'Varkens: Vleesgeworden Veerkracht', in - Frisse Blik

Dat in het buitenland de voorkeuren van de consumenten wat betreft vlees anders
(kunnen) liggen dan in Nederland, kan worden geïllustreerd aan de hand van Italië
met zijn Parmaham. Als bewijs dat Nederland er onvoldoende in slaagt toegevoegde
waarde te leveren in de varkenshouderij, doet al jaren het verhaal de ronde dat Italië
‘goedkope’ Nederlandse varkens importeert, waarna deze in Nederland terugkeren
in de vorm van dure Parmaham. Dit is hoe dan ook nu verleden tijd. In 1999 heeft
de Italiaanse regering Parmaham de status van beschermd product toegekend. Dit
betekent onder meer dat ham alleen onder die naam mag worden verkocht als zij
afkomstig is van varkens die in de Parmastreek en volgens bepaalde richtlijnen zijn
gemest. Vanaf 2001 zijn er ook restricties met betrekking tot de herkomst van de
biggen die uiteindelijk als Parmaham over de toonbank gaan. De volgende stap is dat
ook het genetisch materiaal uit de Parmastreek afkomstig moet zijn. Zowel Hypor als
TOPIGS hebben een dochterbedrijf in Italië om aan deze richtlijnen te kunnen voldoen,
met als gevolg dat Italië minder slachtvarkens importeert. Uit tabel 6.4 blijkt dat tussen
1999 en 2005 deze import bijna is gehalveerd. Toch kan de nieuwe situatie rondom
de Parmaham niet de enige verklaring zijn voor de achteruitgang van de Nederlandse
positie in Italië. Denemarken blijkt namelijk wel in staat zijn export naar Italië te
vergroten, vooral bij de biggen. Op deze laatste deelmarkt heeft Denemarken haar
positie sterk uitgebreid, van 0% naar maar liefst 28%. Nog steeds is echter het aandeel
van Nederland in de Italiaanse import aanmerkelijk hoger dan dat van Denemarken.
Tabel 6.4: import door Italië van biggen en slachtvarkens
aandeel Italië in wereldimport
Italiaanse import in € mln.
import vanuit Nederland in € mln.
import vanuit Denemarken in € mln.
Bron: UNcomtrade.
1999 2005
slachtvarkens 12% 4%
biggen 7% 3%
slachtvarkens 108 66
biggen 16 15
slachtvarkens 47 24
biggen 12 8
slachtvarkens 0,6 1,2
biggen 0,3 4,4
Tabel 6.5 maakt voor Nederland een vergelijking tussen 2002 en 2005 voor de
verschillende stadia van de bedrijfskolom, wat betreft de omvang van de export en
van de import. Bij de biggen is import het kleinst, zowel absoluut als vergeleken met
de export. Bij de slachtvarkens is de import aanzienlijk hoger, ongeveer 30%. Bij vlees
en bereidingen zien we dat de export in tonnen ongeveer stabiel is gebleven, maar de
import kent een sterke stijging. Dat betekent dat de exportpositie van Nederland op
het gebied van varkensvlees geleidelijk aan het afkalven is.
139