April - Protestantse Vrouwen Organisatie

More documents

Recommendations

Info

4 Ds. Garbrich Baalbergen Over de wijnrank, de ranken en snoeien Bijbelstudie bij Johannes 15: 1-8 Zachte heelmeesters maken stinkende wonden Sommige mensen kunnen vreselijk aanhikken tegen een bezoek aan een dokter of een tandarts. Niet omdat ze het werk dat zo iemand doet wantrouwen. Wel omdat ze opzien tegen de pijn die dan soms gedaan wordt. Toch is een injectie of zenuwbehandeling in bepaalde situaties onvermijdelijk. Daarom is het nog niet prettig. Maar dat prikje, die behandeling of die vieze pillen, het is uit eindelijk voor eigen bestwil. Om erger te voorkomen. In diezelfde lijn heeft een plant soms ook een r adicale behandeling nodig. Bijvoorbeeld een wijnrank. Om vrucht voort te brengen moet deze soms hardhandig en deskundig g esnoeid worden. Het is dat beeld van snoeien, ontleend aan Johannes 15, dat in de bijbelstudie van deze keer centraal staat. Israël: de wijnstok Jezus begint dit hoofdstuk met één van de bekende ‘Ik ben’uitspraken. ‘Ik ben de ware wijnstok…’ Vertrouwde woorden voor Oud-Testamentische oren. Denk bijvoorbeeld aan Psalm 80: 9-12, waar Israël met een wijnstok wordt vergeleken. Of aan Jeremia 2: 21, waar God over zijn volk zegt: ‘Ik heb je geplant als een edele druif, een prachtige stek...’ Alleen noemt Jezus zichzelf de ‘ware’ wijnstok. Dan moet er dus ook een ‘onware’ wijnstok zijn; een wijnstok die zijn doel mist, die geen vruchten voortbrengt. Duidelijk is, dat Jezus hier spreekt in de lijn van de profeten. Israël was de ware wijnstok, maar is verwilderd en brengt alleen nog slec hte vruchten voort. Jeremia 2: 21 gaat namelijk nog verder en zegt: ‘Ik heb je geplant als een edele druif, een prachtige stek, maar wat ben je geworden? Een verwilderde wijnstok, woekerende ranken!’ Dat laatste doet God intens pijn. Hij, de wijnbouwer, ziet dat zijn eigen wijnstok, Israël, niet die vruchten oplevert die hij zich zo gehoopt had. Ds. G.J.M. Baalbergen is predikant van de Gereformeerde Kerk te Voorthuizen. Jezus: de ware wijnstok Dan verschijnt Jezus. En hij vertelt een soort gelijkenis, waarin ook hij God vergelijkt met een wijnbouwer. Maar hij bouwt die gedachte uit. Hij noemt zichzelf de wijnstok en zijn hoorders de ranken. Die wijnstok en ranken vormen samen een druivenplant. Samen hebben zij als doel het voortbrengen van goede vruchten. Jezus laat dan in de kern van de gelijkenis (vers 5) zien, dat hij zelf de schakel is tussen de vrucht van de ranken, de voedingsbron en de wijnbouwer. Alleen wie in de wijnstok blijft, kan vrucht dragen. Dat gaat niet vanzelf. Daarom lezen we ook: ‘iedere rank aan mij die geen vrucht draagt, snijdt hij weg’ (vers 2a). Helaas zijn er ook onvruchtbare ranken. Zij zijn wel aan Jezus verbonden, gebruiken wel de kostbare sappen die de wijnstok aanlevert, maar leveren niets op. Zij belemmeren de groei van de goede vruchten. Daarom moeten deze ranken worden weggesneden. Snoeien! Maar daar is niet alles mee g ezegd. Er zijn gelukkig ook ranken die heel goed vrucht dragen. Alleen moeten die worden gesnoeid, opdat zij meer vruchten dragen (vers 2b). In het Grieks staat hier ‘gereinigd’ (kathairo). Dat betekent dat alles wat nog meer en betere vruchten in de weg staat, wordt weggehaald. Denk hierbij aan het krenten van een wijnrank, waarbij de te kleine druifjes worden