelfde beveiligingsbedrijf voor alle
horeca en een website waar horecaondernemers
recente ontwikkelingen omtrent Veilig
Uitgaan kunnen lezen. Een site met een
afgeschermd deel waar horeca-ondernemers
ook kunnen zien wie een gebiedsontzegging
opgelegd heeft gekregen en dus niet
welkom is. Het zijn enkele van de aanzetten
die zijn vastgelegd in de Zutphense
Tussenrapportage Veilig Uit.
Senior beleidsmedewerker Openbare Orde
en Veiligheid, Anja van Veldhuisen, vindt
de hiervoor genoemde punten uit Veilig Uit
slechts voorbeelden. Er staat nog meer op
stapel, maar sommige ideeën worden ook
even geparkeerd. Zoals cameratoezicht in de
Zutphense binnenstad. Dat heeft te maken
met benodigde investeringen, maar ook
met de vormgeving van Zutphen. ‘De horeca
ligt erg verspreid. Daardoor zou je heel veel
camera’s nodig hebben. We wachten eerst de
effecten af van alle maatregelen die al worden
voorgesteld en uitgevoerd en bekijken
dan of we verder na moeten gaan denken
over het plaatsen van camera’s.’
Workshop als start
In Zutphen gingen betrokken partijen in
oktober 2006 als startpunt om tafel tijdens
een grote workshop. ‘Centrale vraag die we
stelden was; wat vinden jullie dat er speelt
op het gebied van Veilig Uitgaan.’
Die vraag werd voorgelegd aan uitgenodigde
horeca-ondernemers, maar ook aan aanwezigen
van politie, Openbaar Ministerie en
gemeente. De inventarisatie leidde tot twee
highlights: Overlast door geweld en alcohol-
/drugsgebruik. Twee werkgroepen (waarin
ook horeca-ondernemers waren vertegenwoordigd)
hebben die thema’s uitgespit.
Gaandeweg kwamen ze tot de conclusie dat
de raakvlakken op die thema’s zo groot zijn
dat de groepen werden samengevoegd tot de
projectgroep Veilig Uit.
Sluitingstijden
Over handhaving van bestaande sluitingstijden
waren betrokkenen het vrij snel eens.
Aanpassingen zouden geen (positief ) effect
hebben op Veilig Uitgaan. Dat geldt wel
voor gebiedsontzeggingen die kunnen worden
opgelegd aan notoire onruststokers.
‘Horecaondernemers kunnen gasten de
toegang al ontzeggen. Maar dan verplaatst
het probleem zich misschien naar de straat
en gaan daar de problemen door. Dat is aan
te pakken met een gebiedsontzegging. De
politie heeft erop aangedrongen dat zoiets
kan, maar dan moet die gebiedsontzegging
nog worden opgenomen in de APV.’
Om horeca-ondernemers op de hoogte te
houden met bijvoorbeeld de opgelegde
gebiedsontzeggingen, wordt een speciale
website voorgesteld, met een afgeschermd
gedeelte. ‘Daar kunnen ondernemers dan
zien wie een ontzegging heeft. Desnoods
met een foto van betrokkenen.’
Herkennen problemen
Sommige knelpunten kunnen vrij snel worden
aangepakt. Onder horeca-ondernemers
bleek bijvoorbeeld behoefte aan manieren
om alcohol- en drugsmisbruik vroegtijdig
te herkennen. ‘Er is sprake van toenemend
gebruik. Vooral op jongere leeftijd neemt
misbruik toe. In overleg met Tactus (regionale
instelling voor verslavingszorg) zijn twee
cursussen beschikbaar. Ook politiecontroles
op zogeheten slooproutes zijn relatief eenvoudig
door te voeren.
Ingrijpender is de wens (met name van politiezijde)
dat alle horecabedrijven met één
beveiligingsbedrijf in zee gaan. ‘We willen
dat verplicht stellen. Het zorgt voor een-

heid in optreden, je kunt een pool vormen
van beveiligers en de professionaliteit is
verzekerd. Of het direct lukt? Streven is in
elk geval om op termijn met één bedrijf te
werken.’
terugkoppelen
Aan de horeca-ondernemers straks de schone
taak om intern een eenheid te vormen.
‘Het blijven ondernemers; ieder met eigen
belangen en wensen.
