Jaarverslag 2006 Amnesty International afdeling Nederland - CBF

Jaarverslag 2006 

Amnesty International 

afdeling Nederland

AMNESTY 

INTERNATIONAL 

AFDELING 

NEDERLAND 

JAAR 

VERSLAG 

2006

Juni 2007 

© Amnesty International 

afdeling Nederland 

Postbus 1968 

1000 BZ Amsterdam 

Telefoon: (020) 626 44 36 

Fax: (020) 624 08 89 

E-mail: amnesty@amnesty.nl 

Internet: www.amnesty.nl 

Giften: Postbank 454 000 

Het werk van Amnesty 

International wordt mede 

mogelijk gemaakt door KICI 

en de Nationale Postcode 

Loterij. 


Nederland streeft naar een 

goed, helder en transparant 

Jaarverslag. Uiteraard zijn 

wij daarbij zeer geïnteres- 

seerd in de mening van de 

lezer. U kunt uw reactie op 

dit Jaarverslag e-mailen naar: 

amnesty@amnesty.nl. 

ONZE MISSIE 

Amnesty International streeft naar een wereld 

waarin iedereen alle rechten geniet die zijn vast- 

gelegd in de Universele Verklaring van de Rechten 

van de Mens en andere internationale mensen- 

rechtendocumenten. 

Dit streven wordt inhoud gegeven door het doen 

van onderzoek en het voeren van actie gericht op 

het tegengaan en stoppen van ernstige inbreuken 

op • het recht op lichamelijke en geestelijke 

onschendbaarheid • het recht op vrijheid van 

geweten en meningsuiting • het recht om niet 

te worden gediscrimineerd, ingebed in werk ter 

bevordering van alle mensenrechten.

INHOUD Voorwoord 8 

I 

II 

III 

IV 

MENSENRECHTENSTRATEGIE 

Inleiding 12 

1. Actieprogramma’s voor landen en individuen 14 

2. Voorkómen van martelen, stoppen van geweld tegen vrouwen 21 

3. Wereldwijd terugdringen van de doodstraf 27 

4. Beschermen burgerslachtoffers in gewapende conflicten 33 

5. Ondersteuning mensenrechtenbeweging en bescherming mensenrechtenactivisten 42 

6. Naleving mensenrechten in economische relaties 51 

7. Stoppen straffeloosheid – Ondersteuning Internationaal Strafhof 56 

8. Vergroten bewustzijn over mensenrechten in de Nederlandse samenleving 59 

9. Bescherming rechten van vluchtelingen en asielzoekers 71 

ORGANISATORISCHE STRATEGIE 

Inleiding 78 

10. Investeren in kwaliteit, deskundigheid en resultaatgerichtheid 81 

11. Bevorderen sterke internationale organisatie 85 

12. Mobiliseren van aanhangers 90 

13. Effectieve en eigentijdse communicatie met leden en publiek 101 

FINANCIËLE STRATEGIE 

Inleiding 110 

14. Toelichting bij de jaarrekening 111 

BESTUUR EN BEHEER VAN DE ORGANISATIE 

Bestuur en directie Amnesty International afdeling Nederland 136 

Algemene Vergadering 141 

Code Wijffels 142 

Sociaal beleid 145 

Milieubeleid 151 

BIJLAGEN 

1. Overzicht van acties in 2006 154 

2. Overzicht vaste betrokkenheid bij andere organisaties 157 

3. Oganisatieschema 158

VOORWOORD 

Vrijheid schept verplichtingen. Voor regeringen, 

maar evenzeer voor burgers. 

Van regeringen zijn de verplichtingen genoegzaam 

bekend. Leest u er de mensenrechtenverdragen 

en –verklaringen maar op na waarbij zovele staten 

partij zijn. Om te beginnen de Universele Verklaring 

van de Rechten van de Mens. In dertig prachtige 

artikelen is vastgelegd hoe de grondregels luiden 

voor een werkelijk vrije wereld. Amnesty’s centrale 

missie is dan ook de volledige naleving van die Uni- 

versele Verklaring. 

Het jaar 2006 liet echter wederom zien dat veel 

regeringen hun verplichtingen verzaken. Omdat ze 

vinden dat ze nu even niet van pas komen, zoals 

de Amerikaanse regering in de ‘oorlog tegen ter- 

rorisme’. Of omdat ze uitsluitend de korte termijn 

voor ogen hebben en zich verliezen in corruptie 

en nepotisme, zoals enkele Afrikaanse staten. Of 

omdat ze zeer moeilijk doordringbaar zijn, en niet 

bereid zich het minste van de mensenrechten aan 

te trekken, zoals de regeringen van Sudan, Iran en 

Wit-Rusland. 

Amnesty International heeft op dit terrein tegelijk 

een bescheiden en een belangrijke rol. Wij hebben 

niet de macht de verschrikkingen in Darfur te stop- 

pen. Wij hebben niet de macht om slavernij af te 

schaffen, of de situatie in het Midden-Oosten te 

stabiliseren. Wat wij wel kunnen is zorgen dat mis- 

standen bekend zijn. Zorgen dat onderwerpen op 

de agenda van regeringen en intergouvernemente- 

le organisaties komen én blijven. 

8 A M N E S T Y I N T E R N A T I O N A L 

J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 9 

Wij kunnen actie voeren voor verbetering, oog heb- 

ben voor zowel de grote lijnen als de individuele 

gevolgen, en keer op keer blijven herhalen waar 

het uiteindelijk om draait: respect voor de rechten 

van ieder mens. 

De verplichtingen die burgers hebben tegenover 

de vrijheid zijn vaak minder van juridische, en meer 

van morele aard. Geen enkele Nederlandse burger 

heeft de plicht zich het lot aan te trekken van een 

Turkmeense gewetensgevangene. Toch heeft 

Amnesty alleen al in Nederland een actieve achter- 

ban van enkele tienduizenden mensen. ‘Ik móet 

iets doen’, is een veelgehoorde reden wanneer je 

ze vraagt waarom ze zich voor de mensenrechten 

inzetten. 

Het jaar 2006 heeft eens te meer geleerd dat 

burgers veel kunnen bereiken als ze de krachten 

bundelen. Dat het activisme voor de mensenrech- 

ten springlevend is bewees de campagne ‘Breng 

Wapens onder Controle’, die we voerden met 

Oxfam Novib, Unicef en Pax Christi. Na drie jaar 

actievoeren, en met de steun van meer dan een 

miljoen mensen wereldwijd, kregen we de Algeme- 

ne Vergadering van de Verenigde Naties zover dat 

zij een juridisch bindend wapenhandelverdrag gaan 

voorbereiden. En hoewel de verschrikkingen in 

Darfur nog altijd niet ten einde zijn, heeft de voort- 

durende aandacht van burgers en organisaties als 

Amnesty International ertoe geleid dat het conflict 

niet werd vergeten, en er in 2007 eindelijk gehoopt 

mag worden op een oplossing. 

Amnesty International is een bondgenoot voor 

iedereen die zich aan de vrijheid verplicht voelt. Ik 

hoop dat u, geachte lezer, vindt dat ook Amnesty 

haar verplichtingen naar eer en geweten heeft 

proberen na te komen. Dit Jaarverslag moge als 

bewijsstuk dienen. 

Bart Stapert 

Voorzitter Amnesty International Nederland

TEN GELEIDE 

Met dit Jaarverslag 2006 rapporteert het bestuur 

van Amnesty International Nederland aan belang- 

hebbenden over de voortgang van het werk van 

de organisatie, ten opzichte van de doelen die zijn 

vastgesteld in het Beleidsplan 2003-2007. Daar- 

naast geeft het Jaarverslag 2006 een beeld van de 

veelheid aan activiteiten en gebeurtenissen die 

2006 voor Amnesty Nederland hebben bepaald. 

Dit verslag volgt de opbouw van het Beleidsplan 

2003 -2007. In het Beleidsplan zijn dertien strategi- 

sche doelen geformuleerd op het gebied van ach- 

tereenvolgens de mensenrechtenstrategie, orga- 

nisatorische strategie en financiële strategie. In dit 

Jaarverslag wordt per punt gerapporteerd over de 

activiteiten en voortgang in 2006. In Deel IV wordt 

gerapporteerd over het bestuur en beheer van 

Amnesty Nederland. 

Omdat dit het laatste Jaarverslag is van de beleids- 

planperiode, die liep tot en met 31 december 2006, 

is aan het eind van ieder hoofdstuk een korte, alge- 

mene evaluatie opgenomen van de werkzaamhe- 

den, vooruitgang en obstakels over de volledige 

periode 2003 -2006. 

I 

MENSENRECHTEN- 

STRATEGIE

INLEIDING 

Binnen de internationale beweging Amnesty Inter- 

national vervult de Nederlandse afdeling een pro- 

minente rol. Amnesty Nederland is, gemeten naar 

het aantal leden, de op één na grootste afdeling 

van Amnesty International. De Nederlandse afde- 

ling heeft daarom een grote verantwoordelijkheid 

om een sterke bijdrage te leveren aan de interna- 

tionale organisatie. Het Internationale Beleidsplan 

voor de periode 2004-2010 beschrijft een breed 

scala van aandachtsgebieden voor Amnesty Inter- 

national. Het Beleidsplan 2003-2007 van Amnesty 

Nederland, dat tot en met 2006 van kracht was, 

paste binnen de inhoudelijke speerpunten uit dat 

internationale Beleidsplan. 

BELEIDSPLAN 2003-2007 

In het Beleidsplan 2003-2007 van Amnesty Neder- 

land waren op het terrein van de ‘mensenrechten- 

strategie’ acht prioriteitsgebieden geformuleerd. 

Daarnaast besloot de Algemene Vergadering die 

het beleidsplan vaststelde, dat Amnesty’s ‘traditi- 

onele’ werkvelden onverminderd van kracht zou- 

den blijven. Het gaat dan met name om werk voor 

individuele slachtoffers van vervolging, en om het 

inspelen op stappen van regeringen die de men- 

senrechten bedreigen of juist mogelijkheden voor 

vooruitgang bieden. Hierover wordt in Hoofdstuk 1 

gerapporteerd. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 13 

Schendingen van mensenrechten die in het 

beleidsplan prioriteit hadden waren marteling, 

geweld tegen vrouwen, de doodstraf en schen- 

dingen in de context van gewapende conflicten 

(Hoofdstukken 2 t/m 4). Voorts was er speciale 

aandacht voor een aantal terreinen waarop kansen 

zijn voor het versterken van tegenkrachten tegen 

schendingen van de mensenrechten: steun aan 

de wereldwijde mensenrechtenbeweging, het ver- 

sterken van de inzet van bedrijven voor de bevor- 

dering van mensenrechten en het versterken van 

het internationaal strafrecht (Hoofdstukken 5 t/m 

7). Ten slotte had Amnesty Nederland aandacht 

voor het mensenrechtenklimaat in Nederland zelf, 

waarbij het asielbeleid een bijzonder zorgpunt was 

(Hoofdstukken 8 en 9). 


Op 1 januari 2007 is een nieuw beleidsplan voor 

Amnesty Nederland van kracht geworden, waar- 

in veel van bovenstaande lijnen worden doorge- 

trokken. Het 8-puntenprogramma Iedereen telt 

is vastgesteld door de Algemene Vergadering en 

legt de prioriteiten in het beleid vast voor de peri- 

ode 2007-2010. De acht globale beleidslijnen zijn 

onderverdeeld in de deelcategorieën ‘Amnesty 

Nederland en de wereld’, ‘Amnesty Nederland en 

Amnesty wereldwijd’, ‘Amnesty Nederland en de 

Nederlandse samenleving’ en ‘Amnesty Neder- 

land’. Met betrekking tot de mensenrechtenstra- 

tegie zijn de belangrijkste aspecten het ontwikke- 

len van het werk voor economische, sociale en cul- 

turele rechten, het uitbouwen van aandacht voor 

mensenrechtenkwesties in Nederland en het uit- 

breiden van werk voor de mensenrechten in de 

‘doellanden’ zelf. Het jaar 2008, waarin de Univer- 

sele Verklaring van de Rechten van de Mens zestig 

jaar bestaat, is een centraal jaar in de beleidsplan- 

periode, waarin extra nadruk zal worden gelegd op 

bewustwording en activisme. Het beleidsplan is op 

te vragen via amnesty@amnesty.nl.

ACTIE- 

PROGRAMMA’S 

VOOR LANDEN EN 

INDIVIDUEN 

INDIVIDUELE ACTIE 

Onderdeel missie Amnesty International 

• Gehele missie 

Rapportage 

Een bliksemactie wordt gevoerd bij acuut gevaar 

voor marteling, ‘verdwijning’, terdoodveroorde- 

ling, bij dreigende terugzending van vluchtelingen 

die vervolging te vrezen hebben of wanneer een 

gevangene dringend medische zorg nodig heeft. 

Wereldwijd doen er zo’n 100.000 mensen aan deze 

acties mee. Er werden 527 bliksemacties gevoerd: 

332 nieuwe acties en 195 vervolgacties. De meeste 

bliksemacties waren gericht op de Verenigde Staten 

en Iran (doodstrafzaken). Ook waren er relatief veel 

acties gericht tegen bedreiging van mensenrech- 

tenactivisten in Latijns-Amerika. Gedurende het 

jaar werden er in 158 zaken berichten ontvangen 

over verbetering van de situatie in de zaken waar- 

voor bliksemacties waren gevoerd. Dit betrof ook 

zaken die vóór 2006 onderwerp waren geweest 

van een bliksemactie. Het ging naast vrijlatingen 

ook om bijvoorbeeld omzetting van de doodstraf in 

een gevangenisstraf, verbetering in de veiligheids- 

situatie van bedreigde personen en toegang tot 

een advocaat of medische behandeling. 

Naast het Bliksemactienetwerk verspreidt Amnesty 

Nederland ook e-mailacties (in 2006: 19) en sms- 

acties (20). In de meeste gevallen zijn deze acties 

gebaseerd op bovengenoemde bliksemacties. 

1. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 15 

Ook kent Amnesty Nederland diverse gespecia- 

liseerde actienetwerken. In de beroepsactienet- 

werken voor politie en juristen voeren deelnemers 

actie voor vervolgde beroepsgenoten, of spreken 

ze juist collega’s die betrokken zijn bij mensen- 

rechtenschendingen aan op hun gedrag. 

Daarnaast komen bredere thema’s aan bod, zoals 

wijziging van wetgeving. In het beroepsactienet- 

werk voor medici worden acties uitgezet voor indi- 

viduen die geen toegang hebben tot medische ver- 

zorging en wordt aandacht besteed aan slechte 

medische voorzieningen in bijvoorbeeld gevange- 

nissen en psychiatrische instellingen. Binnen de 

thematische actienetwerken voeren deelnemers 

actie met betrekking tot de thema’s vrouwen, 

homoseksuelen, doodstraf en mensenrechtenacti- 

visten. Er werden in 2006 38 RSVP-acties (Reageer, 

Schrijf, Vraag, Protesteer) gevoerd: zaken die door 

het Internationaal Secretariaat van Amnesty wor- 

den geselecteerd en waarvoor over de hele wereld 

tegelijk actie wordt gevoerd. Via acties bij evene- 

menten en op de website verzamelt Amnesty e- 

mailadressen van mensen die aangeven deel te 

willen nemen aan acties. Zij komen terecht in het 

‘Actieplatform’ en worden een keer per kwartaal 

verzocht mee te doen aan een actie. Zie voor infor- 

matie over de aantallen deelnemers aan de actie- 

netwerken hoofdstuk 12. 

ACTIENETWERK Aantal acties 2006 Aantal acties 2005 

Politie 10 11 

Juristen 10 16 

Medici 57 50 

Homoseksuelen 6 6 

Vrouwen 6 9 

Studenten 10 10 

Jongeren 10 10 

Doodstraf 10 16 

Mensenrechtenactivisten 10 10 

Bliksemactie 527 520 

E-mail 19 20 

SMS 20 22 

RSVP 36 38 

Extra acties* 9 16 

Actieplatform 3 — 

* diverse onderwerpen

Vooruitblik 

De individuele actienetwerken van Amnesty Neder- 

land zullen naar verwachting in de komende jaren 

blijven groeien. Deze groei zal onder meer worden 

gestimuleerd doordat het gebruik van digitale me- 

thoden van actievoeren wordt bevorderd (zie H.12). 

DOSSIERS, RAN’S EN 

COUNTRY ACTION PROGRAMS 


• Gehele missie 

Rapportage 

Bij taakdossiers concentreren groepen zich voor 

langere tijd op één specifieke schending in één 

land. Vaak gaat het hierbij om individuele slacht- 

offers, en soms om het bepleiten van verandering 

van bepaalde wetgeving. Eind 2006 werkten 

81 Amnesty-groepen in Nederland aan 96 taak- 

dossiers. De landen die het meest aan bod 

kwamen waren China en Myanmar (voorname- 

lijk gewetensgevangenen). Een aantal dossiers 

besteedde aandacht aan individuele gevallen 

van administratieve detentie in Israël/de Bezette 

Gebieden, twee van deze dossiers werden in 2006 

geopend. Wat betreft Europa waren er onder meer 

verschillende taakdossiers over ‘verdwijningen’ 

in Bosnië-Herzegovina en over sterfgevallen in 

hechtenis, het onwettig gebruik van wapens door 

wetshandhavers en mishandeling van kinderen in 

Roemenië. Wereldwijd werd er in 2006 gewerkt 

aan 573 taakdossiers. 

In een Regionaal Actienetwerk (RAN) richten 

meerdere Amnesty-groepen zich op mensenrech- 

tenschendingen binnen een bepaalde regio. Eind 

2006 namen 94 groepen deel aan het werk in 20 

Regionale Actienetwerken. De Nederlandse afde- 

ling doet aan op twee na alle RAN’s mee. De RAN’s 

waar de meeste groepen aan deelnamen waren 

die voor West-Afrika, Zuidelijk Afrika en Europa. Per 

regio was het aantal nieuwe RAN-acties: Afrika 9, 

Noord- Zuid- en Midden-Amerika 4, Azië 4 en Euro- 

pa 2. 

© AI 

Wilson David Higuita 

(Colombia) 

Prins Gunasekara 

© PBI 

(Sri Lanka) 

Drie van de mensen 

voor wie Amnesty een 

succesvolle bliksem- 

actie voerde: 

Dominga Vásquez 

(Guatemala) 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 17 

© AI 

Het werken in ‘Country Action Programs’ (CAP’s), 

waar in 2004 mee werd begonnen, raakte steeds 

beter ingebed in de internationale organisatie. De 

programma’s hebben tot doel om meer focus aan 

te brengen in het landenwerk van de afzonderlijke 

nationale Amnesty-afdelingen, en om de samen- 

werking te vergroten tussen zowel de afdelingen 

onderling als tussen de afdelingen en het Interna- 

tionaal Secretariaat. Nationale afdelingen kunnen 

zich op negentien landen of regio’s inschrijven; 

Amnesty Nederland heeft zich op alle landen of 

regio’s ingeschreven. 

In 2006 waren er wereldwijd in CAP-verband 

62 nieuwe acties. Twintig daarvan richtten zich 

op Europa en Centraal-Azië, achttien op Noord-, 

Midden- en Zuid-Amerika, vijf op Azië en drie op 

het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Voorbeelden 

van actieonderwerpen in 2006 waren mensenrech- 

tenactivisten in Turkije, geweld tegen vrouwen in 

Rusland, doodstraf in China, doodstraf in Nigeria 

en politiegeweld in Brazilië. 

Amnesty Nederland nam deel aan verschillende 

bijeenkomsten van CAP’s in het buitenland, zoals 

een strategiebijeenkomst over de Balkan en een 

over mensenrechtenactivisten in Colombia en 

Indonesië. 

Vooruitblik 

De taakdossiers, RAN‘s en CAP’s blijven onvermin- 

derd belangrijke methoden van actie voor landen 

en individuen. 

‘WIJ WILLEN AL-MANSOURI ZIEN’ 


• Het recht op geestelijke en lichamelijke 

onschendbaarheid. 

Rapportage 

Er was veel aandacht en intensieve actie voor 

Abdoullah al-Mansouri, de Maastrichtenaar van 

Iraanse afkomst en mensenrechtenactivist die op 

11 mei in Damascus (Syrië) werd gearresteerd en 

korte tijd later in het geheim overgedragen aan 

Iran. De Iraanse autoriteiten werden via de ambas-

sade in Den Haag gedurende langere tijd onder 

druk gezet om opheldering te verschaffen over 

lot en verblijfplaats van Al-Mansouri en over de 

eventuele aanklachten tegen hem, en om verte- 

genwoordigers uit Nederland toegang tot Al-Man- 

souri te geven. Ook minister Bot van Buitenland- 

se Zaken vroeg om opheldering. Gesteund door 

diverse Tweede Kamerleden werd in oktober een 

twee weken durende estafetteactie gehouden voor 

de Iraanse ambassade. Ook de Maastrichtse bur- 

gemeester Leers en advocaat Spong, die zich als 

Al-Mansouri’s raadsman opwierp, bezochten de 

ambassade. Visumaanvragen door Spong, Leers en 

Amnesty-directeur Nazarski zijn nog niet ingewil- 

ligd. Een prominent aandeel in deze acties had de 

Amnesty-groep Maastricht, waarvan Al-Mansouri 

lid is. 

Vooruitblik 

Inmiddels is er een aantal maal contact geweest 

tussen Al-Mansouri en zijn zoon. Die telefoon- 

gesprekken verliepen echter niet vrijelijk. Al- 

Mansouri’s verblijfplaats is nog steeds niet bekend. 

Amnesty zal de zaak onder de aandacht van zowel 

de Iraanse als de Nederlandse autoriteiten blijven 

brengen tot er een rechtvaardige oplossing is. 

POLITIEKE ONDERDRUKKING – 

WIT-RUSLAND EN ERITREA 


• Het recht op vrijheid van geweten en menings- 

uiting. • Bevordering van alle mensenrechten. 

Rapportage 

De met schendingen van mensenrechten gepaard 

gaande Wit-Russische presidentsverkiezingen op 

19 maart gaven aanleiding tot diverse acties, zowel 

rond de verkiezingen als in de maanden erna. In 

maart organiseerden de Amsterdamse studenten- 

groepen van de Vrije Universiteit en de Universiteit 

van Amsterdam een ‘liftactie’. Via Duitsland en 

Polen werd Wit-Rusland aangedaan; onderweg 

werd op vele tussenstops actie gevoerd voor meer 

mensenrechten in Wit-Rusland. In september voer- 

de Amnesty samen met de FNV, Mission to Minsk 

en de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) actie 

© AI 

Abdoullah al-Mansouri 

© Private 

Wang Youcai (China) 

met ‘zijn’ bliksemactie 

Actie tijdens voetbal- 

interland Nederland- 

Wit-Rusland in Eindhoven 

18 J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 19 

© Bart Reeser 

in Eindhoven, voorafgaand aan de voetbalinter- 

land Nederland - Wit-Rusland. Vijftienhonderd 

bezoekers aan de wedstrijd zetten hun handteke- 

ning onder een petitie aan president Loekasjenko, 

waarin werd geprotesteerd tegen de voortdurende 

intimidatie en detentie van leden van de politieke 

oppositie en van vakbondsactivisten. 

In september 2001 stuurden vijftien vooraanstaan- 

de leden van de Eritrese regeringspartij PFDJ hun 

regering een brief waarin ze vroegen om meer 

democratie. Van de vijftien briefschrijvers werden 

er elf gearresteerd en tot op heden gevangenge- 

houden op geheime locaties. Om te herdenken 

dat de brief vijf jaar eerder was verstuurd, hield 

Amnesty Nederland een wake voor de Eritrese 

ambassade in Den Haag. Een Amnesty-delegatie 

bood een ambassadevertegenwoordiger een peti- 

tie aan met zo’n 18.000 handtekeningen, waarin 

werd opgeroepen de briefschrijvers, alsmede de 

minimaal drieduizend andere Eritrese gewetensge- 

vangenen, vrij te laten. 

Politieke lobby resulteerde in het aannemen van 

een motie waarin de Nederlandse regering werd 

opgeroepen haar beleid ten aanzien van Eritrea 

meer in het teken te stellen van de mensenrech- 

ten en opnieuw aan te dringen op vrijlating van de 

gewetensgevangenen. In deze motie waren veel 

van Amnesty’s aandachtspunten opgenomen. Bij 

de Eritrese autoriteiten leidde dit echter voorals- 

nog niet tot vrijlating van de gevangenen. 

Vooruitblik 

Naast voortdurende aandacht voor de situatie in 

Wit-Rusland en Eritrea zullen in Amnesty’s landen- 

werk in 2007 politieke onderdrukking in onder 

meer Iran, China en Zimbabwe onderwerp zijn van 

acties.

TERUGBLIK 2003-2006 

ACTIEPROGRAMMA’S VOOR 

LANDEN EN INDIVIDUEN 

Doelstelling beleidsplan 

Amnesty’s traditionele werkvelden blijven 

onverminderd van kracht. 

Amnesty’s actieprogramma’s voor landen en indi- 

viduen stonden gedurende de beleidsplanperiode 

onverminderd hoog op de agenda. Het ‘traditionele’ 

werk voor politieke gevangenen en gewetensge- 

vangenen bleef een groot deel van de activiteiten 

van de organisatie omvatten. Gewetensgevange- 

nen waren in 2005 onderwerp van een ambitieuze 

en geslaagde 10-decemberactie. Van de tien gewe- 

tensgevangenen voor wie in actie werd gekomen, 

werden er vier in de maanden die volgden vrijgela- 

ten. Grote campagnes als die voor mensenrechten 

in Rusland en voor sluiting van Guantánamo Bay 

(zie ook H.2) gingen over onderwerpen als het recht 

op lichamelijke en geestelijke integriteit en het 

recht op een eerlijk proces. 

Er was een groei in het aantal mensen dat deel- 

neemt aan Amnesty’s schrijfwerk, van oudsher de 

meest gehanteerde actiemethode van de organisa- 

tie (zie hiervoor ook H.12). Er werd gedurende de 

beleidsplanperiode alleen al door middel van ‘blik- 

semacties’ opgekomen voor enkele tienduizenden 

individuen. Per jaar zijn tussen de drie- en vierhon- 

derd nieuwe bliksemacties gevoerd; in gemiddeld 

ruim 40 procent van deze zaken kon na verloop 

van tijd een positief resultaat worden gemeld. 

Tram tegen huiselijk 

geweld in Saratov (Rus- 

land), in samenwerking 

met Amnesty Nederland 

2. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 21 

© AI 

VOORKÓMEN 

VAN MARTELEN, 

STOPPEN VAN 

GEWELD TEGEN 

VROUWEN 

STOP GEWELD TEGEN VROUWEN 



onschendbaarheid • Het recht om niet te worden 

gediscrimineerd. 

Rapportage 

In 2005 is besloten de campagne Stop Geweld 

tegen Vrouwen, die liep van maart 2004 tot okto- 

ber 2005, om te vormen tot een langlopend pro- 

gramma om geweld tegen vrouwen te stoppen. 

Dat betekent dat het thema een van de prioriteiten 

zal zijn in het reguliere landenwerk. 

In 2006 waren er diverse activiteiten tegen geweld 

tegen vrouwen. Er was een project om via de radio 

het bewustzijn over geweld tegen vrouwen in de 

Democratische Republiek Congo, Rwanda en Bu- 

rundi te vergroten, stigmatisering van slachtoffers 

te verminderen en vrouwenorganisaties ter plekke 

te ondersteunen. Amnesty Nederland nam hoor- 

spelen op in het Frans en Kiswahili en verzond 

deze naar veertig ngo’s en 140 radiostations. Veel 

stations zonden het hoorspel uit of besteedden 

aandacht aan het thema en de vrouwenorganisa- 

ties. In 2007 volgt een Engelse vertaling en verta- 

lingen in verschillende Nigeriaanse talen. 

Ook in Guatemala loopt een radioproject; leden 

van vrouwenorganisaties kregen cursussen in het 

maken van radioprogramma’s over vrouwenrech- 

ten, resulterend in zes radiospotjes die inmiddels 

zijn uitgezonden. Amnesty-materiaal over vrouwen- 

moorden in Guatemala zette de jongerenorgani- 

satie Ojalá aan tot het opzetten van een radiopro-

© Andrei Tchernka 

Hilda Morales, activiste 

uit Guatemala, in Paradi- 

so (Amsterdam) op Inter- 

nationale Vrouwendag 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 23 

gramma, waarvoor door Nederlandse Amnesty- 

groepen geld werd ingezameld. Met het Amnesty- 

kantoor in Moskou en het Vrouwencrisiscentrum in 

de Russische stad Saratov werd een actie georga- 

niseerd tegen huiselijk geweld, waarbij onder meer 

een tram met ‘reclameboodschappen’ tegen hui- 

selijk geweld door Saratov reed. Ook was er een 

rondetafelbijeenkomst voor de lokale overheid en 

ngo’s om de samenwerking te verbeteren en wer- 

den er diverse publieksacties gevoerd. 

Op 8 maart, Internationale Vrouwendag, voerde 

Amnesty Nederland actie voor betere maatrege- 

len tegen geweld tegen vrouwen in Guatemala, 

Nigeria en Rusland. Guatemala is de laatste jaren 

het toneel van zeer gewelddadige moorden op 

vrouwen. Via actiekaarten werd de Guatemalaan- 

se regering onder meer opgeroepen de moorden 

te onderzoeken, de daders te berechten en wet- 

geving om geweld tegen vrouwen te bestrijden 

te verbeteren. Ter gelegenheid van vrouwendag 

nodigde Amnesty Nederland de Guatemalaanse 

mensenrechtenactiviste Hilda Morales uit. Zij sprak 

onder meer met enkele politici, hetgeen resulteer- 

de in Kamervragen over de vrouwenmoorden. 

In Guatemala is sindsdien een klein aantal rechts- 

zaken begonnen, waarvan de voortgang echter 

nog lang niet naar Amnesty’s tevredenheid is. 

In Nigeria werd enkele deelstaten opgeroepen een 

wet tegen het wijdverbreide probleem van huise- 

lijk geweld aan te nemen. Een van die deelstaten, 

Lagos State, nam kort daarop zo’n wet in behande- 

ling, waarbij in het parlement expliciet werd gere- 

fereerd aan Amnesty’s oproep. 

De Russische president Poetin werd opgeroepen 

wetgeving in te voeren waarmee huiselijk geweld 

als misdrijf behandeld kan worden, meer geld voor 

opvanghuizen voor vrouwen beschikbaar te stel- 

len, en kennis te vergroten over het feit dat huise- 

lijk geweld geen ‘privé-aangelegenheid’ is. In Rus- 

land heeft de actie helaas geen aanwijsbaar resul- 

taat gehad. 

In totaal werden rond 8 maart zo’n 60.000 actie- 

kaarten verstuurd.

Vooruitblik 

In 2007 blijft het onderwerp geweld tegen vrouwen 

een van de prioriteiten in het landenwerk. In het 

kader van de Campagne tegen Discriminatie wordt 

op Internationale Vrouwendag actie gevoerd tegen 

huiselijk geweld in Spanje. 

PROGRAMMA POLITIE EN 

MENSENRECHTEN 




Rapportage 

Het internationale ‘Programma Politie en Mensenrechten’, 

dat Amnesty Nederland uitvoert, richt 

zich op het beïnvloeden van de politiepraktijk en 

het vergroten van de kennis over politiewerk binnen 

de internationale organisatie. Met het programma 

worden de ervaring van Amnesty Nederland 

op dit terrein en de expertise uit politiekringen 

beschikbaar gesteld aan andere nationale 

Amnesty-afdelingen en het Internationaal Secretariaat 

(IS). In 2006 publiceerde het programma het 

boek Understanding Policing; een handboek voor 

mensenrechtenactivisten die zich met de politie 

bezighouden. Er werden zo’n achthonderd exemplaren 

verstuurd aan ngo’s wereldwijd. 

In samenwerking met het Studie- en Informatiecentrum 

Mensenrechten (SIM) werd een conferentie 

gehouden over de rol van ngo’s bij politiehervorming. 

Zo’n veertig deelnemers van onder 

meer Saferworld, Save the Children, de OVSE, de 

Anne Frank Stichting en de politie bespraken zaken 

als het geven van mensenrechtentrainingen, het 

bevorderen van contact tussen politie en burgers 

en veel voorkomende obstakels. 

Er werden twee trainingen gegeven aan IS-medewerkers, 

die tot doel hadden de relevantie en de 

effectiviteit van Amnesty’s werk met betrekking tot 

de politie te verhogen. Aan de orde kwamen zaken 

als arrestatie en detentie, gebruik van geweld door 

de politie en verhoortechnieken. Deze trainingen 

maken inmiddels deel uit van het opleidingsaan- 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 25 

bod van het IS. Zeventien Iraakse politie- en gevangenismedewerkers 

kregen een training in Bonn. In 

Rusland werd een project opgestart om – via lokale 

ngo’s – docenten aan twee politieacademies te 

trainen. Daarnaast gaf het programma inhoudelijke 

ondersteuning aan politieprojecten van Amnesty 

Paraguay en Amnesty Slovenië. Met het IS werd 

gewerkt aan een campagne gericht op verschillende 

politiebureaus in Zimbabwe, die in januari 2007 

van start ging. 

Vooruitblik 

Het programma zal zich in 2007 vooral richten op 

het geven van trainingen, het op verzoek ondersteunen 

van het IS en andere Amnesty-secties, en 

het uitbrengen van handleidingen. Van Understanding 

Policing zijn voor 2007 een tweede druk, vertalingen 

in het Russisch en Spaans en een cd-romversie 

gepland. 

OVERIG 

Marteling en geweld tegen vrouwen waren veelvuldig 

onderwerp van Amnesty’s schrijfacties (zie 

H.1). Ook diverse acties in het kader van de campagne 

‘Laat de angst niet winnen van de mensenrechten’ 

hadden marteling als onderwerp (zie H.4).