weggehaald. Door de onvruchtbare ranken weg te snijden en de druiven te krenten, wordt de groei van de mooiste vruchten bevorderd. Snoeien? Ik weet niet hoe u dat leest, maar met dat letterlijke snoeien heb ik geen moeite. Dat is gewoon nodig. Maar hoe dienen we dit snoeien te verstaan in de zin zoals Jezus het bedoelt? God wil niets liever dan dat ons leven mooie vruchten oplevert. Hij wil dat er bij ons uitkomt, wat hij in ons gelegd heeft. Maar kan dat niet zonder te snoeien? Kennelijk niet. Zoals een wijnrank, wil zij goede en mooie vruchten voortbrengen, niet aan zichzelf overgelaten kan worden, zo kunnen ook wij niet tot bloei komen zonder dat wij door God ’s Werelds oudste (?) wijnrank gesnoeid worden. Er zullen gedeelten in of van ons leven moeten worden weggesneden, zodat alle groeikracht zich kan concentreren op de meest veelbelovende gedeelten. Maar hoe gaat dat dan in zijn werk? Want dat levende ranken, die wel vrucht dragen, moeten worden gesnoeid, dat is schrikken. Dat stuit ons tegen de borst. Want gesnoeid worden is niet prettig. Je moet er alti jd iets en soms veel voor inleveren. Drie vormen van gesnoeid worden Onlangs sprak ik een redelijk jong iemand die ernstig ziek werd, een
periode in het ziekenhuis doorbracht, maar gelukkig herstel vond. Hij zei: ‘Ik heb er wel wat van geleerd. Ik besef nu, dat ik veel te gehaast en jachtig leefde. Dat moet anders.’ Was dat ‘snoeien van God’? Dat zou goed kunnen. Dat God die ziekte veroorzaakte, daar geloof ik niets van. Maar God kan een ziekte wel gebruiken (vgl. Romeinen 8: 28-30). Om iemand als het ware een spiegel voor te houden en de vraag te laten stellen: hoe heb ik tot nu toe geleefd? Wat is nu echt van waarde in mijn leven en wat is maar bijzaak? Op deze manier is snoeien een proces van concentratie op dat wat echt belangrijk is. Daar hoeven we trouwens niet eerst ziek voor te wor- Kleurende druiven den. Een bepaalde periode (bijvoorbeeld de Veertigdagentijd) kan ons daar ook toe aanzetten. Omdat we in die tijd (maar dat kan even goed een vakantieperiode zijn) beseffen: er zijn dingen in ons leven, die we eigenlijk best kunnen missen. Een overdaad aan voedsel, bepaalde vormen van luxe, zijn die nu echt zo belangrijk? Het is in zo’n periode, dat een zekere zuivering zich meester van ons maakt. Ook een vorm van snoeien. Vaak heel heilzaam. En zou de huidige economische crisis ook niet in dit lic ht kunnen worden verstaan? Jezus leert ons, dat een gezonde groei alleen maar bevorderd wordt door een gezonde snoei. Zouden we dan niet kunnen stellen, dat het onbegrensde geloof in economische groei ook niet heeft geleid tot een zekere woekering en verstikking van ons leven? Iets wat eerst zichtbaar werd in de verstikking van het leven elders op aarde, vervolgens in het milieu en in de w elvaartsziekten van ons eigen lichaam. En ten slotte in het uit handen moeten geven van een zekere mate van welvaart, die lang niet altijd tot welzijn heeft geleid. Daarmee blijft snoeien een begrip dat ons gemakkelijk tegen de haren instrijkt. Wij worden meer aangesproken door gedachten als verzorgen en verwennen, door aanpassing aan de groep en grenzeloos kunnen leven. Toch bepaalt dat snoeien ons bij wat echt belangrijk is: het verbonden blijven met Jezus. En waar we als ranken aan Hem verbonden blijven, zal dat ook zichtbaar worden in de vruchten van ons geloof. De