Richtlijn Cognitieve Revalidatie - SEN

Akinesie kan betrouwbaar worden vastgesteld aan de hand van de Unified Parkinson’s
disease Rating Scales (172) en de Parkinson Activity Scale (173).
State of the art Literatuur
Interventieonderzoek gericht op verbetering van akinesie ten aanzien van lopen en
lichaamstransfers bij Parkinsonpatiënten heeft zich tot nu toe gericht op toepassen van
externe cues en het leren van cognitieve bewegingsstrategieën. Voor beide is tot nu toe nog
niet voldoende bewijs geleverd voor effectiviteit in de vorm van resultaten uit RCT’s,
uitgevoerd in de klinische situatie (174). Wel zijn er duidelijke aanwijzingen uit zowel
preklinische (175, 176) als klinische studies (177-179) dat zowel het toepassen van cues als
het leren van cognitieve strategieën succesvol kunnen zijn in het verbeteren van lopen en
lichaamstransfers. Generalisatie van effecten naar niet getrainde activiteiten blijkt daarbij niet
plaats te vinden.
Resultaten op basis van consortium
Titel onderzoek:
Cognitieve strategietraining voor het verbeteren van ADL functioneren van patiënten met de
ziekte van Parkinson.
Doelgroep:
45 Parkinson patiënten, 55-75 jaar, in de Hoehn-en-Yahr-stadia II-IV en met duidelijke
problemen t.a.v. transfers en/of lopen ondanks een normale respons op medicatie
Setting:
Fysiotherapiepraktijk en thuissituatie van de patiënten
Interventie:
Training gericht op het bewust leren uitvoeren van bewegingstrategieën ter verbetering van
de uitvoering van lopen en lichaamstransfers. De training bestaat uit 12 behandelingen van
0,5 uur, 1 maal per week.
Design Studie:
Randomized controlled trial, waarbij de experimentele behandeling (cognitieve
strategietraining) werd vergeleken met reguliere fysiotherapie en geen therapie
Uitkomstmaten:
De Unified Parkinson’s disease Rating Scales (subschalen ADL en motorisch onderzoek) en
de Parkinson Activity Scales (PAS), Groningen Activity Restriction Scales (GARS) en
resultaten van video-observatie.
Andere toegepaste meetinstrumenten zijn de SCOPA-COG (scales for outcomes
Parkinson’s disease, cognition), MMSE (mini mental state examination), GDS (geriatric
depression scale).
Resultaten:
Op het moment van verschijnen van de richtlijnen en het behandelprotocol was het
onderzoek nog niet voltooid. Op basis van eerder onderzoek [175] is reeds aannemelijk dat
het aanleren van cognitieve bewegingsstrategieën een effectieve behandeling is voor
problemen met transfers en lopen. Zie hiervoor ook de KNGF-richtlijn Ziekte van Parkinson
(2004).
32