Blader in dit boek

deel een. de jaren 1960
warm onthaald werden. Hij reed er minstens tweemaal in zijn beginjaren,
één keer rond zijn twaalfde in een wedstrijd die niet in
de annalen is genoteerd, een tweede maal in 1961 tijdens zijn eerste
seizoen, een wedstrijd die hij niet uitreed.
De kruidenierswinkel die Jules en Jenny in september 1946 op
de Place des Bouvreuils in Sint-Pieters-Woluwe openden, bevond
zich op een pleintje met een doorsnede van nauwelijks vijftig meter,
een heel eind verwijderd van het drukke commerciële centrum
van Woluwe. Hij lag aan de zuidkant van het plein, waar zich in een
ander gebouw nog altijd een krantenwinkel bevindt. Een kleine
gedenkplaat op de vluchtheuvel in het midden van de straat geeft
aan dat Eddy Merckx hier opgroeide. Ze waren nauwelijks vijftig
kilometer ver verhuisd — nu een snelle rit op de autosnelweg
langs universiteitsstad Leuven — maar de familie Merckx verhuisde
niet alleen van het ene huis naar het andere. Ze staken de taalgrens
over, van het Nederlandstalige Brabant naar een streek waar Frans
werd gesproken, en ze lieten ook de grootouders achter.
België is een taalkundige en culturele lappendeken verdeeld
tussen Vlaanderen (het grotendeels Nederlandstalige noorden) en
Wallonië (het Franstalige zuiden), met Franstalige enclaves in het
westen en in het centrum, de regio rond Brussel. Zeggen dat Walen
en Vlamingen volledig gescheiden leven zou niet correct zijn,
want tijdens het onderzoek voor dit boek bleef ik aldoor tweetalige
koppels ontmoeten. Maar het onderscheid tussen de verschillende
regio’s is duidelijk. Zoals de meeste Vlamingen sprak
Jules alleen Nederlands, maar Jenny sprak vlot Frans want ze had
de taal geleerd van haar grootmoeder. Behalve de taalgrens staken
ze ook een sociale grens over. Ze waren mensen van buiten in een
relatief rijke voorstad.
De verhuizing van Meensel-Kiezegem naar Brussel had belangrijke
gevolgen voor de toekomstige carrière van de jonge Edouard,
voor zijn identiteit en de invloed die hij zou hebben op zijn verdeelde
land. Eerst en vooral was de naam die nu synoniem is met
wereldwijd overwicht in de wielersport waarschijnlijk niet Eddy
geweest. Merckx, met zijn medeklinkers, is een Nederlandse naam.
28