Bijbel: een snoeimes Toch zijn het niet alleen omstandigheden in ons persoonlijke leven of in de wereld rondom waardoor God ons noodzakelijkerwijs snoeit. Ook de Bijbel zelf is al een snoeimes. In Johannes 15: 3 zegt Jezus, dat zijn leerlingen al rein (dus gesnoeid) zijn door alles wat Hij hen gezegd heeft. Door te luisteren naar en te leven uit Jezus’ woorden worden we ook gesnoeid. Omdat zijn woorden ons oproepen af te rekenen met alles wat een grotere vruchtbaarheid in de weg staat. Omdat Jezus volgen ons uitdaagt voorrang te geven aan wat echt prioriteit heeft in ons leven. Dat alles in de hoop, dat ook wij, gevoed door de liefde van Jezus, meer vr ucht zullen dragen. Gespreksvragen: 1. Wat roept het beeld van snoeien allereers t bij u op? Beleeft u daarbij ook een innerlijke weerstand? Of juist niet? 2. Wat vindt u van de drie besc hreven vormen van snoeien (een persoonlijke crisis die je tref t, een periode waar je jezelf voor openstelt, een wereldwijde crisis). Zou u dit ook een vorm van snoeien noemen? Kunt u dat nader omschrijven? 3. De woorden van Jezus worden door Hem zelf min of meer vergeleken met een snoeimes. Daarnaast zijn er vele andere Bijbelwoorden die ook spreken van Gods zuiverende werk: de smeltoven (Jesaja 48: 10), de spiegel (Jakobus1: 22-25), het tweesnijdend zwaard (Hebreeën 4: 12), of de leerschool van God (Hebreeën 12: 4-11). Hoe verbindt u dergelijke teksten aan een Bijbelvers als Romeinen 8: 28-30? 4. Een bekend lied/gebed uit de gemeenschap van Iona zegt: ‘Neem mij aan zoals ik ben, zuiver uit wie ik zal zijn, druk uw zegel op mijn ziel en leef in mij.’ Wat vindt u hiervan? Zingen: Gezang 78: 1 en 2 Lezen: Johannes 15: 4 en 5 Blijf in mij, dan blijf ik in jullie. Een rank die niet aan de wijnstok blijft, kan uit zichzelf geen vrucht dragen. Zo kunnen jullie geen vrucht dragen als jullie niet in mij blijven. Ik ben de wijnstok en jullie zijn de ranken. Als iemand in mij blijft en ik in hem, zal hij veel vrucht dragen. Maar zonder mij kun je niets doen. Zingen: Gezang 78: 3 en 4 Lezen: Fragment uit een gebed van kerkvader Augustinus Laat heb ik U bemind, schoonheid zo oud en zo nieuw, laat heb ik U bemind. Gij waart binnen, ik zocht U buiten. Daar zocht ik dan en begreep de zin niet van de mooie dingen die Gij hebt gemaakt. Gij waart bij mij, ik was niet bij U. Al die dingen die er niet eens zouden zijn als ze niet in U waren, hielden mij ver van U weg. Gebed: Vader in de hemel, Dank U wel, dat wij vandaag opnieuw bij elkaar komen. Dat wij mogen leren uit uw woord. Dank U dat wij onze zorgen samen mogen delen. Maar dat wij ook de fi jne dingen die wij meemaken kunnen bepraten met elkaar. Wilt U ons helpen dat wij, als groep en persoonlijk, dicht bij U blijven. Wij bidden ook, dat de vrouwen die er vandaag niet bij kunnen zijn, uw nabijheid mogen ervaren. Heer God, U bent de bron van ons bes taan. Amen. Zingen: Gezang 455 Kapstok TL 5
Page 1 and 2: in gesprek 4 SNOEIEN werk- en infor
Page 3: Meditatie ‘Iedere rank aan mij di
Page 7 and 8: Job en zijn vrienden krijgt gelijk.
Page 9 and 10: Regiodagen Ook dit jaar werden Regi
Page 11 and 12: Voorstel nieuw spaarproject Kruis e
Page 13 and 14: Ook ontvangen: Fenny den Boer en Co
Page 15 and 16: Rondom het beruchte Leger van de He

April - Protestantse Vrouwen Organisatie

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?