Poppels Oorlogsboek - Nicolaus Poppelius

16. Het witte huis (Jos Van Beurden-Vrysen)
Bezie eens de landkaart van België, en boven in het uiterste hoekje van het Noorden, juist op de
grens België-Holland, daar vindt ge een plaatske met den naam: Nieuwkerk. En het is juist daar dat
het Witte Huis, met de ankers 1657 staat. Wanneer men op de groote baan Turnhout-Tilburg is, 2
kilometer ten Noorden van Poppel, is er een baan op de linkerzijde, die naar het gehucht Maerle loopt;
wanneer ge Maerle ten einde zijt, dan komt ge op een zandweg, die kronkelend door bosschen,
moeras en vage gronden loopt, tot gij komt aan een prachtige dreef van oude knoestige eiken, de
Donderdreef, zij leidt u naar het Witte Huis. Komt men van Holland, dus van Goirle, dan is er op de
rechterzijde, op ongeveer 1 kilometer van de Belgische grens, een weg die naar het bekende Hotel De
Golf loopt, en zoo verder, langs de bosschen tot gij opnieuw komt aan het Witte Huis. Over het Witte
Huis heeft ieder, tijdens den oorlog, over hooren spreken; maar het gaat hier niet over het Witte Huis
in Amerika, waar President Roosevelt zijn besprekingen hield, maar wel over een ver afgelegen,
eenvoudige, witte hoeve, waar eenieder, oud of jong, rijk of arm, zijn toevlucht nam.
Om te beginnen met ons verhaal: het was 10 Mei 1940, een schoone Lentemorgen, toen plots de
inwoners van Nieuwkerk door een hevig geronk van vliegtuigen verrast werden; zij dachten
hoegenaamd niet aan oorlog maar oordeelden dat het slechts oefeningen waren, toen op zeker
oogenblik een hevig gevecht ontstond tusschen de vliegers wat voor gevolg had dat een regen van
brandbommen viel. Ook vielen er eenige groote bommen die gelukkiglijk geen noemenswaardige
schade aanrichtten. Dadelijk kwamen er, van links en rechts, menschen en zoo werd er vernomen dat
Duitschland den oorlog aan België kwam te verklaren. Met die zoogezegde vliegoefening wisten ze
wat er te doen stond en begonnen zij dadelijk schuilkelders te graven, waarin ze dan, met vele
geburen te samen, hun veiligheid zochten, totdat na eenige dagen de moffen op Nieuwkerk kwamen
binnengestormd, waarvan ieder, en niet zonder reden, een duivelschen schrik van had. Het duurde
maar enkele dagen of daar ging de grenswacht der moffen, die dag en nacht, zou gaan langs
Nieuwkerk, heen en weer, op en af, om alle onveiligheid te beletten. Niettegenstaande de strengste
kontrole en de bedreigingen van de zwaarste straffen, wisten de menschen toch hulp te verleenen aan
ontsnapte vliegeniers, aan krijgsgevangenen, aan vluchtende Joden en onderduikers. Ook Belgische
en Hollandsche priesters of burgers, die niet meer de grens over konden, kwamen in het Witte huis,
daar hun leed vertellen en den noodigen uitleg vragen om de reis verder te kunnen doorzetten. Zoo
waren er tijden dat er geen dag of nacht voorbijging of er werd bij het Witte huis, in stilte, aangeklopt.
Zoo kwamen die arme krijgsgevangenen, die gestuurd werden van uit Hengelo en omstreken, langs
die bosschen, moerassen en kronkelende wegen, met een bang hart, bij dat Witte Huis aangeklopt.
De meesten waren voorzien van een kleine landkaart, die onderweg gegeven was om de reis te
vergemakkelijken. Als zij dan bij J. binnen waren, moest iemand van het huisgezin de wacht houden
rond het huis om te voorkomen dat de moffen onverwachts zouden binnen komen; kwam er dan een
mof te dicht dan riep hij, die buiten op wacht stond, hard tegen den hond en binnen begreep men
aanstonds dit sein. Op zekeren keer waren er een Fransche officier en twee soldaten, die juist droge
kleederen hadden aangetrokken en de voeten hadden verzorgd daar ze op Nieuwkerk drie uren
gedoold hadden, daar alle wegen en sporen waren dichtgesneeuwd. Ze waren smakelijk aan 't eten
en zoo wat aan 't vertellen van de reis, toen plots buiten op den hond werd geroepen... In een wip
waren ze den stal in, langswaar ze naar boven konden het hooi in. Ge hoeft niet te vragen wat
kloppingen die harten deden! Dus de tafel stond klaar voor drie man, en terwijl die arme stumpers
wegsprongen, gingen ze gauw zelf met gedrijen uit 't huisgezin aan tafel zitten, net alsof er niets
gebeurd was. Ze zaten nog maar juist of de deur vloog open en twee moffen kwamen
binnengesprongen, met hun geweer schietens gereed en met barsche stem vroegen ze of er geen
smokkelaars binnengekomen waren. Zeer verschrikt doch wetend hun plan te trekken, werd aan de
moffen geantwoord: "Ons jongens zijn juist binnengekomen van Poppel en ge ziet wel dat als ze
honger krijgen zij dan op huis aanwillen, want ze lusten het hier allemaal goed". En de moffen, met
hun slim verstand geloofden dit, trokken de deur toe en waren de gaten uit. Zoo gauw men dan goed
wist dat alles veilig was, werden eten en deksel naar boven gebracht alwaar zij den nacht konden
doorbrengen. 's Morgens, te 5.30 uur werden zij gewekt het was bijna niet te doen daar ze zoo vast
sliepen. Die sukkelaars hadden drij dagen en drij nachten geen rust meer gehad. Als ze dan beneden
waren, deden zij hun baard af, waschten zich en dronken koffie; dan werd er buiten nog eens goed
uitgezien of alles veilig was en dan werden zij weggebracht tot op den rechten weg naar Poppel, waar
ze dan met tram of autobus verder konden. Zoo gebeurde het wel eens dat de eenen nog maar amper
weg waren of er waren er nieuwe. Op zekeren keer kwamen er vier en binnen drie uren waren er
negen. Wat toeval! Er kwamen daar in 't Witte huis krijgsgevangenen binnen, die elkander in twee jaar