VOORKÓMEN VAN MARTELEN, 

STOPPEN VAN GEWELD TEGEN 

VROUWEN 


Amnesty Nederland streeft na dat: 

1. Overheden meer doen om martelen te 

voorkomen door betere toepassing van inter- 

nationale normen en door training van politie, 

leger en andere wetshandhavers. 

2. Overheden in toenemende mate maat- 

regelen nemen om geweld tegen vrouwen, 

gepleegd door overheid én burgers, te voor- 

komen. 

Er werd door Amnesty hard geijverd voor de 

Nederlandse toetreding tot het Facultatief 

Protocol bij het VN-Verdrag tegen Marteling. 

De lobby bij een onwillige Nederlandse regering 

leidde uiteindelijk tot enkele moeizame, maar 

waardevolle stappen vooruit. De Nederlandse 

wetgeving werd aan het protocol aangepast, en 

in 2005 vond ondertekening plaats. Ratificatie 

laat echter nog altijd op zich wachten. 

Grote zorg was er over de marteling en mishan- 

deling van verdachten, door de VS en andere 

landen, in de ‘oorlog tegen terrorisme’. Amnes- 

ty’s onderzoek en standpunten hieromtrent, 

bijvoorbeeld over het gevangenkamp Guantá- 

namo Bay, wonnen in de loop der jaren sterk 

aan weerklank en invloed. De VS lieten veel 

gevangenen uit Guantánamo Bay vrij, maar het 

kamp bleef wel open en eind 2006 zaten er 

nog altijd ruim vierhonderd mensen vast. Vanaf 

2005 werden de acties gebundeld in een lan- 

gere campagne onder de naam ‘Laat de angst 

niet winnen van de mensenrechten’. Amnesty’s 

werk had een positieve invloed op de regels 

voor de Nederlandse militairen in Afghanistan, 

met name met betrekking tot de overdracht 

van gevangenen. 

Het Nederlandse Programma Politie en Men- 

senrechten was belangrijk in het scholen van 

medewerkers van het Internationaal Secreta- 

riaat en andere nationale Amnesty-afdelingen, 

met name de Sloveense en Peruaanse, over 

manieren om marteling bij de politie te helpen 

voorkomen. Daartoe verscheen ook het hand- 

boek Understanding Policing. 

In 2004 en 2005 voerde Amnesty de grote cam- 

pagne ‘Stop Geweld tegen Vrouwen’. Tijdens 

de campagne werkten veel nationale afdelin- 

gen aan mensenrechtenschendingen of -kwes- 

ties in eigen land. In Nederland ondertekenden 

vertegenwoordigers van veertien religieuze 

organisaties een verklaring waarin ze geweld 

tegen vrouwen veroordelen. Verder richtten 

de Nederlandse inspanningen tijdens de cam- 

pagne zich op verbetering in ‘doellanden’, 

waaronder Turkije, Nigeria, Guatemala, Mexi- 

co, Rusland, Irak, Liberia en Indonesië. Acties 

waarvoor in Nederland voorbereidingen waren 

getroffen of steunbetuigingen waren ingeza- 

meld, werden in de desbetreffende landen uit- 

gevoerd. Er waren diverse successen, waar- 

onder het schrappen van discriminerende arti- 

kelen uit het Turkse Wetboek van Strafrecht, 

nieuwe wetgeving tegen geweld tegen vrou- 

wen in onder meer de Filipijnen en Liberia, en 

een strenger NAVO-beleid om betrokkenheid 

van eigen personeel bij gedwongen prostitu- 

tie tegen te gaan. Na afloop van de campagne 

is het thema geweld tegen vrouwen een per- 

manente prioriteit in het landenwerk gebleven. 

Zo kwam in Rusland een publieksactie van de 

grond met lokale ngo’s. 

3. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 27 

WERELDWIJD 

TERUGDRINGEN VAN 

DE DOODSTRAF 




De trend naar afschaffing van de doodstraf is al 

jarenlang onmiskenbaar. Meer dan de helft van 

alle landen ter wereld heeft de doodstraf inmid- 

dels, bij wet of in de praktijk, afgeschaft. In 2006 

schaften twee landen de doodstraf voor alle mis- 

drijven af: de Filipijnen en Moldavië. China voerde 

nieuwe wetgeving in die bepaalde dat alle dood- 

straffen die door lokale rechtbanken zijn opgelegd, 

opnieuw worden beoordeeld en geratificeerd door 

het Hooggerechtshof. Mogelijk positief aspect hier- 

van is dat de kwaliteit van de processen zou kun- 

nen verbeteren en dat het aantal doodvonnissen 

afneemt, maar het is slechts een eerste stap op 

weg naar volledige afschaffing. 

DOODSTRAF SADDAM HOESSEIN 

Amnesty International reageerde teleurgesteld 

op het doodvonnis tegen de Irakese ex-dictator 

Saddam Hoessein in november. De rechtszaak, 

die een grote bijdrage had kunnen leveren aan 

eerlijke rechtspleging en rechtvaardigheid in Irak, 

bleek een armzalige affaire vol ernstige fouten. 

De Nederlandse premier Balkenende noemde het 

vonnis ‘terecht’ en de ministers Bot en Verdonk 

reageerden op vergelijkbare manier. Naar aanlei- 

ding daarvan schreef Amnesty Balkenende een 

brief om uiting te geven aan haar ‘bevreemding en 

teleurstelling’, en om te wijzen op het feit dat de 

uitspraken in strijd waren met Nederlands, EU- en 

VN-beleid. Bovendien, zo stond in de brief, deden

© Reuters 

de uitspraken afbreuk aan de Nederlandse geloofwaardigheid 

en invloed op het gebied van afschaffi 

ng van de doodstraf. In een reactie schreef de 

premier dat ‘bij het schrikbewind van Saddam 

Hoessein […] een zware straf [past]’, maar dat 

Nederland tegen de doodstraf is, ook in dit geval. 

NIGERIA 

Aan het eind van het jaar werden er vanuit Nederland, 

het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Zwitserland 

2.600 kerst- en nieuwjaarskaarten gestuurd 

aan de Nigeriaanse president Obasanjo. Met de 

kaarten werd hem gevraagd zijn eerdere goede 

voornemen om de doodstraf af te schaffen gestand 

te doen en alvast alle doodvonnissen om te zetten 

in gevangenisstraffen, zoals hij vlak tevoren al voor 

zo’n honderd terdoodveroordeelden had gedaan. 

De kaarten waren ontworpen door een Nigeriaanse 

ex-terdoodveroordeelde. Hij sprak op 5 november 

op de Amnesty-themadag over de doodstraf en 

voerde samen met Amnesty Nederland een lobbygesprek 

bij het ministerie van Buitenlandse Zaken, 

dat toezegde diens expositietournee door Nigeria 

te ondersteunen. Amnesty Nederland was medefi 

nancier van deze expositie. 

Saddam Hoessein 

tijdens zijn rechtszaak 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 

29 

DOODSTRAF 

IN 2006 

In 2006 werden wereldwijd ten minste 3.861 

mensen veroordeeld tot de doodstraf in 55 

landen. Ten minste 1.591 mensen werden 

terechtgesteld in 25 landen. Het is moeilijk 

vast te stellen hoeveel mensen er eind 2006 

in ‘de dodencel’ zaten, in afwachting van hun 

executie. Naar schatting waren het er tussen 

de 19.185 en 24.646. Dit aantal is gebaseerd 

op informatie van mensenrechtenorganisaties, 

berichten in de media en beperkte offi - 

ciële cijfers. Veel regeringen, zoals die van 

China, weigeren volledige en offi ciële cijfers 

te geven over uitgevoerde executies. 

De overgrote meerderheid van de executies 

werd voltrokken in een handjevol landen. 

Van alle bekende executies vond 91 procent 

plaats in China, Iran, Pakistan, Irak, Sudan 

en de Verenigde Staten. Koeweit kende het 

hoogste aantal executies per hoofd van de 

bevolking. Een klein aantal landen executeert 

minderjarige misdadigers. Iran executeerde 

in 2006 vier mensen voor misdrijven die ze 

begingen vóór hun achttiende jaar. Pakistan 

executeerde er één. 

In 2006 schaften de Filipijnen en Moldavië 

de doodstraf af voor alle misdrijven. In 1977, 

het jaar waarin de VS de doodstraf opnieuw 

invoerden en Amnesty International een historische 

Internationale Conferentie over de 

doodstraf organiseerde, was de doodstraf in 

slechts zestien landen afgeschaft voor alle 

misdrijven. Eind 2006 was dat cijfer gestegen 

tot 88 landen.

OVERIGE ACTIES 

TEGEN DE DOODSTRAF 

Diverse actienetwerken, waaronder het permanen- 

te Doodstraf Actienetwerk, voerden het hele jaar 

actie tegen dreigende voltrekking van de doodstraf 

en voor afschaffing. Het Doodstraf Actienetwerk 

telde eind 2006 473 deelnemers, die gedurende 

het jaar tien keer in actie kwamen. Zij schreven 

onder andere voor terdoodveroordeelden in China, 

Japan, Zuid-Korea, Peru, Ghana en Irak. Daarnaast 

werd in 2006 een digitaal antidoodstrafnetwerk 

(afgesloten webgroep op Amnesty’s extranet) 

opgezet dat zich richt op de Amerikaanse staat 

Texas. Vier Amnesty-groepen maken er inmiddels 

deel van uit. In het kader van de werelddoodstraf- 

dag (10 oktober) was er een actie tegen de dood- 

straf voor verstandelijk gehandicapten in Texas. 

Om bewustwording over de doodstraf te vergro- 

ten werd een mobiele fototentoonstelling over de 

doodstraf gemaakt. 

Vooruitblik 

Het werk tegen de doodstraf blijft een belangrijk 

onderdeel van het werk van Amnesty Nederland. 

Landen waarop specifieke aandacht zal worden 

gericht zijn China, de Verenigde Staten, Nigeria, 

Wit-Rusland, Oezbekistan en Iran. Met betrekking 

tot Nigeria is de verwachting dat, vanwege de pre- 

sidentsverkiezingen in 2007, het klimaat niet gun- 

stig zal zijn voor spoedige afschaffing van de dood- 

straf. De president van Oezbekistan heeft verklaard 

dat de doodstraf in zijn land in 2008 zal worden 

afgeschaft. 


WERELDWIJD TERUGDRINGEN 

VAN DE DOODSTRAF 



1. De doodstraf in de wereld verder wordt 

teruggedrongen tussen 2003 en 2007. 

2. In Nederlandse discussies de argumenten 

tegen de doodstraf luid en duidelijk klinken. 

In de toelichting op het Beleidsplan 2003-2007 

staat het streven dat de snelheid van afschaf- 

fing van de doodstraf van de voorgaande tien 

jaar (gemiddeld drie per jaar) zou moeten 

worden gehandhaafd. Dit betekende voor de 

beleidsplanperiode twaalf afschaffingen. Het 

waren er tien. 

Amnesty speelde een grote rol in de discussie 

die vooraf ging aan afschaffing van de dood- 

straf op de Filipijnen in 2006. Eenzelfde rol 

speelt Amnesty de laatste jaren in Zuid-Korea, 

waar het debat over de doodstraf in alle heftig- 

heid wordt gevoerd. Voorafgaand aan de af- 

schaffing van de doodstraf voor minderjarigen 

in de VS voerde Amnesty wereldwijd een 

grote campagne over dat thema. 

Ook aan de afschaffing in Armenië, Moldavië en 

Turkije ging Amnesty-actie vooraf. De inspan- 

ningen van Amnesty Nederland richtten zich 

verder voor een belangrijk deel op de voorma- 

lige Sovjetstaten, Iran, Pakistan en Nigeria. In 

dat laatste land werd in 2003 de doodstraf uit- 

gesproken tegen Amina Lawal, die een kind had 

gekregen terwijl ze niet was getrouwd. 


31 

Nadat er wereldwijd een storm van veront- 

waardiging was opgestoken, waarbij Amnesty 

zo’n twee miljoen protesthandtekeningen 

verzamelde, werd het vonnis in hoger beroep 

vernietigd. 

In de Nederlandse publieke discussie over de 

doodstraf liet Amnesty van zich horen rondom 

het proces tegen Volkert van der G. in 2003, de 

duizendste executie in de Verenigde Staten in 

2005, en na de doodstraf voor Saddam Hoes- 

sein in 2006.

‘JE WORDT HET 

BESTE GEHOORD 

ALS JE DICHT 

OP HET VUUR ZIT’ 

De gruwelijke crisis in de Sudanese regio 

Darfur schreeuwt om een oplossing. Heel 

2006 stond Darfur hoog op Amnesty’s agenda. 

Paul Helsloot, coördinator Afrika van Amnesty 

Nederland, maakte in december deel uit van 

een lobbymissie naar Nigeria. Helsloot: ‘De 

tragiek van Darfur is dat het zo’n slepende 

kwestie is, dat veel regeringen het een beetje 

laten zitten. Nigeria heeft veel invloed binnen 

de Afrikaanse Unie, maar hun bemoeienis met 

Darfur was ingezakt. Wij waren daar om ze te 

motiveren zich te blíjven inspannen.’ 

‘Zo’n lobby is wel degelijk zinvol. Een gevleu- 

gelde uitspraak in Nigeria is: “We don’t like 

people coming cheap”. Mensen waren gevoe- 

lig voor het feit dat een delegatie speciaal uit 

Europa was gekomen. We spraken veel sleu- 

telfiguren. De minister van Justitie deed de 

toezegging onze punten bij president Obasan- 

jo aan de orde te stellen. Je moet altijd maar 

afwachten in hoeverre dat ook daadwerkelijk 

gebeurt, maar er was veel persaandacht voor 

ons bezoek en we zagen in de maanden daar- 

na een aantal van onze lobbypunten verwe- 

zenlijkt.’ 

Helsloot ziet een oplossing voor Darfur alleen 

met kleine stapjes bereikt worden. ‘Het is 

altijd lastig om de impact van lobby te meten. 

Je probeert bij te sturen in een ingewikkeld, 

chaotisch, internationaal proces. Je stem 

wordt het beste gehoord als je dicht op het 

vuur zit.’ 

Presentatie van de 

Million Faces-petitie, 

New York juni 2006 

4. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 33 

© AI 

BESCHERMEN 

BURGER- 

SLACHTOFFERS 

IN GEWAPENDE 

CONFLICTEN 

CAMPAGNE BRENG WAPENS 

ONDER CONTROLE 


• Het recht op lichamelijke en geestelijke 


Rapportage 

In 2006 werd de eerste fase van de internationale 

campagne Breng Wapens onder Controle, voor een 

juridisch bindend wapenhandelverdrag, met succes 

afgesloten. Na drie jaar campagne nam een over- 

grote meerderheid van de Algemene Vergadering 

van de VN (alleen de VS stemden tegen) het besluit 

tot de eerste voorbereidende stap voor een ver- 

drag. 

Gedurende de hele campagne werd in Nederland 

intensief samengewerkt met Oxfam Novib en Pax 

Christi, in het verlengde van de internationale sa- 

menwerking met Oxfam en Iansa. In 2005 schaar- 

de ook Unicef zich achter de campagne. Amnesty 

International spande zich in voor een betere con- 

trole op de wapenhandel met als doel de levering 

tegen te gaan van wapens aan regimes en groepe- 

ringen die ze gebruiken bij schendingen van de 

mensenrechten. 

De Nederlandse coalitie voerde in het kader van 

de campagne twee soorten publieksacties. Een 

handtekeningenactie om premier Balkenende op te 

roepen zich uit te spreken voor een wapenhandel- 

verdrag leverde 44.000 handtekeningen op die op 

14 juni 2006 aan zijn plaatsvervanger, minister Bot 

van Buitenlandse Zaken, werden overhandigd.

© AI / Joyce Vlaming 

Pinkpop 2006 

J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 35 

© AI/Joyce Vlaming 

De tweede actie bestond uit het verzamelen van 

foto’s voor de Million faces-petitie: een wereld- 

wijde ‘virtuele’ petitie die eind juni aan secretaris- 

generaal van de VN Kofi Annan is aangeboden 

tijdens de VN-conferentie over kleine wapens. De 

beoogde miljoen foto’s werden gehaald: wereld- 

wijd werden er 1.011.672 verzameld. In Nederland 

was de doelstelling het ophalen van 55.000 foto’s. 

Uiteindelijk werden het er meer dan 57.000. Een 

groot deel van deze foto’s werd verzameld door 

Amnesty-groepen en tijdens grote acties. Zo gingen 

12.600 bezoekers van het muziekfestival Pinkpop 

op de foto. 

Aanhoudende politieke lobby over dit onderwerp 

resulteerde in een veranderende positie van de 

Nederlandse regering in 2006. Waar de regering 

voorheen twijfelde, zette zij zich in 2006 actief in 

voor een bindend wapenhandelverdrag. Een aantal 

moties om het Nederlandse beleid ten aanzien van 

wapenexport aan te scherpen haalden het helaas 

niet, omdat de grote regeringspartijen tegen stem- 

den. 

Vooruitblik 

Een groep experts van de Verenigde Naties zal zich 

in 2008 buigen over de mogelijke inhoud van een 

wapenhandelverdrag. Amnesty International blijft 

de situatie volgen totdat er een stevig verdrag ligt. 

CAMPAGNE ‘LAAT DE ANGST NIET 

WINNEN VAN DE MENSENRECHTEN’ 



onschendbaarheid • Het recht op vrijheid van 

geweten en meningsuiting • Het recht om niet te 

worden gediscrimineerd. 

Rapportage 

In 2006 startte de campagne ‘Laat de angst niet 

winnen van de mensenrechten’. Doelstellingen 

van de campagne waren een brede steun van het 

Nederlandse publiek voor Amnesty’s strijd voor 

bescherming van de mensenrechten in de ‘oorlog 

tegen terrorisme’ en beïnvloeding van het beleid 

van de Nederlandse en andere regeringen op dit

gebied. Belangrijke onderwerpen in 2006 waren 

de situatie in het Amerikaanse detentiecentrum 

in Guantánamo Bay (Cuba) en de buitenwettelijke 

overdracht van mensen van het ene land naar het 

andere (renditions). 

Amnesty International publiceerde een twaalfstappenprogramma 

voor de sluiting van Guantánamo 

Bay, dat in juni aan de regering van de Verenigde 

Staten werd aangeboden. Amnesty Nederland 

verzamelde op en rond 5 mei handtekeningen voor 

Omar Deghayes, die sinds september 2002 zonder 

aanklacht of proces op Guantánamo gevangenzit. 

De actie leverde 22.271 brieven, kaarten en handtekeningen 

op aan de Amerikaanse minister van 

Justitie en 17.009 aan de minister van Buitenlandse 

Zaken van het Verenigd Koninkrijk. Het Britse 

ministerie van Buitenlandse Zaken schreef in een 

reactie voor sluiting van Guantánamo Bay te zijn. 

Het Amerikaanse ministerie van Defensie verdedigde 

in een brief de behandeling van gevangenen in 

Guantánamo. 

In april leidde het Amnesty-rapport Below the 

Radar, over renditions, tot veel publiciteit en 

Kamervragen. Om het rapport te lanceren plaatste 

Amnesty Nederland de paginagrote advertentie 

Thank you for fl ying CIA in verschillende landelij- 

© AI/Joyce Vlaming 

Amnesty-actie tijdens 

Amsterdams Bevrijdingsfestival 

(5 mei) 

Advertentie: 

bakker/linssen id 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 37 

ke dagbladen. Bij een foto van een geheim transport 

werd daarin het verhaal verteld van de Duitser 

Muhammad Haydar Zammar, die in het geheim 

naar Syrië werd gevlogen. De advertentie won de 

prijs voor beste dagbladadvertentie van 2006 van 

de Cebuco vakjury. 

Er waren schrijfacties over renditions gericht aan 

diverse betrokken regeringen. In september gaf 

president Bush gedeeltelijke openheid van zaken 

met de erkenning dat de VS personen op geheime 

locaties in het buitenland gevangen hadden 

gehouden. In oktober ging het Amerikaanse Congres 

akkoord met een nieuwe wet inzake Militaire 

Commissies. Deze wet hield onder meer een 

belangrijke beperking in van het recht om rechtmatigheid 

van detentie bij de rechter aan te vechten. 

Amnesty Nederland waarschuwde de Nederlandse 

en andere Europese regeringen voor ongepast 

enthousiasme over de ogenschijnlijk nieuwe koers 

in het Amerikaanse detentiebeleid. 

Regelmatig contact met het ministerie van Buitenlandse 

Zaken leidde ertoe dat minister van Buitenlandse 

Zaken Bot Amnesty’s aanbevelingen voor 

detentie in Irak onderschreef en dat hij ze in EUverband 

en bij de Amerikaanse minister van Buitenlandse 

Zaken Rice aankaartte. Naar aanleiding 

van informatie van Amnesty werden in de Tweede 

Kamer meerdere malen vragen gesteld over onder 

meer Guantánamo Bay, het overdragen van gevangenen 

in Afghanistan en detentie in Irak. 

Nieuwe Britse antiterrorismewetgeving, die 

bepaalt dat verdachten jarenlang kunnen worden 

vastgehouden op basis van geheime aanklachten, 

was het onderwerp van een schrijfactie. De Britse 

autoriteiten verdedigden in een reactie de wetgeving 

onder verwijzing naar ‘bijzondere tijden’. 

Amnesty International bracht daar tegenin dat 

mensenrechten ‘van alle tijden’ zijn. Verder waren 

er onder meer acties tegen geheime detentie en 

marteling in Jordanië en Algerije.

In de nota ‘Kies voor Mensenrechten’, die in de 

aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen naar 

de programmacommissies van de verschillende 

politieke partijen werd gestuurd, was een aparte 

paragraaf gewijd aan de internationale strijd tegen 

terreur. De Nederlandse politiek werd opgeroepen 

zich de komende jaren in te spannen voor maat- 

regelen in de strijd tegen terrorisme die in over- 

eenstemming zijn met internationale mensenrech- 

tenstandaarden. Nederland moet zich met kracht 

verzetten tegen alle vormen van geheime en wil- 

lekeurige detentie en zich inspannen voor eerlijke 

berechting overeenkomstig internationale stan- 

daarden. 

Vooruitblik 

In 2007 zullen de speerpunten van de campagne 

zijn: sluiting van Guantánamo Bay, renditions, 

met name de Europese betrokkenheid daarbij, 

Amerikaanse weten regelgeving en schendingen 

in diverse landen, waaronder Egypte, Jordanië en 

Afghanistan. 

DARFUR 




Rapportage 

In 2006 waren er verschillende ‘crisis response’- 

acties voor Darfur. Via ‘crisis response’-acties komt 

Amnesty in internationaal verband snel in actie voor 

een ernstig verslechterende mensenrechtencrisis. 

Op 18 september hield Amnesty Nederland samen 

met Stichting Vluchteling en Pax Christi een ‘blauwe 

mars’ langs de ambassades van Rusland, China en 

Sudan. Doel van die mars was om aan te dringen op 

toelating van een VN-vredesmacht van blauwhelmen 

in Darfur; Rusland en China zouden als ‘bevriende 

naties’ wellicht druk kunnen uitoefenen op de rege- 

ring van Sudan. Amnesty-groepen stuurden solida- 

riteitskaarten naar mensenrechtenorganisaties in 

Darfur ter viering van het Suiker- en Offerfeest. 

‘Blauwe mars’ 

voor Darfur 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 39 

In november vroegen 3FM, Stichting Vluchteling, 

Cordaid/Mensen in Nood en Amnesty Nederland 

gezamenlijk aandacht voor het geweld in Darfur via 

de petitieactie Serious Support. Op 31 december 

verscheen in Elsevier en Volkskrant Magazine een 

advertentie met een afneembare, aan VN-secreta- 

ris-generaal Ban Ki-moon gerichte actiekaart waar- 

in hij wordt opgeroepen de humanitaire ramp in 

Darfur te stoppen. Daarnaast nam een afgevaardig- 

de van Amnesty Nederland deel aan een interna- 

tionale lobbymissie naar Nigeria om daar bij politici 

aan te dringen op grotere bemoeienis met Darfur. 

Vooruitblik 

Amnesty zal druk blijven uitoefenen op de Sudane- 

se regering om een gecombineerde troepenmacht 

van de VN en de Afrikaanse Unie in Darfur toe te 

laten om de burgers te beschermen. In verschil- 

lende Afrikaanse landen zal Amnesty Nederland 

advertenties plaatsen met een oproep van deze 

strekking ondertekend door voormalige staatshoof- 

den, regeringsleiders en ministers van Buitenland- 

se Zaken uit de hele wereld. Ook zal Amnesty blij- 

ven aandringen op toegang voor Amnesty-onder- 

zoekers tot de regio. 

© AI/Karen Veldkamp

ISRAËL EN LIBANON 




Rapportage 

Op 7 augustus 2006 hield Amnesty Nederland op 

de Dam in Amsterdam een wake voor de Libane- 

se en Israëlische burgerslachtoffers van het – uit- 

eindelijk 34 dagen durende – gewapend conflict 

tussen Israël en Hezbollah. De deelnemers riepen 

beide partijen in het conflict op tot een staakt-het- 

vuren en een wapenembargo. Duizenden Amnesty- 

leden deden mee aan soortgelijke wakes in 33 

landen wereldwijd. 

Tijdens en na afloop van het conflict bracht 

Amnesty International verscheidene rapporten 

uit waarin schendingen van de mensenrechten, 

sommige neerkomend op oorlogsmisdrijven, door 

zowel Israël als de Hezbollah worden beschreven. 

Amnesty riep in al deze rapporten op tot een alom- 

vattend, onafhankelijk VN-onderzoek. Deze oproe- 

pen werden ruimschoots overgenomen door de 

Tweede Kamer en regering. Zo stelde minister van 

Buitenlandse Zaken Bot naar aanleiding van Kamer- 

vragen over de vernietiging van infrastructuur: ‘Ik 

heb mijn collega’s [in het RAZEB-overleg, tussen de 

ministers van Buitenlandse Zaken, Ontwikkelings- 

samenwerking en Defensie van de EU-lidstaten] 

gewezen op de oproep van Amnesty International 

tot een onafhankelijk onderzoek naar mensenrech- 

tenschendingen in het licht van het gebruik van 

clusterbommen door Israël…’ 

Dit onderzoek is er echter nog altijd niet gekomen, 

en voor zover Amnesty bekend heeft de Neder- 

landse regering zich er niet verder voor ingezet. 

Vooruitblik 

Amnesty blijft de ontwikkelingen in de regio nauw- 

gezet volgen en zal in actie komen wanneer daar 

aanleiding toe is. 

© AI/Karen Veldkamp 

Amsterdam, 

7 augustus 2006 


BESCHERMING 

BURGERSLACHTOFFERS IN 

GEWAPENDE CONFLICTEN 



1. Door internationale politieke druk, media- 

aandacht en directe benadering strijdende 

partijen in escalerende conflictsituaties sneller 

en indringender duidelijk wordt gemaakt dat 

zij zich moeten houden aan de mensenrechten 

en het humanitair recht. 

2. De internationale aandacht voor het lot van 

onschuldige burgers, met name ontheemen en 

vluchtelingen, in gewapende conflicten wordt 

vergroot. 

3. De Nederlandse overheid zich actiever inzet 

voor de ontwikkeling, aanscherping en naleving 

van effectief nationaal en internationaal beleid 

inzake wapenhandel. 

De schendingen van de mensenrechten in het 

kader van de ‘oorlog tegen terrorisme’ waren 

een permanent aandachtspunt van Amnesty 

Nederland, vanaf 2005 in de vorm van de cam- 

pagne ‘Laat de angst niet winnen van de men- 

senrechten’ (zie ook H.2). Aan het begin van de 

oorlog in Irak in 2003 vroeg Amnesty van poli- 

tiek Den Haag aandacht voor mogelijke men- 

senrechteneffecten van de oorlog. Met name 

het gebruik van clusterbommen en het lot van 

eventuele vluchtelingen waren onderwerp van 

zorg. Amnesty-lobby richtte zich ook in de jaren 

erna op een verbod op clusterbommen. Inmid- 

dels heeft de Nederlandse regering haar steun 

uitgesproken voor een verdrag dat clustermuni- 

tie moet verbieden, maar geeft ze het mogelij- 

ke gebruik ervan voorlopig niet op, wegens een 

vermeend gebrek aan alternatieven. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 

41 

Door middel van internationale actie, lobby en 

demonstraties was er permanente aandacht 

voor de situatie in de Sudanese regio Darfur, 

en voor de voor het conflict gevluchte burgers, 

met name in Tsjaad. De aanhoudende druk 

van Amnesty en andere organisaties had zeker 

invloed op de internationale aandacht voor de 

Darfur-crisis, maar was vooralsnog onvoldoen- 

de om tot een effectieve internationale inspan- 

ning te komen om de crisis het hoofd te bie- 

den. 

Een groot succes tijdens de beleidsplanperiode 

was dat van de internationale campagne Breng 

Wapens onder Controle (Control Arms), die 

Amnesty voerde samen met Oxfam Novib, Pax 

Christi (Iansa) en Unicef. Na drie jaar intensieve 

acties werd bereikt dat de Verenigde Naties 

een juridisch bindend wapenhandelverdrag 

zullen opstellen. De Amnesty-lobby richting 

de Nederlandse politiek leidde tot meer steun 

voor het verdrag in de Tweede Kamer en een 

positieve opstelling van de Nederlandse rege- 

ring. Amnesty Nederland volgde kritisch de 

Nederlandse levering van componenten voor 

wapens, en de doorvoer van wapens uit andere 

landen via Schiphol, aan landen waar de men- 

senrechten worden geschonden. Amnesty stel- 

de dit bij de regering aan de kaak, overigens 

helaas zonder dat dit grote impact had.

ONDERSTEUNING 


BEWEGING EN 

BESCHERMING 


ACTIVISTEN 

INDIVIDUELE MENSENRECHTEN- 

ACTIVISTEN 


• Het recht op vrijheid van geweten en menings- 

uiting. 

Rapportage 

Met betrekking tot een groot aantal landen is actie 

gevoerd ter bescherming of ondersteuning van 

individuele mensenrechtenactivisten of hun orga- 

nisaties. Er was actie voor activisten in onder meer 

Turkmenistan, Iran, Nepal, Colombia, Turkije, Wit- 

Rusland, Myanmar en Servië. Het Mensenrechten- 

activisten Actienetwerk en aandacht op de website 

waren vaste onderdelen van het werk voor men- 

senrechtenactivisten. 

Het aandringen op (meer) diplomatieke steun voor 

activisten van Nederland en de Europese Unie werd 

in veel gevallen gekoppeld aan vormen van recht- 

streekse ondersteuning, bijvoorbeeld door training, 

het afleggen van (lobby)bezoeken in Nederland of 

het steunen van acties ter plekke. Door het jaar 

heen werden diverse bezoeken van mensenrech- 

tenactivisten georganiseerd of gefaciliteerd, vaak 

inclusief een bezoek aan het ministerie van Buiten- 

landse Zaken. 

Vooruitblik 

Het werk voor individuele mensenrechtenactivis- 

ten blijft een van de prioriteiten in Amnesty’s lan- 

den- en schrijfactiewerk. 

© AI 

5. 

Filipijnen 

Amnesty-acties in: 

Turkije 

Marokko 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 43 

© AI 

© AI 

ONDERSTEUNING 

KLEINERE AMNESTY-AFDELINGEN 


• Bevordering van alle mensenrechten. 

Rapportage 

Amnesty Nederland ondersteunde een aantal klei- 

ne Amnesty-structuren buiten Nederland om bij te 

dragen aan hun opbouw en versterking. Dit gebeur- 

de vanuit het Growth and Mobilization Fund, dat 

in 2006 een omvang had van ruim € 250.000. Het 

ging vooral om steun aan kleinschalige projecten 

en daarnaast om organisatieopbouw en -advies 

van een beperkt aantal ‘prioriteitslanden’ (Marok- 

ko, Turkije, Filipijnen). Het accent binnen de samen- 

werking lag op activiteiten op het gebied van fond- 

sen- en ledenwerving, ledenbehoud, organisatie- 

opbouw en nieuwe manieren van actievoeren. 

Voorbeelden zijn bijdragen aan Noord-Afrikaanse 

Amnesty-afdelingen voor actie op Darfur, Amnesty 

Peru voor een project inzake geweld tegen vrou- 

wen en Amnesty Kroatië voor het organiseren van 

een filmfestival over mensenrechten. 

Met de Amnesty-afdelingen in Turkije, Marokko 

en de Filipijnen werden samenwerkingsovereen- 

komsten gesloten, die onder meer behelzen dat 

Amnesty Nederland een aantal gezamenlijke cam- 

pagnes cq. projecten met de betreffende afdeling 

uitvoert. Geplande samenwerkingsprojecten heb- 

ben bijvoorbeeld betrekking op de rechten van 

homoseksuelen in Turkije, een jongerenactie in 

Marokko, en actie voor ‘troostmeisjes’ op de Fili- 

pijnen. 

Amnesty Filipijnen was het doelwit van doods- 

bedreigingen, naar aanleiding waarvan de Neder- 

landse afdeling steun bood voor extra veiligheids- 

maatregelen. Interne organisatorische problemen 

op de Filipijnen veroorzaakten moeilijkheden in 

de samenwerking. In samenwerking met Amnesty 

Marokko is een lespakket voor Nederlandse VMBO- 

scholieren gemaakt. Met Amnesty Turkije was er 

intensieve samenwerking over het thema vluch- 

telingen, onder andere in de vorm van een door 

Amnesty Nederland verzorgde workshop.

Vooruitblik 

Deze werkzaamheden zullen in 2007 worden 

voortgezet en uitgebreid, waarbij in Turkije de 

nadruk komt te liggen op vluchtelingen en de rech- 

ten van homoseksuelen. Met Amnesty Marokko zal 

worden samengewerkt op het thema migranten en 

op de Filipijnen zal een programma worden onder- 

steund om de professionaliteit van de lokale orga- 

nisatie te vergroten. 

SPECIAAL PROGRAMMA VOOR AFRIKA 



Rapportage 

Het Speciaal Programma voor Afrika (SPA) heeft 

tot doel de Afrikaanse mensenrechtenbeweging te 

ondersteunen en, in het algemeen, het mensen- 

rechtenbewustzijn en -activisme in Afrika te ver- 

sterken. 

