Nieuw gebruik, oud gebouw - Historisch Centrum Leeuwarden

Het is al vanuit de zeventiende eeuw een gegeven, dat hier aan de
Bagijnestraat een zeepziederij zat. Een akte uit 1673 maakt melding
van een ‘huysinge en seeperije’. Zeventiende-eeuwse onderdelen
zijn in het huidige pand vermoedelijk nog steeds zichtbaar, want
stukken metselwerk van de zijmuren in wild verband van louter
koppenlagen kunnen heel goed uit die periode dateren. Nadat de
doopsgezinde koopmansfamilie Zeper de panden had verworven
– de familie was zo vermogend, dat ze op enig moment in de tweede
helft van de achttiende eeuw de volledige Deinumer Zuupmarkt
bezat – is behalve het herenhuis ook de zeepziederij stevig
verbouwd en vergroot. Wat nu zeventiende- en achttiende-eeuwse
onderdelen zijn, is lastig te onderscheiden. In de negentiende eeuw
is de voorzijde aan de Bagijnestraat weer vernieuwd en toen moet
ook de oorspronkelijke kap zijn verwijderd. Het kan niet anders of
het bedrijfspand kende in de achttiende eeuw een hoog zadeldak
tussen topgevels, maar daarvoor is een veel lagere, mansardeachtige,
geknikte schildkap in de plaats gekomen. En dan was er
ook nog een verbouwing in 1916-’17.
Bagijnestraat 30 is tot in de twintigste eeuw in gebruik gebleven
als zeepziederij. Eerst lange tijd van olie voorzien door De Drie
Gouden Kronen – een uit de molen afkomstige gevelsteen bevindt
zich tegenwoordig in een pand aan de James Wattstraat – is
op enig moment overgestapt op olie uit molen De Eendracht op
Camstraburen aan de Dokkumertrekweg. Dat was met zekerheid zo
in de late negentiende eeuw, toen olieslager J. Pel eigenaar van de
Voorgevel zeepziederij aan de Bagijnestraat
31