EEN DUBBEL GEVOEL - Rutgers WPF

Een dubbel gevoel Rutgers WPF, 2012
Schleifer (2006) interviewde vijf homoseksuele transmannen en ook hij stelt op grond van deze
interviews dat seksuele oriëntatie en genderidentiteit in principe losstaande begrippen zijn. Hij
benadrukt echter dat gender en seksualiteit in de concrete levens van homoseksuele
transmannen sterk met elkaar zijn verweven. Zo herinnerden deelnemers aan zijn onderzoek
zich pre-transitioneel, en vaak in de kindertijd al, homo-erotische verlangens te hebben waarin
zij zichzelf als jongen of man voorstelden. Ook identificeerden twee transmannen zich vóór
hun transitie als lesbisch en voelden ze zich aangetrokken tot vrouwen. Zij gaven aan dat hun
seksuele voorkeur tijdens hun transitie is veranderd, en dat zij zich zowel vóór als na hun
transitie aangetrokken voelden tot mensen van hetzelfde geleefde geslacht als zijzelf. Seksuele
oriëntatie had in beide scenario’s niet alleen van doen met het geslacht tot wie men zich
aangetrokken voelde, maar ook met het eigen, gefantaseerde of geleefde, geslacht.
Devor (1993) interviewde 45 transmannen in verschillende fases van hun transitie over hun
seksuele oriëntatie-identiteit (SOID). Hij benadrukt dat de SOID van de geïnterviewden geen
vaststaand, essentieel gegeven was, maar tijdens hun leven meerdere keren kon veranderen en
het beste als proces kon worden gezien. De meeste door hem geïnterviewde deelnemers
identificeerden zich voor hun transitie ofwel als lesbische vrouw ofwel als heteroseksuele man.
Enkelen identificeerden zich als heteroseksuele vrouw, biseksuele vrouw, biseksuele man,
homoman of ‘homo’, en één deelnemer identificeerde zich als niets. Na de transitie
identificeerden de meeste deelnemers zich als heteroman, en enkele als biseksuele man,
homoman, lesbische man of als niets.
De meeste deelnemers, zowel voor als na hun transitie, gaven aan zich uitsluitend
aangetrokken te voelen tot vrouwen. Vaak had de aantrekking tot vrouwen hen bewust
gemaakt van hun mannelijke genderidentiteit, of hadden relaties met vrouwen deze
genderidentiteit verder bevestigd. Ook kwam het vaak voor dat zij als lesbische vrouw relaties
aangegaan waren met andere vrouwen, maar erachter kwamen dat zij zich niet prettig voelden
met de SOID van lesbische vrouw, in de lesbische subcultuur en/of met de dynamiek van
lesbische relaties.
Veel deelnemers hadden naast relaties en seksuele contacten met vrouwen ook relaties en/of
seksuele contacten gehad met mannen, zowel voor als na hun transitie. Deze relaties en
seksuele contacten werden verschillend ingekaderd. Voor sommige deelnemers waren het
uitingen van hun identiteit als homo- of biseksuele man, soms al vóór hun transitie. Voor
anderen was het een manier om kennis op te doen over de mannelijke seksualiteit, en/of om
hun mannelijkheid bevestigd te zien door hun integratie in een rondom mannelijkheid
geconstrueerde homo-erotische subcultuur. Diegenen die voor hun transitie een relatie hadden
met een man beschreven deze vaak als voor een groot deel gebaseerd op vriendschap en
gedeelde interesses, waarbij ze de seksuele component het minst bevredigend vonden. Weer
anderen echter omschreven pre-transitie seksuele contacten en relaties met mannen als het
resultaat van seksuele nieuwsgierigheid en opwinding, waarbij hun gebrek aan seksuele
aantrekking tot deze specifieke mannen niet per se een obstakel vormde om van de seks te
genieten.
Als er iets geconcludeerd kan worden uit de resultaten van deze verschillende kwalitatieve
studies, is het wel dat er een grote diversiteit is in de seksuele identiteitsontwikkeling van
transmannen, en dat er beter gesproken kan worden over een veelheid aan individuele
ontwikkelingspaden dan van een vast stramien. Ook is het duidelijk dat seksuele identiteit en
genderidentiteit wel van elkaar te onderscheiden zijn als persoonskenmerken, maar dat zij
tegelijkertijd sterk met elkaar verbonden zijn. Seksuele identiteit zegt niet alleen iets over het
geslacht waartoe iemand zich seksueel aangetrokken voelt, maar ook over de eigen
genderidentiteit en de manier waarop die twee zich tot elkaar verhouden.
19