In 2006 ging een langlopend project in Sierra Leone 

van start. Het belangrijkste doel is om de rechtspo- 

sitie van mensen op het platteland, en met name 

van vrouwen, te verbeteren. Vertegenwoordigers 

van plaatselijke groepen zullen worden getraind 

om mensenrechtenproblemen te identificeren en 

oplossingen te zoeken. Dat kunnen problemen 

zijn veroorzaakt door machtsmisbruik van lokale 

autoriteiten, maar ook zaken die spelen binnen de 

eigen gemeenschap, zoals mannelijke dominan- 

tie en geweld tegen vrouwen. Er werden zes lokale 

partnerorganisaties en een projectleider geselec- 

teerd en het programma werd samengesteld. 

Een training op het gebied van het volgen en 

beschrijven (monitoring and documenting, M&D) 

van mensenrechtenschendingen werd acht keer 

gegeven, in Malawi, Nigeria, Ivoorkust (drie trainin- 

gen in samenwerking met de Vereniging van Vrou- 

welijke Juristen in Ivoorkust) en Zimbabwe. Deelne- 

mers waren onder meer mensenrechtenactivisten, 

journalisten en, in Zimbabwe, jongeren die schen- 

dingen bij de gewelddadige ontruiming van slop- 

penwijken rapporteren. Daarnaast werd het aantal 

trainers uitgebreid met vier ‘trainingen voor trai- 

© private 

Marcelino (links) 

en Leonardo Miranda 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 45 

© AI 

VRIJGELATEN 

IN 2006 

De broers Marcelino en Leonardo Miranda, 

leiders van de inheemse gemeenschap Mon- 

taña Verde in Honduras, kwamen vrij in 2006. 

Marcelino op 12 juli, Leonardo op 15 augustus. 

Beide broers werden in 2003 tot 25 jaar gevan- 

genisstraf veroordeeld voor een moord die 

zij in 2001 zouden hebben gepleegd. Dit 

ondanks bewijs dat hun zaak gefabriceerd 

was als vergelding voor hun pogingen om land 

voor de inheemse bevolking te verwerven. De 

afgelopen jaren werden meerdere activisten 

uit Montaña Verde het slachtoffer van politiek 

gemotiveerde aanklachten. In april waren bei- 

de broers onderwerp van een RSVP-actie. 

Jennifer Latheef, oppositie-activist en gewe- 

tensgevangene, kwam 16 augustus vrij. Zij zat 

tien maanden van haar tienjarige straf uit. 

Latheef was schuldig bevonden aan ‘terro- 

risme’ nadat zij protesteerde tegen moorden 

in de gevangenis en politieke repressie op de 

Malediven. Amnesty meent dat zij werd opge- 

sloten voor haar vreedzame protest. Door een 

presidentieel pardon werd het huisarrest van 

Latheef opgeheven. Na overleg met onder 

meer andere mensenrechtenverdedigers 

accepteerde Latheef het pardon. Ze zegt door 

te gaan met haar strijd om de andere politie- 

ke gevangenen vrij te krijgen en haar veroor- 

deling nietig te laten verklaren. Amnesty voer- 

de een sms-actie voor haar.

IN MEMORIAM: 

ANNA POLITKOVSKAJA 

Op zaterdag 7 oktober 2006 werd de 

Russische mensenrechtenjournaliste Anna 

Politkovskaja in de lift van haar appartemen- 

tencomplex in Moskou doodgeschoten. 

Ze werkte net (weer) aan een artikel over 

mensenrechtenschendingen in Tsjetsjenië. 

Amnesty International gelooft dat Anna 

Politkovskaja doelwit was vanwege haar 

werk als journalist, waarbij ze onder meer 

verslag deed van de mensenrechtenschen- 

dingen in Tsjetsjenië en andere gebieden in 

de Russische Federatie. 

Anna Politkovskaja gold als een van de 

belangrijkste critici van het bewind van pre- 

sident Poetin en een van de weinigen die de 

officiële censuur stelselmatig trotseerden. 

Vooral door haar rapportages over de Tsjetsje- 

nen kreeg ze grote bekendheid. In de liberale 

krant Nowaja Gazeta beschreef ze hoe Rus- 

sische soldaten geld verdienden met de ver- 

koop van wapens, ontvoeringen voor losgeld 

en de handel in lijken. In 2001 werd ze door 

soldaten drie dagen lang in een kuil vastge- 

houden. Ze trad ook op als bemiddelaar tus- 

sen het Tsjetsjeens verzet en de Russische 

overheid. Er werd meerdere keren een aan- 

slag op haar leven beraamd, in 2004 werd een 

poging gedaan haar te vergiftigen. 

Politkovskaja’s werk is bekroond met vele 

prijzen op het gebied van mensenrechten en 

journalistiek, waaronder de Gouden Pen van 

de Russische bond van journalisten en de Glo- 

bal Award voor Mensenrechtenjournalistiek 

van de Britse afdeling van Amnesty Interna- 

tional. 46 A M N E S T Y I N T E R N A T I O N A L 

J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 47 

ners’ in Kenia, twee in Nigeria en één in Burundi. 

Aan de trainingen namen steeds tussen de twaalf 

en achttien mensen deel. Veel van deze trainingen 

zijn mede gefinancierd door Hivos, in Malawi werd 

ook door NiZA bijgedragen. Omdat is gebleken dat 

in het verleden veel organisaties aan wie de trai- 

ning is gegeven het M&D-werk vervolgens niet 

structureel oppakten, zijn deelnemende organisa- 

ties extra kritisch geselecteerd. 

Voor het opzetten van een computerdocumentatie- 

systeem voor M&D en een netwerk van lokale 

monitors in Mozambique werden voorbereidingen 

getroffen en fondsen geworven. Belangrijkste lokale 

samenwerkingspartner is de Mozambikaanse Men- 

senrechtenliga; Oxfam-Novib, Hivos en NiZA zullen 

in 2007 met fondsen aan dit project bijdragen. 

Vooruitblik 

In het kader van het Sierra Leone-project zal in 

februari 2007 worden gestart met een uitgebreid 

trainingsprogramma. Het project zal zo’n vier jaar 

duren. Er zullen voorbereidingen worden getrof- 

fen voor een vergelijkbaar project in Uganda. Het 

M&D-project in Mozambique zal in 2007 beginnen 

met een trainingsprogramma en met het installe- 

ren van documentatiesystemen. Er zullen diverse 

workshops worden gegeven voor het gebruik van 

theater als middel om mensenrechtenbewustzijn 

te vergroten. 

PROJECT BESCHERMING EN 

ONDERSTEUNING ACTIVISTEN 




geweten en meningsuiting • Bevordering van alle 


Rapportage 

In 2004 ontving Amnesty International een extra 

bijdrage van € 1,89 miljoen van de Nationale Post- 

code Loterij voor een internationaal project voor 

bescherming, opvang en training van mensen- 

rechtenactivisten voor de periode 2004-2006. In 

2006 werden in totaal 61 activisten via het pro-

ject geholpen, voornamelijk in Afrika (41) en daar- 

naast in Zuid-Amerika (12), Azië (5), Europa (2) en 

het Midden-Oosten (1). Voor deze activisten werd 

noodopvang geregeld, of er werd gezorgd voor sta- 

geplaatsen bij buitenlandse universiteiten, niet- 

gouvernementele organisaties en andere orga- 

nisaties waar zij hun kennis en vaardigheden als 

mensenrechtenactivist kunnen inzetten. Ook werd 

activisten via het project medische en juridische 

hulp geboden. 

Er werden trainingen en workshops georganiseerd 

voor mensenrechtenactivisten over verschillende 

aspecten van hun werk. De trainingen waren 

gericht op het vergaren van praktische kennis en 

vaardigheden die de activisten na terugkeer in 

staat stelden hun werk nog effectiever te doen. Er 

kwamen daarbij praktische zaken aan bod zoals: 

hoe documenteer ik schendingen van mensenrech- 

ten, hoe zorg ik voor een optimale veiligheid voor 

mezelf en mijn organisatie, en hoe ga ik om met 

dreigementen en intimidatie? Er namen in 2006 

in totaal 335 activisten deel aan 26 trainingen en 

workshops in Afrika (8), Azië (5) Zuid-Amerika (5), 

het Midden-Oosten (4) en Europa (4). 

Vooruitblik 

Het project werd op 31 december 2006 afgesloten. 

Een evaluatie zal verschijnen in 2007. 

EU-RICHTLIJNEN VOOR 

MENSENRECHTENACTIVISTEN 




geweten en meningsuiting • Bevordering van alle 


Rapportage 

Het in 2005 gestarte project voor het kritisch vol- 

gen van de uitvoering van de EU-richtlijnen voor 

mensenrechtenactivisten liep door. Tijdens het pro- 

ject werd samengewerkt met Amnesty’s Interna- 

tionaal Secretariaat, het Amnesty EU-kantoor en 

diverse nationale afdelingen. De bevindingen zijn 

dat de politieke steun voor de richtlijnen groot is, 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 49 

maar in de dagelijkse praktijk vooralsnog weinig 

betekenis hebben. De aanbevelingen behelzen 

onder meer concrete stappen voor een structu- 

relere aanpak – waarbij lidstaten de richtlijnen 

onderdeel maken van jaarplannen, landendoelstel- 

ling en begroting. Ambassades zouden onder ande- 

re meer moeten doen om de richtlijnen actiever 

onder de aandacht te brengen van mensenrech- 

tenactivisten. 

Ook dit project werd in 2006 gefinancierd uit de 

extra bijdrage van de Nationale Postcode Loterij uit 

2004 (zie voorgaande). 

Vooruitblik 

In 2007 zal een rapport verschijnen met aanbeve- 

lingen aan de EU-lidstaten.


ONDERSTEUNING MENSENRECHTEN- 

BEWEGING EN BESCHERMING 

MENSENRECHTENACTIVISTEN 



1. Mensenrechtenactivisten in meer landen in 

vrijheid actie kunnen voeren en beter beschermd 

worden door overheden. 

2. In landen waar dat nodig is de mensenrech- 

tenbeweging verder steun krijgt, zodat meer 

actie en bewustwordingsactiviteiten ‘van bin- 

nenuit’ worden ontplooid. 

3. In strategisch gekozen landen Amnesty- 

structuren zich verder ontwikkelen, zodat het 

wereldwijde karakter van Amnesty’s actie 

wordt vergroot en wordt bijgedragen aan de 

opbouw van werk voor en bewustzijn van 

mensenrechten in eigen land. 

In de jaren 2003-2006 was er meer specifieke 

aandacht voor mensenrechtenactivisten. Er 

was een groeiend aantal acties gericht op de 

bescherming van activisten, onder meer via 

het in 2003 opgerichte Mensenrechtenactivis- 

ten Actienetwerk. Ook was er een meer syste- 

matische aanpak in de begeleiding van activis- 

ten die Nederland bezochten: Amnesty onder- 

steunde hen actief in de benadering van de 

media, politiek en relevante organisaties. 

Het project ‘Bescherming, opvang en training 

van mensenrechtenactivisten’ kwam met steun 

van de Postcode Loterij van de grond. In totaal 

werden tussen medio 2004 en eind 2006 116 

activisten via het project geholpen, en waren 

er zo’n veertig trainingen en workshops, met in 

totaal circa zevenhonderd deelnemers. 

In 2004 werden door de EU richtlijnen aange- 

nomen voor de bescherming en ondersteuning 

van mensenrechtenactivisten door ambassa- 

des. Amnesty Nederland had zich samen met 

Hivos hard gemaakt voor de richtlijnen en spe- 

cifieke aanbevelingen gedaan. Er werd een spe- 

ciaal project opgezet voor het volgen van de 

invoering van de richtlijnen. In april 2007 zal 

een Amnesty-rapport verschijnen met aanbeve- 

lingen aan lidstaten voor betere navolging. 

Het Speciaal Programma voor Afrika (SPA) 

nam gedurende de beleidsplanperiode sterk in 

omvang toe. Het SPA is in 2004 door een exter- 

ne evaluator positief beoordeeld; in 2005 werd 

besloten het programma voor vijf jaar te ver- 

lengen. Het Liberia-project werd in 2005 suc- 

cesvol afgerond. De komende jaren zal het 

model van versterking van mensenrechtenacti- 

visme in de rurale gebieden worden uitgebreid 

naar onder meer Sierra Leone, Mozambique en 

Uganda. 

De omvang van het Growth and Mobilization 

Fund, voor hulp aan kleinere Amnesty-afde- 

lingen, nam toe. Er werden samenwerkings- 

verbanden gesloten met Turkije, Marokko en 

de Filipijnen. De relatie met Turkije bleek het 

meest hecht, onder meer op het gebied van 

bestrijding van geweld tegen vrouwen. De 

samenwerking met de Filipijnen kende een 

moeizamer verloop, met name door interne 

organisatorische problemen aldaar, en discus- 

sie met het Internationaal Secretariaat over 

toezicht. De intensiteit en omvang van de drie 

samenwerkingsverbanden zal in de komende 

jaren moeten toenemen. 

6. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 51 

NALEVING 

MENSENRECHTEN 

IN ECONOMISCHE 

RELATIES 

RONDE TAFEL OVERLEG 

MENSENRECHTEN 



Rapportage 

Het Ronde Tafel Overleg Mensenrechten van 

Amnesty Nederland en vijftien grote Nederland- 

se multinationale ondernemingen, kwam in 2006 

vier keer bijeen. Het overleg beleefde zijn tienjarig 

jubileum; het werd in 1996 ingesteld om in infor- 

mele sfeer van gedachten te wisselen over de rela- 

tie tussen de mensenrechten en het bedrijfsleven. 

Deelnemende bedrijven zijn: ABN AMRO, Ahold, 

Akzo Nobel, Boskalis, C&A, DSM, Heineken, ING, 

Numico, Philips, Rabobank, SaraLee/DE, Shell, Uni- 

lever en Vendex KBB. In 2006 waren onderwerpen 

van gesprek onder meer zakendoen in conflictge- 

bieden en zakendoen in Myanmar. Naast de regu- 

liere bijeenkomsten werd in kleinere werkgroepen 

gewerkt aan specifieke thema’s: dwangarbeid, 

vrijheid van vereniging en discriminatie. De eerste 

twee werkgroepen werden afgerond met de publi- 

catie van een rapport. 

Naast de Ronde Tafelbijeenkomsten had Amnesty 

Nederland bilaterale contacten met bedrijven. Zo 

sprak Amnesty onder meer met DSM over beschul- 

digingen over vermeende betrokkenheid bij vervui- 

ling in India, met de Rabobank over hun mensen- 

rechtenbeleid in het algemeen en hun activiteiten 

in China in het bijzonder, met ING over vakbonds- 

vrijheid in China en met Shell over de situatie in 

Nigeria.

Vooruitblik 

In 2007 zal het Ronde Tafel Overleg Mensenrechten 

bijeen blijven komen. Er zal een rapport over dis- 

criminatie verschijnen, en er wordt begonnen met 

een werkgroep over kinderarbeid. 

TRAININGEN VOOR BEDRIJVEN 



Rapportage 

Het trainingsprogramma over mensenrechten voor 

bedrijven, dat in 2005 werd opgezet, werd verder 

uitgebreid. Het programma heeft tot doel om het 

bewustzijn over mensenrechtenthema’s bij bedrij- 

ven te vergroten en ze te helpen bij het implemen- 

teren van hun mensenrechtenbeleid. In 2006 gaf 

Amnesty Nederland deze training vier keer, voor in 

totaal een kleine tweehonderd mensen: twee voor 

Numico en één voor DSM en Akzo Nobel. Met onder 

meer Ahold, Shell en ABN Amro werden oriënteren- 

de gesprekken gevoerd over mogelijke trainingen. 

Vooruitblik 

Een e-learning-applicatie op internet zal naar ver- 

wachting in voorjaar 2007 gereed komen. Even- 

eens in 2007 wordt een nieuwe algemene training 

gegeven voor bedrijfsmensen, die is ontwikkeld in 

samenwerking met het Humanistisch Overleg Men- 

senrechten (HOM). 

VN-NORMEN VOOR MULTINATIONALE 

ONDERNEMINGEN 



Rapportage 

Amnesty ijverde verder voor een bindend interna- 

tionaal mensenrechtenkader voor ondernemingen. 

De in 2003 opgestelde VN-Normen voor Multinatio- 

nale Ondernemingen zouden door de lidstaten van 

de VN moeten worden aangenomen. Door middel 

van lobby, voorlichting, workshops en debat voor 

politiek en bedrijfsleven werd het belang van bin- 

dende normen onderstreept. De normen waren 

© Liesbeth Sluiter 

Debat ‘Wie durft 

bedrijven de wet voor 

te schrijven?’ 

Shi Tao (China), 10 jaar 

cel wegens het versturen 

van een e-mail 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 53 

© ICPC 

ook onderdeel van Amnesty’s aanbevelingen aan 

politieke partijen rondom de Tweede Kamerverkie- 

zingen in november. Tijdens het debat ‘Wie durft 

bedrijven de wet voor te schrijven?’, dat Amnesty 

Nederland organiseerde samen met Milieudefen- 

sie, Oxfam/Novib en NiZA, reageerden politici op 

stellingen van ngo’s over een internationale men- 

senrechtenstandaard voor bedrijven. 

Ondanks het feit dat er bedrijven zijn die het inhou- 

delijk met de VN-Normen eens zijn, zijn de juridi- 

sche verplichtingen die eraan verbonden zijn een 

heet hangijzer. Ook de Nederlandse overheid wil 

niet verder gaan dan een vrijwillige standaard, en 

de in 2005 aangestelde Speciale VN-Vertegenwoor- 

diger op dit terrein heeft zich vooralsnog ambiva- 

lent getoond over de normen, en met name over 

de bepalingen die juridische verplichtingen opleg- 

gen aan bedrijven. 

Vooruitblik 

In april 2007 zal de Speciale Vertegenwoordiger 

verslag doen van zijn bevindingen aan de Mensen- 

rechtenraad van de VN. Amnesty zal zich onver- 

minderd inspannen voor een document waarin 

zowel verwijzingen naar de mensenrechten zijn 

opgenomen als bepalingen over zaken als aanspra- 

kelijkheid en compensatie voor slachtoffers. 

CHINA 


• Het recht op vrijheid van geweten en meningsuiting. 

Rapportage 

De betrokkenheid van bedrijven bij internetcen- 

suur in China was punt van zorg. Nadat internet- 

bedrijf Yahoo informatie over zijn klant Shi Tao, een 

journalist, aan de Chinese autoriteiten had gege- 

ven, werd deze veroordeeld tot tien jaar werkkamp 

wegens het per e-mail versturen van ‘staatsgehei- 

men’ aan het buitenland. Yahoo werd middels een 

brievenactie aangespoord zich in te zetten voor de 

vrijlating van Shi Tao. Ook Google en Microsoft wer- 

den aangesproken op hun medeplichtigheid aan 

internetcensuur. Beide bedrijven verdedigden zich 

echter met het argument dat ze voldeden aan de 

Chinese wetgeving.

Een handelsmissie naar China werd geïnformeerd 

over haar verantwoordelijkheden op het gebied 

van mensenrechten en over specifieke mensen- 

rechtenrisico’s in China. Onderwerpen waren 

onder meer dwangarbeid, beperkingen in de vrij- 

heid van vereniging en internetcensuur. Ook de 

economisch attaché van de Nederlandse ambassa- 

de in China kreeg een briefing van Amnesty. 

Een door Amnesty georganiseerde film- en debat- 

bijeenkomst voor ondernemers was gewijd aan 

China en werd druk bezocht door mensen van 

onder meer Philips, Heineken, de Body Shop, Hema 

en ING. Na vertoning van de film China Blue, over 

een Chinese spijkerbroekenfabriek, was er een 

debat met onder anderen twee Chinese arbeids- 

activistes. 

Vooruitblik 

In de aanloop naar de Olympische Spelen in 

Beijing in 2008 zal China geregeld onderwerp zijn 

van Amnesty-aandacht en -acties, onder meer in 

het kader van het ‘bedrijvenwerk’. 

Fragment uit 

‘China Blue’ 


NALEVING MENSENRECHTEN IN 

ECONOMISCHE RELATIES 



1. Meer internationaal opererende bedrijven 

gedragsregels m.b.t. mensenrechten opnemen 

in hun beleid en verantwoording afleggen. 

2. De Nederlandse/Europese overheid de regel- 

geving m.b.t. naleving door bedrijven van men- 

senrechten wereldwijd versterkt. 

3. De Nederlandse overheid bij internationa- 

le financiële instellingen (zoals IMF en Wereld- 

bank) mensenrechtengaranties nastreeft. 

Het ‘maatschappelijk verantwoord onderne- 

men’ in Nederland nam gedurende de beleids- 

planperiode een hoge vlucht, nadat Amnesty 

al medio jaren negentig de dialoog met het 

bedrijfsleven was aangegaan middels het Ron- 

de Tafel Overleg Mensenrechten. De Ronde 

Tafels zijn in 2003 door bureau Andersson 

Elffers Felix geëvalueerd en in aangescherpte 

vorm voortgezet: met werkgroepen die zich 

meer richten op de praktijk, op deelthema’s 

als dwangarbeid en vrijheid van vereniging. In 

twee gevallen werd de werkgroep afgesloten 

met de publicatie van een rapport. In één-op- 

één contacten met deelnemende bedrijven kon 

Amnesty dieper ingaan op concrete problemen 

en dilemma’s. Ook werden in toenemende 

mate trainingen georganiseerd om bedrijven te 

helpen bij de implementatie van hun mensen- 

rechtenbeleid. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 

55 

Er waren enkele acties tegen betrokkenheid 

van bedrijven bij schendingen van de mensen- 

rechten, zoals die voor verlate genoegdoening 

voor slachtoffers van de ramp in de chemische 

Bhopal-fabriek in India. Het aantal van derge- 

lijke acties bleef echter beperkt, als gevolg van 

het feit dat het Internationaal Secretariaat hier 

vooralsnog onvoldoende onderzoek naar doet. 

Zowel de door Amnesty verwelkomde concept- 

VN-Normen voor Multinationale Ondernemin- 

gen als de kersverse Speciale VN-Vertegen- 

woordiger op dit terrein zijn tot dusverre krach- 

teloze instrumenten gebleken. De Nederland- 

se overheid wilde zich tot dusverre helaas niet 

voor de normen inspannen. Positiever was de 

toezegging van het ministerie van Economische 

Zaken dat Amnesty een structurele rol krijgt bij 

het informeren van deelnemers aan handels- 

missies. 

Met betrekking tot de internationale financi- 

ele instellingen kwamen de inspanningen min- 

der van de grond dan voorgenomen. Wel is de 

expertise op dit terrein vergroot, maar de uit- 

voering zal in de komende jaren meer gestalte 

moeten krijgen.

STOPPEN 

STRAFFELOOSHEID 

– ONDERSTEUNING 

INTERNATIONAAL 

STRAFHOF 


• Gehele missie. 

RATIFICATIE-ACTIES 

STATUUT VAN ROME 

Evenals in voorgaande jaren was het aantal ratifi- 

caties van het Statuut van Rome, het verdrag waar- 

mee het Internationaal Strafhof werd opgericht, 

in 2006 laag. Eind 2006 was het aantal verdrags- 

partijen bij het Statuut van Rome opgelopen tot 

104 (eind 2005 waren het er honderd). In 2006 

traden de Comoren, Montenegro, St. Kitts & Nevis 

en Tsjaad tot het Statuut van Rome toe. Voorberei- 

dingen voor ratificaties waren gaande in een aantal 

andere staten, waaronder Japan. 

Amnesty International en de internationale Coaliti- 

on for an International Criminal Court (CICC) zetten 

ondanks de lage ratificatiecijfers hun maandelijkse 

acties voor ratificatie van het Statuut van Rome 

voort. Amnesty en de CICC streven naar universele 

ratificatie van het statuut. De Nederlandse afdeling 

nam, via het Juristen Actienetwerk, deel aan acties 

gericht op ratificatie door Guatemala en Kameroen. 

DRC, SUDAN EN LIBERIA 

Mede in verband met lopende onderzoeken van 

het Internationaal Strafhof drong Amnesty Inter- 

national bij de Democratische Republiek Congo 

(DRC) aan op spoedige ratificatie door de DRC van 

de Overeenkomst inzake Privileges en Immunitei- 

ten van het Internationaal Strafhof. Bij de regering 

en ambassade van Sudan drong Amnesty aan op 

medewerking van de autoriteiten met het lopende 

7. 

Voormalig Liberiaans 

president Charles Taylor 

na zijn arrestatie 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 57 

© Reuters 

onderzoek van de aanklager bij het Internationaal 

Strafhof inzake Darfur. In maart werd de voorma- 

lige Liberiaanse president Charles Taylor overge- 

dragen aan het Speciale Hof voor Sierra Leone. Ver- 

volgens werd, om veiligheidsredenen, besloten de 

berechting van Taylor door het hof niet in Freetown 

maar in Den Haag te laten plaatsvinden. Amnesty 

International had er bij de VN-Veiligheidsraad op 

aangedrongen om eerst te onderzoeken of berech- 

ting elders in Afrika mogelijk zou zijn. 

VOORBEREIDINGEN 

HERZIENINGSCONFERENTIE 

In 2009 zal de eerste herzieningsconferentie 

plaatsvinden waarop de staten die partij zijn bij het 

Statuut van Rome wijzigingsvoorstellen voor dat 

statuut kunnen indienen. Er zijn in 2006 ontwikke- 

lingen geweest die erop duiden dat volgens som- 

mige staten overeenstemming over opname van 

het internationale misdrijf van agressie in de effec- 

tieve rechtsmacht van het hof mogelijk moet zijn. 

Dat betekent dat er op de herzieningsconferen- 

tie serieus rekening moet worden gehouden met 

voorstellen tot statuutwijziging. 

In september 2006 begon Amnesty Nederland, 

in het kader van de Coalition for an International 

Criminal Court, de ngo-voorbereidingen voor de 

herzieningsconferentie. In nauwe samenwerking 

met de CICC werd in Amsterdam de eerste strate- 

gievergadering met internationale ngo’s belegd. 

De belangrijkste doelstelling voor veel ngo’s, waar- 

onder Amnesty Nederland, daarbij is dat de her- 

zieningsconferentie moet worden gebruikt om het 

effectief functioneren van het hof te bevorderen, 

maar niet voor afzwakking van het statuut. 

Vooruitblik 

Amnesty Nederland zal, in samenwerking met het 

Internationaal Secretariaat en de Coalition for an 

International Criminal Court, in 2007 de aandacht 

onder meer blijven richten op de voorbereidingen 

voor de herzieningsconferentie en op het stimu- 

leren van ratificaties van het Statuut van Rome, 

alsmede ratificaties van de Overeenkomst inzake 

Privileges en Immuniteiten van het Internationaal 

Strafhof.


STOPPEN STRAFFELOOSHEID 

ONDERSTEUNING 

INTERNATIONAAL STRAFHOF 



1. Het Internationale Strafhof vanaf 2003 effectief 

opereert. 

2. In de Nederlandse media aandacht wordt 

besteed aan zaken die voor het Strafhof worden 

gebracht waarbij de mensenrechtenaspecten 

duidelijk naar voren worden gebracht. 

3. De Nederlandse overheid een actief beleid 

voert in het bevorderen van vervolging onder 

nationale wetgeving van misdrijven die zijn 

opgenomen in het Statuut van het Internationaal 

Strafhof. 

Nadat Amnesty International vanaf medio jaren 

negentig een van de drijvende krachten was 

achter de Coalitie voor een Internationaal Strafhof, 

werden in 2003 de rechters en aanklager 

benoemd en begon het hof in 2004 zijn werkzaamheden. 

Inmiddels heeft meer dan de helft 

van de staten het Statuut van Rome geratifi - 

ceerd en lopen er onderzoeken in de Democratische 

Republiek Congo, Uganda en Sudan. 

Deze voortvarendheid is hoopgevend, hoewel 

het afnemende tempo waarin staten zich bij 

het hof aansluiten voor Amnesty reden zal zijn 

voor extra inspanningen. 

Het feit dat de Coalitie voor een Internationaal 

Strafhof haar werk heeft voortgezet nadat het 

hof eenmaal was opgericht, heeft ongetwijfeld 

bijgedragen aan de snelle toetreding van 

staten. Ook de inspanningen van Amnesty en 

andere ngo’s om de situatie in Darfur te verwijzen 

naar het strafhof hebben resultaat gehad. 

Een punt van zorg was de opstelling van de 

Verenigde Staten, die onder meer probeerden 

te voorkomen dat hun eigen burgers en militairen 

onder de rechtsmacht van het hof zouden 

komen te vallen. Deze pogingen, waartegen 

Amnesty en andere leden van de Coalitie voor 

een Internationaal Strafhof diverse keren in het 

geweer kwamen, mislukten grotendeels. 

Een onderwerp dat in de toekomst Amnesty’s 

aandacht zal blijven houden is het opstellen 

van een outreach-programma door het hof. Het 

belang daarvan is onder meer dat er vertrouwen 

wordt gekweekt bij potentiële getuigen en 

bij slachtoffers, en dat duidelijk wordt uitgedragen 

dat daders van mensenrechtenschendingen 

niet wegkomen met hun misdaden. 

Media-aandacht waarin Amnesty International 

een rol speelde was er voornamelijk rondom 

de verwijzing van de situatie in Darfur naar het 

Strafhof. 

Er waren in Nederland enkele vervolgingen van 

misdrijven die in het Statuut zijn opgenomen. 

De zakenman F. van Anraat werd veroordeeld 

voor medeplichtigheid aan oorlogsmisdrijven in 

Irak. Twee Afghaanse mannen werden in 2005 

in Nederland veroordeeld wegens schendingen 

van de mensenrechten die ze hadden begaan 

als leidinggevenden van een Afghaanse veiligheidsdienst. 

8. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 59 

VERGROTEN 

BEWUSTZIJN 

OVER MENSEN- 

RECHTEN IN DE 

NEDERLANDSE 

SAMENLEVING 

PROGRAMMA DISCRIMINATIE 

& IDENTITEIT 


• Het recht om niet te worden gediscrimineerd. 

Rapportage 

Het in 2006 gestarte programma Discriminatie & 

Identiteit omvat onderzoek, lobby, actie en bewustwordingsactiviteiten 

inzake discriminatie, met de 

nadruk op discriminatie in Nederland. Doel is het 

antidiscriminatiebeleid van de Nederlandse overheid 

te beïnvloeden, zowel op nationaal als op 

gemeentelijk niveau. De publicatie ‘Het Nederlandse 

antidiscriminatiebeleid: Het kan en moet beter’ 

bevatte observaties en aanbevelingen aan de regering 

om de aanpak van discriminatie te verbeteren. 

Het Nederlandse antidiscriminatiebeleid was 

onderwerp van een publieksdebat tijdens de Algemene 

Ledenvergadering van Amnesty Nederland 

in juni. De nieuwe nieuwsbrief Artikel 2 informeert 

over achtergronden en acties over discriminatie 

en identiteit, in Nederland en daarbuiten. Amnestyleden, 

instanties die zich bezighouden met discriminatiebestrijding 

en abonnees ontvingen in 

december de eerste, extra dikke uitgave. 





paragraaf gewijd aan discriminatiebestrijding in 

Nederland. Amnesty pleitte daarin voor een werkelijk 

landelijk dekkend netwerk van antidiscriminatiebureaus, 

een betere centrale registratie van dis-

criminatie en een coördinerend bewindspersoon 

voor discriminatiebestrijding. In de uiteindelijke 

coalitieverklaring stond over dit onderwerp dat ‘de 

aanpak van discriminatie in de komende jaren een 

speerpunt zal zijn’. 

Vooruitblik 

In 2007 zal het programmateam onder meer een 

onderzoek uitvoeren naar het antidiscriminatiebe- 

leid van Nederlandse gemeenten en aanbevelin- 

gen doen voor verbetering. Het programmateam 

zal verder inhoudelijke ondersteuning bieden aan 

de Campagne tegen Discriminatie (zie hierna). Ver- 

der zullen er vier papieren uitgaven van Artikel 2 

gemaakt worden, en iedere twee maanden een 

digitale versie. 

CAMPAGNE TEGEN DISCRIMINATIE 


• Het recht om niet te worden gediscrimineerd. 

Rapportage 

In 2006 startte Amnesty Nederland de Campagne 

tegen Discriminatie in Europa. Het doel van de 

campagne is dat Europese overheden, waaronder 

de Nederlandse, discriminatie beter bestrijden en 

dat Nederlanders zich beter bewust worden dat 

discriminatie ook dicht bij huis een ernstig pro- 

bleem is, waartegen iedereen een positieve bij- 

drage kan leveren. De campagne is gekoppeld aan 

het internationale Amnesty-project ‘Make Some 

Noise’ (zie H.8), onder de slogan ‘Make Some Noise 

against Discrimination’. Amnesty trad voor het 

eerst naar buiten met deze campagne op het pop- 

festival Lowlands, waar bezoekers werd gevraagd 

een petitie te tekenen met een oproep aan de Rus- 

sische autoriteiten om racistische moorden op bui- 

tenlandse studenten serieus aan te pakken. De 

petitie werd door 11.504 mensen getekend (doel- 

stelling: 10.000). 

Aan de vooravond van de Tweede Kamerverkiezin- 

gen in november was Amnesty Nederland één van 

de twaalf ondertekenaars van een oproep aan de 

lijsttrekkers om zich actief in te zetten voor maat- 

schappelijke participatie en gelijke kansen voor 

iedereen. 

Make Some Noise 

against Discrimination 

op popfestival Lowlands. 