Het wemelt in de gemeente Westland niet van raddraaiers, maar Elly
Hazewinkel van Café De Luifel in Poeldijk is toch blij met de aanpak
van uitgaansgeweld. Gebiedsontzeggingen die nu kunnen worden
opgelegd aan hardnekkige probleemveroorzakers, juicht ze dan ook
toe. ‘Het is een goed middel dat veel mogelijkheden biedt.’
ELLy HAZEWINKEL OVERLEGT, TIJDENS EEN VERGADERPAuZE IN NAALDWIJK,
MET VERTEGENWOORDIGERS VAN DE POLITIE.
Veilig uitgaan
Maar met Veilig Uit merken we toch dat
iedereen doordrongen is van de noodzaak
samen op te trekken en te werken aan
een veilig en gezellig uitgaansleven in
Zutphen.’
‘Gebiedsontzeggingen bieden veel mogelijkheden’
Sinds ruim een jaar is Kwaliteitsmeter Veilig
Uitgaan binnen de gemeente Westland (met
elf kernen) vast gespreksonderwerp voor
vertegenwoordigers van gemeente, politie,
openbaar ministerie, horeca en kamer van
koophandel. Elke eerste donderdag van de
maand komt de groep bij elkaar. ‘Een enkele
keer in een grote groep, maar vaak ook als
kleinere groep. Met mensen die bij een deelonderwerp
betrokken zijn. Want niemand zit
te wachten op een vergadering-om-de-vergadering.’
Vanuit elke grote kern binnen de gemeente,
Westland is sinds 5 jaar een fusiegemeente
met 11 kernen, is een horeca-afgevaardigde
aanwezig bij vergaderingen. Die
zes tot zeven vertegenwoordigers zijn
veelal bestuursleden van Koninklijk Horeca
Nederland.
Huisregels
Een paar maanden voor de zomervakantie
pikten betrokkenen het Project
Herintroduceren Huisregels op. ‘De huisregels
zijn bekend, maar we gaan het aanscherpen.
Beter bewaken en het wordt nu
gekoppeld aan een ontzeggingenbeleid.
Daarmee kun je de harde kern aanpakken.’
Inwoners die in de fout gaan en een gebiedsontzegging
krijgen, zijn binnen de kortste
keren bekend bij horeca-ondernemers. Via
een beschermd deel van de website van de
afdeling Westland kunnen ze zien wie een
ontzegging heeft.’

Hakkuhbal versterkt imago
van de lokale horeca
Meer dan honderd tieners komen maandelijks
naar ’t Torenerf. ‘Dat kan dankzij de
inzet van de vele vrijwilligers’, haasten Jan
en Jaqueline er aan toe te voegen. ‘Anders
is zo’n evenement niet op te brengen, want
in verhouding verbruikt die jeugd natuurlijk
weinig.’
’t Torenerf heeft historisch een nauwe band
met de naastgelegen kerk. Sterker: in de
jaren dertig was het pand noodkerk als
voorloper van de nog te bouwen kerk aan
de Zuidervaart. Het pand werd een winkeltje
maar had ook een rouw- en trouwzaal. Zo’n
twintig jaar geleden gooide een oom van de
huidge uitbaters het roer om en legde het
accent op de horeca. Sinds 1988 zwaaien Jan
en Jaqueline de scepter over het café dat ze
‘t Torenerf doopten.
Disco
Het idee voor een jeugddisco kwam niet
zomaar uit de lucht vallen. ‘In mijn tijd was
er al discobal. Gezellig plaatjes draaien met
twee pick-upjes. Maar dat zakte in.’
Zo’n twaalf jaar geleden meldden zich
enkele enthousiastelingen die de jeugddisco
nieuw leven wilden inblazen. Onder de
naam Hakkuhbal richtten Jan, Jaqueline en
de vrijwilligers zich op jeugd van 13 tot en
met 17 jaar. Een eigen Hakkuhpasje dient ter
controle in de leeftijdsgroep. ‘Wie ouder dan
zestien is mag bier drinken. Moet-ie een speciaal
armbandje halen’, legt Jan uit. Wie voor
groepen jongere bezoekers bier haalt kan
zijn pasje kwijt raken en wie stevig ‘indrinkt’
komt niet binnen. ‘Het gebeurde dat we drie
jongens op het parkeerterrein zagen die nog
even een fles Pasoa leegdronken. Die komen
er dus niet in. Of die jongen die over het hek
een fles sterke drank aan zijn vriend wilde
geven via het wc-raampje.’
