door Herman Vandormael Laurens De Keyzer Jos V ... - Tento.be

Byzantijnse ikoon - een druk verhalend stuk in
vergu ld koper, volgens dr. Renson en Marguerite
Casteels (in hun in '79 gepubliceerde overzicht van
de kasteelboedel, waaruit we nog geregeld en
dankbaar materiaal zullen putten) een
processiekru is, volgens de huidige conservator en
andere kunsthistorici echter wel degelijk een ikoon.
Een geschenk van de Russische Groot-Hertogin
Maria Feodorovna aan markies Giammartino
Arconati Visconti, die het stichtelijke stripverhaal
naast z'n bed ophing. In datzelfde divanbed,
gegarn ierd met een kleine rechthoekige overhuiving,
sliep ook Arrivabene, dromend van verre vrienden
en betere tijden in zijn vaderland.
In de andere hoek van de kamer hangt een
merkwaardige "Geseling van Christus" in schilderemail,
met het effe kt haast van een hologram in
blauw en bruin. Een kleinood van 15 x 20
centimeter, uit een I 6de-eeuws atelier in Limoges,
geïnspireerd op een kompositie van Albrecht Dürer.
Geschilderd email vormde sedert het einde van de
15de eeuw in Italië en Frankrijk een zelfstandig soort
schilderkunst, waarbij de koperen ondergrond
18
geheel schuilging achter een opake laag email.
De achterkant van de te beschilderen metalen plaat
werd met een emaillaag bedekt om tijdens de
verhitting het kromtrekken te verhinderen.
Als emailverven gebruikte men doorgaans
ondoorzichtige glasmassa's die met een
martelpenseel op de grondslag werden aangebracht
en ingebrand. De techniek beleefde haar bloeitijd in
het Limoges van de I 6de eeuw. Waarbij de ateliers
zich - zoals in onderhavig geval - slechts zelden op
eigen artistieke creaties en meestal op
reproduktieprenten naar bekende schilders en
graveurs baseerden. Wat overigens niet mocht
beletten dat in moderner tijden op kunstveilingen
heel wat vervalsingen opdoken.
Lijden en dood van Christus worden in deze
kamer wel meer ten tonele gevoerd. Naast het bed
hangen bijvoorbeeld enkele bijbelse taferelen in
albast, o.a. de geseling en de graflegging. Albast is
een mineraal dat in de natuur in twee soorten
aangetroffe n wordt: als kalk-albast (of onyxmarmer,
vooral gebruikt in architectonisch verband) en als
gips-albast (vanaf circa 1400 vooral van toepassing in
Kruisdraging
Antwerpen of Brussel
Ca. 1530/40
Hout, 43,3 cm x 33 cm
lnv. 1215