Links: zanger Michael 

Franti met de Russische 

mensenrechtenactivist 

Désire Deffo 

© AI/Joyce Vlaming/Karen Veldkamp 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 61

De jaarlijkse actie op 10 december, Dag van de 

Mensenrechten, stond in het teken van verschil- 

lende verschijningsvormen van discriminatie in 

Europa: racistisch politiegeweld in Frankrijk, racis- 

tisch geweld in Rusland en discriminatie van Roma- 

kinderen in het Sloveense basisonderwijs. Onder 

een petitie waarin de regeringen van de drie lan- 

den werden opgroepen maatregelen te nemen 

tegen discriminatie werden 151.311 handtekenin- 

gen opgehaald (doelstelling: 240.000). De speci- 

fieke maatregelen waarom werd gevraagd behels- 

den respectievelijk: aansluiting bij Protocol 12 bij 

het Europees Verdrag voor de Mensenrechten 

(Frankrijk), effectief onderzoek naar en berechting 

van daders van racistisch geweld (Rusland) en het 

garanderen van goed onderwijs van Roma-kinde- 

ren en het tegengaan van discriminerende opvat- 

tingen in het onderwijs (Slovenië). In maart 2007 

vinden er gesprekken plaats bij de verschillende 

ambassades, waarbij de handtekeningen worden 

overhandigd – vervolgactiviteiten op deze landen 

zijn in voorbereiding. De 10-decemberactie is ieder 

jaar de actie waaraan de meeste lokale Amnesty- 

groepen deelnemen. In 2006 waren het er 256; 

dertien meer dan in 2005. 

Ook de jaarlijkse jongerenactie ‘Rights Supporters’ 

viel onder de Campagne tegen Discriminatie: er 

werd actiegevoerd voor toegang van Roma-kinde- 

ren tot het basisonderwijs in Slovenië (zie hierna). 

Vooruitblik 

De Campagne tegen Discriminatie zal zijn zwaar- 

tepunt hebben in 2007, met acties gericht tegen 

onder andere discriminatie van vrouwen, van sek- 

suele minderheden, vanwege religie en op basis 

van huidskleur/afkomst. Daarnaast zal het Neder- 

landse antidiscriminatiebeleid onderwerp zijn van 

actie op en rond Bevrijdingsdag. 

© AI/Pauke van den Heuvel 

© Private 

Dag van de Mensenrech- 

ten (10 december) op 

Amnesty’s hoofdkantoor 

en ‘in de regio’ 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 63 

EDUCATIE 


• Bevorderen van alle mensenrechten. 

Rapportage 

Op het terrein van de mensenrechteneducatie 

spelen lokale Amnesty-groepen een grote rol. Zo’n 

50 procent van de groepen doet aan ‘scholenwerk’ 

op basis- en middelbare scholen en op instellin- 

gen voor hoger onderwijs. In totaal heeft Amnesty 

Nederland 359 scholenwerkers. Enkele honderden 

scholen hebben Amnesty-lespakketten, -acties of 

projecten opgenomen in hun lessen. In het kader 

van de jongerenactie ‘Rights Supporters’ werden er 

lessen verzorgd over het thema discriminatie. Op 

de website www.youngamnesty.nl konden zowel 

scholieren als docenten terecht voor lessen en 

onderwijsmateriaal. 

Onderzoek onder scholenwerkers in 2006 wees 

uit dat vrijwel alle scholenwerkers basisscholen 

bezoeken, en ongeveer de helft HAVO- en VWO- 

scholen. Gemiddeld bezoeken scholenwerkers 

acht klassen per jaar. Met een gemiddelde van 26 

jongeren per klas komt het bereik van de scholen- 

werkers op zo’n 74.000 leerlingen. 

In het kader van het Amnesty International Film- 

festival werden er speciale lessen voor de boven- 

bouw van het voortgezet onderwijs gemaakt naar 

aanleiding van de film Hotel Rwanda. De film is in 

totaal vertoond aan zo’n vierhonderd leerlingen, 

die na afloop vragen konden stellen aan een gas- 

te die in 1994 voor de Rwandese genocide was 

gevlucht. Het educatieprogramma van het Film- 

festival bereikte daarnaast nog vierhonderd basis- 

schoolleerlingen, tweehonderd leerlingen uit de 

onderbouw van het voortgezet onderwijs en 150 

studenten. 

‘Dichter bij Vrijheid’ is een project waarbij kinderen 

uit groep 7 en 8 van de basisschool leren over de 

rechten van het kind en er vervolgens een gedicht 

over schrijven. In 2006 deden 63 scholen mee 

aan het project. Tijdens het Bevrijdingsfestival in 

Wageningen op 5 mei werd een van de winnende 

gedichten voorgelezen.

Amnesty Nederland was een van de partners van 

de VARA bij de organisatie van de debatcompeti- 

tie voor scholieren ‘Op weg naar het Lagerhuis’. Dit 

project loopt door in de eerste helft van 2007. 

Vooruitblik 

In 2007 zal, naast de ondersteuning van de scho- 

lenwerkers, ook worden getracht de mensenrech- 

ten een structureel onderdeel te laten zijn van cur- 

ricula en kerndoelen in het onderwijs, met name in 

relatie tot het thema ‘Burgerschap’. In samenwer- 

king met NCDO wordt daartoe lesmateriaal over 

‘Wereldburgerschap’ gemaakt. 

RIGHTS SUPPORTERS 2006 


• Het recht om niet te worden gediscrimineerd 


Rapportage 

Voor de jaarlijkse jongerenactie ‘Rights Suppor- 

ters’ in november vroegen 76 scholen materi- 

aal aan, ongeveer hetzelfde aantal als vorig jaar. 

De actie stond dit jaar in het teken van de Cam- 

pagne tegen Discriminatie. Twee gasten uit Slove- 

nië, Nataša Brajdicen Daniela Jenušic, bezochten 

21 scholen om de leerlingen te vertellen over het 

gebrek aan onderwijs aan Roma-kinderen in hun 

land. Ze bereikten hiermee naar schatting twee- 

duizend leerlingen. De scholieren stuurden 734 

groetenkaarten naar organisaties die zich inzet- 

ten voor Roma in Slovenië, bijna 40.000 jongeren 

ondertekenden een petitie aan de Sloveense rege- 

ring. Daarnaast dongen twaalf klassen mee naar 

de Rights Supporterstrofee voor de beste lied- 

tekst, rap of video over discriminatie en het recht 

op onderwijs. De trofee ging naar de Rights Sup- 

portersgroep uit Oldenzaal. De actie werd onder- 

steund door de TMF-VJ Miljuschka. 

De musical voor scholen, die Amnesty jaarlijks 

samen met de NCRV maakt, werd op vijftig scholen 

opgevoerd. De musical had dit jaar als thema ‘dis- 

criminatie’. 

© Private 

Nataša Brajdic uit 

Slovenië, te gast tijdens 

de jongerenactie Rights 

Supporters 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 65 

Vooruitblik 

In 2007 zal weer een Rights Supporters-actie 

plaatsvinden op en rond 20 november, de Dag van 

de Rechten van het Kind. Het thema is nog niet 

bekend. 

STUDENTENWERK 


• Bevorderen van alle mensenrechten. 

Rapportage 

De ‘medewerker studentenwerk’ verzorgde in 

2006 ruim 25 lezingen, colleges en workshops. De 

negen Amnesty-studentengroepen organiseerden 

diverse aansprekende acties, zoals ter bevordering 

van de mensenrechten in Wit-Rusland (zie H.1), en 

benefietconcerten, zoals in Groningen het ‘Noorder- 

vrijheid’-concert. De twee jaarlijkse studentenac- 

ties hadden als thema respectievelijk de campagne 

‘Breng Wapens onder Controle’ en ‘Laat de angst 

niet winnen van de mensenrechten’ (zie voor bei- 

de H.4). 

Het jaar 2006 gaf bijna een verdubbeling te zien 

van het aantal deelnemers aan het Studenten 

Actienetwerk (zie H.12). 

Vooruitblik 

De doelstelling voor de komende jaren is om meer 

aandacht te besteden aan mensenrechteneduca- 

tie op HBO’s en universiteiten. Een onderzoek naar 

de mate waarin mensenrechten op HBO’s en uni- 

versiteiten aan bod komen en naar de wensen en 

behoeftes op dit gebied, zullen in 2007 resulteren 

in een nog betere aansluiting van Amnesty-lezin- 

gen, presentaties en workshops bij de verschillen- 

de studierichtingen.

MAKE SOME NOISE 


• Bevorderen van alle mensenrechten • Het recht 

om niet te worden gediscrimineerd. 

Rapportage 

Make Some Noise is een internationaal Amnestyproject 

waarbij wereldwijd tientallen beroemde 

artiesten nummers van John Lennon opnieuw 

opnemen. Lennons weduwe Yoko Ono heeft de 

rechten van alle Lennon-nummers van na zijn 

Beatles-periode tijdelijk ter beschikking gesteld 

aan Amnesty International. De nummers kunnen 

via internet tegen betaling worden gedownload. 

In Nederland werd het project gekoppeld aan de 

Campagne tegen Discriminatie, onder de noemer 

‘Make Some Noise against Discrimination’ (zie hiervoor). 

De primaire doelgroep zijn geëngageerde 

jongeren en jong volwassenen tussen de vijftien 

en dertig jaar. Samenwerkingspartners zijn onder 

meer 3FM en TMF. 

Specifi eke doelstellingen van Make Some Noise 

zijn, naast het aanbieden van de nummers, het vergroten 

van het bewustzijn over discriminatie en 

het mobiliseren van mensen voor Amnesty-acties 

tegen discriminatie. Eind 2006 hadden 26.700 mensen 

de speciale Nederlandse Make Some Noisesite 

bezocht en waren 876 nummers gedownload. 

Volgens een aan het eind van het jaar gehouden 

enquête kende 27 procent van de jongeren de 

campagne (doelstelling: 25 procent) en 70 procent 

daarvan bracht de campagne ook in verband met 

het thema discriminatie (doelstelling: 80 procent). 

Het project ging van start op popfestival Lowlands, 

waar er door diverse bands en op de radio door 

3FM aandacht voor werd gevraagd. De Nederlandse 

bands the Sheer, Racoon en Dj Emjay namen 

Lennon-covers op. TMF en 3FM besteedden ruime 

aandacht aan het project. Op 10 december lieten 

vijftig beiaardiers door heel Nederland ‘Imagine’ 

van de torens klinken. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 

67 

LIFTEN NAAR 

WIT-RUSLAND 

De studentengroepen van de Vrije Universi - 

teit en van de Universiteit van Amsterdam 

voeren al jaren actie voor het respecteren van 

de mensenrechten in Wit-Rusland. Op 6 maart 

vertrok een groep van dertig studenten vanaf 

de Dam in Amsterdam al liftend naar 

de grens met het land. Het was verkiezingstijd 

in Wit-Rusland en de studenten wilden 

met hun actie ‘Can I get a Right’ in alle landen 

die zij passeerden de situatie in wat wel de 

laatste dictatuur van Europa wordt genoemd 

onder de aandacht brengen. Onderweg stopten 

zij in verschillende steden waar meer 

studenten zich aansloten en verschillende 

acties werden gevoerd. 

Lifter Wout Albers: ‘Via Bonn, Hannover, 

Berlijn, Poznan en Warschau reisden we naar 

Bialystok, een plaatsje bij de grens met 

Wit-Rusland. Leuk was dat we overal veel 

aandacht kregen van de media. We zijn op 

de Nederlandse, Duitse, Poolse en zelfs op 

de staatstelevisie van Wit-Rusland geweest; 

al zeiden ze op deze zender dat onze acties 

alleen fi les veroorzaakten. Het geven van 

informatie over de situatie van Wit-Rusland 

was ons voornaamste doel. Met de mediaaandacht 

hebben we dat bereikt.’

24 UUR 

IN EEN KOOI 

Vier leden van de Amnesty-jongerengroep 

Oldenzaal lieten zich in juli 24 uur lang 

opsluiten in een kooi. Vanuit het ijzeren 

bouwwerk van 2,5 bij 2,5 meter vroegen zij 

aandacht voor het lot van politieke gevan- 

genen in Eritrea. Eén van de actievoerders, 

Dorien Platvoet, hield een dagboek bij. 

Vrijdag 19.00 uur 

No turning back now! Wij gaan onze nieu- 

we woning voor 24 uur betrekken. 


Soms ontmoet je mensen waarvan je het 

helemaal warm van binnen krijgt! Er fietst 

een man op ‘onze kooi’ af. Hij vertelt hoe- 

veel respect hij voor ons heeft, omdat wij 

nog op deze manier actievoeren. 


Van andere ontmoetingen word je weer 

heel erg boos. Van mensen die heel geïnte- 

resseerd naar je toekomen, maar zodra je 

begint over de essentie van de hele actie 

afhaken en er snel vandoor gaan. 

Zaterdag 2.33 uur 

Zouden echte gevangenen bier of rosé 

mogen drinken, spelletjes mogen spelen of 

mogen roken in hun cel? 


Ik word nu echt moe. De mensen die nu 

nog komen zijn allemaal te dronken om 

een handtekening te zetten, maar wij ras- 

echte idealisten gaan gewoon door met 

het ‘redden van de wereld’. 


Ik wil eruit, ik wil eruit, ik wil eruit! Mijn 

benen strekken, één rondje maar. 


Ik weet niet meer hoe ik moet zitten of lig- 

gen. Last van mijn rug en schouders. Dit 

is onze eerste actie in zeven jaar waarbij 

mensen naar ons toe komen om te vragen 

of ze een handtekening mogen zetten. 


Het is gelukt! We zitten nu op 2.500 hand- 

tekeningen, dat is heel erg veel! 


Vrij! We zijn vrij! Nog snel even het terras 

op en dan lekker naar huis en naar bed! 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 69 

Vooruitblik 

In 2007 zullen meer bands nummers opnemen, zal 

een clubtour van vijftig dj’s worden gehouden en 

via Hyves een beoogde bandwedstrijd. Het project 

wordt afgerond in 2007, wanneer er ook een inter- 

nationale cd verschijnt. Aan het einde van het pro- 

ject moeten 50.000 jongeren tot actie zijn aange- 

zet. 

NATIONAAL INSTITUUT VOOR 

DE RECHTEN VAN DE MENS 

Amnesty Nederland sprak zich uit voor de tot- 

standkoming van een Nationaal Instituut voor de 

Rechten van de Mens. Zo’n instituut zou de men- 

senrechten in Nederland moeten bevorderen en 

beschermen, toezicht moeten houden op de nale- 

ving en de regering moeten adviseren. Ook in de 

nota ‘Kies voor Mensenrechten’, die in de aanloop 

naar de Tweede Kamerverkiezingen naar de pro- 

grammacommissies van de verschillende politie- 

ke partijen werd gestuurd, werd de Nederlandse 

overheid opgeroepen zich in te zetten voor de tot- 

standkoming van zo’n instituut.


VERGROTEN BEWUSTZIJN OVER 

MENSENRECHTEN IN DE 

NEDERLANDSE SAMENLEVING 



In educatie en voorlichting waar nodig en zinvol 

aandacht wordt gegeven aan de mensenrech- 

ten en hun consequenties voor de eigen omge- 

ving, zoals met betrekking tot verdraagzaam- 

heid en het tegengaan van discriminatie. 

Het voornemen om het bewustzijn van het 

belang van de mensenrechten voor de Neder- 

landse samenleving te vergroten, was voor 

een groot deel ingegeven door de dreiging van 

een toenemende discriminatie en onverdraag- 

zaamheid in heel Europa. In 2006 werd daarom 

het programmateam Discriminatie & Identiteit 

opgericht, dat zich specifiek richt op de situatie 

in Nederland en de rest van Europa. De Cam- 

pagne tegen Discriminatie, eveneens gestart in 

2006, heeft heel Europa als aandachtsgebied. 

Op het gebied van educatie op scholen werden 

veel initiatieven van vóór 2003 doorgetrokken, 

zoals het gebruik van de ‘Mensenrechten cd- 

rom’ en deelname aan het project ‘Dichter bij 

Vrijheid’. Het scholenwerk bleef een belangrijk 

instrument om het bewustzijn over mensen- 

rechten te vergroten, hoewel zich dit de laatste 

jaren steeds meer concentreert op de basis- 

scholen. Er zijn in de beleidsplanperiode enke- 

le bemoedigende (samenwerkings)projecten 

gestart om de aandacht voor mensenrechten in 

het voortgezet onderwijs te vergroten. 

Met de in de beleidsplanperiode nieuw gecre- 

eerde functie ‘medewerker studentenwerk’ 

werd het belang van een extra inspanning in 

het betrekken van studenten bij Amnesty’s 

werk onderkend. In deze periode was er een 

opbloei in studentenacties, met aansprekende 

acties zoals een liftactie naar Wit-Rusland in 

2006 en een vermelding in het Guiness Book of 

Records voor de grootste hoeveelheid tegelijk 

brandende kaarsen. Het jaar 2006 gaf bijna een 

verdubbeling te zien van het aantal deelnemers 

aan het Studenten Actienetwerk. 

9. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 71 

BESCHERMING VAN 

DE RECHTEN VAN 

VLUCHTELINGEN EN 

ASIELZOEKERS 


• Gehele missie. 

Rapportage 

Amnesty Nederland heeft een afdeling Vluchtelin- 

gen, die zich concentreert op individuele rechts- 

bescherming van asielzoekers. Het doel daarvan 

is het voorkomen van refoulement (het terugstu- 

ren van asielzoekers naar een land waar ze vervol- 

ging te vrezen hebben) van personen die onder de 

missie van Amnesty International vallen. Daartoe 

werden in 2006 zo’n tweehonderd dossiers bestu- 

deerd en verstrekte Amnesty aan rechtshulpverle- 

ners waar mogelijk specifieke informatie over de 

mensenrechtensituatie in de landen van herkomst 

van asielzoekers. 

Daarnaast bood Amnesty Nederland directe hulp 

aan een klein aantal individuele asielzoekers, waar- 

bij werd gestreefd naar een asielstatus. Naast de 

bemoeienis in 35 lopende zaken, nam Amnesty 

Nederland de zaken op zich van vijf nieuwe ‘cli- 

enten’. Dergelijke zaken lopen meestal meerdere 

jaren; het eindresultaat is in vrijwel alle gevallen 

een vluchtelingenstatus. 

Amnesty Nederland schreef zes algemene lan- 

denbrieven: uitgebreide landenrapportages over 

de mensenrechtensituatie in herkomstlanden van 

asielzoekers, gericht aan de minister voor Vreem- 

delingenzaken en Integratie. Dergelijke brieven ver- 

schenen over onder meer de afschaffing van de 

categoriale bescherming voor asielzoekers uit Irak, 

de veiligheidssituatie in Sri Lanka en de situatie 

van religieuze minderheden in Afghanistan. Daar- 

naast schreef Amnesty Nederland brieven over

onder meer geheime detenties door de VS en over 

de opsporing en vervolging van oorlogsmisdrijven. 

Aan deze brieven wordt in Kamerdebatten vaak 

gerefereerd, hoewel ze in 2006 niet leidden tot 

aanpassing van beleid. Daarnaast spelen ze bij de 

rechtbanken in individuele zaken wel geregeld een 

doorslaggevende rol. 

MEDISCH ONDERZOEK 

Amnesty International pleit al jaren voor een rol 

voor medische informatie in asielzaken, bijvoor- 

beeld wanneer een asielzoeker zegt gemarteld te 

zijn. In 2001 namen de Verenigde Naties het Istan- 

bul Protocol aan: een handboek voor onderzoek en 

documentatie van marteling en mishandeling. 

In 2006 werd een speciaal project in het leven 

geroepen om te bevorderen dat het protocol ook 

een rol krijgt in de asielprocedure. In het kader van 

dat project werd samen met Pharos en Vluchte- 

lingenWerk de publicatie Care Full – Medico-legal 

reports and the Istanbul Protocol in asylum proce- 

dures uitgebracht. De publicatie werd gevolgd door 

een internationale expertmeeting met veertig Euro- 

pese deelnemers die betrokken zijn bij getrauma- 

tiseerde asielzoekers, zoals artsen, advocaten en 

vertegenwoordigers van vluchtelingenorganisaties. 

Dit netwerk zal in 2007 aan de hand van een te ver- 

schijnen lobbydocument proberen te bewerkstelli- 

gen dat medisch onderzoek een formeel onderdeel 

wordt van de Europese asielprocedures. 

Amnesty Nederland laat in asielzaken medische 

rapportages opmaken door onafhankelijke art- 

sen, psychiaters en psychologen. In 2006 gebeurde 

dit in 25 gevallen. In ongeveer 65 procent van de 

zaken waarvoor Amnesty zo’n rapportage opstelt, 

wordt er een verblijfsvergunning verleend. 

EVALUATIE VREEMDELINGENWET 2000 

Met een vertraging van bijna twee jaar bracht 

de commissie Scheltema eind 2006 haar evalu- 

atie van de Vreemdelingenwet 2000 uit. De eva- 

luatie bevestigde de kritiek die Amnesty al jaren- 

lang (tevergeefs) op de wet naar voren brengt. De 

© AI 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 73 

© Freek Visser 

zorgvuldigheid van de asielprocedure is volgens 

de commissie vooral in de korte, ‘48 uurs’-variant 

onder druk komen te staan. Tegelijkertijd duurt de 

‘normale’ procedure nog altijd veel te lang. Para- 

doxaal genoeg heeft de gebrekkige kwaliteit van 

de beschikkingen in de versnelde procedure een 

tegengesteld effect aan wat de wet beoogt: er 

worden tegenwoordig meer herhaalde aanvragen 

ingediend. In 2005 en 2006 gebeurde dat in ruim 

40 procent van de gevallen. In reactie op de evalu- 

atie riep Amnesty op tot een grondige herbezinning 

van de Nederlandse asielprocedure. 

Het kabinet verwelkomde de evaluatie, maar kon- 

digde helaas geen grondige herziening aan van de 

bekritiseerde versnelde procedure. 

AMBTSBERICHTEN 

Amnesty Nederland pleit al jarenlang voor een grote- 

re inbreng van informatie van niet-gouvernementele 

organisaties en VN-instanties bij de beoordeling van 

asielverzoeken, naast de ambtsberichten van het 

ministerie van Buitenlandse Zaken. Het Europees Hof 

voor de Rechten van de Mens deelt deze mening, 

getuige het feit dat het Nederland binnen anderhalf 

jaar tot twee keer toe veroordeelde wegens schen- 

ding van het refoulementverbod. De Adviescommis- 

sie voor Vreemdelingenzaken (ACVZ) adviseerde in 

september een transparantere totstandkoming van 

ambtsberichten, met een grotere betrokkenheid 

van organisaties als VluchtelingenWerk en Amnesty 

International. ‘Van hun deskundigheid kan de minis- 

ter bij de vormgeving van het asielbeleid meer en 

beter profiteren,’ aldus de ACVZ. 

GEEN KIND IN DE CEL 

Amnesty Nederland was een van de negen orga- 

nisaties die deelnamen aan de protestactie ‘Geen 

kind in de cel’. De coalitie vroeg aandacht voor het 

feit dat Nederland de rechten van het kind schendt 

door kinderen van uitgeprocedeerde asielzoekers 

in vreemdelingenbewaring te plaatsen. In juni over- 

handigde de coalitie aan de Tweede Kamer ruim 

138.000 handtekeningen tegen de detentie van 

minderjarigen. Diverse Kamerleden zegden toe er

ij de minister voor Vreemdelingenzaken en Inte- 

gratie op aan te dringen alternatieven te zoeken. 

Dit alternatief kwam er niet. 

VERKIEZINGEN TWEEDE KAMER 





paragraaf gewijd aan de Nederlandse asielproce- 

dure. De politiek werd opgeroepen tot een zorg- 

vuldiger behandeling van asielverzoeken en voor 

onderzoek naar invoering van een wettelijk maxi- 

male termijn voor uitzettingsdetentie. Kinderen en 

andere kwetsbare groepen zouden in beginsel niet 

mogen worden gedetineerd. Tot slot drong Amnesty 

erop aan dat Nederland het VN-Verdrag inzake de 

Bescherming van de Rechten van Migrerende 

Werknemers en hun Gezinsleden zou ratificeren. 

De uiteindelijke coalitieverklaring bevatte een 

accentverschuiving ten opzichte van het oude 

beleid, van ‘streng doch rechtvaardig’ naar ‘recht- 

vaardig en humanitair’. De regering gaf ook aan 

de asielprocedure te willen verbeteren. 

EUROPESE ONTWIKKELINGEN 

Amnesty was teleurgesteld over het feit dat de 

Nederlandse regering naliet de ‘Kwalificatiericht- 

lijn’ van de Europese Unie te implementeren. Deze 

richtlijn heeft tot doel de Europese asielprocedures 

beter op elkaar af stemmen door onder andere een 

uniforme waardering van asielverhalen. Amnesty 

vindt dat de Nederlandse regering meer het voor- 

touw zou moeten nemen in de harmonisering van 

het Europese asielbeleid. 

Vooruitblik 

Mede vanwege het toenemend aantal klachten 

en bezorgde signalen uit de samenleving over het 

toenemende gebruik van vreemdelingendetentie, 

blijft Amnesty de ontwikkelingen hierover nauwlet- 

tend volgen. Andere aandachtspunten voor 2007 

zijn migratie vanuit Afrika naar Europa, en de lobby 

over het Istanbul Protocol (zie boven). 


BESCHERMING VAN DE 

RECHTEN VAN VLUCHTELINGEN 

EN ASIELZOEKERS 



1. De Nederlandse en andere Europese over- 

heden bij de toelating van asielzoekers bescher- 

ming tegen dreigende mensenrechtenschen- 

dingen als belangrijkste criterium handhaven. 

Bij ‘opvang in de regio’ dient de zekerheid van 

bescherming, zowel tegen vervolging als tegen 

opvang onder wrede, onmenselijke of vernede- 

rende omstandigheden, immer voorwaarde te 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 

75 

zijn. 

2. De Nederlandse bevolking in het algemeen 

zich meer realiseert aan welke ernstige schen- 

dingen vluchtelingen en ontheemden in hun 

eigen land en regio blootstaan en hoe moeilijk 

het is bescherming te vinden tegen vervolging. 

Gedurende de beleidsplanperiode leverde 

Amnesty regelmatig kritiek op de Nederland- 

se asielprocedure. Het bleek echter buitenge- 

woon moeilijk om met minister Verdonk voor 

Vreemdelingenzaken en Integratie in dialoog te 

treden, laat staan dat Amnesty’s fundamente- 

le bezwaren gehoor vonden. Belangrijkste the- 

ma’s waren de negatieve gevolgen van de ver- 

snelde ‘48 uurs-procedure’, de onevenwichtige 

beoordeling van de mensenrechtensituatie in 

landen van herkomst en de onwil van de minis- 

ter om medische informatie een rol te laten 

spelen bij de waarheidsvinding in asielzaken. 

De meeste van Amnesty’s zorgpunten werden 

bevestigd in de evaluatie van de wet door de 

commissie Scheltema in 2006. 

Amnesty Nederland schreef 33 algemene lan- 

denrapportages over de situatie in landen van 

herkomst van asielzoekers en ondersteunde 

45 individuele asielzoekers bij het verkrijgen 

van een asielstatus. In vrijwel alle gevallen leid- 

de dit tot een verblijfsvergunning. Daarnaast 

bestudeerde Amnesty Nederland een kleine 

vijftienhonderd dossiers waarin landeninforma- 

tie of juridische informatie werd verstrekt. Met 

het afnemen van het aantal asielzoekers dat 

naar Nederland komt, nam ook het aantal aan- 

vragen voor ondersteuning bij Amnesty enigs- 

zins af. Met name sinds de Schipholbrand ont- 

vangt Amnesty wel steeds vaker klachten uit 

de samenleving over het toegenomen gebruik 

van vreemdelingendetentie. 

Speciale aandacht had de rol van medische 

informatie in de asielprocedure. Dergelijke 

informatie kan volgens Amnesty van belang zijn 

bij de asielaanvraag, maar wordt in de prak- 

tijk genegeerd. Een lobbytraject om het gebruik 

van het ‘Istanbul Protocol’ in asielprocedures 

te bevorderen werd in 2006 in gang gezet en 

zou de komende twee jaar zijn vruchten moe- 

ten afwerpen. 

Op het gebied van vergroting van de kennis 

over de problemen van vluchtelingen en asiel- 

zoekers werd veel werk verricht. Er verschenen 

drie publicaties voor professionals: Niemands- 

land, over opvang van vluchtelingen in de regio, 

Ieder voor zich, over harmonisering van het 

Europese asielbeleid, en Care Full, over de rol 

van medische rapportage in de asielprocedure. 

Daarnaast verscheen Gevangen tussen gren- 

zen, met indringende persoonlijke verhalen 

van asielzoekers. In 2005 voerde Amnesty een 

publieksactie om aandacht te vragen voor de 

onzorgvuldigheid van de asielprocedure.

II 

ORGANISATORISCHE 

STRATEGIE

INLEIDING 

DE ORGANISATIE 

Internationaal 

Amnesty International is een wereldwijde bewe- 

ging met nationale afdelingen, structuren en groe- 

pen in 102 landen en gebieden. Amnesty’s hoofd- 

kantoor (het Internationaal Secretariaat, IS) bevindt 

zich in Londen. Alle nationale afdelingen dragen 

door middel van een contributieregeling bij aan de 

financiering van het IS. 

De Internationale Algemene Vergadering (Inter- 

national Council Meeting, ICM) is het hoogste 

bestuursorgaan van Amnesty International. De 

ICM komt eens in de twee jaar bijeen en bestaat 

uit vertegenwoordigers van alle nationale afdelin- 

gen. De ICM bepaalt het beleid van Amnesty Inter- 

national en kiest het negenkoppige Internationaal 

Bestuur (IEC). Het IEC dient uitvoering te geven aan 

het door de ICM uitgestippelde beleid. 

Nationaal 

Het hoogste besluitvormende orgaan van Amnesty 

Nederland is de Algemene Vergadering (AV), die 

eenmaal per jaar bijeenkomt. De AV bestaat uit 

vertegenwoordigers van lokale Amnesty-groepen, 

landenspecialisten, beroepsgroepen en individu- 

ele leden. Ze besluit onder meer over belangrijke 

beleidszaken en kiest de leden van het bestuur, de 

financiële commissie en de commissie van beroep. 

Het bestuur is eindverantwoordelijk voor de uit- 

voering van de besluiten van de AV. Bestuursleden 

worden door de AV gekozen voor een termijn van 

drie jaar, met de mogelijkheid tot herverkiezing 

© AI 

Algemene 

Vergadering 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 79 

2006 

voor een tweede termijn. (Zie voor meer informa- 

tie over samenstelling en werkzaamheden van het 

bestuur Deel IV.) 

De werkzaamheden van de Vereniging Amnesty 

International Nederland worden gecoördineerd 

door het Landelijk Secretariaat, onder verantwoor- 

delijkheid van een directeur. Het secretariaat zorgt 

onder meer voor: de uitvoering van het door de AV 

en het bestuur vastgestelde beleid en het daaruit 

voortvloeiende programma; de planning en coördi- 

natie van de activiteiten, zoals acties, voorlichting, 

mediawerk, contacten met politieke instellingen 

en fondsen- en ledenwerving; en de beleidsvoor- 

bereiding op zowel inhoudelijk als organisatorisch 

gebied. 

De leden van Amnesty Nederland kunnen zich 

op tal van manieren actief inzetten. Er zijn lokale 

Amnesty-groepen, jongeren-, studenten- en taak- 

groepen. De Amnesty-groepen zijn ondergebracht 

in vijf regio’s, onder verantwoordelijkheid van een 

regiocoördinator. Daarnaast zijn er specialisten en 

adviseurs, zoals de landenspecialisten, de leden 

van beroepsgroepen en regionale vrijwilligers. Een 

derde groep vormen de mensen die op individuele 

basis actief zijn, bijvoorbeeld in een van de schrijf- 

actienetwerken. 

DE ORGANISATORISCHE STRATEGIE 

Binnen de strategie van Amnesty’s internationale 

organisatie is een verschuiving gaande naar meer 

autonomie voor nationale afdelingen. Het centrale, 

sturende karakter van het Internationaal Secretari- 

aat neemt af, en maakt plaats voor decentralisatie, 

waarbij nationale afdelingen meer dan voorheen 

de ruimte hebben om eigen beleid te bepalen bin- 

nen het kader van het Internationaal Beleidsplan. 

Een risico hierbij is dat de internationale slagkracht 

van de beweging afneemt. De lijn die Amnesty 

Nederland daarbij volgt is de internationale orga- 

nisatie te versterken door sterk bij te dragen aan 

internationaal samenbindende Amnesty-projec- 

ten. Amnesty Nederland spant zich ervoor in dat 

Amnesty-campagnes zoveel mogelijk een internati- 

onaal, gezamenlijk karakter hebben.

De opstelling van mensen ten opzichte van vrijwil- 

ligerswerk in Nederland verandert. Ofschoon vrij- 

willigerswerk nog steeds veel wordt gedaan, gaat 

het steeds meer om ad-hocinzet dan om jaren- 

lange binding. Dit heeft consequenties voor zowel 

het lokale en regionale Amnesty-werk als voor het 

functioneren van het Landelijk Secretariaat, waar 

traditioneel ook zeer veel vrijwilligers werken. Door 

ontwikkelingen op het gebied van informatie- en 

communicatietechnologie verandert de manier 

waarop mensen bereikt kunnen worden. Op dit 

gebied heeft Amnesty Nederland ook te maken 

met ‘competitie’ tussen verschillende organisaties 

die een beroep doen op de vrijwillige inzet van 

mensen. 


In het nieuwe Beleidsplan voor de periode 2007- 

2010 (zie ook Deel I) is vastgelegd dat verder zal 

worden bijgedragen aan de internationale organi- 

satie. Dat zal met name gebeuren door de onder- 

steuning van de ontwikkeling van kleine afdelin- 

gen, en door ondersteuning van het Internationaal 

Secretariaat op punten waarop Amnesty Neder- 

land deskundigheid heeft, zoals op het thema ‘poli- 

tie en mensenrechten’, op het beoordelen van de 

impact van ons werk en in het maken van audiovi- 

sueel materiaal. In Nederland zal worden gewerkt 

aan het vergroten van de achterban, zowel actief 

als financieel, waarbij het vitaliseren van Amnes- 

ty’s lokale activisme een centraal punt blijft. 