Vrijwilligers
Om de vinger goed aan de pols te houden
zijn veel vrijwilligers actief. Enkelen hebben
het portiersdiploma of het diploma Bedrijfs
Hulp Verlening. Ze staan buiten op het parkeerterrein
of binnen bij de pasjesuitgifte,
maar ook bij de wc’s. ‘Die meiden staan het
liefst met z’n vijftienen op het toilet. Dat
moet je een beetje sturen.’
Ondernemer in beeld
Eens per maand kan de jeugd uit Zuidschermer en (verre) omgeving op zaterdagavond terecht in
de jeugddisco van ’t Torenerf. Jan en Jaqueline de Reus begonnen zo’n twaalf jaar geleden met het
evenement en inmiddels is het ‘Hakkuhbal’ niet meer weg te denken.
Ouders van de discojeugd waarderen het
evenement en komen trouw hun kroost
ophalen. De disco sluit om middernacht
maar diverse ouders melden zich al eerder in
het voorcafé om daar gezellig bij te praten.
‘Dan moeten de kinderen hun uiteindelijk
aanmoedigen mee naar huis te gaan…’
En de jeugd?
‘Die vindt het leuk. Ons voordeel is dat ze al
jong je bedrijf leren kennen. Ze zijn de beginnende
stapper die later een vrijgezellenfeest
heeft of bruiloft.’
www.horeca.org/bladwww.hakkuhbal.nl

50
Koester de dwarsliggers
Om een trein te laten rijden zijn niet alleen
rails, spoorstaven en wissels, maar ook bruggen
nodig, om twee afzonderlijke kanten te
verbinden. Minstens zo belangrijk zijn de
dwarsliggers die de spoorstaven, in deze de
werkgever en de werknemer, op juiste afstand
moeten houden. Ondanks de bloeiende economie
ervaren werknemers nauwelijks dat hun
vrij besteedbaar inkomen toeneemt. Je hebt
geen glazen bol nodig om te voorspellen dat
het komend CAO-overleg voor een groot deel
zal gaan over behoud van de koopkracht van
werknemers in de Horeca. Daarnaast vindt
De Unie het belangrijk om een onderscheid
te maken tussen arbeidsvoorwaarden voor
medewerkers die slechts tijdelijk werkzaam
zijn in deze sector, en diegenen die kiezen voor
een carrière in de horeca.
De huidige CAO is met moeite totstandgeko-
Dwarsligger
men. De vakbonden van FNV en CNV waren
helaas niet te overtuigen van de noodzaak
te komen tot meer keuzevrijheid. De keuze
voor de differentiatie is naar de mening van
De Unie onomkeerbaar. De tijd van one size
fits all staat buiten de sociale werkelijkheid.
Door een deel van de afspraken centraal te
regelen en daarnaast ruimte te bieden voor
maatwerkafspraken tussen werkgevers en
werknemers in de bedrijven kan meer betrokkenheid
ontstaan en respect voor verschillen.
Bij meerzinnigheid en meersoortigheid past
veelvormigheid. De nieuwe CAO vraagt om
lef van de vakbonden om door te gaan op de
ingeslagen weg. De individuele belangen en
voorkeuren van werknemers vragen ruimte
voor directe betrokkenheid.
Helaas is er onvoldoende feitenmateriaal over
de wijze waarop de branche de huidige CAO
heeft toegepast. Eigenlijk moet dat er komen
voordat het CAO-overleg van start gaat. Onze
contacten met de sector hebben tot nu toe
geleid tot de conclusie dat de huidige CAO
ruimte biedt om de behoefte van medewerkers
en ondernemers beter op elkaar te laten aansluiten
dan bij de traditioneel centraal opgelegde
collectieve arbeidsvoorwaarden.
Nadat oppositie van de collegavakbonden
van FNV en CNV tegen de huidige CAO van
Koninklijk Horeca en De Unie klonken ook daar
in het achterliggende jaar de geluiden voor
vernieuwing. Wat deze gewijzigde opvattingen
nu echt waard zijn zal moeten blijken aan de
CAO-tafel. Om in het jargon te blijven ‘the
proof of the pudding is the eating’.
Jaques Teuwen, De Unie