Kiwoord nr 22 - Koninklijk Instituut Woluwe

Fysieke interventietechnieken
Een kind is buiten zijn zinnen en luistert niet meer naar je … woorden hebben geen effect meer. Agressief
gedrag van een kind kunnen we spijtig genoeg niet altijd voorkomen.
Je hebt vruchteloos rust aangeboden en proberen te overleggen met het kind. De grenzen die je stelt worden
door het kind overschreden en onderhandelen lukt ook niet meer. Je bent het contact kwijt. Het kind
verliest de controle over zichzelf en wordt agressief naar een ander kind of naar jou. Het is ook mogelijk
dat het kind zichzelf pijn doet of woede afreageert op materiaal.
In het buitengewoon onderwijs en de MPI’s komt elke hulpverlener in situaties terecht waarbij het agressieve
kind in crisis moet afgezonderd worden (TAVA) om de anderen, de omgeving en het kind zelf te
beschermen, om het kind tot zijn zinnen te laten komen. Zulke benarde situaties vergen een ogenblikkelijk
kordaat en effi ciënt optreden.
Wij, hulpverleners van het KIW wisten goed genoeg dat we hiervan te
weinig kaas hadden gegeten; er heerste een gevoel van onzekerheid.
Hoe neem je de controle van gevaarlijk gedrag over met genoeg respect
voor het kind? Wanneer ben je te hardhandig? Het laatste wat je
wil is om in een persoonlijk gevecht verwikkeld te geraken. We riepen
om een effi ciënte, veilige en zo professioneel mogelijke werkwijze om
fysiek in te grijpen, waarna herstel met de betrokkenen na de feiten
mogelijk blijft. Antwoorden werden gegeven in de sessies ‘fysieke
interventietechnieken’ van Valère Vanderheyden uit Gasthuisberg. We
leerden persoonlijke veiligheidstechnieken en teamtechnieken.
Persoonlijke veiligheidstechnieken betreffen het losmaken en beeindigen
van bedreigende situaties met een kind of een bedreigende
situatie tussen kinderen. Concreet leerden we onszelf en/of een ander
kind zo effi ciënt mogelijk uit een agressieve confrontatie te halen, om
achteraf eventueel hulp in te roepen van een collega.
De teamtechnieken vormen een gestructureerde handelswijze om met
twee of drie hulpverleners controle(verlies) van een agressief kind over
te nemen. Met deze teamgerichte werkwijze kan het kind vervolgens
op een zo sereen, veilig en respectvol mogelijke wijze overgebracht
worden naar de afzonderingsruimte (TAVA) om tot rust te komen. Het
samenwerken tussen hulpverleners hierbij is een heel belangrijke factor
tot slagen. Om dit samenwerken te leren, kregen we in de eerste
sessie uitgebreid de tijd om de bewegingen van de teamtechniek in
te studeren. Dit bood het voordeel dat we de aangeleerde technieken
anatomisch verantwoord konden leren. Tijdens de twee laatste sessies
waren we elkaars oefenobject. Dit bood ons dan weer het voordeel dat
we zelf konden ervaren hoe het voelt om op fysieke wijze verwijderd
te worden, zodat we konden evalueren of we te hardhandig waren of
niet.
Door de sessies is ons vertrouwen gegroeid waardoor we standvastiger
zijn bij een nakende agressieaanval van een kind. We hebben een procedure
die we kunnen toepassen zonder eerst te moeten overleggen;
ons team is gegroeid. We leerden technieken om iemand die een gevaar
is voor zichzelf en zijn omgeving op een zo respectvol mogelijke wijze
af te zonderen.
Frank Stassen
9
maart 2012 - nr 22