Slachtoffers 

van huisuitzetting 

in Zimbabwe 

10. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 81 

© AI 

INVESTEREN 

IN KWALITEIT, 

DESKUNDIGHEID, 

RESULTAAT- 

GERICHTHEID 

ECONOMISCHE, SOCIALE EN 

CULTURELE RECHTEN 

Amnesty Nederland leverde in 2006 verdere bijdra- 

gen aan de internationale strategiebepaling over 

het werk voor economische, sociale en culturele 

rechten (ESC-rechten). In rapporten en acties was 

er aandacht voor onder andere huisuitzettingen 

in Nigeria en Zimbabwe, en schendingen van het 

recht op gezondheidszorg in Peru. 

Amnesty spande zich in voor een facultatief proto- 

col bij het VN-Verdrag voor Economische, Sociale 

en Culturele Rechten, dat het individueel klacht- 

recht zou moeten regelen. Het ministerie van 

Buitenlandse Zaken reageerde helaas vooralsnog 

afwijzend op een dergelijk facultatief protocol. 

Een grote campagne die in 2008 zal worden gehou- 

den bij gelegenheid van de zestigste verjaardag 

van de Universele Verklaring van de Rechten van 

de Mens, zal aandacht besteden aan ESC-rechten. 

TRAINING EN SCHOLING 

Vanuit het Landelijk Secretariaat werd zoals 

gebruikelijk een breed scala aan trainings- en scho- 

lingsactiviteiten verzorgd voor medewerkers en de 

actieve achterban. Voor landenspecialisten en regi- 

onale vrijwilligers waren er vijftien trainingsbijeen- 

komsten, over gesprekstechnieken en Amnesty’s 

werkterrein. Een introductiecursus voor nieuwe 

medewerkers, over onder meer de geschiedenis en 

het werkterrein van Amnesty, werd vier keer gege- 

ven. Voor medewerkers en actieve leden waren er

diverse inhoudelijke en verdiepende cursussen en 

workshops, onder meer over discriminatie, men- 

senrechten in de strijd tegen terrorisme, en econo- 

mische, sociale en culturele rechten. 

KLACHTEN 

In navolging van de aanbevelingen uit de Code 

Wijffels (zie ook Deel IV), is in 2006 een Klachten- 

regeling vastgesteld die vanaf januari 2007 in wer- 

king is getreden. In de klachtenregeling zijn de 

procedures voor indiening, behandeling en regi- 

stratie van klachten vastgelegd. De registratie van 

klachten zal gebeuren in het Customer Relation- 

ship Management (CRM-)systeem. De procedure 

staat onder toezicht van een ‘klachtencoördinator’, 

die onder meer de toedracht van de klacht onder- 

zoekt, de klacht toewijst aan de verantwoordelijke 

medewerker(s) en de afhandeling controleert. De 

klachtencoördinator rapporteert jaarlijks. 

De regeling en de manieren om een klacht in te 

dienen worden via de Amnesty-website en maan- 

delijks in de Amnesty-periodieken onder de aan- 

dacht gebracht. 

In 2006 werd het aantal klachten bijgehouden over 

de methoden van fondsen- en ledenwerving (totaal 

86) en van actieve leden via de Ledenservice 

(totaal 162; in totaal kreeg de Ledenservice in 2006 

zo’n 6.800 vragen). Deze klachten werden voor 

zover mogelijk binnen twee weken afgehandeld. 

MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORDE 

MERCHANDISE 

Ook in 2006 werden fabrikanten en leveranciers 

van merchandisingartikelen (zie ook H.13) struc- 

tureel getoetst op maatschappelijk verantwoord 

inkopen en produceren. Voor de producten die in 

2006 zijn ingekocht is aangesloten bij initiatieven 

voor de verbetering van de levensomstandigheden 

van bepaalde (achtergestelde) groepen, voor eer- 

lijke en milieuvriendelijke productie, en voor trans- 

parantie van het gehele productieproces. Tevens 

zijn specifieke projecten in de herkomstlanden 

gesteund en sociale werkplaatsen betrokken in 

plaats van commerciële partijen. 

1) 

International Labour Organi- 

zation (ILO), de Internationale 

Arbeidsorganisatie, opgericht 

in 1919 en vanaf 1946 verbon- 

den aan de VN, heeft als doel 

het bevorderen van sociale 

rechtvaardigheid. Binnen de 

ILO zijn o.a. arbeidsverdra- 

gen tot stand gekomen met 

betrekking tot kinderarbeid, 

slavernij, stakingsrecht en 

het recht op vereniging en 

vergadering. De ILO heeft ook 

richtlijnen opgesteld voor het 

maatschappelijk verantwoord 

ondernemen van bedrijven. 

2) 

SA staat voor Social Accoun- 

tability en omschrijft normen 

op het gebied van kinder- 

arbeid, gedwongen arbeid, 

gezondheid en veiligheid, 

vrijheid van vakbondsvorming, 

discriminatie, werktijden, 

discipline, salariëring en 

management systemen. 

SA8000 (Social Accountabi- 

lity 8000) is een norm met 

voorwaarden met betrekking 

tot bovenstaande negen 

gebieden die gesteld wordt 

door de International Labour 

Organization en andere con- 

venties met betrekking tot 



J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 83 

Assisterende documenten en instanties bij dit 

proces waren de richtlijnen van ILO 1 , SA8000 2 , Fair 

Wear Foundation, Fair Trade, Made-By, Solidaridad, 

landeninformatie van Amnesty zelf en informatie 

van de leveranciers. Bij twijfel over de arbeidsom- 

standigheden of onduidelijkheden over de produc- 

tieketen werd een product niet ingekocht. 

Een illustratie van bovenstaande is dat in 2006 alle 

nieuwe T-shirts uit de najaarscollectie zijn voorzien 

van een ‘made by’-label: een overkoepelend label 

voor merken die kleren maken met respect voor 

milieu en mensen. Een ander voorbeeld is de ‘Vre- 

desduif’, gemaakt op een Nepalese werkplaats die 

zich inzet voor verbetering van de leefomstandig- 

heden van onder anderen (ex-)leprapatiënten en 

extreem arme mensen. 

Bij de inkoop van merchandisingartikelen zal de 

komende jaren het huidige beleid met betrekking 

tot de verantwoorde inkoop worden gecontinueerd 

en uitgebreid. Een traject om de hele organisatie 

door te lichten op de mate waarin ze maatschap- 

pelijk verantwoord onderneemt, wordt in 2007 

ingezet en zal leiden tot concrete stappen voor 

verbetering en implementatie.


INVESTEREN IN KWALITEIT, 

DESKUNDIGHEID, 

RESULTAATGERICHTHEID 



1. In internationale themacampagnes en landen- 

werk substantiële aandacht aan de traditionele 

mandaatsonderwerpen wordt besteed. 

2. Werk wordt opgezet voor economische, 

sociale en culturele rechten waarbij dezelfde 

kwaliteitsnormen gelden als voor het traditio- 

nele werk. 

3. De rol van Amnesty wordt uitgebouwd als 

deskundige en betrouwbare organisatie die in 

Nederland en in een select aantal doellanden 

een sterke rol speelt in het werk voor mensen- 

rechten. 

4. Beter zichtbaar wordt wat voor resultaten 

de acties opleveren. 

5. Binnen de eigen invloedssfeer van Amnesty 

wordt gehandeld op basis van principes van 

integriteit, waarover jaarlijks verslag zal worden 

gedaan en periodieke onafhankelijke toetsing 

zal plaatsvinden. 

6. Amnesty meer een lerende en samenwer- 

kende organisatie wordt. 

Traditionele mandaatsonderwerpen bleven 

substantiële aandacht houden in alle thema- 

campagnes en in het landenwerk (zie ook H.1). 

Amnesty Nederland droeg sterk bij aan ver- 

groting van Amnesty’s expertise op het gebied 

van de economische, sociale en culturele 

(ESC-)rechten. De ESC-rechten zijn in 2001 aan 

Amnesty’s werkterrein toegevoegd, naast de 

burger- en politieke rechten. Het Internationaal 

Secretariaat publiceerde een reeks rapporten 

over ESC-rechten, en Amnesty Nederland voer- 

de acties over onder meer het recht op werk 

in de door Israël bezette gebieden, gedwongen 

huisuitzettingen in Zimbabwe en schadeloos- 

stelling voor slachtoffers van de giframp in het 

Indiase Bhopal (zie ook H.6). 

Het ministerie van Buitenlandse Zaken reageer- 

de helaas vooralsnog afwijzend op Amnesty’s 

aandringen op steun voor een facultatief 

protocol bij het VN-Verdrag voor ESC-rechten. 

Zo’n protocol zou het individueel klachtrecht 

moeten regelen. 

Tijdens de beleidsplanperiode werden lokale 

organisaties in de ‘doellanden’ vooraf, specifie- 

ker dan voorheen, geraadpleegd over de voor 

hen meest effectieve uitkomst van Amnesty’s 

activiteiten in Nederland. Dit was onder meer 

te zien tijdens de Ruslandcampagne van 2002/ 

3, tijdens de jongerenacties ‘Rights Supporters’ 

en tijdens de campagne Stop Geweld tegen 

Vrouwen (zie H.2). Amnesty Nederland drong 

aan op meer internationale aandacht voor 

impact assessment van het werk van de orga- 

nisatie, en droeg hieraan bij met een deelstudie 

naar de effectiviteit van politieke lobby, maar 

op het niveau van de internationale organisatie 

kwam werk hieraan moeizaam van de grond. 

Op intern organisatorisch vlak werd in 2004 

begonnen met de uitvoering van het ambiti- 

euze organisatieveranderplan ‘Samen op reis’. 

Tien thematische projectgroepen met onder- 

werpen als inhoudelijke kwaliteitsbewaking, 

actieve-ledenbeleid en organisatiecultuur, 

resulteerden in de meeste gevallen in bruik- 

bare afspraken, procedures en inzichten. 

Het afleggen van verantwoording middels het 

Jaarverslag werd een stuk grondiger ter hand 

genomen dan voorheen. Over 2003 leverde 

dit de koppositie op in de ‘Transparantieben- 

chmark’ van het ministerie van Economische 

Zaken, en over 2004 een nominatie voor de 

Transparant Prijs. 

11. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 85 

BEVORDEREN 

STERKE 

INTERNATIONALE 

ORGANISATIE 

FINANCIERING INTERNATIONALE 

ORGANISATIE 

Door middel van een contributieregeling dragen 

alle nationale afdelingen van Amnesty International 

bij aan de kosten van het Internationaal Secreta- 

riaat (IS). Het IS is verantwoordelijk voor vrijwel al 

Amnesty’s onderzoek naar, acties tegen en publi- 

caties over schendingen van mensenrechten. De 

internationale begroting bevat daarnaast ook mid- 

delen voor Amnesty-afdelingen met beperkte eigen 

inkomsten. 

Amnesty Nederland droeg € 6,0 miljoen af als ver- 

plichte bijdrage aan het Internationaal Secretariaat 

(IS), en in aanvulling daarop een vrijwillige extra 

bijdrage van € 0,7 miljoen. Hiernaast werd € 1,0 

miljoen overgemaakt aan het IS voor het project 

ter bescherming en ondersteuning van mensen- 

rechtenactivisten (zie ook H.5). 

De eigen activiteiten van Amnesty Nederland ten 

behoeve van internationale projecten lieten een 

forse onderbesteding zien (€ 0,6 miljoen ten op- 

zichte van de begrote € 1,0 miljoen). De activiteiten 

van het Speciaal Programma voor Afrika konden 

worden gerealiseerd met een lager bedrag aan 

gebonden werving dan gepland (circa € 0,2 miljoen 

minder). De bestedingen op het gebied van ‘growth 

and mobilization’, de ondersteuning van kleinere 

Amnesty-afdelingen, bleven achter omdat interna- 

tionaal overleg op dit gebied langzamer liep dan 

voorgenomen (zie ook H.5).

Het IS bracht in 2006 127 grote rapporten uit. Daar- 

van hadden er 99 betrekking op specifieke landen 

of regio’s: 23 over Afrika, 24 over Noord-, Zuid- en 

Midden-Amerika, 17 over Azië, 24 over Europa en 

11 over het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Er ver- 

schenen 655 Engelstalige persberichten en er wer- 

den 527 bliksemacties gevoerd: 332 nieuwe acties 

en 195 vervolgacties (zie hierover, en over andere 

door het IS uitgebrachte acties, ook H.1). Het 

IS voerde 107 onderzoeksmissies uit; opgesplitst 

per regio: 31 naar Afrika, 17 naar Noord-, Zuid- en 

Midden-Amerika, 17 naar Azië, 26 naar Europa en 

16 naar het Midden-Oosten en Noord-Afrika. 

De bestedingen van het IS waren als volgt verdeeld: 

BESTEDINGEN % € 

Onderzoek 35,8 15.851.000 

Acties en campagnes 29,7 13.108.778 

Communicatie en publicaties 17,5 7.717.997 

Internationale groei 9,6 4.258.155 

Governance 4,0 1.753.697 

Internationale fondsenwerving 3,4 1.502.963 

Totaal 100 44.192.590 

De jaarrekening van het Internationaal Secretariaat 

is opgesteld volgens de ‘Accounting Standards in 

the United Kingdom’ en de ‘Statement of Recom- 

mended Practice: Accounting and Reporting by 

Charities’ van maart 2005. De jaarrekening is 

gecontroleerd door PricewaterhouseCoopers en 

voorzien van een goedkeurende accountantsver- 

klaring. Het boekjaar van het Internationaal Secre- 

tariaat loopt van 1 april tot en met 31 maart. 

VOORBEREIDING INTERNATIONAL 

COUNCIL MEETING 

De voorbereidingen op de tweejaarlijkse Internatio- 

nal Council Meeting (ICM), die in 2007 zal worden 

gehouden, spitsten zich in 2006 vooralsnog toe op 

de Nederlandse standpuntbepaling over seksuele 

en reproductieve rechten. De Algemene Vergade- 

ring van Amnesty Nederland stemde ermee in dat 

Amnesty zal ijveren voor het decriminaliseren van 

abortus, voor betere toegang tot medische zorg bij 

complicaties na een abortus, en voor legale, veili- 

Amnesty’s secretaris- 

generaal Irene Khan 

tijdens een missie naar 

Libanon, december 2006 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 87 

© MaanImages/Magnus Johansson 

ge en toegankelijke abortus in gevallen van incest, 

verkrachting en bij gevaar voor het leven of de 

gezondheid van de vrouw. 

Voor Amnesty Nederland zal op de ICM in 2007 een 

aantal organisatorische onderwerpen hoog op de 

agenda staan, waaronder versterking van de geza- 

menlijke internationale planning en meer aandacht 

voor evaluatie en assessment. 

EUROPESE SAMENWERKING 

Ook in 2006 werd nauw samengewerkt met Amnes- 

ty’s EU-kantoor in Brussel. Het kantoor, dat is inge- 

steld door de ‘EU Associatie’ waarin alle Amnesty- 

afdelingen in de Europese Unie deelnemen, onder- 

houdt onder andere contacten met de instellingen 

van de EU in Brussel en coördineert de Amnesty- 

lobby met betrekking tot het EU-mensenrechten- 

beleid. 

Een bijzonder aandachtspunt in de samenwerking 

in 2006 was het antiterreurbeleid, met name de 

betrokkenheid van EU-lidstaten bij de Amerikaan- 

se praktijk van renditions (zie ook H.4). Amnesty 

wilde op dit punt het onderste uit de kan door de 

inzet van het Europese Parlement te stimuleren. 

Het Europese Parlement stelde een onderzoek in, 

waarin werd bevestigd dat EU-lidstaten betrokken 

waren bij renditions. 

Een tweede aandachtspunt was het beïnvloeden 

van het mandaat van het nieuwe EU Mensenrech- 

tenagentschap. Voor het agentschap wilde Amnesty 

een zo effectief mogelijke rol in het stimuleren en 

waar nodig bijsturen van het garanderen van de 

mensenrechten door de EU-lidstaten. Amnesty’s 

belangrijkste wensen werden hier echter niet ver- 

vuld. 

De Europa-afdeling van het Internationaal Secre- 

tariaat, het kantoor in Brussel en vertegenwoordi- 

gers van afdelingen in de EU-landen werkten aan 

het voorbereiden van gezamenlijke actie op het 

onderwerp ‘discriminatie’ in de EU. Een eerste stap 

daartoe was het beschrijven van duidelijker uit- 

gangspunten van beleid, waarmee in 2006 werd 

gestart.

De EU Associatie besloot tot het voortzetten van 

het ondersteuningsproject voor lobbywerk in de 

nieuwe lidstaten. Ook werd besloten tot capaci- 

teitsuitbreiding om Amnesty’s uitbreidende werk 

voor economische, sociale en culturele rechten 

(zie ook H.10) op Europees niveau goed te kunnen 

doen. 

AUDIOVISUELE SAMENWERKING 

Bij vier audiovisuele Amnesty-producties was er 

intensieve samenwerking tussen het audiovisu- 

ele productieteam op het Landelijk Secretariaat in 

Amsterdam en dat van het Internationaal Secreta- 

riaat (IS) in Londen. Twee belangrijke producties 

die door Amnesty Nederland zijn gemaakt en door 

het IS breed gebruikt zijn, waren portretten van 

Jemenitische slachtoffers van renditions. Een film- 

verslag van een Amnesty-missie naar Tsjaad en 

een documentaire over kindsoldaten in de Demo- 

cratische Republiek Congo werden door Amnesty 

Nederland op verzoek van het IS gemaakt. Alle pro- 

ducties die vanuit de Nederlandse afdeling wer- 

den gemaakt, werden wereldwijd ter beschikking 

gesteld aan de internationale beweging. 

In de komende jaren zal deze samenwerking 

worden voortgezet. 


BEVORDEREN STERKE 

INTERNATIONALE ORGANISATIE 



1. Een sterk Internationaal Secretariaat op de 

terreinen van onderzoek, strategie en actieco- 

ordinatie een leidende rol blijft spelen binnen 

de internationale organisatie, waarbij de moge- 

lijkheden van nationale afdelingen om op deze 

terreinen bij te dragen optimaal worden benut. 

2. Samenwerking op Europees gebied wordt 

versterkt, om recht te doen aan het toenemend 

belang van de EU in het internationale mensen- 

rechtenbeleid en de zorgen over schendingen 

binnen de grenzen van de Unie. 

De verhoudingen binnen de internationale 

organisatie werden tijdens de beleidsplanperi- 

ode gekenmerkt door een grotere vrijheid voor 

nationale afdelingen om eigen acties en onder- 

zoek uit te voeren, deels gericht op eigen land. 

Deze koerswijziging was een van de gevolgen 

van het internationale beleidsplan voor de peri- 

ode 2004-2010, Globalizing Justice!, waarin ook 

een uitbreiding van het werkterrein en ambities 

voor verdere groei van de beweging zijn opge- 

nomen. 

Binnen deze ontwikkelingen heeft Amnesty 

Nederland steeds geprobeerd acties en cam- 

pagnes zoveel mogelijk een internationaal, 

gezamenlijk karakter te laten behouden. Dit 

leidde tot een intensieve, en soms moeizame 

relatie met het Internationaal Secretariaat (IS). 

De internationale ambities van Amnesty Neder- 

land vroegen om meer internationale coör- 

dinatie en inkadering, waarop de overleg- en 

besluitvormingsafspraken niet waren afge- 

stemd. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 

89 

Toch waren diverse internationale initiatieven 

van Amnesty Nederland een succes. Voorbeel- 

den daarvan zijn een actie op Darfur in 2004, 

waarvoor een door Amnesty Nederland ontwik- 

keld actieconcept door vijftien andere afdelin- 

gen werd overgenomen, en diverse activitei- 

ten in het kader van de campagne Stop Geweld 

tegen Vrouwen (zie H.2). Ook met het ‘Deve- 

lopment’-fonds (later het ‘Growth and Mobili- 

zation’-fonds) en het Speciaal Programma voor 

Afrika werd de internationale beweging vanuit 

Amnesty Nederland versterkt (zie ook H.5). 

De samenwerking met Amnesty’s EU-kantoor 

was intensief, met name rondom het Neder- 

landse voorzitterschap van de Europese Unie in 

2004 en de campagne ‘Europa best belangrijk? 

Mensenrechten héél belangrijk!’ in datzelfde 

jaar. Belangrijke successen op Europees niveau 

waren het aannemen van EU-Richtlijnen voor 

de bescherming van mensenrechtenactivisten 

in 2004 en het instellen van een EU-Mensen- 

rechtenagentschap in 2006. Amnesty Neder- 

land steunde op bilaterale basis het werk in 

enkele Amnesty-afdelingen in Centraal-Europa, 

met name in Polen en Slovenië. Overleg tussen 

het EU-kantoor, de Europa-afdeling van het IS 

en secties over beter afgestemde planning van 

werk voor prioriteitsthema’s als racisme en dis- 

criminatie vorderde langzaam.

MOBILISEREN 

VAN AANHANGERS 

AMNESTY’S ACTIEVE ACHTERBAN 

Amnesty International Nederland heeft een grote 

actieve achterban. Onderstaande tabel geeft enke- 

le kentallen over die achterban en de ontwikkeling 

ervan. 

AMNESTY-LEDEN EN –DONATEURS 2006 2005 

Actieve achterban 61.468 37.175 

in Amnesty-groepen (plaatselijke groepen, taakgroepen e.d.) 3.664 3.447 

in actienetwerken: 39.834 33.375 

– Politie 115 104 

– Juristen 295 242 

– Medici 396 375 

– Homoseksuelen 654 552 

– Vrouwen 1.667 1.290 

– Jongeren 882 666 

– Studenten 1.021 645 

– Doodstraf 391 229 

– Mensenrechtenactivisten 685 532 

– Bliksemactie 4.758 4.970 

– E-mail 23.526 18.131 

– SMS 3.878 4.224 

– RSVP 1.566 1.415 

actieplatform internet 17.601 – 

in kaderfuncties (landenspecialisten, beroepsgroepen e.d.) 369 353 

Totale aantal Amnesty-leden en –donateurs 294.125 282.267 

Plaatselijke groepen 401 418 

lokale groepen 294 302 

taakgroepen 45 46 

studentengroepen 8 8 

theatergroepen 0 7 

jongerengroepen 54 55 

12. 

10 December 2006 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 91 

© AI 

Het aantal lokale Amnesty-groepen nam wederom 

af, maar het aantal groepsleden nam toe. Deze stij- 

ging was mede te danken aan de inspanningen in 

het kader van ‘Lokaal Vitaal’ (zie onder). De theater- 

groepen werden per 1 juli 2006 losgekoppeld van 

Amnesty, omdat het Landelijk Secretariaat hierin 

onvoldoende ondersteuning kon bieden. 

De toename van deelnemers aan landelijke actie- 

netwerken is, net als in voorgaande jaren, toe te 

schrijven aan het succes van het E-mail Actienet- 

werk, dat groeide van 18.131 deelnemers eind 2005 

tot 23.526 deelnemers eind 2006. Ook het aantal 

deelnemers aan het Vrouwen Actienetwerk groei- 

de fors: van 1.290 eind 2005 tot 1.667 eind 2006. 

De opmerkelijke stijging van het aantal leden van 

het Studenten Actienetwerk hangt samen met de 

extra inspanningen die er in 2006 op het terrein 

van het ‘studentenwerk’ zijn verricht (zie ook H.8). 

Het aantal abonnees op de RSVP-acties bedroeg 

eind 2006 1.566 (eind 2005: 1.415). Het werkelijke 

aantal deelnemers ligt echter vele malen hoger 

omdat de RSVP-acties ook in het maandblad 

Amnesty in Actie en op www.amnesty.nl worden 

gepubliceerd. Bovendien verspreidt een groot deel 

van de deelnemers de acties naar schrijfabonnees, 

en organiseren veel lokale Amnesty-groepen ‘schrijf- 

bijeenkomsten’. 

De grote toename van de omvang van de actieve 

achterban wordt deels verklaard doordat ten opzich- 

te van 2005 de deelnemers aan het actieplatform 

internet zijn toegevoegd. Aan het eind van 2006 

waren dat er 17.601: mensen die niet aangesloten 

waren bij een van de actienetwerken, maar die wel 

incidenteel meededen aan acties via internet. 

DIGITALISERING 

Amnesty Nederland probeert het inzetten van 

digitale middelen voor het actievoeren te optima- 

liseren. Het plan ‘Digitale actie 2006/2007’ bevat 

een strategie om de actiebereidheid van bestaande 

activisten te vergroten, nieuwe te werven en nieu- 

we mogelijkheden om digitaal in actie te komen te 

verkennen.

In 2006 werd een begin gemaakt met de uitvoering 

van het plan. Een van de doelstellingen was een 

uitbreiding van de digitale communicatie in plaats 

van postale. Eind 2006 waren er zo’n vijfhonderd 

mensen overgestapt van ‘papier’ op ‘digitaal’. Dit 

bespaart jaarlijks zo’n € 12.500. Daarnaast zijn op 

de website de mogelijkheden om online in actie te 

komen verbeterd, alsmede de mogelijkheden om 

via e-mailings nieuwe activisten te werven. Ook is 

er een start gemaakt met pogingen om via zoek- 

machines meer mensen naar de Amnesty-site te 

leiden. Eind 2006 kwamen per maand ruim 3.000 

bezoekers extra gericht op een specifieke pagina 

www.amnesty.nl binnen, dat was 5 procent meer 

dan voorheen. Een online oproep voor vrijwilligers 

leverde in anderhalve maand vijftig nieuwe aan- 

meldingen op. 

Ook werden in 2006 nieuwe technische middelen 

ingezet. Zo waren er op 5 mei en 10 december 

digitale ‘protestmarsen’ tegen respectievelijk 

Guantánamo Bay en discriminatie waarbij alle deel- 

nemers hun eigen, meelopende demonstrant kon- 

den samenstellen. Eind 2006 is het ‘Team Digitale 

Actie, Werving en Communicatie’ opgezet. In dit 

team zitten afgevaardigden van verschillende afde- 

lingen, met als doel de inzet van digitale middelen 

in de gehele organisatie te verbeteren. In 2007 zal 

nog beter worden ingespeeld op nieuwe digitale 

trends en mogelijkheden. 

LOKAAL VITAAL 

In 2005 werd de beleidsnota ‘Lokaal Vitaal’ door 

de Algemene Vergadering aangenomen, waarin 

het belang van lokale Amnesty-activiteiten en van 

actieve aanwezigheid in de lokale samenleving 

werden benadrukt. Doel daarvan is de lokale 

betrokkenheid bij Amnesty te vergroten en het 

activiteitenniveau te verhogen. De regionale onder- 

steuningsstructuur werd voortgezet, waarbij per 

2006 het aantal regio’s werd teruggebracht van zes 

naar vijf. In 2006 ontvingen Amsterdam, Rotterdam 

en Delft extra ondersteuning. Onder andere als 

gevolg van specifieke ondersteuning bij het wer- 

ven nam het aantal groepsleden landelijk toe met 

tweehonderd. Ook werden meer dan 240 flexibel 

© AI 

© Erald van der Aa 

Amnesty Gouda op de 

landelijke politiedag 

Dunya festival 

Spelers van voetbalclub 

NAC trappen de Collecte- 

week af in Breda 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 93 

© AI 

inzetbare vrijwilligers geworven op lokaal en regio- 

naal niveau. Om de groepen te ondersteunen wer- 

den verschillende nieuwe materialen ontwikkeld. 

Zo werden er tweehonderd makkelijk te vervoeren 

‘standwerkkoffers’ gemaakt, met daarin materialen 

voor het inrichten van een professioneel uitziende 

en aantrekkelijke stand. Daarnaast werd begonnen 

met een handleiding die groepen moet helpen bij 

grotere projecten en evenementen. 

Aan het eind van 2006 werd een activiteitenkalen- 

der met daarin de geplande activiteiten voor 2007 

verspreid onder de groepen. Via de kalender kun- 

nen groepen zich inschrijven voor campagnes en 

acties van het komende jaar, zodat zij al vroegtijdig 

een duidelijk overzicht hebben en zodat het Lande- 

lijk Secretariaat tijdig kan inspringen op hun onder- 

steuningsbehoefte. 

In 2006 deed Amnesty ook mee aan Workmate: 

een landelijk project waarbij werkgevers uit het 

bedrijfsleven en bij de overheid hun werknemers 

de kans geven mee te helpen bij een klus van een 

maatschappelijke organisatie. Ongeveer eenderde 

van de lokale groepen plaatste bij elkaar zo’n dui- 

zend verzoeken om hulp op de site, maar de res- 

pons was laag. Dat gold ook voor de andere deel- 

nemende organisaties. In 2007 zal het project zich 

beperken tot Rotterdam. De opkomst tijdens de 

landelijke vrijwilligersdag ‘Make a Difference Day’ 

in november was eveneens teleurstellend. Zo’n 25 

deelnemers deden mee aan schrijfacties en een 

kunstproject op het Landelijk Secretariaat. Andere 

deelnemende organisaties, voornamelijk zorgin- 

stellingen en natuur– en milieuorganisaties, waren 

meer in trek, vermoedelijk omdat zij concretere 

activiteiten met direct resultaat boden. Wel schreef 

de helft van de deelnemers zich in voor de flexwer- 

kerspool. De opzet voor 2007 zal worden herzien.

SEGMENTATIEBELEID 

Om aanhangers van Amnesty nauwer aan de orga- 

nisatie te binden, is in 2006 een segmentatie- 

beleid ingevoerd waarmee beter tegemoet wordt 

gekomen aan de gedifferentieerde behoeften en 

beleving van de leden en donateurs van Amnesty 

Nederland. 

Nieuwkomers krijgen verspreid over de eerste drie 

jaren van het lidmaatschap extra informatie over 

Amnesty, haar werkterrein en lopende campag- 

nes, en een overzicht van de mogelijkheden om 

actief te worden. Op basis van de interesse die zij 

gedurende deze jaren tonen, worden zij vervol- 

gens in een volgend segment ingedeeld. Een grote 

meerderheid van de volwassen leden draagt voor- 

al financieel bij. Zij krijgen naast informatie over de 

lopende campagnes voornamelijk informatie over 

de geefmogelijkheden. Een andere groep toont 

meer interesse voor actieve inzet voor Amnesty. 

De communicatie met deze aanhangers richt er 

zich dan ook vooral op hen te mobiliseren. Bij jon- 

geren en studenten ligt de nadruk op voorlichting 

en actieve inzet, met name via digitale communi- 

catiekanalen. 

Het jaar 2006 was een testjaar, maar de segmen- 

tatie wierp zijn vruchten al af. Indicatoren hier- 

voor zijn dat de gemiddelde bijdrage per lid steeg 

van € 43,11 in 2005 naar € 44,12 in 2006, dat min- 

der mensen hun lidmaatschap opzegden (17.340 in 

2006 tegenover 28.324 in 2005), en dat meer men- 

sen deelnamen aan acties (zie boven). Op basis van 

de ervaringen van dit jaar wordt de segmentatie in 

2007 verder verfijnd, zodat nog beter kan worden 

ingespeeld op de individuele behoeften. 

BENADERING ACHTERBAN 

Amnesty Nederland probeert haar achterban zo 

goed mogelijk te informeren over en betrekken bij 

haar werk, zonder de leden en donateurs te over- 

voeren met informatie en verzoeken. Hoe vaak 

iemand benaderd wordt, verschilt van persoon tot 

persoon. Nieuwe leden krijgen gedurende de eer- 

ste twee jaar twee keer per jaar een verzoek om in 

actie te komen. Leden kunnen zelf aangeven welk 

periodiek zij wensen te ontvangen. 

© AI 

10 December 2006 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 

95 

VEERTIG JAAR 

AMNESTY HAARLEM 

De Amnesty-groep in Haarlem is de oudste 

actieve groep in Nederland. Zij vierde het 

hele jaar door haar veertigjarig bestaan, met 

elke maand een feestelijke activiteit. Zo orga- 

niseerde de groep in juli een duikweekend 

waarbij de waarheid symbolisch boven water 

moest worden gehaald. Ruim dertig mensen 

maakten onder professionele begeleiding van 

duikschool Maxxdive een duik in de Vinke- 

veense plassen. Elke duiker betaalde 25 euro, 

wat geheel ten goede kwam aan de Amnesty- 

groep. 

De duikers konden onder water een petitie 

tekenen voor de Ethiopiër Binyam Muham- 

med, die sinds september 2004 gevangen zit 

op Guantánamo Bay, zonder een officiële aan- 

klacht of eerlijk proces. Naast de duikers 

tekenden ook voorbijgangers de petitie, waar- 

door in totaal tweehonderd handtekeningen 

werden verzameld. De actie leverde de groep 

Haarlem duizend euro op. 

© Maxx Dive

SWINGEN 

VOOR DE MENSEN- 

RECHTEN 

Amnesty-werk is niet per se stemmig of 

zwaar op de hand. Ook op een swingende 

manier kun je aandacht vragen voor de men- 

senrechten. In verschillende steden orga- 

niseerden lokale Amnesty-groepen in 2006 

benefietconcerten. De studentengroep Gro- 

ningen vroeg op 18 mei met Noordervrijheid! 

aandacht voor de rechtenloze situatie waar- 

in veel kindsoldaten in West-Afrika leven. De 

opbrengst ging naar de Coalition to stop the 

use of child soldiers, waarvan onder andere 

Amnesty, Oxfam Novib en Unicef deel uitma- 

ken. Ook reikten de organisatoren voor het 

eerst de Glazen Kaars uit aan een persoon 

of organisatie die zich verdienstelijk heeft 

gemaakt voor de mensenrechten. De prijs 

ging naar Bert Giskes van de Stichting Gronin- 

gen-Jabalya, die zich inzet voor de Palestijnse 

stad Jabalya. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 97 

Een dag later, op 19 april was er in Amsterdam 

een benefietconcert in de Melkweg onder de 

noemer Right Moves 06. Een vijftal bands en 

dj Bart Thimbles vroegen met hun optreden 

aandacht voor de campagne Breng Wapens 

onder Controle. Tijdens het optreden van de 

Shain Band werden op een videoscherm twee 

filmpjes over de campagne vertoond. Vervol- 

gens vertelde de zanger van de band over het 

belang van een wapenhandelsverdrag en over 

de situatie in Sierra Leone, het land waar de 

band vandaan komt. Daarna werd het voltalli- 

ge publiek gefotografeerd terwijl iedereen de 

posters van de campagne omhoog hield. 

De Amnesty-groep Den Haag organiseerde in 

augustus het vijfde Rok Festival om aandacht 

te vragen voor mensenrechtenschendingen in 

de strijd tegen het terorisme. Met optredens 

van de bands Sundown Circus, The Getaway, 

Jua, The Crowd en The Stud Muffins en activi- 

teiten voor kinderen vroeg de groep aandacht 

voor dat onderwerp.

CHIEL HAMSTRA: 

‘DAAROM BEN IK 

LID VAN HET POLITIE 

ACTIENETWERK’ 

Amnesty International heeft diverse ‘beroeps- 

actienetwerken’. De deelnemers hiervan 

komen in actie tegen schendingen van de 

mensenrechten waarvan hun beroepsgenoten 

ofwel slachtoffer, ofwel dader zijn. Vaak spre- 

ken ze collega’s in het buitenland aan op hun 

gedrag. Dergelijke brieven maken vaak nóg 

meer indruk dan brieven van ‘gewone’ men- 

sen. Amnesty heeft beroepsactienetwerken 

voor juristen, medici en politie. 

Chiel Hamstra (31) zit bij het Politie Actienet- 

werk. De deelnemers van dit netwerk komen 

op voor vervolgde collega’s, die bijvoorbeeld 

zaken onderzoeken waar de autoriteiten niet 

blij mee zijn. Maar ze wijzen ook collega’s 

terecht die de mensenrechten schenden. 

Hamstra: ‘Als docent aan de politieacade- 

mie vind ik dat politiemensen zich ten volle 

bewust moeten zijn van hun verantwoorde- 

lijkheid. In de praktijk krijgt de politie vaak te 

maken met grensgebieden, en situaties waar- 

in je die grenzen zou kunnen overschrijden. 

De mensenrechten helpen in zo’n geval het 

politiewerk zuiver te houden, en dat is waar 

iedere agent naar zou moeten streven. Daar- 

om ben ik lid van het Politie Actienetwerk.’ 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 99 

Zij kunnen kiezen voor een kwartaalblad of een 

maandblad. Donateurs en leden ontvangen maxi- 

maal vier keer per jaar per post of e-mail een extra 

geldverzoek. Deelnemers aan actienetwerken krij- 

gen hooguit een keer per maand een actieverzoek 

toegestuurd. Leden, donateurs en actiedeelnemers 

kunnen te allen tijde aangeven op een andere 

manier geïnformeerd te willen worden. 

FONDSEN- EN LEDENWERVING 

Op het gebied van fondsenwerving hanteert 

Amnesty Nederland onder meer de methoden 

direct mail, werving op straat en telemarketing. 

Dit zijn geen onomstreden wervingsmethoden. 

Amnesty hanteert ze echter met de grootst moge- 

lijke zorgvuldigheid, en binnen de richtlijnen die 

ervoor gelden. Er zijn gedragscodes en trainingen 

voor straatwervers en telemarketeers. Adressen 

die gebruikt worden voor de fondsen- en leden- 

werving worden eerst gecontroleerd met het Info- 

filter. De leden van Amnesty Nederland kunnen 

met één telefoontje naar het Landelijk Secretariaat 

aangeven geen post of telefoon van Amnesty te 

willen ontvangen. 

Zie voor gegevens over de resultaten van fondsen- 

en ledenwerving H.14. 

© Sander van der Werf


MOBILISEREN VAN AANHANGERS 



1. De organisatie zich blijft onderscheiden door 

een actieve en zichtbare achterban. De organi- 

satie van en dienstverlening aan die achterban 

wordt gevarieerder en meer op maat en geeft 

meer ruimte aan mensen die tijdelijk en op 

flexibele basis voor Amnesty actief willen zijn. 

2. De communicatie met en service aan leden 

en aanhangers zich toespitst op hun individuele 

wensen en mogelijkheden. 

3. Mensen van alle leeftijden en etnische ach- 

tergronden zich bij Amnesty thuis voelen en 

actief kunnen zijn. 

4. Het streven op het hoofdkantoor waar moge- 

lijk te werken met vrijwilligers wordt gehand- 

haafd, waarbij om continuïteit en kwaliteit van 

het werk te garanderen en om het beleid te 

kunnen uitvoeren, de betaalde formatie kan 

worden uitgebreid. 

5. Nieuwe manieren worden ontwikkeld om 

degenen die actief bij de organisatie betrokken 

zijn bij de beleidsvorming te betrekken. 

Met haar grote actieve achterban blijft Amnesty 

International zich onderscheiden binnen de 

Nederlandse samenleving. De geleidelijke afna- 

me van het aantal lokale Amnesty-groepen 

heeft zich tijdens de beleidsplanperiode voort- 

gezet. Aan het begin van 2003 had Amnesty 

Nederland 432 plaatselijke groepen, aan het 

eind van 2006 waren dat er 401. De nota ‘Lokaal 

Vitaal’, die in 2005 van kracht werd, beschrijft 

een strategie om lokaal activisme te vitaliseren, 

en de ondersteuning en communicatie vanuit 

het Landelijk Secretariaat daarbij te verbete- 

ren. Het succes van ‘Lokaal Vitaal’ schuilt voor- 

alsnog in een toename van het aantal actieve 

groepsleden in 2006 met ruim tweehonderd en 

een revitalisering van Amnesty-activiteiten in 

Amsterdam en Rotterdam. 

Gedurende de beleidsplanperiode was er een 

zeer grote stijging van de actieve achterban: 

van zo’n 12.448 begin 2003 naar ruim 61.000 

eind 2006. Deze stijging is voor het grootste 

deel te danken aan de groei van de individuele 

actienetwerken, met name het E-mail Actienet- 

werk, dat eind 2006 ruim 23.500 deelnemers 

telde, en aan het opzetten van een ‘actieplat- 

form’ op internet. Een in 2006 ingezet traject 

om de inzet van digitale methoden van actie- 

voeren te optimaliseren, zal deze opmars in de 

komende jaren naar verwachting nog verder 

bevorderen. 

In het project ‘Interculturalisatie van het vrij- 

willigerswerk’ legden diverse lokale Amnesty- 

groepen contacten met mensen en organisa- 

ties uit diverse etnische groepen. Het project 

is vanaf 2006 geïntegreerd in het programma 

‘Discriminatie & Identiteit’ (zie H.8). 

Een segmentatiebeleid voor het beter binden 

en mobiliseren van (potentiële) aanhangers 

werd vanaf 2006 toegepast en wierp al in zijn 

eerste jaar zijn vruchten af. 

Zie voor informatie over het vrijwilligersbeleid 

van Amnesty Nederland de paragraaf ‘Sociaal 

Beleid’ in Deel IV. 

Er is sprake van een afnemende participatie 

van de leden bij de besluitvorming van de ver- 

eniging. De Commissie Participatie deed in 

2004 enkele aanbevelingen om dit te verbete- 

ren. In het verlengde daarvan kende de Alge- 

mene Vergadering van 2006 een andere opzet, 

met debat en een feest. Dit resulteerde echter 

niet in een beduidend hogere opkomst bij het 

plenaire besluitvormingsdeel. 

13. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 101 

EFFECTIEVE EN 

EIGENTIJDSE 

COMMUNICATIE 

MET LEDEN EN 

PUBLIEK 

RISICO’S IN DE COMMUNICATIE 

Betrouwbaarheid van de communicatie is voor 

Amnesty International van bijzonder groot belang. 

Onjuiste of niet eenduidige informatie kan het ima- 

go van de organisatie ernstige schade berokke- 

nen. Om dit risico te beperken zijn er procedurele 

afspraken gemaakt voor goedkeuring van alle nieu- 

we communicatieconcepten door zowel inhoude- 

lijk betrokkenen als de communicatiemanager. Ook 

brieven aan leden en andere belangrijke relaties 

volgen een dergelijke kwaliteitscontrole. In 2006 

werden meer leden geworven voor deelname aan 

het digitale panel. Aan dit panel worden communi- 

catieboodschappen en -materiaal voorgelegd, om 

begrijpelijkheid en communicatieve waarde te tes- 

ten. Het imago van Amnesty International wordt 

verder bewaakt door middel van periodieke onder- 

zoeken naar bijvoorbeeld bekendheid en associa- 

ties (zie onder). 

AMNESTY IN DE MEDIA 

Aandacht in de landelijke media voor Amnesty’s 

standpunten, acties, campagnes en rapporten was 

ook in 2006 een essentieel onderdeel van het werk 

van Amnesty Nederland. Er was veel aandacht voor 

Amnesty’s rapporten en standpunten over men- 

senrechten in de ‘oorlog tegen terrorisme’, met 

name voor het rapport USA – Below the radar, over 

onwettige overdrachten. Ook Amnesty’s reactie op 

de doodstraf voor Saddam Hoessein, de campagne 

Breng Wapens onder Controle, de actie ‘Blauwhel- 

men voor Darfur’, de jaarlijkse doodstrafcijfers en 

een rapport over marteling in de Russische Federa-

tie waren prominent in het nieuws. De media-aandacht 

voor 10 december, de Dag van de Mensenrechten, 

viel tegen. Mogelijke verklaringen zijn dat 

de actie weinig nieuwswaarde bevatte, en dat 10 

december op een zondag viel. 

De streefcijfers voor mediabereik werden in 2006 

ruimschoots gehaald. Er waren 48 langere televisieitems, 

156 radio-items, 202 langere krantenartikelen, 

242 korte krantenartikelen, 9 opinieartikelen en 

291 internetitems. 

Betaalde advertering speelt in het communicatiebeleid 

een zeer geringe rol. Wel is in 2006 een 

coördinerende functie gecreëerd om advertentieplanning 

voor campagnes te professionaliseren en 

om relaties met media-exploitanten te verdiepen. 

PUBLICATIES 

In 2006 verschenen zo’n tweehonderd publicaties. 

Dit waren onder meer alle informatie- en actiematerialen 

voor de campagnes Breng Wapens onder 

Controle en de Campagne tegen Discriminatie, 

voor de afzonderlijke acties tijdens Pinkpop, Lowlands, 

de Bevrijdingsfestivals en 10 december en 

voor de landelijke collecte. De jaarlijkse Amnesty 

Agenda verscheen in 2006 behalve als zakagenda 

ook als bureauagenda. 

AMNESTY-PERIODIEKEN 

De drie periodieken zochten consequent aansluiting 

bij de actualiteit en bij de aandachtspunten 

van Amnesty zelf. Het maandblad Amnesty in Actie 

leverde feedback, werken achtergrondinformatie 

voor alle actieve leden en bracht in november de 

special Artikel 2 uit, over discriminatie. Het kwartaalblad 

AmnestyNL bracht leden op bondige wijze 

op de hoogte van de activiteiten en aandachtsgebieden 

van de organisatie. 

Het maandblad Wordt Vervolgd heeft tot doel kwa- 

litatief hoogwaardige informatie over mensenrechten 

te leveren en een bijdrage te leveren aan maatschappelijke 

bewustwording en meningsvorming. 

Het blad kwam onder meer met nummers over 

censuur op internet, mensenrechten in Nederland, 102 A M N E S T Y I N T E R N A T I O N A L 

J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 

103 

© AI/Pauke van den Heuvel 

EDUARD NAZARSKI 

In maart 2006 werd Eduard Nazarski directeur 

van Amnesty Nederland, nadat hij dat eerder 

was van VluchtelingenWerk. 

‘Amnesty International is een geweldige club,’ 

aldus Nazarski. ‘Maar ik denk dat we wel 

de gelijk nog beter kunnen presteren. We moeten 

nóg meer dan nu het geval is onze kennis 

en tijd aanwenden voor optimale impact. 

Beter leren keuzes te maken, onze energie te 

concentreren. Dan wordt Amnesty nog meer 

agendabepalend. ‘Cruciaal daarbij is de internationale 

coördina tie binnen Amnesty wereldwijd. 

We moeten zoveel mogelijk gezamenlijk 

doen. En ook op dat internationale toneel 

is wat mij betreft het parool: maak duidelijke 

keuzes en voer ze uit.’ 

‘Op persoonlijk vlak waren mijn meest indringende 

ervaringen dit eerste jaar ongetwijfeld 

de ontmoetingen met mensensenrechtenactivisten. 

Lydia Cacho Ribeiro uit Mexico bijvoorbeeld, 

voorzitter van een organisatie voor 

vrouwenrechten. Ongeloofl ijk, zoveel als die 

opoffert voor een betere wereld. Haar privéleven, 

haar veiligheid. En steeds maar weer 

aanpakken, steeds maar weer doorzetten. Ze 

zat vast, is bedreigd met verkrachting en de 

dood. Onlangs had ze een auto-ongeluk onder 

verdachte omstandigheden. Ik schreef haar 

een e-mail: Pas je een beetje op? Ze schreef 

terug: Het is nu niet de tijd voor oppassen. 

Het is de tijd om door te gaan. Bovendien heb 

ik negen levens, als Catwoman.’ 

‘Ik dacht alleen maar: Voor zulke mensen 

doen we het. Allemachtig wat een moed.’

‘Fort Europa’ en de ‘oorlog tegen terrorisme’. Er verschenen 

interviews met onder anderen Nigel Rodley, 

Paul Cliteur, Ahmed Aboutaleb, Agnes Jongerius, 

Shirin Ebadi en Ruud Lubbers. Het decembernummer, 

dat naar nagenoeg alle Amnesty-leden wordt 

verstuurd, was een special over discriminatie, in 

aansluiting op de Campagne tegen Discriminatie. 

WWW.AMNESTY.NL 

De website www.amnesty.nl speelt een cruciale 

rol in Amnesty’s publiekscommunicatie en in de 

actieparticipatie van het publiek. Het bezoek aan 

de website steeg van gemiddeld 63.000 per maand 

in 2005 tot 68.000 in 2006. In april werd een nieuwe, 

‘gerestylde’ website gelanceerd. De site heeft 

een nieuwe vormgeving, een verbeterde navigatiestructuur 

en is verder geautomatiseerd. Voor 

de acties op 5 mei (Bevrijdingsdag) en 10 december 

(Dag van de Mensenrechten) werden ‘digitale 

protestmarsen’ gemaakt, waarin respectievelijk 

6.041 en 7.908 mensen meeliepen. Verder onder 

meer: bijna dagelijks ‘wereldnieuws’, informatie 

over campagnes en acties, mogelijkheden om online 

actie te voeren of Amnesty fi nancieel te steunen, 

een wekelijks weblog van een gast, alle persberichten 

en landeninformatie en goed nieuws en 

resultaten van het werk. Van de bestellingen van 

merchandisingproducten die Amnesty op de markt 

brengt (zie onder) kwam 47 procent via de vernieuwde 

webshop binnen. Ook de speciale jongerensite 

‘Young Amnesty’ en de subsite van het 

Amnesty International Filmfestival werden in 2006 

vernieuwd. 

AMNESTY INTERACTIEF 

In 2006 lag het bezoek aan Amnesty’s extranet 

voor actieve leden, www.amnestyinteractief.nl, op 

gemiddeld 880 per maand. Nadat de site in opeenvolgende 

jaren een tegenvallend gebruik kende, 

werden in 2006 voorbereidingen getroffen voor 

een grondige herstructurering, die in 2007 zal 

plaatsvinden. De content zal worden overgeheveld 

naar de algemene publiekssite, waar een aantal 

besloten pagina’s wordt gebouwd voor exclusieve 

informatie aan actieve groepsleden. 

Fragment uit de 

Amnesty-videoproductie 

The case of Muhammad 

al-Assad 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 105 


AUDIOVISUELE PRODUCTIES 

Audiovisuele producties van Amnesty Nederland 

waren in 2006 onder meer de nieuwe algemene 

introductiefi lm Amnesty werkt door, een portret 

van de Peruaanse ex-gewetensgevangene Walter 

Cubas Baltazar, een fi lmverslag van een Amnestymissie 

naar Tsjaad en een fi lm bij de Campagne 

tegen Discriminatie. Ter ondersteuning van de campagne 

‘Laat de angst niet winnen van de mensenrechten’ 

(zie H.4) zijn twee portretten gefi lmd van 

vrijgekomen Jemenitische slachtoffers van renditions: 

geheime, illegale overdrachten in het kader 

van de ‘oorlog tegen terrorisme’. Deze producties 

zijn uitgezonden door Nederlandse en buitenlandse 

omroepen. Amnesty Nederland was ook betrokken 

bij de productie van de documentaires Dealing 

and wheeling in small arms, over wapenhandel, en 

Oorlog is business, over ‘confl ictgrondstoffen’; die 

laatste is in drie delen door de AVRO uitgezonden. 

Er verschenen fototentoonstellingen over mensenrechten 

in de ‘oorlog tegen terrorisme’, de doodstraf 

en discriminatie. De tentoonstellingen worden 

door lokale Amnesty-groepen gebruikt voor het 

bevorderen van bewustzijn over mensenrechtenkwesties 

bij het Nederlandse publiek. 

In 2007 zullen meer streaming video’s worden 

geproduceerd voor gebruik op de website van 

Amnesty Nederland. 

MERCHANDISING 

Op het gebied van merchandising werden zoals 

gebruikelijk producten ontwikkeld voor het standwerk 

van de groepen, waarbij het accent lag op 

naamsbekendheid, zichtbaarheid en lage prijs. 

Daarnaast zijn merchandisingartikelen het hele jaar 

verkocht via diverse afzetkanalen en via de website 

(zie boven). In het najaar werd een catalogus 

met nieuwe producten verstuurd naar leden en 

niet-leden. Zie voor fi nanciële informatie hierover 

H.14.

Het beleid om alle fabrikanten en leveranciers 

van merchandisingartikelen structureel te toetsen 

op maatschappelijk verantwoord inkopen en pro- 

duceren alvorens orders bij hen te plaatsen werd 

voortgezet en verder uitgewerkt (zie ook H.10). 

IMAGO EN BEKENDHEID 

AMNESTY INTERNATIONAL 

Een imagometing wees uit dat driekwart van de 

Nederlandse bevolking de kwalificaties ‘betrouw- 

baar’ en ‘deskundig’ van toepassing vindt op 

Amnesty International. Dat Amnesty goede resul- 

taten boekt met perspectief op een oplossing 

vindt 68 procent. Het merendeel van de respon- 

denten (61 procent) is het eens met de stelling dat 

Amnesty hen het gevoel geeft dat zij persoonlijk 

iets kunnen betekenen in de strijd voor de men- 

senrechten. 

Een onderzoek onder de leden wees uit dat zij 

positief zijn over de organisatie. Gevraagd naar een 

rapportcijfer over hun algehele waardering voor 

Amnesty gaven zij een 8. Van de ondervraagden 

gaf 95 procent aan Amnesty zeker te blijven steu- 

nen in de toekomst. 

De imagodoelstellingen van Amnesty Nederland 

richten zich op het vergroten van mensenrechten- 

kennis onder de Nederlandse bevolking, op het 

versterken van het gevoel van eigen verantwoor- 

delijkheid bij het bevorderen van de mensenrech- 

ten, het vergroten van de naamsbekendheid van 

Amnesty bij groepen waar die lager dan gemiddeld 

is en het vergroten van de kennis over actiemoge- 

lijkheden. 


EFFECTIEVE EN EIGENTIJDSE 

COMMUNICATIE MET LEDEN 

EN PUBLIEK 



1. Het gebruik van nieuwe media voor commu- 

nicatie met leden en publiek wordt uitgebreid. 

2. Uitingen gericht op een groot publiek over 

mensenrechten en Amnesty’s werk worden 

geïntensiveerd. 

3. De kernwaarden voor identiteit en imago 

onverkort van toepassing blijven. 

De rol van de website www.amnesty.nl groei- 

de beduidend, zonder dat dit overigens de 

voorgenomen afname van Amnesty-drukwerk 

tot gevolg had. Vooral de activiteiten van de 

lokale groepen vereisen dat naast informatie- 

voorziening en actiemobilisatie via internet, 

er ook papieren folders, actiekaarten en peti- 

tielijsten moesten worden gemaakt. Wel wor- 

den in toenemende mate digitale nieuwsbrie- 

ven verspreid. De bezoekersaantallen van de 

website stegen van 22.000 per maand begin 

2003 tot zo’n 68.000 in 2006. Er werden suc- 

cesvolle nieuwe vormen van actiemobilisatie 

via internet ontwikkeld, onder meer in de vorm 

van digitale ‘actieplatformen’ en digitale pro- 

testmarsen. Het extranet voor actieve leden, 

Amnesty Interactief, werd in 2003 gelanceerd 

maar had een tegenvallend bereik. In 2006 

werd besloten de site in afgeslankte vorm te 

integreren in de website www.amnesty.nl. 

Op het gebied van de media- en publieksvoor- 

lichting werd, om het bereik te vergroten, iets 

meer ingezet op communicatie in ‘lichtere’ 

media, waar Amnesty voorheen niet snel aan 

bod kwam. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 

107 

Het Amnesty International Filmfestival, dat in 

de beleidsplanperiode succesvolle edities ken- 

de, zowel wat bezoekersaantallen als publieks- 

waardering betreft, ging vanaf 2006 verder 

onder verantwoordelijkheid van de zelfstandige 

stichting Movies that Matter. 

Het communicatiebeleid van Amnesty Neder- 

land werd in 2005 vastgelegd in een marketing- 

communicatieplan. Belangrijkste uitgangspun- 

ten daarvan zijn dat de communicatie zoveel 

mogelijk gekoppeld moet zijn aan een hande- 

lingsperspectief en dat Amnesty’s langlopende 

campagnes de kapstok zijn voor de commu- 

nicatie-uitingen. De huisstijl voor vormgeving 

werd verder aangescherpt. De effectiviteit van 

de uitingen worden met enige regelmaat getest 

via een digitaal onderzoekspanel.

III 

FINANCIËLE 

STRATEGIE

INLEIDING 

Amnesty International heeft forse ambities. Er zijn 

substantiële bedragen gemoeid met de internatio- 

nale ambities wat betreft activiteiten, de wereld- 

wijde bevordering van de mensenrechten, en de 

ontwikkeling van de organisatie. Ook de activi- 

teiten die het beleidsplan voorziet in Nederland 

en Europa hebben financiële consequenties. Het 

benutten van alle mogelijkheden tot werving van 

leden en fondsen in Nederland hoort bij de verant- 

woordelijkheid van Amnesty Nederland binnen de 

internationale beweging. 

De mogelijkheden tot vergroting van de inkomsten 

uit eigen werving moeten zoveel mogelijk wor- 

den benut. Een degelijk financieel beleid streeft 

daarbij in de eerste plaats naar het vergroten van 

de inkomsten via vaste financiële ondersteuners. 

Onderzoek wijst uit dat de mogelijkheden daartoe 

in Nederland nog ruimschoots aanwezig zijn. Ook 

andere wervingsmethoden zijn van belang, bijvoor- 

beeld de landelijke collecte. Fondsenwerving mag 

in de communicatie echter nooit de overhand krij- 

gen; de mensenrechten moeten de kern blijven van 

Amnesty’s boodschap. 

14. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 111 

TOELICHTING 

BIJ DE 

JAARREKENING 

INLEIDING 

De samengevoegde jaarrekening omvat de finan- 

ciële gegevens van de Vereniging Amnesty Inter- 

national afdeling Nederland, inclusief de regiona- 

le en plaatselijke geledingen van Amnesty en van 

de Monumentenstichting Amnesty International. 

De jaarrekening is opgesteld conform de Richtlijn 

Fondsenwervende Instellingen. In de samenge- 

voegde jaarrekening zijn de onderliggende schul- 

den, vorderingen en transacties geëlimineerd. 

De volledige Jaarrekening van Amnesty Interna- 

tional Nederland, inclusief toelichting, is te vinden 

op www.amnesty.nl. 

Voor de goededoelenbranche heeft het Centraal 

Bureau Fondsenwerving regels geformuleerd ten 

aanzien van bestuur en toezichthouden. Om in 

aanmerking te komen voor het CBF-keurmerk 

moet aan deze regels zijn voldaan. Amnesty Neder- 

land voert het CBF-keurmerk. 

Amnesty Nederland is lid van de VFI (Vereniging 

Fondsenwervende Instellingen). Door de VFI is een 

code voor goed bestuur aangenomen, de Code 

Wijffels. In 2006 is een analyse gemaakt van de 

toepassing van de Code Wijffels binnen Amnesty 

Nederland, en zijn enkele vervolgstappen vastge- 

steld die in 2007 worden geïmplementeerd (zie 

hierover Deel IV). Een gezamenlijke vervlechtings- 

commissie van het CBF, de VFI en onafhankelijke 

deskundigen werkt aan een voorstel voor toetsing 

en monitoring. Hierover zal in 2007 duidelijkheid 

komen.

Voor wat betreft de administratieve organisatie en 

interne controle zijn er adequate controlesyste- 

men, en een goede risicobeheersing. 

ALGEMEEN FINANCIEEL BEELD 

Het algemene financiële beeld van Amnesty Inter- 

national ziet er positief uit. In 2006 werd een netto 

groei van 11.858 leden gerealiseerd, waarmee de 

ledenstand uitkwam op 294.125. 

De totale inkomsten kwamen in 2006 uit op € 22,8 

miljoen, terwijl aan inkomsten was begroot € 21,8 

miljoen. De éénmalige bate van 2005 uit de boek- 

winst van de oude kantoorpanden (€ 2,7 miljoen) 

buiten beschouwing latend stegen de inkomsten 

ten opzichte van 2005 met € 1,2 miljoen. 

De baten uit eigen fondsenwerving stegen met 

ruim € 1 miljoen, en de bijdrage van de Nationale 

Postcode Loterij kwam uit op € 4 miljoen. 

Het totaal van de uitgaven bedroeg € 22,6 miljoen, 

waarvan € 3,7 miljoen betrekking heeft op kos- 

ten eigen fondsenwerving. Het percentage kosten 

eigen fondsenwerving uitgedrukt in baten uit eigen 

fondsenwerving (€ 17,8 miljoen) bedraagt 20,9 pro- 

cent. 

De samenwerkingsverbanden met Triodos Bank 

en ASN Bank werden ook in 2006 gecontinueerd. 

Via de renteschenkingen van particuliere spaarre- 

keningen van beide banken mocht Amnesty weer 

tienduizenden euro’s ontvangen. De ASN bank is 

een speciale actie gestart om nieuwe spaarders 

te werven waarbij Amnesty begunstigde is van de 

renteopbrengsten. Ook andere samenwerkingsver- 

banden zoals met Call4Care zijn in 2006 geconti- 

nueerd. 

Nieuw was de deelname van Amnesty aan de 

Goede Doelen Zegel. Deze zegels zijn speciaal 

bestemd voor het versturen van kerstwensen. 

Van de opbrengst gaat € 0,10 per zegel naar tien 

door TPG geselecteerde goede doelen. Een ander 

samenwerkingsverband dat in 2006 vorm kreeg is 

‘Gedeeld Geven’. Deze nieuwe manier van schen- 

ken is eind 2006 bij het publiek geïntroduceerd. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 113 

Op een mailing naar bedrijven die in november 

werd verstuurd kwamen tienduizenden euro’s bin- 

nen. 

Andere bronnen van inkomsten waren spontane 

giften van fondsen en kerken. 

ANALYSE VAN DE BATEN 

De totale inkomsten van € 22,8 miljoen zijn, kort 

samengevat, als volgt opgebouwd: (bedragen in 

miljoenen) 

INKOMSTEN 2006 

€ 

Begroting 


€ 

De inkomsten uit bijdragen van leden/giften/ 

nalatenschappen en mailings waren in totaal 

€ 0,2 miljoen hoger dan begroot. De bijdragen van 

leden stegen met € 0,7 miljoen ten opzichte van 

2005. Door een langzamer dan geplande leden- 

groei en iets tegenvallende respons op verzoeken 

om de contributie te verhogen, waren de inkom- 

sten uit contributies en mailings echter € 0,6 mil- 

joen lager dan begroot. 

In de giften is ook begrepen een bedrag van circa 

€ 0,3 miljoen ontvangen van fondsen, instellingen 

en bedrijven. Voor een deel betreft dit giften voor 

financiering van speciale projecten, zoals het Spe- 

ciaal Programma voor Afrika. 

Nationale Postcode Loterij 

De Nationale Postcode Loterij is de grootste goe- 

dedoelenloterij van Nederland. De bijdrage van de 

Nationale Postcode Loterij vormde voor Amnesty 

International ook in 2006 weer een belangrijke 

bron van inkomsten: € 4 miljoen. 

Verschil 

realisatie en 

begroting 

Bijdragen van leden 12,6 13,2 -/- 0,6 11,9 

Giften en gebonden werving 1,6 1,7 -/- 0,1 1,7 

Nalatenschappen 2,5 1,6 + 0,9 2,2 

Collecte 1,1 1,1 1,0 

Omzet merchandising 0,6 0,5 + 0,1 0,5 

Aandeel in acties van derden 4,2 3,5 + 0,7 4,2 

Interest en overige baten 0,2 0,2 

2005 

€ 

0,1 

22,8 21,8 + 1,0 21,6 

Boekwinst verkoop pand 2,7 

Totaal 22,8 21,8 1,0 24,3

De bijdrage vormde een belangrijke aanvulling op 

de zelf geworven middelen, waardoor Amnesty’s 

activiteiten uitgebreider en met meer diepgang 

konden worden uitgevoerd. Van de ontvangen 

bijdrage wordt € 0,5 miljoen gereserveerd voor 

activiteiten in 2008 in het kader van het zestig- 

jarig bestaan van de Universele Verklaring van de 

Rechten van de Mens. Hiertoe is een bestemmings- 

reserve gevormd. 

Naast de reguliere bijdrage (€ 4 miljoen) werd 

€ 0,02 miljoen ontvangen uit de opbrengsten van 

het belspel in het programma ‘Eén tegen 100’. 

Collecte 

In 2006 werd voor de vierde keer een landelijke 

collecte gehouden. De opbrengsten van de in fe- 

bruari gehouden collecte (€ 1,1 miljoen) stegen 

met € 0,1 miljoen ten opzichte van 2005; deze 

opbrengst was conform verwachting. Ongeveer 

14.000 collectanten, van wie circa 40 procent 

Amnesty-leden, gingen gedurende een week op 

pad. Amnesty collecteerde in 91 procent van de 

gemeenten. 

Merchandising 

Met de verkoop van merchandisingartikelen is een 

netto-omzet gerealiseerd van ruim € 0,6 miljoen, 

een toename van ruim 14 procent ten opzichte van 

2005. Voor het eerst in jaren is het gelukt om de 

verkoop te verhogen, zowel aan particulieren als 

aan Amnesty-groepen in het land. De brutowinst 

kwam uit op 57 procent, tegen 50,2 procent in 

2005. De inkomsten uit royalty’s handhaafden zich 

op een niveau van € 0,07 miljoen. De verkoopkos- 

ten zijn met 16 procent omlaag gebracht en de uit- 

voeringskosten eigen organisatie daalden licht. Het 

nettoresultaat merchandising kwam, na aftrek van 

alle kosten, uit op bijna € 110.000 positief, ruim 

€ 0,1 miljoen hoger dan de licht negatieve resulta- 

ten in 2005 en 2004. 

© Roy Beusker 

Amnesty ontvangt 


€ 4 miljoen van de Natio- 

nale Postcode Loterij 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 115 

26 

24 

22 

20 

18 

16 

14 

12 

10 

8 

6 

4 

2 

0 

Ontwikkeling inkomsten 

De inkomsten van de afgelopen zeven jaar 

ontwikkelden zich als volgt: 

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 

■ Collecte 

■ Bijdrage groepen 

■ Merchandising 

■ Nalatenschappen 

■ Giften (incl KICI) 

■ Overige inkomsten 

■ Nationale Postcode Loterij 

■ Contributies 

● Kosten eigen fondsenwerving

KOSTEN EIGEN FONDSENWERVING 

De besteding van de gelden aan kosten eigen 

fondsenwerving en besteding aan de doelstelling 

wordt in de grafiek op p.117 weergegeven. De kos- 

ten fondsenwerving bedroegen 17 procent van de 

totale uitgaven. 

De kosten van eigen fondsenwerving bedroegen 

€ 3,7 miljoen, tegen begroot € 4,1 miljoen. Dit is 

20,9 procent van de baten uit eigen fondsenwer- 

ving, waarmee binnen de begroting gebleven werd 

(23,1 procent) en binnen de norm van 25 procent 

die door het Centraal Bureau Fondsenwerving 

wordt gehanteerd. De belangrijkste oorzaak van de 

onderbesteding was de achterblijvende ledengroei; 

de kosten daarvan zijn door een zogenaamde ‘no 

cure no pay’-constructie direct gerelateerd aan het 

aantal geworven leden. 

In 2006 zijn leden geworven door persoonlijke 

werving door promotieteams op straat (kosten 

€ 0,3 miljoen), telemarketing (kosten € 0,9 miljoen), 

werving aan huis (kosten € 0,2 miljoen) en mai- 

lings (kosten € 0,1 miljoen). In 2006 is gestart met 

de ontwikkeling van een televisiespot voor werving 

en een digitale tool voor werving via internet (kos- 

ten € 0,1 miljoen); van beide methoden worden de 

resultaten in 2007 verwacht. Het grootste deel van 

de leden betaalt de contributie via automatische 

incasso, en circa 20 procent van de leden en 

donateurs is schriftelijk benaderd om de jaarlijkse 

bijdrage per acceptgiro te voldoen. Daarnaast is 

een aantal verzoeken om extra bijdragen gedaan. 

De kosten van deze mailings waren € 0,6 miljoen. 

De personele en uitvoeringskosten eigen organisa- 

tie van bovengenoemde activiteiten bedroegen 

€ 0,8 miljoen. 

De kosten van fondsenwerving bij fondsen, 

instellingen, bedrijven en via evenementen waren 

€ 0,1 miljoen, en de kosten van de landelijke 

collecte kwamen uit op € 0,6 miljoen, waarvan 

€ 0,4 miljoen personele en uitvoeringskosten. 

■ Bijdrage Internationaal Secretariaat 

■ Internationale activiteiten/projecten 

■ Voorlichting/bewustmaking 

■ Actie 

■ Kosten fondsenwerving 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 117 

ANALYSE VAN BESTEDINGEN 

AAN DE DOELSTELLING 

Amnesty Nederland is onderdeel van een wereld- 

wijd verband van Amnesty-afdelingen. Het groot- 

ste deel van de activiteiten wordt uitgevoerd op 

basis van internationaal vastgestelde prioriteiten 

en actiestrategieën. 

In 2006 is voortgang gemaakt met de implementa- 

tie van het Beleidsplan 2003-2007. In totaal werd 

in 2006 een bedrag van € 18,3 miljoen besteed aan 

de doelstelling. Een uitgebreide rapportage over 

de activiteiten in het kader van dit beleidsplan is te 

vinden in de eerste twee delen van dit Jaarverslag. 

Internationaal onderzoek en voorlichting 

In 2006 werd € 8,9 miljoen besteed aan internatio- 

naal onderzoek en voorlichting (begroot € 9,1 mil- 

joen). 

Actie 

De kosten van actie en actienetwerken bedroegen 

in 2006 € 5,3 miljoen (begroot € 5,4 miljoen). 

Voorlichting / bewustmaking 

Het totaal van de kosten van voorlichting / bewust- 

making bedroeg in 2006 € 4,1 miljoen (begroot 

€ 4,2 miljoen). 

Uitvoeringskosten 

De uitvoeringskosten eigen organisatie bedroegen 

€ 2,3 miljoen, ofwel 10,2%. 

Zo werd uw euro besteed 

24% 

17% 

19% 

27% 

13%

BELEID ROND VERMOGENSVORMING / 

FINANCIËLE RISICO’S 

Het belangrijkste financiële risico voor Amnesty is 

een daling van de baten uit eigen fondsenwerving 

of van het aandeel in acties van derden. Daarom 

streeft Amnesty ernaar om een vermogen aan te 

houden om de continuïteit te waarborgen in geval 

van tegenvallende inkomsten. Besloten is dat de 

omvang van dit vermogen gelijk dient te zijn aan 

30 procent van de totale jaarinkomsten, plus een 

extra bedrag in verband met in de toekomst aan 

het Internationaal Secretariaat te betalen bedragen. 

Op basis hiervan is dit gewenste continuïteitsver- 

mogen berekend op circa € 9,0 miljoen. Dit valt 

binnen de normen die het Centraal Bureau Fond- 

senwerving (CBF) hanteert. Omdat het in het kan- 

toorpand vastgelegd vermogen ook gedeeltelijk 

een continuïteitsfunctie vervult, is het niet nodig 

dat het gewenste continuïteitsvermogen volledig 

vrij besteedbaar vermogen is. Aangezien op het 

pand gemakkelijk tot € 5,5 miljoen beleend kan 

worden, is het voldoende te streven naar een con- 

tinuïteitsreserve (continuïteitsvermogen minus 

beleenbaar bedrag op het pand) van € 3,5 miljoen. 

Vanwege het risico dat de inkomsten kunnen ach- 

terblijven bij de begroting wordt jaarlijks, bij de 

vaststelling van de begroting, een aantal uitgaven- 

posten bevroren. Halverwege het jaar wordt dan 

op basis van de financiële situatie en actuele ont- 

wikkelingen bezien of deze posten voor besteding 

vrijgegeven kunnen worden. Mocht dit in geval van 

tegenvallende inkomsten onvoldoende zijn, dan 

treedt een contingency-procedure in werking waar- 

bij de omvang en aard van de tegenvaller gekwan- 

tificeerd en geanalyseerd wordt. Op basis daarvan 

wordt een plan op maat gemaakt, waarbij ook de 

continuïteitsreserve aangesproken kan worden. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 119 

Beleggingenbeleid 

Amnesty International sluit elke vorm van specu- 

latief beleggen (waaronder aandelen en obligaties) 

uit. Een deel van het vermogen is vastgelegd in het 

kantoorpand dat ten dienste staat aan de activitei- 

ten. Tijdelijk beschikbare liquide middelen worden 

in de vorm van vastrentende deposito’s belegd 

of op een spaarrekening gezet. In 2006 werden 

renteopbrengsten gerealiseerd van € 0,09 miljoen. 

ANALYSE VAN DE FINANCIËLE 

POSITIE / OMVANG EN FUNCTIE VAN 

HET VRIJ BESTEEDBAAR VERMOGEN 

Aan liquide middelen is per 31 december 2006 een 

bedrag aanwezig van € 1,0 miljoen (31 december 

2005: € 2,9 miljoen). Van de liquide middelen is 

€ 0,4 miljoen onder beheer van Amnesty-groepen. 

Ten behoeve van financiering van het pand Keizers- 

gracht 175-177 is een seizoenskredietfaciliteit in 

rekening courant verstrekt door de bank van maxi- 

maal € 2,0 miljoen; hiervan hoefde in 2006 geen 

gebruik te worden gemaakt. 

Per 31 december 2006 is een bedrag van € 9,5 mil- 

joen vastgelegd in materiële vaste activa. Het vrij 

besteedbare vermogen bedroeg per 31 december 

2006 € 2,8 miljoen. 

Zoals reeds vermeld streeft Amnesty ernaar om 

een vermogen aan te houden van circa € 9,0 mil- 

joen om de continuïteit te waarborgen. Aangezien 

ook het in het kantoorpand vastgelegd vermogen 

gedeeltelijk een continuïteitsfunctie heeft is het 

voldoende als het vrij besteedbaar vermogen in de 

komende jaren een omvang bereikt van circa € 3,5 

miljoen. De continuïteitsreserve per 31 december 

2006 is € 1,6 miljoen. 

In de komende jaren zal, bij een exploitatiere- 

sultaat van 0, door de afschrijvingen op de vaste 

activa, het vastgelegd vermogen met circa € 0,34 

miljoen per jaar afnemen en het vrij besteedbaar 

vermogen met eenzelfde bedrag toenemen. In aan- 

vulling hierop zijn in het Beleidsplan 2007–2010 

toevoegingen aan de continuïteitsreserve opgeno- 

men, zodat aan het eind van de beleidsplanperiode 

het gewenste niveau bereikt is.

De verwachte gang van zaken 2007 en verder 

Er zijn investeringen voorzien van ruim € 0,2 mil- 

joen, die voornamelijk betrekking hebben op auto- 

matisering, maar ook op audiovisuele apparatuur, 

inventaris en kleine aanpassingen aan en in het 

kantoorgebouw. 

De betaalde formatie zal ten opzichte van 2006 

met enkele fte’s stijgen. 

BEGROTING 2007 

De begroting 2007 op hoofdlijnen werd in juni 2006 

goedgekeurd door de Algemene Vergadering. De 

vergadering gaf toestemming aan het bestuur de 

begroting aan te passen op basis van de jaarplan- 

nen 2007 en voortschrijdend inzicht. 

In de begroting op hoofdlijnen 2007 was in totaal 

€ 20,3 miljoen beschikbaar voor de doelstelling. In 

de in januari 2007 door het bestuur vastgestelde 

aangepaste begroting 2007 is dit bedrag verlaagd 

tot € 18,6 miljoen, met name doordat de inkomsten 

uit speciale werving ten behoeve van het campag- 

nejaar 2008 (aanvankelijk begroot op € 1,2 miljoen) 

zijn komen te vervallen, maar ook omdat door de 

achtergebleven ledengroei de inkomsten uit bij- 

dragen van leden/donateurs € 0,6 miljoen lager 

zijn ingeschat. De inkomsten uit nalatenschappen 

en opbrengst van de collecte konden daarentegen 

weer wat positiever ingeschat worden. 

De bestedingen aan de doelstelling in de begroting 

2007 op hoofdlijnen waren € 20,1 miljoen. In de 

aangepaste begroting komen deze uit op € 18,4 

miljoen. 

In 2007 zal € 0,2 miljoen worden toegevoegd aan 

de continuïteitsreserve. 

VERKORTE 

SAMENGEVOEGDE 

JAARREKENING 


SAMENGEVOEGDE BALANS PER 31 DECEMBER 2006 

(na resultaatbestemming) 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 121 

€ 

31-12-2006 

€ € 

31-12-2005 

Materiële vaste activa 9.487.706 9.688.583 

Financiële vaste activa: 

• Leningen en voorschotten in het kader van de bedrijfsvoering 7.284 14.567 

Voorraden: 

• Direct beschikbaar voor de doelstelling 118.430 181.923 

Vorderingen 4.909.699 2.407.121 

Liquide middelen 992.381 2.911.513 

Eigen vermogen: 

15.515.500 15.203.707 

• Vastgelegd vermogen 9.625.438 10.985.975 

• Vrij besteedbaar vermogen 2.785.849 1.167.237 

12.411.287 12.153.212 

Kortlopende schulden 3.104.213 3.050.495 

15.515.500 15.203.707 

€

SAMENGEVOEGDE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2006 

Baten uit eigen fondsenwerving 


€ 

Begroting 


€ 

2005 

€ 

Begroting 

2007 

€ 

Raming 

Bijdragen van leden 12.549.795 13.150.000 11.860.934 13.700.000 14.450.000 

Incidentele giften en schenkingen 1.469.786 1.345.000 1.504.343 1.280.000 1.450.000 

Landelijke collecte 1.122.452 1.100.000 954.662 1.500.000 1.800.000 

Nalatenschappen 2.479.267 1.600.000 2.154.850 1.800.000 2.000.000 

Gebonden werving filmfestival — — 146.909 — — 

Gebonden inkomsten SPA 100.449 250.000 — 55.000 60.000 

Overige gebonden inkomsten 34.146 100.000 91.745 — — 

Kosten eigen fondsenwerving 

2008 

17.755.895 17.545.000 16.713.443 18.335.000 19.760.000 

Directe wervingskosten 3.434.916 3.771.361 3.291.290 3.896.814 3.972.743 

Uitvoeringskosten eigen organisatie 289.152 281.348 285.724 351.655 352.996 

3.724.068 4.052.709 3.577.014 4.248.469 4.325.739 

In % van de baten uit eigen fondsenwerving 20,97% 23,10% 21,40% 23,17% 21,89% 

Netto baten 14.031.827 13.492.291 13.136.429 14.086.531 15.434.261 

Resultaat verkoop artikelen 

Netto omzet 619.067 520.000 542.041 570.000 570.000 

Kostprijs – 265.971 – 240.000 – 270.428 – 260.000 – 260.000 

Bruto winst 353.096 280.000 271.613 310.000 310.000 

Inkomsten uit royalties, licenties e.d. 68.352 80.000 68.647 80.000 80.000 

Verkoopkosten – 131.355 – 150.000 – 156.258 – 160.000 – 160.000 

Uitvoeringskosten eigen organisatie – 180.283 – 189.496 – 185.385 – 181.664 – 182.265 

109.810 20.504 – 1.383 48.336 47.735 

Totaal eigen fondsenwerving 14.141.637 13.512.795 13.135.046 14.134.867 15.481.996 

€ 

> 

Aandeel in acties van derden 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 123 


€ 

Begroting 


€ 

2005 

€ 

Begroting 

2007 

€ 

Raming 

Bijdrage Nationale Postcode Loterij 4.023.358 3.500.000 4.131.804 4.000.000 3.750.000 

Overig 160.629 15.000 63.962 300.000 240.000 

2008 

4.183.987 3.515.000 4.195.766 4.300.000 3.990.000 

Beschikbaar uit fondsenwerving 18.325.624 17.027.795 17.330.812 18.434.867 19.471.996 

Interest 86.750 50.000 39.527 90.000 90.000 

Overige baten en lasten 116.880 130.000 2.787.100 120.000 120.000 

203.630 180.000 2.826.627 210.000 210.000 

Totaal beschikbaar voor doelstelling 18.529.254 17.207.795 20.157.439 18.644.867 19.681.996 

€

SAMENGEVOEGDE STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2006 

Besteed aan de doelstelling 

Internationaal onderzoek en voorlichting: 


€ 

Begroting 


€ 

2005 

€ 

Begroting 

2007 

€ 

Raming 

• directe kosten 8.810.595 9.035.089 7.568.414 8.190.191 8.883.911 

• uitvoeringskosten eigen organisatie 87.261 105.672 123.648 92.641 93.151 

Actie: 

2008 

8.897.856 9.140.761 7.692.062 8.282.832 8.977.062 


• uitvoeringskosten eigen organisatie 868.102 888.969 843.765 1.049.412 1.053.497 

Voorlichting/bewustmaking: 

5.255.739 5.355.445 4.904.969 5.705.167 5.731.447 


• uitvoeringskosten eigen organisatie 881.702 909.051 871.391 1.065.691 1.069.775 

4.117.584 4.197.109 4.486.965 4.439.368 4.415.487 

Prijsstijging — — — — 195.000 

Totaal besteed aan doelstelling 18.271.179 18.693.315 17.083.996 18.427.367 19.318.996 

Resultaat 258.075 – 1.485.520 3.073.443 217.500 363.000 

Totaal 18.529.254 17.207.795 20.157.439 18.644.867 19.681.996 

€ 

RESULTAATBESTEMMING 

Het overschot is toegevoegd aan 

Vastgelegd vermogen: 

• Bestemmingsfonds Project Bescherming, 

opvang en training mensenrechtenverdedigers 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 125 


€ 

Begroting 


€ 

2005 

€ 

Begroting 

2007 

€ 

Raming 

2008 

– 1.087.184 – 1.087.520 – 652.336 — — 

• Bestemmingsfonds relief – 1.700 — 6.984 — — 

Vrij besteedbaar vermogen: 

• Continuïteitsreserve 602.290 – 398.000 3.736.161 200.000 200.000 

• Vermogen AI-geledingen – 5.331 — – 17.366 — — 

• Bestemmingsreserve 60 jaar Universele 

Verklaring van de Rechten van de Mens 

500.000 — — — — 

• Bestemmingsreserve Organisatieontwikkeling 250.000 — — — — 

Saldo — — — 17.500 163.000 

258.075 – 1.485.520 3.073.443 217.500 363.000 

€

VERDELING UITVOERINGSKOSTEN EIGEN ORGANISATIE NAAR BESTEMMING 

Kosten 

fondsenwerving 

€ 

Resultaat 

artikelen 

€ 

Internationaal 

onderzoek en 

voorlichting 

€ 

Actie 

€ 

Voorlichting 

Salarissen en sociale lasten 181.799 118.027 54.549 544.598 556.043 1.455.016 1.441.683 1.414.616 

Pensioenlasten 27.069 17.591 8.205 81.332 83.035 217.232 188.611 214.624 

Overige personeelskosten 13.044 8.477 3.954 39.192 40.011 104.678 120.912 99.332 

Huisvestingskosten 25.011 10.484 4.474 66.303 64.873 171.145 155.153 208.652 

Bureaukosten 24.556 13.223 5.894 69.366 69.497 182.536 201.982 199.902 

Kosten vrijwilligers 1.919 1.247 582 5.764 5.885 15.397 17.929 22.122 

Bestuurskosten 608 608 1.216 4.862 4.862 12.156 8.000 7.116 

Algemene vergaderingen 2.238 2.238 4.475 17.901 17.901 44.753 38.000 20.349 

Overige secretariaatskosten 12.765 8.295 3.869 38.354 39.154 102.437 128.424 116.426 

Overig / onvoorzien 143 93 43 430 441 1.150 6.949 6.774 

€ 

Totaal 



J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 127 

€ 

Begroot 


289.152 180.283 87.261 868.102 881.702 2.306.500 2.307.643 2.309.913 

€ 

Totaal 

2005 

€

KASSTROOM OVERZICHT 

Kasstroom uit operationele activiteiten 

Resultaat boekjaar 258.075 3.073.443 

Waarvan boekwinst verkoop buiten gebruik gestelde panden — – 2.676.015 

Aanpassingen voor: 

• Afschrijvingen 642.147 605.599 

Veranderingen in werkkapitaal: 

• Mutaties vorderingen en overlopende activa – 2.502.578 1.407.307 

• Mutaties voorraden 63.493 41.069 

• Mutaties overige schulden en overlopende passiva 53.718 – 3.321.423 

Kasstroom uit investeringsactiviteiten 


€ 

2005 

– 1.485.145 - 870.020 

Investeringen in materiële vaste activa – 441.270 – 462.340 

Verkoop buiten gebruik gestelde panden — 3.300.000 

Kasstroom uit financieringsactiviteiten 

– 441.270 2.837.660 

Afname financiële vaste activa 7.283 7.283 

Mutatie liquide middelen 

€ 

7.283 7.283 

– 1.919.132 1.974.923 

Liquide middelen per 1 januari 2.911.513 936.590 

Liquide middelen per 31 december 992.381 2.911.513 

– 1.919.132 1.974.923 

GRONDSLAGEN VOOR DE 

WAARDERING VAN ACTIVA 

EN PASSIVA EN DE 

RESULTAATBEPALING 

Algemeen 

De grondslagen die worden toegepast voor de 

waardering van activa en passiva en de resul- 

taatbepaling zijn gebaseerd op historische kos- 

ten. Voorzover niet anders is vermeld, worden 

activa en passiva opgenomen tegen nomina- 

le waarde. De opbrengsten en kosten worden 

toegerekend aan de periode waarop zij betrek- 

king hebben. 

Grondslagen voor de omrekening van 

vreemde valuta’s 

De rapporteringsvaluta van de samengevoeg- 

de jaarrekening is de euro (€). De uit transac- 

ties in vreemde valuta’s voortvloeiende kosten 

en opbrengsten, respectievelijk vorderingen en 

schulden worden omgerekend tegen de koers 

per transactiedatum, respectievelijk balansda- 

tum. Koersverschillen worden onder de financië- 

le baten of lasten ten gunste respectievelijk ten 

laste van de winst- en verliesrekening gebracht. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 129 

Materiële vaste activa 

De kantoorgebouwen en -terreinen, installaties 

en inventaris worden gewaardeerd tegen aan- 

schafprijs verminderd met afschrijvingen. De 

afschrijving over kantoorgebouwen wordt bere- 

kend als een percentage van de aanschafprijs 

minus de getaxeerde grondwaarde. De overige 

afschrijvingen worden berekend als een percen- 

tage over de aanschafprijs volgens de lineaire 

methode op basis van de economische levens- 

duur. De volgende afschrijvingspercentages 

worden hierbij gehanteerd: 

- Kantoorgebouwen: 3,33% 

- Verbouwingen en renovaties: 5 -20% 

- Installaties en inventaris: 10 -25% 

Financiële vaste activa 

De leningen worden opgenomen tegen nomina- 

le waarde onder aftrek van noodzakelijk geach- 

te voorzieningen. 

Voorraden 

De voorraden worden gewaardeerd tegen 

aanschafprijs of lagere marktwaarde. Zo nodig 

wordt een voorziening voor incourante voorra- 

den op het bedrag van de voorraden in minde- 

ring gebracht. 

>

Vorderingen 

Vorderingen worden gewaardeerd op de nomi- 

nale waarde onder aftrek van een voorziening 

voor oninbaarheid. 

Eigen vermogen 

Binnen het eigen vermogen wordt onderscheid 

gemaakt in vrij besteedbaar vermogen en vast- 

gelegd vermogen. 

- Vrij besteedbaar vermogen 

Binnen het vrij besteedbaar vermogen is een 

continuïteitsreserve gevormd, bedoeld om de 

continuïteit te waarborgen in geval van (tijde- 

lijke) tegenvallende inkomsten. De bestem- 

mingsreserves zijn een onderdeel van het vrij 

besteedbaar vermogen waarvan de beperk- 

te bestedingsmogelijkheid door het bestuur is 

bepaald. Het bestuur heeft deze beperking zelf 

aangebracht en kan ze dus ook zelf opheffen. 

- Vastgelegd vermogen 

Het fonds activa bedrijfsvoering en het fonds 

activa doelstelling betreffen het deel van het 

eigen vermogen dat is aangewend voor de 

financiering van materiële vaste activa en voor- 

raden. Het bestemmingsfonds is een afgezon- 

derd deel van het vastgelegd vermogen waar- 

van de beperkte bestedingsmogelijkheid door 

derden is bepaald. 

Baten uit eigen fondsenwerving 

Contributies en giften worden verantwoord in 

het jaar waarin zij worden ontvangen. Nalaten- 

schappen worden opgenomen in het boekjaar 

waarin de omvang betrouwbaar kan worden 

vastgesteld. 

Aandeel in acties van derden 

Deze inkomsten worden verantwoord in het 

jaar van ontvangst. 

Uitvoeringskosten eigen organisatie 

De kosten fondsenwerving, resultaat verkoop 

artikelen, internationaal onderzoek/voorlichting, 

actie en voorlichting bestaan uit twee compo- 

nenten, te weten de direct toewijsbare kosten 

en de niet direct toewijsbare kosten. De niet 

direct toewijsbare personeelskosten worden 

procentueel verdeeld op basis van een zo goed 

mogelijke inschatting van de activiteiten van 

het secretariaat als geheel. Dezelfde verdeel- 

sleutel wordt gehanteerd voor de verdeling van 

de kosten van vrijwilligers, bureaukosten en 

overige secretariaatskosten. Huisvestingskos- 

ten, bestuurskosten en kosten algemene verga- 

dering worden verdeeld op basis van het aantal 

vierkante meters. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 

131 

MARIEKE VAN SCHAIK 

Hoofd Goede Doelen 

Nationale Postcode Loterij 

Amnesty International ontving in 2006, net als 

in voorgaande jaren, een aanzienlijk bedrag 

van de Nationale Postcode Loterij: €4 miljoen. 

In 2006 besloot de Postcode Loterij voortaan 

ook geld te geven aan organisaties die zich 

bezighouden met de sociale cohesie in Neder- 

land, terwijl zij zich daarvoor enkel richtte 

op ontwikkelingssamenwerking, natuur en 

milieu en mensenrechten. Betekent dit dat 

het bedrag dat Amnesty jaarlijks ontvangt 

gevaarloopt? 

Marieke van Schaik, sinds september 2006 

hoofd Goede Doelen bij de Nationale Post- 

code Loterij: ‘Ik maak me daarover geen zor- 

gen. We groeien nog steeds, ook al is het 

minder dan voorheen. Zolang onze deelne- 

mers blijven meespelen, zullen we altijd de 

bestaande beneficiënten blijven financieren. 

Ieder jaar werken we daar weer keihard voor. 

Amnesty International is dé organisatie die 

zich inzet voor de mensenrechten, dus als je 

actief wilt zijn op dat terrein, dan kun je niet 

om Amnesty heen. Ik verwacht zeker dat dat 

zo zal blijven. De mensenrechten blijven een 

belangrijk thema voor de Postcode Loterij.’

ACCOUNTANTS- 

MEDEDELING 

Wij zijn van oordeel dat de in dit jaarverslag op 

pagina 121 tot en met 130 opgenomen verkor- 

te samengevoegde jaarrekening van Vereniging 

Amnesty International Afdeling Nederland en 

Monumentenstichting Amnesty International 

Afdeling Nederland te Amsterdam op juiste wijze 

is ontleend aan de samengevoegde jaarrekening 

van Vereniging Amnesty International Afdeling 

Nederland en Monumentenstichting Amnesty 

International Afdeling Nederland. Bij deze samen- 

gevoegde jaarrekening hebben wij op 19 april 

2007 een goedkeurende accountantsverklaring 

verstrekt. 

Voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoor- 

de oordeelsvorming omtrent de financiële positie 

en de resultaten van de entiteiten dient de verkor- 

te samengevoegde jaarrekening te worden gelezen 

in samenhang met de volledige samengevoegde 

jaarrekening waaraan deze is ontleend, alsmede 

met de door ons daarbij op 19 april 2007 verstrekte 

goedkeurende accountantsverklaring. 

Amstelveen, 19 april 2007 

KPMG ACCOUNTANTS N.V. 

P.W.D. Venhoeven RA 


FINANCIËLE STRATEGIE 



1. Opbrengsten uit eigen wervingsactiviteiten 

worden gemaximaliseerd, voor zover we daar- 

bij niet het imago krijgen van een vooral op 

fondsenwerving gerichte organisatie. 

2. Opbrengsten uit andere bronnen vooral 

projectmatig worden aangewend. 

3. Minstens 50 procent van de inkomstengroei 

van Amnesty Nederland ten goede komt aan 

de internationale organisatie. 

Het algemene financiële beeld van Amnesty 

Nederland zag er gedurende de hele beleids- 

planperiode positief uit. De jaarlijkse eigen 

inkomsten stegen met ruim 60 procent: van 

€ 11,1 miljoen in 2003 tot € 17,8 miljoen in 

2006. Hiermee was Amnesty Nederland een 

van de snelst groeiende goede doelen van 

Nederland. Dit kwam voornamelijk door een 

toename van de bijdragen van leden (van € 7,5 

miljoen naar € 12,5 miljoen) en een toename 

van de nalatenschappen (van € 1,2 naar € 2,4 

miljoen). De groei van de bijdragen van leden 

werd aanvankelijk vooral veroorzaakt door een 

succesvolle werving op straat. Deze methode 

van ledenwerving wordt inmiddels echter min- 

der vaak ingezet; er is een verschuiving gaan- 

de naar telemarketing. Ook de jaarlijkse col- 

lecte, die Amnesty Nederland in 2003 voor het 

eerst hield, was succesvol, met een stijgende 

opbrengst van € 475.000 in 2003 tot € 1,1 

miljoen in 2006. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 

133 

Onderzoek in 2003 en 2004 wees uit dat in 

beide jaren 9 procent van de Nederlandse 

bevolking het eens was met de stelling ‘Am- 

nesty voert te vaak actie om geld in te zame- 

len’. In 2006 werd onderzocht in hoeverre nieu- 

we leden de manier waarop zij voor Amnesty 

waren geworven prettig hadden gevonden. 

De uitkomst was positief: van de mensen die 

op straat of via de telefoon waren geworven 

had slechts 2 procent dit als storend ervaren. 

De andere wervingsmethoden hadden in het 

geheel geen irritatie opgewekt. 

Een zeer belangrijke bron van inkomsten was 

de bijdrage van de Nationale Postcode Loterij. 

In de beleidsplanperiode ontving Amnesty in 

totaal maar liefst € 17,9 miljoen. Hiermee wer- 

den diverse grote projecten gefinancierd, zoals 

het Speciaal Programma voor Afrika, ‘Lokaal 

Vitaal’ en de projecten uit het in 2005 opge- 

heven Fonds Wereldwijd. Met de extra bijdra- 

ge uit 2004 werd het succesvolle project voor 

bescherming, opvang en training van mensen- 

rechtenactivisten uitgevoerd (zie H.5). In de 

loop van de beleidsplanperiode is gebleken dat 

de inkomsten van de Nationale Postcode Lote- 

rij dermate stabiel waren, dat ze zonder risico 

ook voor andere dan uitsluitend projectmatige 

uitgaven konden worden aangewend. 

Van de inkomstengroei van Amnesty Nederland 

kwam 35 procent ten goede aan de internatio- 

nale organisatie. Dit kwam met name doordat 

de Nederlandse inkomstengroei altijd pas met 

vertraging aan de internationale organisatie 

wordt afgedragen. Het streven om internatio- 

naal gerichte activiteiten van Amnesty Neder- 

land zelf sterk te laten groeien, kwam minder 

uit de verf dan gepland.

IV 

BESTUUR EN 

BEHEER VAN DE 

ORGANISATIE

BESTUUR 

Vestigingsplaats Amsterdam 

Rechtsvorm Vereniging 

BESTUUR 

EN DIRECTIE 

AMNESTY 

INTERNATIONAL 

AFDELING 

NEDERLAND 

Doelstelling Amnesty International is een onafhankelijke 

en onpartijdige organisatie die de naleving van de 

Universele Verklaring van de Rechten van de Mens 

nastreeft. Zij voert actie voor beëindiging van ern- 

stige schendingen van het recht op leven, van het 

recht niet te worden gemarteld, van het recht op 

vrijheid van geweten en van meningsuiting en van 

het recht niet te worden gediscrimineerd. Amnesty 

International opereert onafhankelijk van enige 

overheid, politieke of religieuze stroming, en wordt 

door vrijwillige bijdragen gefinancierd. Amnesty 

International heeft raadgevende bevoegdheid bij 

onder meer de Verenigde Naties. 

Het Bestuur is verantwoordelijk voor de 

uitvoering van de besluiten van de Algemene Ver- 

gadering. 

Samenstelling bestuur Amnesty International afdeling Nederland 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 137 

Bart Stapert voorzitter 

(per 18 juni 2005, tweede termijn tot juni 2008) 

Werkzaam aan het Willem Pompe Instituut, 

Juridische Faculteit, Universiteit Utrecht. 

Per 1 maart 2007 advocaat bij Böhler Franken 

Koppe en Wijngaarden te Amsterdam. 

Nevenfunctie: voorzitter Stichting Rechtshulp 

Terdoodveroordeelden. 

Erika Marseille penningmeester 

(afgetreden op 17 juni 2006) 

Werkzaam bij Philips N.V., belast met financiële 

verslaggeving. 

Nevenfuncties: penningmeester Stichting Bemid- 

deling Amsterdam, Stichting OV Fiets en Stichting 

Movies that Matter. 

Johan Scholten secretaris 

(afgetreden op 17 juni 2006) 

Zelfstandig adviseur (parttime). 

Nevenfuncties: voorzitter van de Stichting PIOOM, 

Lid van het College van Curatoren van de leer- 

stoel ‘Oorzaken mensenrechtenschendingen’ bij 

de Faculteit der Rechtsgeleerdheid aan de Univer- 

siteit van Utrecht, Penningmeester van het Helders 

Kamerorkest. 

Vanessa Lambrecht secretaris 

(per 17 juni 2006, tweede termijn tot juni 2009) 

Werkzaam bij Nuffic, Den Haag. 

Geen nevenfuncties. 

Ineke Boerefijn bestuurslid 

(per 18 juni 2005, eerste termijn tot juni 2008) 

Universitair hoofddocent, Studie- en Informatiecen- 

trum Mensenrechten (SIM) in Utrecht. Tevens bij- 

zonder hoogleraar Universiteit Maastricht, Opzij- 

leerstoel, op met name vrouwenrechten. 


Bob van den Bos bestuurslid 



Daniël Kleinloog bestuurslid 

(per 19 juni 2004, eerste termijn tot 16 juni 2007) 

Student Geneeskunde, Universiteit Maastricht. 

Geen nevenfuncties.

Bestuursvergaderingen 

Sandra Lutchman bestuurslid 

Marjoleine Motz bestuurslid 


Directeur Common Purpose Amsterdam. 

Nevenfunctie: bestuurslid Oxfam NOVIB. 


Werkzaam bij Fair Trade, Culemborg. 


Harm Noordhof bestuurslid 

(per 17 juni 2006, eerste termijn tot juni 2009) 

Werkzaam als zelfstandig adviseur en als algemeen 

directeur Hogeschool HBO Nederland te Arnhem. 

Nevenfuncties: lid Hoofdbestuur van de Nederland- 

sche Maatschappij voor Nijverheid en Handel te ‘s 

Gravenhage, penningmeester van het KF Heinfonds 

voor Studie en Individuele Noden te Utrecht, vice- 

voorzitter Bezwarencommissie Functieordening 

HBO te Utrecht 

Jacco Smit bestuurslid 

(per 17 juni 2006, eerste termijn tot juni 2009) 

In 2006 group treasurer bij TNT in Hoofddorp, 

tevens bestuurslid van het TNT Pensioenfonds in 

Groningen. Per januari 2007 mede-oprichter en 

managing director van MPC Shipping and Logistics 

in Amsterdam. 


Het bestuur kwam in 2006 elf maal bijeen. 

Vaste onderdelen van iedere bestuursvergadering 

zijn: rapportage directie aan bestuur; rapportage 

bestuursleden; rapportage uit commissies. 

Overige onderwerpen: Kwartaalrapportage (4x per 

jaar); Voorbereiding Algemene Vergadering 2006; 

Vaststelling definitieve begroting 2006; Jaarrekening 

2005; Concept-beleidsplan 2007-2010; Voorbereiding 

International Council Meeting 2007; Functioneren 

bestuur: inhoud bestuursvergaderingen, besturen op 

hoofdlijnen, relatie bestuur/MT/directie; Jaarverslag 

bestuur 2005 voor de Algemene Vergadering; Jaar- 

verslag OR 2005; Sociaal Jaarverslag 2005; Adviesre- 

geling Commissie Wijffels beloning directeuren; Vast- 

stelling aangepaste klachtenregeling; Voorbereiding 

Jaarplan 2007; Relatie Amnesty Nederland en inter- 

nationale organisatie. 

Onkostenvergoeding 

Procedure voor benoeming en herbenoeming bestuursleden 

Intern beheerssysteem door het bestuur 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 139 

Bestuursleden verrichten hun werkzaamheden 

onbezoldigd en krijgen een vergoeding voor reis- 

kosten, voor kosten telefoon e.d., op basis van 

werkelijk gemaakte kosten. 

Bestuursleden worden door de Algemene Vergade- 

ring benoemd uit de leden, voor een periode van 

drie jaar, na afloop waarvan zij terstond herkies- 

baar zijn voor wederom een periode van drie jaar. 

De Algemene Vergadering kiest uit de benoemde 

bestuursleden op voordracht een voorzitter, secre- 

taris en penningmeester. De Commissie Nieuwe 

Bestuursleden is belast met het zoeken van kandi- 

daten voor het bestuur bij het ontstaan van vaca- 

tures. De commissie adviseert het bestuur in dezen 

en doet voordrachten, waarna het bestuur een 

voorstel aan de Algemene Vergadering voorlegt. 

Het lidmaatschap van het bestuur eindigt door: 

• het eindigen van het lidmaatschap van de 

Vereniging; 

• opzegging van het lidmaatschap door het lid. 

Zie verder de statuten van de Vereniging. 

Aan het bestuur wordt eens per kwartaal door 

de directie gerapporteerd over de voortgang op 

de beleidsplanpunten en de financiële stand van 

zaken. Het interne beheerssysteem is neergelegd 

in statuten, huishoudelijk reglement, directiesta- 

tuut en procuratieregeling. De Financiële Commis- 

sie ontvangt eens per maand een rapportage over 

de financiële stand van zaken en ontvangt verder 

alle financiële stukken. De Financiële Commissie 

komt vijf keer per jaar bijeen, waarvan één keer 

in aanwezigheid van een externe accountant voor 

bespreking van de jaarrekening en het accoun- 

tantsrapport.

MONUMENTENSTICHTING AMNESTY INTERNATIONAL 

AFDELING NEDERLAND 

Vestigingsplaats Amsterdam 

Rechtsvorm Stichting 

Doelstelling Monumentenstichting Amnesty International 

afdeling Nederland is opgericht op 28 februari 2003 

en heeft ten doel het in stand houden van monu- 

menten in de zin van de Monumentenwet 1988, 

het verhuren / beheren e.d. van de registergoede- 

ren en het bijdragen aan het naleven van de rech- 

ten van de mens zoals uiteengezet in de Universele 

Verklaring van de Rechten van de Mens. 

Samenstelling bestuur Monumentenstichting Amnesty International afdeling Nederland 

Directie 

Samenstelling directie 

MANAGEMENTTEAM 

Samenstelling managementteam 

Het bestuur van de Stichting bestaat uit het bestuur 

van de Vereniging. Het bepaalde in de statuten 

van de Vereniging omtrent de taakverdeling van 

bestuursleden is overeenkomstig van toepassing. 

De werkzaamheden van de Vereniging Amnesty 

International Nederland worden gecoördineerd 

door het Landelijk Secretariaat, onder verantwoor- 

delijkheid van een directeur. De directie wordt 

benoemd, geschorst en ontslagen door 

het bestuur. 

Harry Hummel waarnemend tot 15 maart 2006 

Eduard Nazarski vanaf 15 maart 2006. Nevenfuncties: voorzitter 

European Council on Refugees and Exiles (ECRE); 

Bestuurslid Nederlands Migratie Instituut (NMI). 

Harry Hummel Clustermanager Strategie 

Garance Reus-Deelder Clustermanager Communicatie en Campagnes 

Jan Kees den Bakker Clustermanager Interne Bedrijfsvoering 

tot 1/7/2006, sindsdien vacant 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 141 

ALGEMENE 

VERGADERING 

De Algemene Vergadering (AV) was in 2006 

gespreid over anderhalve dag. Voorafgaand aan 

de formele eendaagse vergadering was ‘Het Feest 

van de Rede’ georganiseerd, bestaande uit een 

middag- en avondprogramma met onder andere 

twee debatten: een over de ‘oorlog tegen terroris- 

me’ en een over discriminatie. 

Belangrijkste agendapunten tijdens de formele 

vergadering waren het nieuwe beleidsplan voor 

de periode 2007-2010, Iedereen telt, een terugblik 

op het eerste jaar ‘Lokaal Vitaal’ (zie H.12), de ver- 

kiezing van enkele nieuwe bestuursleden en het 

voorstellen van de nieuwe directeur van Amnesty 

Nederland, Eduard Nazarski.

RELATIE TUSSEN 

ACTIVITEITEN EN RESULTATEN 

CODE 

WIJFFELS 

In 2005 werd door de Vereniging Fondsenwerven- 

de Instellingen (VFI) de Code Goed Bestuur Goede 

Doelen aangenomen. De bedoeling van deze code, 

beter bekend als de Code Wijffels, is het geven van 

‘een stelsel van spelregels voor goed bestuur, goed 

toezicht en doelmatig opereren van de goededoe- 

lenorganisatie’. 

Eind 2006 concludeerde het bestuur dat Amnesty 

Nederland op vrijwel alle punten voldoet aan de 

Code Wijffels. Onderwerpen waarop nog stappen 

nodig bleken staan hieronder genoemd. 

In het Jaarverslag wordt waar mogelijk een beeld 

gegeven van de relatie tussen activiteiten en resul- 

taten. Op veel terreinen is dit beeld incompleet. 

De slagkracht van Amnesty Nederland wordt voor 

een groot deel bepaald door de samenwerking in 

een breed, internationaal verband van Amnesty- 

afdelingen. Dit betekent dat veel van de activitei- 

ten plaatsvinden in het kader van internationaal 

bepaalde strategieën. De beoogde resultaten wor- 

den internationaal vastgesteld en kunnen slechts 

behaald worden door gezamenlijke inspanning. 

Ook het evalueren van de resultaten kan slechts in 

beperkte mate door de nationale Amnesty-afdelin- 

gen worden gedaan. 

RISICOMANAGEMENT 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 143 

Een groot deel van de vastlegging van de beoogde 

en behaalde resultaten die de Code Wijffels vraagt, 

zal dus moeten voortkomen uit een internationale 

inspanning. De internationale organisatie steekt de 

laatste jaren steeds meer middelen in systemati- 

sche evaluatie en assessment van het werk van de 

beweging Amnesty International. Amnesty Neder- 

land speelt in die ontwikkeling binnen de interna- 

tionale organisatie een stimulerende rol. 

Er spelen nog andere factoren een complicerende 

rol. Zo kan niet altijd een direct verband worden 

gelegd tussen acties van Amnesty en ontwikkelin- 

gen op de betreffende terreinen. Als bijvoorbeeld 

een gevangene wordt vrijgelaten nadat Amnesty 

daarop heeft aangedrongen, of wetgeving ten 

goede wordt gewijzigd, zal zelden officieel wor- 

den gemeld dat dit het resultaat is van Amnesty’s 

inspanningen. Ook Amnesty zelf is terughoudend 

met het claimen van dergelijke successen. Daar- 

bij kaart Amnesty International vaak zaken aan die 

vragen om een lange adem. Een verbetering in de 

naleving van de mensenrechten komt vaak voort 

uit jarenlang werk, en is vaak ook het gevolg van 

de inspanningen van meerdere instellingen, organi- 

saties en individuen. 

Amnesty Nederland voert geen systematische ana- 

lyse uit van de risico’s voor de organisatie en haar 

doelstellingen. Wel zijn er procedures om het risico 

van financiële tegenvallers tegen te gaan, en zijn 

verantwoordelijkheden met betrekking tot veilig- 

heid, verzekeringen en de administratieve orga- 

nisatie vastgelegd. Met het explicieter plaatsen 

van deze praktijk in een risicoanalyseraamwerk in 

2007 zal tegemoet worden gekomen aan de eis uit 

de Code Wijffels. Dit raamwerk zal worden opge- 

steld met inachtneming van het International Risk 

Management Action Plan van het Internationaal 

Secretariaat.

KLACHTENPROCEDURE 

In 2006 is een Klachtenregeling vastgesteld die 

vanaf januari 2007 in werking is getreden. Zie hier- 

over H.10. 

MAXIMUM BESTEDING FONDSENWERVING 

EN ONDERSTEUNENDE FUNCTIES 

Amnesty Nederland houdt zich aan de CBF-norm 

dat maximaal 25 procent van de inkomsten aan 

fondsenwerving mag worden besteed. Gegeven de 

maatschappelijke acceptatie van de 25-procent- 

norm zal dit voor de komende jaren een goede 

richtsnoer blijven. 

Amnesty Nederland heeft geen maximum vastge- 

steld voor de kosten van ‘ondersteunende func- 

ties’. Dit begrip is beter van toepassing op organi- 

saties die erop gericht zijn bijvoorbeeld humani- 

taire of ontwikkelingsprojecten elders te steunen, 

waarbij het geld dat besteed wordt aan het moge- 

lijk maken van die projecten een zo beperkt moge- 

lijk deel moet zijn van het totaal. Amnesty’s pri- 

maire doelstelling is daarentegen zelf actie te voe- 

ren, voorlichting te geven en onderzoek te doen 

met de middelen die binnenkomen. In de jaarreke- 

ning wordt het begrip ‘uitvoeringskosten’ gebruikt; 

de systematiek in het berekenen van deze uitvoe- 

ringskosten wordt beschreven in H.14. 

INLEIDING 

ARBEIDSVOORWAARDEN 

1 

Dit is een samenvatting 

van het ‘Sociaal jaarver- 

slag 2006’ van Amnesty 

Nederland. Het volledige 

document is te vinden op 

www.amnesty.nl. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 145 

SOCIAAL 

BELEID 1 

Amnesty International Nederland wil een goede 

werkgever zijn, zowel voor de betaalde krachten 

als voor de vrijwilligers, stagiairs en medewerkers 

die gesubsidieerde arbeid verrichten. Medewer- 

kers hebben de mogelijkheid om zich verder te 

ontwikkelen en te werken in een prettige omge- 

ving, waar resultaatgerichtheid en betrouwbaar- 

heid kernwaarden zijn. 

Per 1 januari 2006 zijn de wettelijke wijzigingen op 

het gebied van ziektekostenverzekering, Wet Werk 

en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA), en de 

invoering van de levensloopregeling opgenomen in 

de arbeidsvoorwaardenregeling van Amnesty Inter- 

national. Vanaf april is de mogelijkheid om vakan- 

tiedagen te verkopen beperkt tot bovenwettelijke 

dagen (naar aanleiding van een uitspraak van het 

Europese Hof van Justitie); ook dit is opgenomen in 

regeling. Het aantal medewerkers dat een beroep 

deed op de kinderopvangregeling is 38 (onder wie 

vier vrijwilligers), voor een totaal van 59 kinderen. 

Dit is vergelijkbaar met het voorgaande jaar. 

In 2007 vervalt de huidige kinderopvangregeling 

in verband met de aanpassing van de Wet Kinder- 

opvang. 

De halfjaarlijkse salarisaanpassing per 1 januari 

2006 bedroeg 1,25 procent, per 1 juli 2006 1,23 

procent. Conform de arbeidsvoorwaardenregeling 

werd de loonstijging gekoppeld aan die van de 

lonen in het particuliere bedrijfsleven.

ORGANISATIEONTWIKKELING 

Het kabinet heeft prepensioen afgeschaft, waar- 

door ook de opbouw van FLEX-pensioen is komen 

te vervallen. Er was een lichte stijging van de pen- 

sioenpremie. Besloten is het huidige contract met 

PGGM te verlengen. 

In 2006 bedroeg het bruto jaarsalaris van de direc- 

teur (inclusief vakantiegeld) € 89.634; de totale 

loonsom (inclusief werkgeverslasten en pensioe- 

nen) bedroeg € 112.209. 

De bestuursleden ontvangen geen bezoldiging. De 

bestuurskosten bedroegen € 12.156, dit betreft de 

onkostenvergoeding voor werkelijk gemaakte kos- 

ten. 

Om zo goed mogelijk aan te blijven sluiten bij ont- 

wikkelingen in het werk en flexibel om te gaan met 

in- en externe omstandigheden bleef de organisa- 

tiestructuur in beweging. Zo zijn het nieuwe pro- 

gramma Discriminatie & Identiteit en het ‘Make 

some Noise’-project van start gegaan, is een apar- 

te eenheid marktonderzoek en data-analyse opge- 

zet, is een coördinator advertising aangesteld, en 

is de eenheid Documentaire Informatievoorzie- 

ning ondergebracht bij de nieuwe afdeling Infor- 

matie Technologie. De functie van hoofd Facilitaire 

Zaken is komen te vervallen en het takenpakket is 

gedeeltelijk ondergebracht bij de clustermanager 

Interne Bedrijfsvoering. Ook is in 2006 gestart met 

de reorganisatieplannen voor de afdeling Vluchte- 

lingen, die in 2007 geëffectueerd moeten worden. 

Het huidige planning- en controlsysteem is dit jaar 

verder ontwikkeld. Zo biedt het de mogelijkheid 

om gedurende het jaar goed beargumenteerd plan- 

nen te wijzigen, wanneer belangrijke interne en/of 

externe factoren daartoe aanleiding geven. 

Er zijn luchtige maar welgemeende samenwer- 

kingsafspraken opgesteld en verspreid onder 

de medewerkers, die moeten bijdragen aan het 

bespreekbaar maken van gedrag en samenwer- 

kingsstijlen binnen de organisatie. 

DIVERSITEIT 

OPLEIDINGEN 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 147 

2 

Per 1 januari 2004 is de 

De wet Stimulering Arbeids- 

deelname Etnische Minder- 

heden (SAMEN) afgelopen, 


heeft registratie van de 

etnische achtergrond van 

personeelsleden volgens 

de definities in deze wet op 

vrijwillige basis voortgezet. 

Registratie vindt alleen 

plaats onder betaalde 

medewerkers (inclusief 

maatwerkers), de percen- 

tages onder de vrijwilligers 

zijn schattingen. 

In 2006 zijn in overleg met management en onder- 

nemingsraad besprekingen gestart over (nieuwe) 

regelingen rond thuiswerkbeleid, aanstellingsbe- 

leid en regeling vakantiedagen/overwerk. 

Het Amnesty International Filmfestival is in 2006 

verzelfstandigd en gaat verder als stichting Movies 

that Matter (MtM). Twee betaalde medewerkers 

zijn vanuit Amnesty Nederland gedetacheerd bij de 

stichting (en worden niet langer meegenomen in 

de cijfers van Amnesty International). 

Het percentage betaalde allochtone medewer- 

kers (volgens de definitie van de Wet SAMEN 2 ) 

steeg van 8,9 naar 10 procent. Onder de vrijwilli- 

gers is het percentage allochtonen licht gedaald 

van 19 naar 15 procent. Het streefcijfer van een 

overall percentage van 15 procent is hiermee niet 

gehaald. Eind 2006 is er een notitie verschenen 

(op initiatief van programma Discriminatie & Identi- 

teit) waarin ook aandacht voor het bevorderen van 

diversiteit binnen de organisatie; met de invoering 

zal in 2007 worden begonnen. 

In het kader van de studiekostenregeling volg- 

den 52 medewerkers (van wie 43 betaalde mede- 

werkers) een studie, training of coachingstraject. 

Een breed scala van opleidingen werd gevolgd, 

variërend van managementopleidingen, interna- 

tionale mensenrechtentrainingen tot taaltrainin- 

gen. Naast bovengenoemde individuele aanvragen 

zijn groepsaanvragen goedgekeurd: een training 

‘vrijwillig maar niet vrijblijvend’ voor de collecte- 

promotoren, en een training ‘kennisdelen is ken- 

nen en delen’ voor de eenheid Lokale en Regiona- 

le Vrijwilligers. Ook is er een collectieve commu- 

nicatietraining verzorgd voor het cluster Interne 

Bedrijfsvoering en hebben de leidinggevenden een 

vergadertraining gevolgd en een training beoorde- 

lings-/resultaatgesprekken. 

Er is dit jaar gestart met een korte interne training 

‘discriminatie’ die wordt gegeven door medewer- 

kers van het programma Discriminatie & Identiteit.

ARBO/GEZONDHEIDSBELEID 

BETAALDE MEDEWERKERS 

Het totale ziekteverzuimpercentage (exclusief 

zwangerschaps- en bevallingsverlof en exclusief 

verzuim langer dan twee jaar) bedroeg 4,5 procent, 

ruim onder het streefcijfer van vijf procent en ver- 

gelijkbaar met het voorafgaande jaar. In het ver- 

slagjaar gingen zeven medewerkers met zwanger- 

schaps-/bevallingsverlof (tien in 2005). 

Vanaf 1 april is het contract met de arbodienst 

Commit opgezegd en is in overleg met de onderne- 

mingsraad gekozen voor arbodienst De Witte Raaf. 

Nieuw is hierbij dat er nu eens per drie weken 

spreekuur van de bedrijfsarts op locatie is. 

De aandacht voor RSI is vooral gegaan naar pre- 

ventie door middel van voorlichting over onder 

andere juiste werkplekinrichting. Er zijn elf werk- 

plekonderzoeken verricht. De mogelijkheid tot 

werkmassage (eenmaal per week vijftien plekken 

voor twintig minuten stoelmassage) werd optimaal 

benut. 

In 2006 is een personeelsenquête onder de mede- 

werkers gehouden. De uitkomsten van dit onder- 

zoek zijn op een personeelsbijeenkomst gepresen- 

teerd en worden gebruikt om het personeels- en 

arbobeleid verder te verbeteren. 

Het aantal betaalde krachten nam met 2,9 fte toe. 

In 2006 zijn twintig wervingsprocedures doorlopen. 

Dit is beduidend meer dan in het voorafgaande jaar 

(dertien procedures). In de loop van 2006 kwamen 

33 nieuwe medewerkers in dienst van wie vijf op 

basis van vervanging (o.a. zwangerschap en ziekte) 

en vertrokken er 31 medewerkers van wie vier op 

een vervangingscontract. Twee medewerkers wer- 

den gedetacheerd bij de stichting Movies that Mat- 

ter. Twee interim afdelingshoofden werden aan- 

gesteld op detacherings- dan wel freelancebasis. 

Zowel het in- als het uitstroompercentage lag iets 

boven de 20 procent. Deze percentages waren in 

voorgaande jaren onder de 10 procent, en het stre- 

ven was om in 2006 een uitstroompercentage van 

meer dan 10 procent te hebben. De toegenomen 

in- en uitstroom is dus een positieve ontwikkeling. 

VRIJWILLIGE MEDEWERKERS 

STAGIAIRS 

GESUBSIDIEERDE ARBEIDSPLAATSEN 

VERTROUWENSPERSOON 

INTERNE BEHEERSING 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 149 

Het totale aantal vaste vrijwilligersplaatsen op 31 

december 2006 is gesteld op ca. 70, waarvan er 65 

bezet waren. Hiernaast waren er acht vrijwilligers 

werkzaam op projectbasis (o.a. voor de afdeling 

Landen & Thema’s en het CRM-project). Het aantal 

vrijwilligersplekken nam gedurende het jaar met 

meer dan tien plaatsen af (o.a. door afname van 

de vrijwillige ondersteuning op afdeling Vluchte- 

lingen), maar de bezettingsgraad (gemiddeld rond 

de streefwaarde van 90 procent) is goed te noe- 

men. Gedurende 2006 zijn er 37 vaste vrijwilligers 

begonnen en vertrokken er 48. 

Gedurende 2006 waren 24 studenten op een sta- 

geovereenkomst bij Amnesty International werk- 

zaam (totaal 6,43 fte). Hiermee waren de meeste 

vaste stageplaatsen gedurende het jaar bezet. De 

stageperiode varieert per stageplek tussen de vier 

en tien maanden. Er zijn onderzoeksstages verricht 

voor de eenheid Jongeren & Studenten en een voor 

de afdeling Externe Betrekkingen. 

De mogelijkheid tot gesubsidieerde arbeid is 

beperkt. Op het Landelijk Secretariaat waren zes 

medewerkers op een gesubsidieerde arbeidsplaats 

werkzaam. 

In 2006 presenteerde de vertrouwenspersoon zich 

in de introductiecursussen voor nieuwe medewer- 

kers. Zij was aanwezig bij een aantal secretariaats- 

bijeenkomsten. Zeven verschillende medewerkers 

zochten contact met haar. Met deze medewerkers 

voerde zij gesprekken. 

Met behulp van een geautomatiseerd planning- 

en controlsysteem worden de operationele jaar- 

plannen gemaakt. Daarbij wordt het beleidsplan in 

elke afdeling vertaald in beoogde resultaten, met 

te ondernemen activiteiten voor het jaar en daar- 

aan gekoppelde financiële en personele middelen.

Vervolgens wordt per kwartaal gerapporteerd of 

het betreffende punt op schema ligt. Bij afwijking 

wordt daarvan een analyse gemaakt en wordt aan- 

gegeven welke maatregelen worden genomen. 

Op personeelsgebied is er een beoordelings- en 

functioneringscyclus, waarbij in het eerste kwar- 

taal op basis van de jaarplannen resultaatafspra- 

ken worden gemaakt voor het jaar. In het derde 

kwartaal zijn er voortgangsgesprekken. In het eer- 

ste kwartaal van het daaropvolgende jaar is er 

een beoordeling van de competenties en resulta- 

ten over het voorafgaande jaar, en worden nieuwe 

resultaatafspraken gemaakt. In 2006 is met 86 pro- 

cent van de werknemers een functionerings- dan 

wel beoordelingsgesprek gehouden, en met 62 

procent een planningsgesprek. 

FORMATIE 2006 (IN FTE’S) betaald vrijwillig stage gesubsidieerd 

Directie 

Totaal 

Directeur + Management 3,0 3,0 

Directiesecretariaat 2,7 2,7 

Overig directie 1,6 1,6 

Cluster Strategie 

Externe Betrekkingen 9,4 0,5 0,2 0,7 10,8 

Landen & Thema’s 6,9 5,3 0,3 0,8 13,3 

Vluchtelingen 6,9 6,5 0,6 0,8 14,8 

Overig cluster Strategie 3,8 1,0 4,8 

Cluster Communicatie & Campagnes 

Actie 3,9 0,5 1,2 5,6 

Actieve Achterban 13,3 2,9 1,2 17,4 

Fondsen- & Ledenwerving 10,8 0,2 0,5 11,5 

Uitgeverij & Producties 12,3 3,6 1,6 17,5 

Overig cluster Communicatie & Campagnes 5,7 2,0 2,0 9,7 

Cluster Interne Bedrijfsvoering 

Beheer & Ledenadministratie 5,7 5,6 0,8 12,1 

Financiën & Control 4,9 1,2 6,1 

Informatie Technologie 6,2 1,1 7,3 

Personeel & Organisatie 2,2 0,4 2,6 

Totaal 99,3 30,8 6,4 4,3 140,8 

FORMATIE IN FTE’S * 2006 2005 2004 2003 2002 2001 

Totaal 99,3 96,4 90,7 91,2 83,6 80,7 

* In 2006 wordt geen onderscheid meer gemaakt in vaste dan wel projectgebonden formatie. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 151 

MILIEUBELEID 

In 2005 is een milieuplan opgesteld met een 

analyse van de milieubelasting van het Amnesty- 

kantoor op gebieden als gas-, elektriciteits-, water- 

en papierverbruik, bedrijfsafval en mobiliteit. Eén 

van de verbeterpunten uit het tweejarige plan 

betrof de besparing op het elektriciteitsverbruik. 

Daartoe zijn begin 2006 in het hele gebouw licht- 

en bewegingsschakelaars geïnstalleerd en zijn 

tijdschakelaars op de kopieermachines geplaatst. 

Deze maatregelen hebben in 2006 weliswaar niet 

geleid tot de beoogde elektriciteitsbesparing van 

40.000 kWh, maar met een gerealiseerde bespa- 

ring van 29.572 kWh ten opzichte van 2005, ofte- 

wel 9,12 procent, kunnen de maatregelen toch als 

succesvol worden betiteld. 

Het beleid om zoveel mogelijk biologische produc- 

ten aan te bieden in de kantine is in 2006 voortge- 

zet. 

De voorlichting aan de medewerkers om het 

papierverbruik verder omlaag te brengen, bewus- 

ter om te gaan met energieverbruik en zuiniger te 

zijn met het verwarmen van de werkruimtes, zal in 

2007 worden voortgezet.

BIJLAGEN

CAMPAGNES 

BIJLAGE 1 

OVERZICHT VAN 

ACTIES IN 2006 

Breng Wapens onder Controle Internationale campagne voor een juridisch bindend 

wapenhandelverdrag, in samenwerking met Oxfam 

Novib, Pax Christi en Unicef. Centrale doelstelling 

van Amnesty International was het tegengaan van 

de levering van wapens aan regimes en groeperin- 

gen die ze gebruiken bij schendingen van de men- 

senrechten. 

Laat de angst niet winnen Doelstellingen waren een brede steun van het 

van de mensenrechten Nederlandse publiek voor Amnesty’s strijd voor 

bescherming van de mensenrechten in de ‘oorlog 

tegen terrorisme’ en beïnvloeding van het beleid 

van de Nederlandse en andere regeringen op dit 

gebied. 

Campagne tegen Discriminatie in Europa Onder het motto ‘Make Some Noise against Discri- 

THEMA-ACTIES 

mination’. Doel van de campagne is dat Europese 

overheden, waaronder de Nederlandse, discrimina- 

tie beter bestrijden en dat Nederlanders zich beter 

bewust worden dat discriminatie ook dicht bij huis 

een ernstig probleem is, waartegen iedereen een 

positieve bijdrage kan leveren. 

Internationale Vrouwendag (8 maart) Kaartenactie voor de mensenrechten van 

vrouwen in Rusland, Guatemala en Nigeria. 

Bevrijdingsfestiviteiten (5 mei) Onder het motto ‘Vrijheid maak je met elkaar’. 

Actie voor Omar Deghayes, gevangene op Guantá- 

namo Bay, in het kader van de campagne ‘Laat de 

angst niet winnen van de mensenrechten’. Vanaf 

de festivalpodia in Amsterdam, Utrecht, Wagenin- 

gen en Almere, met medewerking van Lange Frans 

en Baas B. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 155 

Eritrea: Laat uw gewetensgevangenen vrij Actie voor de vrijlating van de ruim drieduizend 

Eritrese gewetensgevangenen, vijf jaar na de arres- 

tatie van elf politici die een protestbrief aan hun 

regering hadden geschreven. 

Wake Israël/Libanon Wake in augustus op de Dam in Amsterdam voor 

de Libanese en Israëlische burgerslachtoffers van 

het gewapend conflict tussen Israël en Hezbollah. 

De deelnemers riepen beide partijen in het con- 

flict op tot een staakt-het-vuren en een wapenem- 

bargo. 

‘Wij willen Al-Mansouri zien’ Actie voor opheldering over lot en verblijfplaats 

van Abdoullah al-Mansouri en over de eventuele 

aanklachten tegen hem, en om vertegenwoordi- 

gers uit Nederland toegang tot Al-Mansouri te ver- 

schaffen. 

Darfur: Laat blauwhelmen toe ‘Blauwe mars’ samen met Stichting Vluchteling 

en Pax Christi langs de ambassades van Rusland, 

China en Sudan. Doel van die mars was aan te 

dringen op toelating van een VN-vredesmacht van 

blauwhelmen in Darfur. 

Geen kind in de cel Amnesty Nederland was een van de negen organi- 

saties die deelnam aan de protestactie ‘Geen kind 

in de cel’. De coalitie vroeg aandacht voor het feit 

dat Nederland de rechten van het kind schendt 

door kinderen van uitgeprocedeerde asielzoekers 

in vreemdelingenbewaring te plaatsen. 

Jongerenactie ‘Rights Supporters’ Jongeren vroegen aandacht voor discriminatie van 

Roma-kinderen in Slovenië en voerden actie. Actie 

ging gepaard met bezoek van twee Sloveense 

mensenrechtenactivisten. 

Internationale Dag van de Mensenrechten In het kader van de Campagne tegen Discriminatie, 

KLEINE LANDENACTIES 

(10 december) actie tegen racistisch geweld in Rusland, racistisch 

politiegeweld in Frankrijk en discriminatie van 

Roma-kinderen in het onderwijs van Slovenië. 

Afghanistan: geweld tegen vrouwen 

Bangladesh: mensenrechtenactivisten 

Brazilië: politiegeweld 

China: mensenrechtenactivisten; doodstraf; 

vrijheid van meningsuiting 

Colombia: demobilisatie paramilitairen; 

mensenrechtenactivisten 

Cuba: gewetensgevangenen

Democratische Republiek Congo: geweld tegen vrouwen; mensenrechtenactivisten; 

kindsoldaten 

Dominicaanse Republiek: behandeling Haïtiaanse arbeiders; hiv/aids- 

problematiek 

El Salvador: ‘verdwijningen’ 

Eritrea: gewetensgevangen 

Filipijnen: onderzoek naar moorden op mensenrechten- 

activisten 

Guatemala: ‘verdwijningen’; geweld tegen vrouwen; 

landrechten; mensenrechtenactivisten 

Honduras: mensenrechtenactivisten 

Iran: doodstraf voor minderjarigen; mensenrechten- 

activisten 

Israël: bescherming burgers in gewapend conflict; 

discriminatie 

Jamaica: geweld tegen vrouwen 

Marokko: ‘verdwijningen’ 

Mexico: geweld tegen vrouwen; politiegeweld 

Myanmar: gewetensgevangenen 

Nepal: mensenrechtenactivisten 

Nigeria: gedwongen huisuitzettingen; geweld tegen 

vrouwen; doodstraf 

Papoea-Nieuw-Guinea: opheldering over vermoorde vrouwenrechten- 

activiste Anna Benny 

Peru: gewetensgevangenen; doodstraf 

Rusland: geweld tegen vrouwen; mensenrechtenactivisten; 

Tsjetsjenië 

Servië: mensenrechtenactivisten 

Sierra Leone: geweld tegen vrouwen 

Sudan: Darfur-crisis 

Syrië: marteling 

Trinidad & Tobago: politiegeweld 

Tsjaad: bescherming gevluchte burgers in gewapend 

conflict Darfur 

Turkije: mensenrechtenactivisten; vrijheid van menings- 

uiting; geweld tegen vrouwen; straffeloosheid 

Verenigd Koninkrijk: ‘oorlog tegen terrorisme’ 

Verenigde Staten: ‘oorlog tegen terrorisme’; doodstraf 

Vietnam: vrijlating internetdissidenten 

Zimbabwe: gedwongen huisuitzettingen; politiegeweld 

Amnesty International Nederland is lid van: 

Amnesty International Nederland neemt deel aan: 

Amnesty International Nederland steunt financieel: 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 157 

BIJLAGE 2 

OVERZICHT VASTE 

BETROKKENHEID 

BIJ ANDERE 

ORGANISATIES 

• Amnesty International EU Associatie 

• Nederlandse Vereniging van Fondsenwervende 

Organisaties (VFI) 

• Social Venture Network 

• Dutch Dialogue Marketing Association (DDMA) 

• Platform Mensenrechteneducatie 

• Breed Mensenrechten Overleg (BMO) 

• Peace Brigades International (PBI) 

• Stichting Movies that Matter 

Amnesty International Nederland wordt financieel ondersteund door: 

• Nationale Postcode Loterij (NPL) 

• Kleding Inzameling Charitatieve Instellingen (KICI)

BIJLAGE 3 ORGANISATIESCHEMA 

ALGEMENE LEDENVERGADERING 

BESTUUR 

SECRETARIAAT 

MANAGEMENTTEAM: 

Directeur / 3 Clustermanagers 

Directiesecretariaat 

Beleidsmedewerker Internationaal 

Cluster Strategie Cluster Communicatie & Campagnes Cluster Interne Bedrijfsvoering 

Afdeling Landen & Thema’s 

Realiseren van landen- en themastrategieën, w.o. steunen 

MR-activisten en actie in doellanden. Ondersteunen LKG en 

activiteiten Action Files. Preventieve activiteiten. Growth and 

mobilization: ondersteunen van jonge secties (in oprichting). 

Afdeling Externe Betrekkingen 

Het beïnvloeden van politieke instellingen, bedrijven, 

professionele en maatschappelijke groeperingen en de 

media. 

Afdeling Vluchtelingen 

Het beïnvloeden van (overheids)beleid m.b.t. asielzoekers 

en vluchtelingen. Het geven van informatie over landen 

van herkomst, aan rechtshulpverleners in asielzaken. Het 

ondersteunen van individuele cliënten. Medisch onderzoek 

t.b.v. asielaanvragen. 

Speciaal Programma voor Afrika 

Bevorderen van mensenrechtenactivisme in Afrika middels 

trainingen, materialen en stimuleren van activiteiten in 

m.n. ruraal gebied. 

Programma Discriminatie & Identiteit 

Beïnvloeding van overheidsbeleid en opvattingen in publiek 

m.b.t. verschillende vormen van discriminatie, met speciale 

aandacht voor racisme/discriminatie in Nederland. 

Afdeling Actieve Achterban 

Ontwikkelen en uitvoeren actieve leden beleid: activitei- 

ten voor lokale activisten en netwerken voor individuele 

actie, service en training aan leden. 

Afdeling Actie 

Campagnes en acties gericht op een groot publiek. 

Afdeling Uitgeverij & Producties 

Uitgeven van publicaties, periodieken, audiovisuele 

en digitale producten en diensten; merchandising. 

Afdeling Fondsen- & ledenwerving 

Activiteiten om steun te verwerven voor Amnesty in 

de vorm van lidmaatschap en donateurschap. Anderszins 

verwerven van fondsen van instellingen en bedrijven. 

Eenheid Jongeren & Studenten 

Bewustzijn over mensenrechten bij jongeren en studen- 

ten tot 24 jaar versterken; jongeren actief betrekken bij 

Amnesty‘s werk. 

Eenheid Marktonderzoek & dataservices 

Bevorderen effectiviteit van de communicatie en 

het Amnesty-imago middels marktonderzoek en 

data-analyse. 

Coördinator advertising 

Effectieve inzet van Amnesty‘s publiekscommunicatie 

via massamedia. 

Afdeling Financiën & Control 

Financiële bedrijfsvoering en relaties met fondsverstrekkers 

die speciale financiële begeleiding vereisen. 

Afdeling Informatie Technologie 

Ontwikkeling en beheer van automatisering en informatie- 

diensten. 

Afdeling Personeel & Organisatie 

Werving en selectie van nieuwe medewerkers. Onder- 

steuning directie en afdelingshoofden in personeelsbeleid 

en -taken. Ondersteuning directie en afdelingshoofden bij 

organisatieontwikkeling. 

Eenheid Beheer 

Beheer van gebouw en verzorgen van voorzieningen. 

Eenheid Ledenadministratie 

Administratie voeren van het ledenbestand. 


J A A R V E R S L A G 2 0 0 6 159 

ONDERNEMINGSRAAD

Jaarverslag 2006 Amnesty International afdeling Nederland - CBF

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?